Bài giảng Tiết 30: Bạn đến chơi nhà_ Nguyễn Khuyến

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh GIÁO VIÊN: BÙI TRUNG HƯNG – THCS ĐỘI BÌNH - ỨNG HÒA - HN KIỂM TRA BÀI CŨ Đọc thuộc bài thơ “Qua Đèo Ngang” của bà Huyện Thanh Quan, em hiểu gì về cụm từ “ta với ta” ở cuối bài thơ? Ngữ văn 7 TiÕt 30: TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - I. Đọc – Tìm hiểu chú thích 1. Tác giả: Em hãy giới thiệu một vài nét về tác giả Nguyễn Khuyến? - Nguyễn Khuyến (1835 - 1909), đỗ đầu cả ba kỳ thi nên được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ. - Quê ở xã Yên Đổ, Bình Lục, Hà Nam. Tõ §­êng NguyÔn KhuyÕn Hßm s¸ch, èng quyÓn thi §×nh, thi H­¬ng. Hßm s¾c phong do nhµ vua ban cho NguyÔn KhuyÕn lóc lµm quan Mé NguyÔn KhuyÕn ®Æt trªn nói Ph­¬ng Nhi (Nam §Þnh) TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - I. Đọc – Tìm hiểu chú thích 1. Tác giả: - Nguyễn Khuyến (1835 - 1909), đỗ đầu cả ba kỳ thi nên được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ. - Quê ở xã Yên Đổ, Bình Lục, Hà Nam. 2. Tác phẩm: Em hãy cho biết bài thơ được sáng tác khi nào? - Bài thơ được sáng tác khi nhà thơ đã cáo quan về ở ẩn. - Được in trong Hợp tuyển thơ văn Việt Nam – Tập 4 (1963). TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - I. Đọc – Tìm hiểu chú thích 1. Tác giả: - Nguyễn Khuyến (1835 - 1909), đỗ đầu cả ba kỳ thi nên được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ. - Quê ở xã Yên Đổ, Bình Lục, Hà Nam. 2. Tác phẩm: - Bài thơ được sáng tác khi nhà thơ đã cáo quan về ở ẩn. B¹n ®Õn ch¬i nhµ ®· bÊy l©u nay, b¸c tíi nhµ, TrÎ thêi ®i v¾ng, chî thêi xa. Ao s©u n­íc c¶, kh«n chµi c¸, V­ên réng rµo th­a, khã ®uæi gµ. C¶i chöa ra c©y, cµ míi nô, BÇu võa rông rèn, m­íp ®­¬ng hoa. ®Çu trß tiÕp kh¸ch, trÇu kh«ng cã, B¸c ®Õn ch¬i ®©y, ta víi ta ! Bài thơ được viết theo thể thơ nào? 3. Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật - Được in trong Hợp tuyển thơ văn Việt Nam – Tập 4 (1963). TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - I. Đọc – Tìm hiểu chú thích 1. Tác giả: - Nguyễn Khuyến (1835 - 1909), đỗ đầu cả ba kỳ thi nên được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ. - Quê ở xã Yên Đổ, Bình Lục, Hà Nam. 2. Tác phẩm: 4. Bố cục: Bài thơ thất ngôn bát cú Đường luật thường gồm mấy phần? 3. Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật - Bài thơ được sáng tác khi nhà thơ đã cáo quan về ở ẩn. - Được in trong Hợp tuyển thơ văn Việt Nam – Tập 4 (1963). I. Đọc – Tìm hiểu chú thích 1. Tác giả: - Nguyễn Khuyến (1835 - 1909), đỗ đầu cả ba kỳ thi nên được gọi là Tam Nguyên Yên Đổ. - Quê ở xã Yên Đổ, Bình Lục, Hà Nam. 2. Tác phẩm: 4. Bố cục: - Được in trong Hợp tuyển thơ văn Việt Nam – Tập 4 (1963). 