Bài giảng Tiếng Việt 5 - Tuần 2: Tập làm văn Luyện tập tả cảnh

Chào mừng quý thầy cô về thăm lớpPHÂN MÔN: TẬP LÀM VĂNÔn bài cũ 1 . Nêu cấu tạo của bài văn tả cảnh?Cấu tạo của bài văn tả cảnh thường có 3 phần: Mở bài, thân bài và kết bài. Mở bài: Giới thiệu bao quát về cảnh sẽ tả. Thân bài: tả từng phần của cảnh hoặc sự thay đổi của cảnh theo thời gian. Kết bài: Nêu nhận xét hoặc cảm nghĩ của người viết Rừng trưa Rừng khô hiện lên với tất cả vẻ uy nghi tráng lệ của nó trong ánh mặt trời vàng óng. Những thân cây tràm vỏ trắng vươn lên trời, chẳng khác gì những cây nến khổng lồ, đầu lá rủ phất phơ. Từ trong biển lá xanh rờn đã bắt đầu ngả sang màu vàng úa, ngát dậy một mùi hương lá tràm bị hun nóng dưới mặt trời. Tiếng chim không ngớt vang ra, vọng mãi lên trời cao xanh thẳm không cùng. Trên các trảng rộng và chung quanh những lùm bụi thấp mọc theo các lạch nước, nơi mà sắc lá còn xanh, ta có thể nghe tiếng vù vù bất tận của hàng nghìn loại côn trùng có cánh không ngớt bay đi bay lại trên những bông hoa nhiệt đới sặc sỡ, vừa lộng lẫy nở ra đã vội tàn nhanh trong nắng. Mùi hương ngòn ngọt nhức đầu của những loài hoa rừng không tên tuổi đắm vào ánh nắng ban trưa khiến con người dễ sinh buồn ngủ và sẵn sàng ngả lưng dưới một bóng cây nào đó, để cho thứ cảm giác mệt mỏi chốn rừng trưa lơ mơ đưa mình vào giấc ngủ chẳng đợi chờ. Theo ĐOÀN GIỎITrảng: khoảng đất rộng giữa rừng hoặc giữa hai khu rừng.Tìm những hình ảnh em thích trong mỗi bài văn dưới đây:Bài 1Chiều tối Nắng bắt đầu rút lên những chòm cây cao, rồi nhạt dần và như hòa lẫn với ánh sáng trắng nhợt cuối cùng. Trong những bụi cây đã thấp thoáng những mảng tối. Màu tối lan dần dưới từng gốc cây, ngả dài trên thảm cỏ, rồi đổ lốm đốm trên lá cành, trên những vòm xanh rậm rạp. Bóng tối như bức màn mỏng, như thứ bụi xốp, mờ đen, phủ dần lên mọi vật. Trong nhập nhoạng, thỉnh thoảng lại bật lên một mảng sáng mờ của ánh ngày vương lại. Một vài tiếng dế gáy sớm, vẻ thăm dò, chờ đợi. Có đôi ánh đom đóm chấp chới, lúc lên cao, lúc xuống thấp, lúc lại rơi xuống mặt cỏ không còn rõ hình cây lá nữa mà mịn màng hòa lẫn như một mặt nước lặng êm. Trong im ắng, hương vườn thơm thoảng bắt đầu rón rén bước ra,và tung tăng trong ngọn gió nhẹ, nhảy trên cỏ, trườn theo những thân cành. Theo PHẠM ĐỨCRừng trưa Rừng khô hiện lên với tất cả vẻ uy nghi tráng lệ của nó trong ánh mặt trời vàng óng. Những thân cây tràm vỏ trắng vươn lên trời, chẳng khác gì những cây nến khổng lồ, đầu lá rủ phất phơ. Từ trong biển lá xanh rờn đã bắt đầu ngả sang màu vàng úa, ngát dậy một mùi hương lá tràm bị hun nóng dưới mặt trời. Tiếng chim không ngớt vang ra, vọng mãi lên trời cao xanh thẳm không cùng. Trên các trảng rộng và chung quanh những lùm bụi thấp mọc theo các lạch nước, nơi mà