Bài giảng Tiếng Việt Tiết 93 Khởi ngữ

I. Đặc điểm và cụng dụng của khởi ngữ trong cõu 1. Tỡm hiểu ngữ liệu Phõn biệt cỏc từ ngữ in đậm với chủ ngữ trong những cõu sau về vị trớ trong cõu và quan hệ với vị ngữ. Nghe gọi, con bộ giật mỡnh, trũn mắt nhỡn. Nú ngơ ngỏc, lạ lựng. Cũn anh, anh / khụng gỡm nổi xỳc động. C V (Nguyễn Quang Sỏng, Chiếc lược ngà) b. Giàu, tụi / cũng giàu rồi. C V (Nguyễn Cụng Hoan) c. Về cỏc thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chỳng ta / C cú thể tin ở ta, khụng sợ nú thiếu giàu và đẹp. V (Phạm Văn Đồng, Giữ gỡn sự trong sỏng của Tiếng Việt) 2. Nhận xột * Vị trí: Thường đứng trước chủ ngữ, không có quan hệ trực tiếp với vị ngữ * Công dụng: Thông báo trước đề tài được nói đến trong câu Khởi ngữ * Là thành phần phụ trong câu Ghi nhớ * Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu. * Trước khởi ngữ thường có thể thêm các quan hệ từ: về, với, đối với... Bài tập nhanh: Xác định khởi ngữ trong các câu sau: Đọc sách thì phải chọn cho tinh, đọc cho kĩ. Đối với các bạn, Nam rất tận tình giúp đỡ. c. Còn bạn, bạn đã học bài xong chưa? d. Ông giáo ấy, thuốc không hút, rượu không uống Lưu ý: - Khởi ngữ trước hoặc có thể đứng sau chủ ngữ - Để nhận diện khởi ngữ có thể thêm các từ : về, với (đối với), còn... vào trước khởi ngữ hoặc thì vào sau khởi ngữ. II. Luyện tập Bài tập 1: Tìm khởi ngữ trong các đoạn trích sau: a) ễng cứ đứng vờ vờ xem tranh ảnh chờ người khỏc đọc rồi nghe lỏm. Điều này ụng khổ tõm hết sức (Kim Lõn, Làng) b) – Võng ! ễng giỏo dạy phải ! Đối với chỳng mỡnh thỡ thế là sung sướng. Nam Cao, Lóo Hạc) (c) Một mỡnh thỡ anh bạn trờn trạm đỉnh Phan-Xi-Păng ba nghỡn một trăm bốn mươi hai một kia mới một mỡnh hơn chỏu. (Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa) d) Làm khớ tượng, ở được trờn cao thế mới là lý tưởng chứ. (Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa) e) Đối với chỏu, thật là đột ngột […] (Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa) Bài tập 2: Hóy viết lại cỏc cõu sau đõy bằng cỏch chuyển phần in đậm thành khởi ngữ (cú thể thờm trợ từ “thỡ”) Anh ấy làm bài cẩn thận lắm. b) Tụi hiểu rồi nhưng tụi chưa giải được. Làm bài, anh ấy cẩn thận lắm b) Hiểu thì tôi hiểu rồi, nhưng giải thì tôi chưa giải được Bài tập 3: Hãy viết một đoạn văn ngắn có sử dụng câu có khởi ngữ. Gạch dưới thành phần khởi ngữ đó Hoàn thiện bài tập 3 Tìm trong các văn bản đã học các câu văn, thơ có chứa thành phần khởi ngữ.