3. Thể thơ: Thất ngôn bát cú Đường luật - Bài thơ được sáng tác khi nhà thơ đã cáo quan về ở ẩn. TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - Câu 1: Cảm xúc khi bạn đến chơi. Câu 2-7: Tình huống và khả năng tiếp đãi bạn Câu 8: Cảm nghĩ về tình bạn. 3 phần: Kết cấu: 1-6-1 B¹n ®Õn ch¬i nhµ ®· bÊy l©u nay, b¸c tíi nhµ, TrÎ thêi ®i v¾ng, chî thêi xa. Ao s©u n­íc c¶, kh«n chµi c¸, V­ên réng rµo th­a, khã ®uæi gµ. C¶i chöa ra c©y, cµ míi nô, BÇu võa rông rèn, m­íp ®­¬ng hoa. ®Çu trß tiÕp kh¸ch, trÇu kh«ng cã, B¸c ®Õn ch¬i ®©y, ta víi ta ! TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - I. Đọc – Tìm hiểu chú thích II. Đọc – Tìm hiểu văn bản 1. Cảm xúc khi bạn đến chơi B¹n ®Õn ch¬i nhµ §· bÊy l©u nay, b¸c tíi nhµ, TrÎ thêi ®i v¾ng, chî thêi xa. Ao s©u n­íc c¶, kh«n chµi c¸, V­ên réng rµo th­a, khã ®uæi gµ. C¶i chöa ra c©y, cµ míi nô, BÇu võa rông rèn, m­íp ®­¬ng hoa. §Çu trß tiÕp kh¸ch, trÇu kh«ng cã, B¸c ®Õn ch¬i ®©y, ta víi ta ! §· bÊy l©u nay, b¸c tíi nhµ, C¸ch më ®Çu bµi th¬ cã g× cã g× thó vÞ? Qua ®Êy ta thÊy t©m tr¹ng cña t¸c gi¶ nh­ thÕ nµo? -> NiÒm vui mõng, quý mÕn, tr©n träng khi cã b¹n ®Õn th¨m. “§· bÊy l©u nay” “B¸c” TiÕng reo vui Lêi chµo hå hëi, th©n t×nh I. Đọc – Tìm hiểu chú thích II. Đọc – Tìm hiểu văn bản 1. Cảm xúc khi bạn đến chơi - Lêi th¬ më ®Çu rÊt tù nhiªn nh­ mét lêi chµo. -> NiÒm vui s­íng, hå hëi khi cã b¹n ®Õn th¨m. 2. Tình huống và khả năng tiếp đãi bạn TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - 1 Sau c©u th¬ thÓ hiÖn niÒm vui mõng, xóc ®éng, nhµ th¬ NguyÔn KhuyÕn ®· nghÜ ®Õn viÖc g×? Em h·y kÓ ra nh÷ng thø mµ nhµ th¬ NguyÔn KhuyÕn nh¾c ®Õn ®Ó dù ®Þnh tiÕp ®·i b¹n? - C¸, gµ: - C¶i, cµ, bÇu, m­íp - TrÇu: Xa ®i v¾ng Khã b¾t ®ang ph¸t triÓn Kh«ng cã Nh÷ng thø mµ nhµ th¬ nghÜ ®Õn ®Ó tiÕp b¹n cã thÓ thùc hiÖn ®­îc kh«ng? V× sao? - Chî: - TrÎ: Mãn thÞt c¸ Cã c¸ Cã gµ Ao s©u, n­íc c¶ V­ên réng, rµo th­a Nh­ng Kh«ng b¾t ®­îc Mãn rau d­a Cã : c¶i cµ bÇu m­íp Nh­ng C¶i chöa ra c©y Cµ míi nô M­íp ®­¬ng hoa Mãn d©n d· ®Òu ch­a ¨n ®­îc BÇu võa rông rèn I. Đọc – Tìm hiểu chú thích II. Đọc – Tìm hiểu văn bản 1. Cảm xúc khi bạn đến chơi -> NiÒm vui s­íng, hå hëi khi cã b¹n ®Õn th¨m. 2. Tình huống và khả năng tiếp đãi bạn TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - 1 - C¸, gµ: - C¶i, cµ, bÇu, m­íp - TrÇu: Xa ®i v¾ng Khã b¾t ®ang ph¸t triÓn Kh«ng cã - Chî: - TrÎ: “§Çu trß tiÕp kh¸ch, trÇu kh«ng cã” ->LÔ nghi tiÕp kh¸ch tèi thiÓu còng