Bài giảng tiếng việt tiết 33: Chữa lỗi về quan hệ từ

Thế nào là quan hệ từ ? Cho ví dụ minh họa ? Quan hệ từ là những từ dùng để nối các bộ phận của câu , các câu, các đoạn với nhau để biểu thị các quan hệ khác nhau giữa chúng như quan hệ sở hữu , so sánh, nhân quả góp phần làm cho câu trọn ngĩa học tạo sự liền mạch lúc diễn đạt.. Nên thợ nên thầy vì có học No ăn no mặc bởi hay làm. Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vẫn giữ tấm lòng son. BÀI CŨ : Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. Ví dụ: a. Đõng nªn nhìn hình thøc ®¸nh gi¸ kÎ kh¸c. b. C©u tôc ngữ nµy chØ ®óng x· héi x­a, cßn ngµy nay thì kh«ng ®óng. -> Thiếu QHT “mà” hoặc “ để” a. Đõng nªn nhìn hình thøc mà (để) ®¸nh gi¸ kÎ kh¸c. -> Thiếu QHT “đối với” b. C©u tôc ngữ nµy chØ ®óng đối với x· héi x­a, cßn đối với ngµy nay thì kh«ng ®óng. Trong một số trường hợp bắt buộc phải sử dụng QHT nếu không ý nghĩa của câu biến nghĩa hoặc không rõ nghĩa. 1. Thiếu quan hệ từ. Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. BT 1: Thêm QHT thích hợp: Trong một số trường hợp bắt buộc phải sử dụng QHT nếu không ý nghĩa của câu biến nghĩa hoặc không rõ nghĩa. 1. Thiếu quan hệ từ. a. Nã chăm chó nghe kÓ chuyÖn ®Çu ®Õn cuèi. b. Con xin b¸o mét tin vui cha mÑ mõng. a. Nã chăm chó nghe kÓ chuyÖn từ ®Çu ®Õn cuèi. b. Con xin b¸o mét tin vui để/cho cha mÑ mõng. Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. Ví dụ: 1. Thiếu quan hệ từ. 2. Dùng QHT không thích hợp về nghĩa. a. Nhµ em ë xa tr­êng vµ bao giê em còng ®Õn tr­êng ®óng giê. - QHT “ và” : đồng chức. b. Chim s©u rÊt cã Ých cho n«ng d©n ®Ó nã diÖt s©u ph¸ ho¹i mïa mµng. -> Quan hệ ý nghĩa giữa 2 vế là quan hệ tương phản. QHT “ nhưng” : tương phản. nhưng -> Quan hệ ý nghĩa giữa 2 vế là quan hệ giải thích. - QHT “ để” : nhân quả. QHT “ vì ” : giải thích vì - Sử dụng QHT phải thích hợp về nghĩa. của : sở hữu như: so sánh bằng: phương tiện và: đồng chức, liệt kê nhưng: tương phản còn: đối chiếu để: mục đich …. Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. BT 2: Thay QHT dùng sai 1. Thiếu quan hệ từ. 2. Dùng QHT không thích hợp về nghĩa. - Sử dụng QHT phải thích hợp về nghĩa. của : sở hữu như: so sánh bằng: phương tiện và: đồng chức, liệt kê nhưng: tương phản còn: đối chiếu để: mục đich …. Ngµy nay, chóng ta còng cã quan niÖm với cha «ng ta ngµy x­a, lÊy ®¹o ®øc, tµi năng lµm träng. b. Tuy n­íc s¬n cã ®Ñp ®Õn mÊy mµ chÊt gç kh«ng tèt thì ®å vËt còng kh«ng bÒn ®­îc. Thay QHT : “với” = QHT “như” để biểu thị quan hệ so sánh Ngµy nay, chóng ta còng cã quan niÖm như cha «ng ta ngµy x­a, lÊy ®¹o ®øc, tµi năng lµm träng. Thay QHT : “tuy” = QHT “dù” để biểu thị quan hệ điều kiện – giả thiết b. Dù n­íc s¬n cã ®Ñp ®Õn mÊy mµ chÊt gç kh«ng tèt thì ®å vËt còng kh«ng bÒn ®­îc. Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. Ví dụ: 1. Thiếu quan hệ từ. 2. Dùng QHT không thích hợp về nghĩa. 