Bài giảng Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải)

Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) I. Tìm hiểu chung: 1/ Tác giả: Sinh năm 1930 mất 1980. Tên thật là Phạm Bá Ngoãn. - Quê quán Phong Điền – Thừa Thiên Huế. - Ông hoạt động văn nghệ từ cuối những năm kháng chiến chống Pháp. Em hãy trình bày những hiểu biết của em về tác giả Thanh Hải. I. Tìm hiểu chung: 1/ Tác giả: 2/ Tác phẩm: Xuất xứ tác phẩm có điều gì đáng lưu ý? Sáng tác tháng 11 năm 1980 khi nằm trên giường bệnh. Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) MÙA XUÂN NHO NHỎ Thanh Hải  Mọc Giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng. Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy trên lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao… Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. Mùa xuân- ta xin hát Câu Nam, ai Nam bình Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dăm tình Nhịp phách tiền đất Huế. 11/1998 ( Thanh Hải, trong Thơ Việt Nam 1945 – 1985 ,NXB, Giáo dục, Hà Nội, 1987) Đất nước bốn ngàn năm Vất vả và gian lao Đất nước như vì sao Cứ đi lên phía trước. Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một nốt trầm xao xuyến Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời I. Tìm hiểu chung: 1/ Tác giả: Thể thơ năm chữ, nhịp3/2, 2/3 rộn ràng, vui tươi, giọng thơ say sưa, trìu mến. 2/ Tác phẩm: 3/ Đọc văn bản: Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) I. Tìm hiểu chung: 2/ Tác phẩm: 3/ Đọc, chú thích: 1/ Tác giả: 4/ Bố cục: ? Bài thơ có thể chia làm mấy phần? Nội dung của từng phần ? 2 phần: + 3 khổ thơ đầu: Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước + 3 khổ thơ còn lại: Tâm nguyện của nhà thơ 2 phần Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) I. Tìm hiểu chung: II. Đọc - Hiểu văn bản: 1/ Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước: a. Mùa xuân của thiên nhiên : Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng. Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên được tác giả phát họa như thế nào? - Dòng sông xanh - Bông hoa tím - Tiếng chim hót Cảm xúc của tác giả trước cảnh trời đất vào xuân được diễn tả ở hình ảnh cụ thể nào?Nêu cách hiểu của em về câu thơ đó? I. Tìm hiểu chung: II. Tìm hiểu văn bản: 1/ Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đát nước: a. Mùa xuân của thiên nhiên: Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy trên lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao… Đất nước bốn nghìn năm Vất vả và gian lao Đất nước như vì sao Cứ đi lên phía trước b. Mùa xuân của đất nước: Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) - Người cầm súng - Người ra đồng  Hai lực lượng chính của đất nước - đem mùa xuân đến mọi nơi. -Nhịp điệu hối hả, âm thanh xôn xao  Sức sống của mùa xuân đất nước Niềm yêu mến, say sưa, ngây ngất trước cuộc sống mới. Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) I. Tìm hiểu chung: II. Tìm hiểu văn bản: 1/ Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước: 2/ Tâm niệm của nhà thơ: Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một nốttrầm xao xuyến. Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. Mùa xuân ta xin hát Khúc Nam ai, Nam binh Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dặm tình Nhịp phách tiền đất Huế. Khát vọng được hòa nhập, được cống hiến: Làm con chim hót Làm một cành hoa Nhập vào hòa ca một nốt trầm xao xuyến  Hình ảnh đẹp, tự nhiên, cấu tứ lặp tạo sự đối ứng cống hiến cho đời là một lẽ tự nhiên. Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) 2/ Tâm niệm của nhà thơ: - I.Tìm hiểu chung: II Đọc- Hiểu văn bản: 1. Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước: Mùa xuân nho nhỏ bình dị , khiêm nhường, tâm niệm chân thành, tha thiết. Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hòa ca Một nốttrầm xao xuyến. Một mùa xuân nho nhỏ Lặng lẽ dâng cho đời Dù là tuổi hai mươi Dù là khi tóc bạc. Mùa xuân ta xin hát Khúc Nam ai, Nam binh Nước non ngàn dặm mình Nước non ngàn dặm tình Nhịp phách tiền đất Huế. I.Tìm hiểu chung: II Đọc- Hiểu văn bản: 1. Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước: Thể thơ năm tiếng có nhạc điệu trong sáng, tha thiết, gần gũi với dân ca. Hình ảnh đẹp, giản dị gợi cảm So sánh và ẩn dụ sáng tạo. Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) 2. Tâm niệm của nhà thơ: III Tổng kết 1.Nghệ thuật 2. Nội dung: Ghi nhớ (SGK) Tiết 116: Văn bản MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) I.Tìm hiểu chung: II Đọc- Hiểu văn bản: 1. Hình ảnh mùa xuân của thiên nhiên, đất nước: 2. Tâm niệm của nhà thơ: III Tổng kết VI.Luyện tập: DẶN DÒ Học thuộc lòng bài thơ. Phân tích được giá trị nghệ thuật và nội dung của bài thơ. Soạn bài “Viếng lăng Bác” *