kh«ng cã. - Lêi th¬ më ®Çu rÊt tù nhiªn nh­ mét lêi chµo. I. Đọc – Tìm hiểu chú thích II. Đọc – Tìm hiểu văn bản 1. Cảm xúc khi bạn đến chơi -> NiÒm vui s­íng, hå hëi khi cã b¹n ®Õn th¨m. 2. Tình huống và khả năng tiếp đãi bạn TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - 1 - C¸, gµ: - C¶i, cµ, bÇu, m­íp - TrÇu: Xa ®i v¾ng Khã b¾t ®ang ph¸t triÓn Kh«ng cã - Chî: - TrÎ: - Lêi th¬ më ®Çu rÊt tù nhiªn nh­ mét lêi chµo. T¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× khi gi·i bµy t×nh c¶m cña m×nh? T¸c dông cña nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã? NghÖ thuËt liÖt kª, ®èi, nãi qu¸ -> T×nh huèng o¸i o¨m khã xö ThÓ hiÖn sù dÝ dám, hµi h­íc TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - I. Đọc – Tìm hiểu chú thích II. Đọc – Tìm hiểu văn bản 1. Cảm xúc khi bạn đến chơi 2. Tình huống và khả năng tiếp đãi bạn 3. Cảm nghĩ về tình bạn B¸c ®Õn ch¬i ®©y, ta víi ta. Côm tõ “ta víi ta” trong bµi th¬ nµy cã g× kh¸c víi côm tõ “ta víi ta” trong bµi th¬ Qua §Ìo Ngang? Côm tõ nµo trong c©u 8 quan träng nh©t? “Ta víi ta” lµ chØ ai víi ai? - §¹i tõ “ta” -> Sù g¾n bã, hßa hîp cña mét t×nh b¹n ch©n thµnh. TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - Ngoµi c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®èi lËp, liÖt kª, cßn cã c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo kh¸c? I. Đọc – Tìm hiểu chú thích II. Đọc – Tìm hiểu văn bản 1. Cảm xúc khi bạn đến chơi 2. Tình huống và khả năng tiếp đãi bạn 3. Cảm nghĩ về tình bạn III. Tæng kÕt. 1. NghÖ thuËt: 2. Néi dung: T¹o t×nh huèng bÊt ngê, thó vÞ. Lêi th¬ thuÇn N«m, gi¶n dÞ, tù nhiªn. Giäng th¬ hãm hØnh. C¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã lµm næi bËt ®iÒu g× vÒ néi dung? Ca ngîi t×nh b¹n ch©n thµnh, th¾m thiÕt, thñy chung, gîi kh«ng khÝ lµng quª ®Ëm ®µ h­¬ng s¾c ViÖt Nam. 3. Ghi nhí (SGK) TiÕt 30 B¹n ®Õn ch¬i nhµ - NguyÔn KhuyÕn - I. Đọc – Tìm hiểu chú thích II. Đọc – Tìm hiểu văn bản 1. Cảm xúc khi bạn đến chơi 2. Tình huống và khả năng tiếp đãi bạn 3. Cảm nghĩ về tình bạn III. Tæng kÕt. 1. NghÖ thuËt: 2. Néi dung: 3. Ghi nhí (SGK) IV. LuyÖn tËp T×nh huèng: kh¸ch cña bè (mÑ) ®Õn nhµ ch¬i nh­ng bè (mÑ) ®ang gië c«ng viÖc ch­a ra tiÕp kh¸ch ngay ®­îc. Em sÏ lµm g× ®Ó thÓ hiÖn sù v¨n minh thanh lÞch? Th¶o luËn nhãm Em h·y nªu néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬? Cñng cè DÆn dß - TËp ®äc diÔn c¶m bµi th¬. N¾m ch¾c néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi. - Hoµn thiÖn c¸c bµi tËp trong SGK. - ChuÈn bÞ bµi: viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh!