Bài giảng Tiết 21- 22: Cô bé bán diêm

TiÕt 21-22 C« bÐ b¸n diªm An-®Ðc-xen I. Giíi thiÖu chung : 1. T¸c gi¶- - Lµ nhµ v¨n næi tiÕng víi lo¹i truyÖn kÓ cho trÎ em. 2. Tác phẩm - TrÝch truyÖn ng¾n c« bÐ b¸n diªm * T¸c gi¶ II. §äc - hiểu văn bản C1. Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm: - Thêi gian: ®ªm giao thõa. - Kh«ng gian: trong bãng tèi, trêi rÐt m­ít. -> Hoµn c¶nh kh¾c nghiÖt, em bÐ lÎ loi c« ®¬n gi÷a ®­êng phè. MÑ chÕt, Bµ néi kh«ng cßn, Nhµ nghÌo, sèng chui róc trong g¸c tèi t¨m, bÞ bè ®¸nh m¾ng lu«n, ph¶i ®i b¸n diªm ®Ó sèng Hoµn c¶nh thËt ®¸ng th­¬ng, thËt téi nghiÖp * XuÊt hiÖn * Hoµn c¶nh §ªm giao thõa Ngoµi ®­êng Ngoµi ®­êng Cöa sæ mäi nhµ s¸ng rùc l¹nh buèt vµ tèi ®en Trong phè sùc nøc mïi ngçng quay bông ®ãi c¶ ngµy. Em nÐp ng­êi, thu ch©n thÊy rÐt buèt h¬n Trêi rÐt tuyÕt r¬i l¹nh thÊu x­¬ng, kh«ng mét bãng ng­êic¸i xã tèi t¨m em bÐ phong phanh, ch©n trÇn lang thang. Ng«i nhµ xinh x¾n cã d©y tr­êng xu©n bao quanh (khi bµ cßn sèng) -> NghÖ thuËt t­¬ng ph¶n, ®èi lËp thÊy ®­îc nçi khæ cña em bÐ. C2.Méng t­ëng vµ thùc tÕ qua c¸c lÇn quÑt diªm a) ­íc nguyÖn Gi¸ cã mét que diªm ®Ó s­ëi cho ®ì rÐt, Gi¸ em cã thÓ rót 1 que diªm... -> ­íc nguyÖn nhá bÐ, téi nghiÖp. Em cã diªm mµ kh«ng d¸m s­ëi Êm cho m×nh * LÇn quÑt diªm thø nhÊt -Ngän löa: bÐn löa nh¹y, ngän löa xanh lam, biÕn ®i tr¾ng ra, hång rùc lªn, s¸ng chãi -> TÝnh tõ gîi h×nh, sù chuyÓn biÕn cña ngän löa tinh tÕ sinh ®éng + Méng t­ëng: - h¬ tay trªn than hång, ¸nh s¸ng kú diÖu, ngåi tr­íc lß s­ëi, to¶ ra h¬i nãng dÞu dµng... C¶nh s¸ng sña Êm ¸p. + Thøc t¹i - Löa vôt t¾t –lß s­ëi biÕn mÊt, - T©m tr¹ng bÇn thÇn nghÜ ®Õn cha m¾ng v× kh«ng b¸n ®­îc diªm -> hiÖn thùc phò phµng * LÇn quÑt diªm thø hai - Ngän löa: Diªm ch¸y s¸ng rùc lªn + Méng t­ëng: - Bµn ¨n ®· dän,... con ngçng quay. Ngçng nh¶y ra khái ®Üa... tiÕn vÒ phÝa em Em ®ang ®ãi vµ mong muèn ®­îc ¨n thøc ¨n ngon lµnh trong c¶nh gia ®×nh ®Çm Êm sung s­íng. + Thøc t¹i: Ngän löa vôt t¾t - Ch¼ng cã bµn ¨n, phè x¸ v¾ng teo, tuyÕt phñ, giã vi vu; mÊy ng­êi kh¸ch qua ®­êng véi vµng, l·nh ®¹m -NT: §èi lËp t­¬ng ph¶n -> Lµm næi râ mong ­íc h¹nh phóc chÝnh ®¸ng vµ th©n phËn bÊt h¹nh cña em. * LÇn quÑt diªm thø ba + Méng t­ëng: - C©y th«ng N«-en víi hµng ngµn ngän nÕn s¸ng rùc. - Mong ­íc ®­îc vui ®ãn N«-en + Thùc t¹i: - Víi tay – tÊt c¶ t¾t phôt Nh÷ng ng«i sao trªn trêi do tÊt c¶ c¸c ngän nÕn bay lªn -> T¹o sù hôt hÉng trèng tr¶i khiÕn em liªn tùëng tíi bµ * LÇn quÑt diªm thø bèn - ¸nh s¸ng xanh to¶ ra, h×nh ¶nh ng­êi bµ mØm c­êi - Em reo lªn: cho ch¸u ®i víi, bµ ®õng bá ch¸u... -> Lêi khÈn cÇu sãt th­¬ng da diÕt, Mong ®­îc m·i m·i ë cïng bµ, mong ®­îc che chë, yªu th­¬ng; * Mçi que diªm gîi cho em ¸nh s¸ng kú diÖu, tho¸ng hiÖn nh÷ng ¶o ¶nh ®Ñp ®Ï, nh÷ng mong ­íc nhá bÐ gi¶n dÞ ®Ó råi cïng vôt t¾t * LÇn quÑt diªm thø n¨m - Nh÷ng que diªm nèi tiÕp nhau, s¸ng nh­ ban ngµy - Muèn nÝu kÐo bµ, bµ hiÖn ra ®«n hËu to lín ®Ñp ®Ï, d¾t tay em bay vôt lªn cao, cao m·i ch¼ng cßn ®ãi rÐt... NT: ®an cµi gi÷a méng vµ ¶o ®Ó thÊy ®­îc ­íc nguyÖn mong manh téi nghiÖp cña em bÐ - Thùc t¹i vµ méng t­ëng xen kÏ, nèi tiÕp nhau, lÆp l¹i vµ biÕn ®æi. H×nh ¶nh méng t­ëng hån nhiªn, t­¬i t¾n > L¹nh lïng v« c¶m lóc em sèng còng nh­ lóc em chÕt. Mét x· héi bÊt c«ng tr­íc cuéc sèng cña ng­êi nghÌo -> Th¸i ®é th­¬ng c¶m, ®au xãt, chÝnh t×nh yªu th­¬ng Êy ®· ®iÓm t« cho c¸i chÕt ®Ñp ®Ï nh­ thiªn thÇn 3. Tæng kÕt a) NghÖ thuËt: - C¸ch kÓ chuyÖn hÊp dÉn ®an xen gi÷a hiÖn thùc vµ méng t­ëng. - S¾p xÕp c¸c t×nh tiÕt hîp lÝ KÕt hîp tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m - KÕt cÊu ®èi lËp, t­¬ng ph¶n - TrÝ t­ëng t­îng bay bæng b) Néi dung: - TruyÖn kÓ vÒ c« bÕ b¸n diªm trong ®ªm giao thõa víi c¸i chÕt ®au khæ cña cuéc ®êi bÊt h¹nh ®· ®Ó l¹i cho ta lßng th­¬ng c¶m s©u s¾c * Ghi nhí SGK tr68 Bµi tËp tr¾c nghiÖm: Ca ngîi c« bÐ b¸n diªm nghÌo nh­ng t©m hån trong s¸ng, giµu ­íc m¬. Chän ®¸p ¸n ®óng vÒ gi¸ trÞ néi dung cña v¨n b¶n: ThÓ hiÖn niÒm xãt xa, th­¬ng c¶m s©u s¾c cña nhµ v¨n ®èi víi c« bÐ b¸n diªm bÊt h¹nh. Lªn ¸n lèi sèng Ých kû, nhÉn t©m cña ng­êi ®êi. TÊt c¶ ®Òu ®óng. 2. Chän ®¸p ¸n ®óng vÒ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n: NghÖ thuËt kÓ chuyÖn hÊp dÉn, yÕu tè t­ëng t­îng bay bæng. H×nh ¶nh giµu ý nghÜa ®an xen, thñ ph¸p trïng lÆp t¨ng cÊp. T×nh tiÕt, diÔn biÕn truyÖn hîp lý kh¾c ho¹ t×nh c¶nh ®¸ng th­¬ng cña nh©n vËt, g©y xóc ®éng ng­êi ®äc. TÊt c¶ ®Òu ®óng.