sắc lá còn xanh, ta có thể nghe tiếng vù vù bất tận của hàng nghìn loại côn trùng có cánh không ngớt bay đi bay lại trên những bông hoa nhiệt đới sặc sỡ, vừa lộng lẫy nở ra đã vội tàn nhanh trong nắng. Mùi hương ngòn ngọt nhức đầu của những loài hoa rừng không tên tuổi đắm vào ánh nắng ban trưa khiến con người dễ sinh buồn ngủ và sẵn sàng ngả lưng dưới một bóng cây nào đó, để cho thứ cảm giác mệt mỏi chốn rừng trưa lơ mơ đưa mình vào giấc ngủ chẳng đợi chờ. Theo ĐOÀN GIỎITrảng: khoảng đất rộng giữa rừng hoặc giữa hai khu rừng.Những sự vật nào được tả trong cảnh rừng trưa? Thân tràm Biển lá Tiếng chim Côn trùng Hoa nhiệt đới Hương rừng Con người Rừng trong ánh mặt trời vàng óng. Hương lá tràm bị hun nóng thơm ngát. Mùi hoa rừng đắm vào trong nắng ban trưa. Con người lơ mơ buồn ngủ.Những đặc điểm nào cho biết đó là cảnh rừng vào buổi trưa? Đọc thầm, gạch chân hình ảnh em thích và giải thích vì sao em thích hình ảnh đó.Nhóm 2 Tác giả đã quan sát cảnh rừng trưa bằng những giác quan nào? Thị giác: nhìn thấy rừng trưa vàng óng, thấy thân tràm, lá tràm, các trảng rộng, những loài hoa rừng không tên,. Khứu giác: ngửi thấy mùi lá tràm, mùi ngòn ngọt của hoa rừng,.... Thính giác: nghe thấy tiếng chim, nghe thấy tiếng vù vù của côn trùng,. Quan sát cảnh vật rất kĩ, bằng nhiều giác quan.Tác giả đã quan sát cảnh rừng trưa như thế nào? Chiều tối Nắng bắt đầu rút lên những chòm cây cao, rồi nhạt dần và như hòa lẫn với ánh sáng trắng nhợt cuối cùng. Trong những bụi cây đã thấp thoáng những mảng tối. Màu tối lan dần dưới từng gốc cây, ngả dài trên thảm cỏ, rồi đổ lốm đốm trên lá cành, trên những vòm xanh rậm rạp. Bóng tối như bức màn mỏng, như thứ bụi xốp, mờ đen, phủ dần lên mọi vật. Trong nhập nhoạng, thỉnh thoảng lại bật lên một mảng sáng mờ của ánh ngày vương lại. Một vài tiếng dế gáy sớm, vẻ thăm dò, chờ đợi. Có đôi ánh đom đóm chấp chới, lúc lên cao, lúc xuống thấp, lúc lại rơi xuống mặt cỏ không còn rõ hình cây lá nữa mà mịn màng hòa lẫn như một mặt nước lặng êm. Trong im ắng, hương vườn thơm thoảng bắt đầu rón rén bước ra,và tung tăng trong ngọn gió nhẹ, nhảy trên cỏ, trườn theo những thân cành. Theo PHẠM ĐỨC Nắng bắt đầu rút lên những chùm cây cao rồi nhạt dần và như hòa lẫn với ánh sáng trắng nhợt cuối cùng.- Trong những bụi cây đã thấp thoáng mảng tối.- Bóng tối lan dần. Bóng tối như bức màn mỏng, như thứ bụi xốp,mờ đen, phủ dần lên mọi vật . Những chi tiết nào cho biết đó cảnh được tả vào buổi chiều tối? Đọc thầm, gạch chân hình ảnh em thích và giải thích vì sao em thích hình ảnh đó. Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào để tả cảnh chiều tối? Thứ tự miêu tả ở hai bài “Rừng trưa” và “Chiều tối” có gì khác nhau? Kết luận+ Khi tả cảnh cần quan sát cảnh vật thật kĩ, quan sát bằng nhiều giác quan.