3. Thừa QHT a. Qua câu ca dao “ Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái. b. Về hình thức có thể làm tăng giá trị nội dùng đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung. ->Câu thiếu chủ ngữ QHT “qua” biến vế 1 thành trạng ngữ ->Câu thiếu chủ ngữ QHT “về ” biến vế 1 thành trạng ngữ => Bỏ QHT “qua” , “về” a. Câu ca dao “ Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra” cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái. b. Hình thức có thể làm tăng giá trị nội dùng đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung. - Không sử dụng QHT khi không cần thiết , nếu không câu sẽ sai ngữ pháp. Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. BT 3: Chữa lại các câu văn cho hoàn chỉnh 1. Thiếu quan hệ từ. 2. Dùng QHT không thích hợp về nghĩa. 3. Thừa QHT - Không sử dụng QHT khi không cần thiết , nếu không câu sẽ sai ngữ pháp. a. §èi víi b¶n th©n em cßn nhiÒu thiÕu sãt, em høa sÏ tÝch cùc söa ch÷a. b. Víi c©u tôc ng÷ “L¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch” cho em hiÓu ®¹o lý lµm ng­êi lµ ph¶i gióp ®ì ng­êi kh¸c. c. Qua bµi th¬ nµy ®· nãi lªn t×nh c¶m cña B¸c Hå ®èi víi thiÕu nhi. a. B¶n th©n em cßn nhiÒu thiÕu sãt, em høa sÏ tÝch cùc söa ch÷a. b. C©u tôc ng÷ “L¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch” cho em hiÓu ®¹o lý lµm ng­êi lµ ph¶i gióp ®ì ng­êi kh¸c. c. Bµi th¬ nµy ®· nãi lªn t×nh c¶m cña B¸c Hå ®èi víi thiÕu nhi. Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. Ví dụ: 1. Thiếu quan hệ từ. 2. Dùng QHT không thích hợp về nghĩa. 3. Thừa QHT 4. Dùng QHT mà không có tác dụng liên kết. a.Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi về môn toán, không những giỏi về môn văn. Thầy giáo rất khen Nam. b. Nó thích tâm sự với mẹ, không thích với chị. Không những không những với với THẢO LUẬN a.Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi về môn toán, mà còn giỏi về môn văn. Thầy giáo rất khen Nam. b. Nó thích tâm sự với mẹ, không thích tâm sự với chị. Dùng QHT để tạo sự liên kết giữa các vế câu, câu với câu, giữa các đoạn làm cho văn bản mạch lạc, rõ ràng. Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. Lỗi ngữ pháp Lỗi về nghĩa Thiếu QHT Thừa QHT Dùng QHT không có t/d liên kết Dùng QHT sai với quan hệ ngữ nghĩa giữa các thành phần câu, giữa các câu, các đoạn. SƠ ĐỒ TƯ DUY Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. 1. Thiếu quan hệ từ. 2. Dùng QHT không thích hợp về nghĩa. 3. Thừa QHT 4. Dùng QHT mà không có tác dụng liên kết. * Ghi nhớ ( sgk) Tiếng Việt . Tiết 33: CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ. II. Luyện tập: BT4: Cho biết các QHT in đậm trong các câu được dùng đúng hay sai ? Vì sao? Nhê cè g¾ng häc tËp nªn nã ®¹t thµnh tÝch cao. T¹i nã kh«ng cÈn thËn nªn nã ®· gi¶i sai bµi to¸n. Chóng ta ph¶i sèng cho thÕ nµo ®Ó chan hoµ víi mäi ng­êi. C¸c chiÕn sÜ ®· anh dòng chiÕn ®Êu ®Ó b¶o vÖ nÒn ®éc lËp cña d©n téc. Ph¶i lu«n lu«n chèng t­ t­ëng chØ bo bo b¶o vÖ b¶n th©n cña mình. Sèng trong x· héi cña phong kiÕn ®­¬ng thêi, nh©n d©n ta bÞ ¸p bøc bãc lét v« cïng tµn b¹o. NÕu trêi m­a, con ®­êng nµy sÏ rÊt tr¬n. Gi¸ trêi m­a, con ®­êng nµy sÏ rÊt tr¬n. Đ Đ S Đ Đ S S S III. BT về nhà §äc vµ ph¸t hiÖn c¸c lçi sai trong c¸c bµi tËp lµm v¨n vµ söa l¹i nh÷ng lçi sai ®ã cho ®óng. Nghiªn cøu tr­íc bµi : Tõ ®ång nghÜa.