Bài giảng Tiết 38 - Bài 10: ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (hồi hương ngẫu thư)

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự hội giảng Môn: Ngữ Văn 7 KIỂM TRA BÀI CŨ 1. Đọc thuộc lũng và diễn cảm bài thơ “Cảm nghĩ trong đờm thanh tĩnh” của Lớ Bạch.(Bản phiờn õm và dịch thơ ) 2. Nhận xét không nào đúng trong những nhận xét sau ? Bài 10- Tiết 38 Văn bản Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) -Hạ Tri Chương- I. Giới thiệu văn bản 1. Tác giả: - Hạ Tri Chương ( 659 - 744 ); Quê: Vĩnh Hưng, Việt Châu (nay thuộc huyện Tiêu Sơn, tỉnh Chiết Giang), đỗ tiến sĩ năm 695. - Ông có trên 50 năm làm quan ở kinh đô Trường An - Để lại cho đời hơn 20 bài thơ. Trong đó có hai bài Hồi hương ngẫu thư. Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) -Hạ Tri Chương- Hồi hương ngẫu thư kì nhị -Hạ Tri Chương- Phiên âm: Li biệt gia hương tuế nguyệt đa Cận lai nhân sự bán tiêu ma Duy hữu môn tiền Kính Hồ thủy Xuân phong bất cải cựu thời ba. Dịch thơ: Trải bao năm tháng xa quê Chuyện đời điểm lại nửa bề tiêu vong Chỉ còn trước cửa hồ trong Gió xuân không xóa những vòng sóng xưa. 2. Tác phẩm: Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương - - Hoàn cảnh sáng tác: Khi tác giả từ quan về quê sau bao năm xa cách (năm744). I. Giới thiệu văn bản 1. Tác giả: Phiờn õm: Thiếu tiểu li gia, lóo đại hồi, Hương õm vụ cải , mấn mao tồi. Nhi đồng tương kiến , bất tương thức, Tiếu vấn:Khỏch tũng hà xứ lai? Dịch nghĩa: Rời nhà từ lỳc cũn trẻ, già mới quay về, Giọng quờ khụng đổi, nhưng túc mai đó rụng. Trẻ con gặp mặt, khụng quen biết, Cười hỏi: Khỏch ở nơi nào đến? Dịch thơ: Khi đi trẻ, lỳc về già Giọng quờ vẫn thế, túc đà khỏc bao Trẻ con nhỡn lạ khụng chào Hỏi rằng : Khỏch ở chốn nào lại chơ (PHẠM SĨ VĨ dịch, trong THƠ ĐƯỜNG, tập I NXB Văn học, HÀ NỘI, 1987) Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) -Hạ Tri Chương- II. Đọc - hiểu chú thích Trẻ đi ,già trở lại nhà, Giọng quờ khụng đổi ,sương pha mỏi đầu. Gặp nhau mà chẳng biết nhau Trẻ cười hỏi: “Khỏch từ đõu đến làng ?” (TRẦN TRỌNG SAN dịch, trong THƠ ĐƯỜNG, tập I, BẮC ĐẨU,SÀI GềN,1966) Phiờn õm: Thiếu tiểu li gia, lóo đại hồi, Hương õm vụ cải , mấn mao tồi. Nhi đồng tương kiến , bất tương thức, Tiếu vấn: Khỏch tũng hà xứ lai? Dịch nghĩa: Rời nhà từ lỳc cũn trẻ, già mới quay về, Giọng quờ khụng đổi, nhưng túc mai đó rụng. Trẻ con gặp mặt, khụng quen biết, Cười hỏi: Khỏch ở nơi nào đến? Dịch thơ: Khi đi trẻ, lỳc về già Giọng quờ vẫn thế, túc đà khỏc bao Trẻ con nhỡn lạ khụng chào Hỏi rằng : Khỏch ở chốn nào lại chơ (PHẠM SĨ VĨ dịch, trong THƠ ĐƯỜNG, tập I NXB Văn học, HÀ NỘI, 1987) Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) -Hạ Tri Chương- II. Đọc - hiểu chú thích Trẻ đi , già trở lại nhà, Giọng quờ khụng đổi, sương pha mỏi đầu. Gặp nhau mà chẳng biết nhau Trẻ cười hỏi:”Khỏch từ đõu đến làng ?