Bài giảng Sinh học 9 - Bài 53: Ô nhiễm môi trường

KIỂM TRA BÀI CŨTrình bày những tác động của con người làm suy thoái môi trường tự nhiên?TIẾT 57- BÀI 53: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNGI. Ô nhiễm môi trường là gì?Quan sát các hình ảnh sau và dựa vào hiểu biết thực tế của bản thân, hãy cho biết: ô nhiễm môi trường là gì?TIẾT 57 + 58CHỦ ĐỀÔ NHIỄM MÔI TRƯỜNGI. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?- Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường tự nhiên bị nhiễm bẩn, đồng thời các tính chất vật lí, hóa học, sinh học của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống con người và các sinh vật khác. ô nhiễm môi trường là gì? Trong không khí có chứa nhiều vi sinh vật gây bệnh mà ta không nhìn thấy dù không nhiễm bẩn, hôi thối nhưng có được gọi là ô nhiễm không? Khu vực có nhiều tia bức xạ, có nhiều tiếng ồn.. dù không nhiễm bẩn, hôi thối nhưng có được xem là ô nhiễm không? Vậy em hãy nêu khái niệm đầy đủ về ô nhiễm môi trường? Nguyên nhân nào làm môi trường bị ô nhiễm?Sản xuất công nghiệpRác thải sinh hoạtĐun nấuGiao thông vận tại Động đất Lũ lụt Bão cát Sóng thầnCháy rừngNúi lửa phun tràoI. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?- Ô nhiễm môi trường là hiện tượng môi trường tự nhiên bị nhiễm bẩn, đồng thời các tính chất vật lí, hóa học, sinh học của môi trường bị thay đổi, gây tác hại tới đời sống con người và các sinh vật khác.Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường:+ Do hoạt động của con người+ Do hoạt động của tự nhiênII. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM: Nguyên nhân nào làm môi trường bị ô nhiễm?1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học4. Ô nhiễm do các chất thải rắn5. Ô nhiễm do vi sinh vật gây bệnh3. Ô nhiễm do các chất phóng xạCác tác nhân gây ô nhiễm môi trườngI. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:Thảo luận nhóm: (3’)1. Các khí thải độc hại: CO2; NO2; SO2; CO; các khí CFC, khói, bụi 2. CO2: gây ngộ độc ở liều cao, tác nhân chính gây hiệu ứng nhà kính: SO2: Ngộ độc, viêm đường hô hấp, tác nhân gây mưa axit,- CFC: gây tủng tầng ôzôn CO: khí độc với con người và các sinh vật khác. .1. Từ kiến thức Hóa học: hãy kể tên các chất khí thải gây độc?2. Nêu tác hại của mỗi khí?3. Các chất khí độc được thải ra từ hoạt động nào?I. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt: Các khí thải độc hại như CO, SO2, CO2, NO2 do quá trình đốt cháy nhiên liệu trong sản xuất và sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường không khí.2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học: Kể tên những loại hóa chất gây ô nhiễm môi trường? Hóa chất bảo vệ thực vật (thuốc trừ sâu, diệt cỏ, diệt nấm, bảo quản nông sản), thuốc kích thích tăng trưởng cây trồng, thuốc bảo quản nông sản, các chất độc hóa họcI. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt: Các khí thải độc hại như CO, SO2, CO2, NO2 do quá trình đốt cháy nhiên liệu trong sản xuất và sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường không khí.2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học: Các loại thuốc trừ sâu,thuốc diệt cỏ, diệt nấmdùng không đúng cách và dùng quá liều lượng sẽ có tác động bất lợi tới toàn bộ hệ sinh thái và ảnh hưởng tới sức khỏe của con người. Các hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học thường tích tụ ở những môi trường nào? Mô tả con đường phát tán các loại hóa chất đó?I. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt: Các khí thải độc hại như CO, SO2, CO2, NO2 do quá trình đốt cháy nhiên liệu trong sản xuất và sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường không khí.2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học: Các loại thuốc trừ sâu,thuốc diệt cỏ, diệt nấmdùng không đúng cách và dùng quá liều lượng sẽ có tác động bất lợi tới toàn bộ hệ sinh thái và ảnh hưởng tới sức khỏe của con người. Liên hệ kiến thức Lịch sử: Ngoài thuốc bảo vệ thực vật, trong chiến tranh chống Mĩ, nhân dân Việt Nam còn chịu ảnh hưởng của loại chất độc hóa học nào?Máy bay Mỹ rải chất độc màu da cam (điôxin) xuống chiến trường Việt NamNỖI ĐAU CHẤT ĐỘC DA CAMI. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ: Chất phóng xạ có nguồn gốc từ đâu?Công trường khai thác chất phóng xạNhà máy điện hạt nhânThử vũ khí hạt nhânMỹ ném bom nguyên tử xuống thành phố Nagasaki vào ngày 9/8/1945 Tiết 57 – CHỦ ĐỀ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNGI. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ:Liên hệ kiến thức Lịch sử, thông tin thời sự: Hãy nêu những vụ thảm họa phóng xạ mà em biết trong lịch sử loài người?