+ Khi viết văn cần phải chọn lọc từ ngữ và sử dụng thêm các biện pháp nghệ thuật để có bài văn hay.Dựa vào dàn ý đã lập ở tuần 1, em hãy viết đoạn văn tả cảnh một buổi sáng (hoặc trưa, chiều) trong vườn cây (hay trong công viên, trên đường phố, trên cánh đồng, nương rẫy).Bài 2Dựa vào dàn ý đã lập ở tuần 1, em hãy viết đoạn văn tả cảnh một buổi sáng trên đường phố. Mỗi lúc hè về, vào mỗi buổi sáng, em thích nhất là cùng bố lên sân thượng tập thể dục và ngắm cảnh đường phố. Con đường vào lúc sáng sớm như dài hun hút. Ánh đèn chiếu xuống mặt đường nhựa phẳng lì sáng loáng. Đường phố không một bóng người. Chị gió bay lượn khắp nơi mang theo không khí trong lành, thoáng đãng. Chỉ thỉnh thoảng mới có một chiếc xe ô tô, xe máy phóng nhanh trên đường, tiếng máy nổ phá tan sự yên tĩnh. Tiếng chổi quét rác của chị lao công vang lên quèn quẹt nghe thật vui tai. Buổi sáng, khi đèn đường vụt tắt, em biết đã 5 giờ 45 phút. Đường phố chìm trong bóng tối mờ mờ. Chỉ một vài quán ăn mở cửa đèn chiếu xuống hắt một vùng sáng phía trước. Bóng tối tan dần, đã nhìn thấy rõ mặt người, Xe cộ đi lại nhiều hơn. Một vài tốp các cụ thung thăng đi tập thể dục trở về trò chuyện vui vẻ. Cây cối thức dậy, hòa mình vào ngày mới. Chim chóc cũng cất lên một bản tình ca chào đón ánh mặt trời. Khi mặt trời vừa vén bức màn mây, ló mình trên đỉnh những ngôi nhà cao tầng, mọi hoạt động của thành phố bắt đầu diễn ra. Đường phố nhộn nhịp hơn. Xe của những người đi làm, đi học, xe chở hàng về các chợ Ô tô, xe máy thỉnh thoảng lại bóp còi inh ỏi làm phá tan sự yên tĩnh còn sót lại của buổi sáng.   Mặt trời đã lên cao, chiếu thêm những ánh nắng vàng xuống mặt đất. Trên vỉa hè, những người đi bộ cũng rảo bước nhanh nhanh, những tốp học sinh tíu tít đến trường. Đường phố ồn ào, xe cộ đi lại như mắc cửi. Lúc này, dường như ai cũng vội vã, nhanh chân để kịp công việc của mình chẳng còn thời gian để ngắm nhìn không gian một buổi sáng thật là tuyệt. Đoạn văn tả cánh đồng lúa chín vào buổi sáng. Buổi sớm, cánh đồng lúa vẫn còn chìm trong màn sương mờ ảo. Làn gió nhẹ thổi qua làm cho sóng lúa lao xao. Từng bông lúa chín với những hạt mẩy và trắc đang cong xuống như chiếc cần câu. Dưới mỗi bông lúa, đây đó vẫn còn đọng lại những hạt sương làm cho thân lúa lại càng khó nhọc. Nó oằn mình cõng những đứa con đã lớn khôn của mình chỉ còn nỗi phải nằm rạp xuống bờ. Nắng đã lên, những hạt sương lại càng long lanh hơn. Trải dài trước mắt là màu lúa chín vàng tươi. Cả cánh đồng như một tấm thảm vàng khổng lồ. Các ruộng lúa phảng lì như những viên gạch vuông vức không trông rõ bờ. Từng đàn chim chiu chít cãi nhau trên đường dây điện. Vài cái bóng nón trắng của bà con đã nhấp nhô trên cánh đồng. Mọi người bắt đầu gặt lúa và tiếng nói cười rộn rã.