“ (TRẦN TRỌNG SAN dịch, trong THƠ ĐƯỜNG, tập I, BẮC ĐẨU,SÀI GềN,1966) 2. Tác phẩm: Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương - + Nguyên tác: Thể thơ tứ tuyệt Đường luật - thể trắc. + Bản Khi dịch bài thơ: Thể thơ lục bát. - Hoàn cảnh sáng tác: - Thể thơ : Khi tác giả từ quan về quê sau bao năm xa cách (năm744). I. Giới thiệu văn bản 1. Tác giả: Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) -Hạ Tri Chương- III. Tìm hiểu chi tiết văn bản Dịch thơ: Khi đi trẻ, lỳc về già Giọng quờ vẫn thế, túc đà khỏc bao Trẻ con nhỡn lạ khụng chào Hỏi rằng : Khỏch ở chốn nào lại chơ (PHẠM SĨ VĨ dịch, trong THƠ ĐƯỜNG, tập I NXB Văn học, HÀ NỘI, 1987) - Phiên âm Thiếu tiểu li gia, lão đại hồi Hương âm vô cải, mấn mao tồi 1. Hai câu thơ đầu III. Tìm hiểu văn bản - Dịch thơ Khi đi trẻ, lúc về già Giọng quê vẫn thế, tóc đà khác bao (Phạm Sĩ Vĩ) Cõu PTBĐ Cõu 1 Cõu 2 MIấU TẢ TỰ SỰ  BIỂU CẢM QUA MIấU TẢ BIỂU CẢM QUA TỰ SỰ  + Nghệ thuật: đối, tương phản + Nội dung: Với cảm xỳc buồn, bồi hồi trước dũng chảy của tuổi tỏc. Nhà thơ đó khảng định được tỡnh cảm sõu sắc, khụng đổi thay của mỡnh với quờ hương. Nhi đồng tương kiến, bất tương thức, Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ? (Trẻ con nhìn lạ không chào 2. Hai câu cuối Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi? ) Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) -Hạ Tri Chương- III. Tìm hiểu văn bản Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) -Hạ Tri Chương- * Nghệ thuật: tình huống bất ngờ, câu hỏi tu từ; hình ảnh, âm thanh vui tươi. * Nhận Xột: - Hai cõu trờn bề ngoài giọng thơ bỡnh thản, khỏch quan song phảng phất buồn. - Hai cõu dưới giọng điệu bi hài thấp thoỏng, ẩn hiện sau những lời tường thuật khỏch quan húm hỉnh 2. Hai câu cuối III. Tìm hiểu văn bản * Nội dung: Nhà thơ bộc lộ nỗi buồn, ngậm ngùi, xót xa của mình trước tình cảm đối với quê hương. Nhi đồng tương kiến, bất tương thức, Tiếu vấn : Khách tòng hà xứ lai ? (Trẻ con nhìn lạ không chào Hỏi rằng: Khách ở chốn nào lại chơi? ) III. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Từ ngữ mộc mạc giản dị. - Sử dụng phép đối. - Giọng điệu vừa khách quan, hóm hỉnh, vừa ngậm ngùi. 2. Nội dung: Bài thơ thể hiện tình yêu thắm thiết của tác giả với quê hương. Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) - Hạ Tri Chương- 3. Ghi nhớ: Bài thơ biểu hiện một cách chân thực mà sâu sắc, hóm hỉnh mà ngậm ngùi tình yêu quê hương thắm thiết của một người sống xa quê lâu ngày, trong khoảnh khắc vừa mới đặt chân trở về quê cũ. IV. Luyện tập Tiết 38 - Bài 10: Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư) -Hạ Tri Chương- 1: Bài thơ trờn được viết theo thể thơ nào? A.Thất ngụn bỏt cỳ B.Thất ngụn tứ tuyệt C.Ngũ ngụn tứ tuyệt D.Tự do. 2: Chỉ ra những biện phỏp nghệ thuật được sử dụng trong bài thơ A.Phộp đối B.Tương phản, đối lập C.Biểu cảm qua tự sự D.Tất cả cỏc biờn phỏp nghệ thuật trờn. 3: Bài thơ trờn được tỏc giả viết trong hoàn cảnh nào? A.Mới rời quờ ra đi B.Xa nhà,xa quờ đã lõu C.Xa quờ rất lõu nay mới trở về Bài 1: BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM B D C Bài 2: Em hãy so sánh với bài Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh của tác giả Lí Bạch để chỉ ra những điểm giống nhau và khác nhau về nội dung của hai bài thơ này ? Bài 3. Tõm trạng của tỏc giả trong bài thơ là gỡ? V. Hướng dẫn về nhà: - Học thuộc lòng bài thơ (phiên âm và dịch thơ) - Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về quê hương. - Soạn bài: “Bài ca nhà tranh bị gió thu phá” (Đỗ Phủ). Chân thành cảm ơn các thầy cô giáo về dự hội giảng Môn: Ngữ Văn 7