* Thảm họa Chernobyl: Xảy ra vào ngày 26/04/1986, khi một nhà máy hạt nhân phát nổ tại Chernobyl - Ukraine. Vụ nổ này được coi là một thảm họa để lại nhiều hậu quả đau lòng và là tai nạn hạt nhân tồi tệ nhất trong lịch sử loài người. Vụ nổ nhà máy hạt nhân tại Chernobyl đã làm phát tán một lượng lớn chất phóng xạ với hàm lượng cao hơn tới 400 lần nồng độ phóng xạ do bom nguyên tử mà Mỹ ném xuống Hiroshima. Chất phóng xạ dò rỉ từ Nhà máy Chernobyl đã ảnh hưởng tới sự sống trên một khu vực rộng lớn trải rộng hơn 200.000km2 của châu Âu. Có khoảng 9000 người bị chết; 600.000 người dân đã bị nhiễm nồng độ cao chất phóng xạ và hơn 350.000 người đã phải di dời khỏi vùng do nồng độ phóng xạ quá cao. Ngày 6/8/1945, Mỹ ném quả bom đầu tiên mang tên “Little Boy” xuống Hiroshima. 80.000 - là số người chết ngay lập tức tại thành phố Hiroshima, Nhật Bản sau khi quả bom “Little Boy” phát nổ. 192.020 - là số người thiệt mạng tại Hiroshima do nhiệt, bức xạ và những hậu quả khác của bom hạt nhân “Little Boy”. Ngày 9/8/1945, quả bom thứ hai mang tên “Fat Man” xuống Nagasaki. 70.000 -  là số người thiệt mạng vì quả bom nguyên tử Mỹ thả xuống Nagasaki.I. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ:Chất phóng xạ gây nên tác hại như thế nào?Các tia phóng xạ có khả năng xuyên qua tế bào và mô phá vỡ cấu trúc bộ máy di truyền gây đột biến, gây bệnh di truyền, bệnh ung thư I. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ: Năng lượng nguyên tử và các chất phóng xạ từ các công trường khai thác chất phóng xạ, các nhà máy điện nguyên tử, những vụ thử và sử dụng vũ khí hạt nhâncó khả năng gây đột biến ở người và sinh vật, gây ra một số bệnh di truyền, bệnh ung thư.Con đường phát tán chất phóng xạ vào cơ thể người?I. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ: Năng lượng nguyên tử và các chất phóng xạ từ các công trường khai thác chất phóng xạ, các nhà máy điện nguyên tử, những vụ thử và sử dụng vũ khí hạt nhâncó khả năng gây đột biến ở người và sinh vật, gây ra một số bệnh di truyền, bệnh ung thư4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:Thế nào là chất thải rắn? Chất thải rắn có những loại nào? Có gây tác hại tới con người như khí thải, hóa chất, chất phóng xạ hay không?I. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ: Năng lượng nguyên tử và các chất phóng xạ từ các công trường khai thác chất phóng xạ, các nhà máy điện nguyên tử, những vụ thử và sử dụng vũ khí hạt nhâncó khả năng gây đột biến ở người và sinh vật,gây ra một số bệnh di truyền, bệnh ung thư4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:Thử nêu những hiểu biết của em về chất thải rắn? Ghi lại vào trong vở?I. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ: Năng lượng nguyên tử và các chất phóng xạ từ các công trường khai thác chất phóng xạ, các nhà máy điện nguyên tử, những vụ thử và sử dụng vũ khí hạt nhâncó khả năng gây đột biến ở người và sinh vật,gây ra một số bệnh di truyền, bệnh ung thư4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:Thảo luận nhóm, nêu những câu hỏi liên quan về chất thải rắn? (ghi vào vở)Tiết 57 – CHỦ ĐỀ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNGI. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ: Năng lượng nguyên tử và các chất phóng xạ từ các công trường khai thác chất phóng xạ, các nhà máy điện nguyên tử, những vụ thử và sử dụng vũ khí hạt nhâncó khả năng gây đột biến ở người và sinh vật,gây ra một số bệnh di truyền, bệnh ung thư4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:Đề xuất các biện pháp (thí nghiệm) để tìm hiểu về chất thải rắn: khái niệm, phân loại?I. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ:4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh:Từ kiến thức Sinh học 7: Nguyên nhân gây bệnh giun sán? Các cách phòng tránh bệnh sốt rét? Nguyên nhân dẫn tới mắc bệnh tả, lị? Sinh vật gây bệnh có nguồn gốc từ đâu? Cách phòng tránh các bệnh do sinh vật gây ra?1. Nguyên nhân của bệnh giun, sán?* Do ăn thức ăn không nấu chín, không rửa sạch có mang mầm bệnh như trứng giun, ấu trùng sán ...2. Cách phòng tránh bệnh sốt rét?* Tiêu diệt muỗi mang ký sinh trùng sốt rét: diệt bọ gậy, giữ cho nơi ở thoáng đãng sạch sẽ, giữ vệ sinh nguồn nước để muỗi không sinh sản, ngủ phải mắc màn ...3. Nguyên nhân dẫn đến mắc bệnh tả, lị?* Do ăn thức ăn không vệ sinh, bị nhiễm các sinh vật gây bệnh như trùng kiết lị, vi khuẩn E.coli ...Gỏi cáI. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ?II. CÁC TÁC NHÂN CHỦ YẾU GÂY Ô NHIỄM:1. Ô nhiễm do các chất khí thải ra từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt:2. Ô nhiễm do hóa chất bảo vệ thực vật và chất độc hóa học:3. Ô nhiễm do các chất phóng xạ:4. Ô nhiễm do các chất thải rắn:5. Ô nhiễm do sinh vật gây bệnh:Ô nhiễm môi trường tạo điều kiện cho nhiều loài sinh vật gây bệnh cho người và động vật phát triển.Mỗi người cần phải tích cực chống ô nhiễm môi trường để phòng bệnh.Từ kiến thức Sinh học 7: Sinh vật gây bệnh có nguồn gốc từ đâu? Cách phòng tránh các bệnh do sinh vật gây ra?Hướng dẫn học ở nhà: Học thuộc bài cũ. Làm hoàn chỉnh các bài tập: 1, 2, 3, 4 trang 165 SGK. Chuẩn bị tiết 58– Tìm hiểu các biện pháp hạn chế ô nhiễm môi trường.