Bài giảng Nước đại Việt ta

- Nguyễn Trãi (1380-1442) quê huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Sau rời đến làng Nhị Khê, huyện Thường Tín, tỉnh Hà Tây. Đỗ thái học sinh- tiến sỹ (1400), ra làm quan với nhà Hồ. - Ông tham gia khởi nghĩa Lam Sơn với vai trò rất lớn bên cạnh Lê Lợi và đã trở thành một nhân vật lịch sử lỗi lạc, toàn tài hiếm có, bậc “khai quốc công thần”. - Tác phẩm nổi tiếng: “ức Trai thi tập” (chữ Hán) , “ Quốc âm thi tập” (chữ Nôm). Với những bài thơ nổi tiếng: “Cửa biển Bạch Đằng”, “Thuật hứng”, “Cây chuối”, “Tùng”, “Bến đò xuân đầu trại”, “Cuối xuân tức sự”, “Côn Sơn ca”, “Phú núi Chí Linh”.... - Với những đóng góp to lớn cho nền văn học , ông được UNESCO công nhận là danh nhân văn hoá thế giới (1980). Đền thờ Nguyễn Trói ở Cụn Sơn CAÙO laứ theồ vaờn nghũ luaọn coồ, thửụứng ủửụùc vua chuựa duứng ủeồ trỡnh baứy moọt chuỷ trửụng hay coõng boỏ keỏt quaỷ moọt sửù nghieọp ủeồ moùi ngửụứi cuứng bieỏt. -CAÙO thửụứng ủửụùc vieỏt baống vaờn bieàn ngaóu. -CAÙO laứ theồ vaờn huứng bieọn neõn yeõu caàu lụứi leừ phaỷi ủanh theựp, lớ luaọn saộc beựn, keỏt caỏu chaởt cheừ. Nước Đại Việt ta Từng nghe: Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân Quân điếu phạt trước lo trừ bạo. Như nước Đại Việt ta từ trước, Vốn xưng nền văn hiến đã lâu, Núi sông bờ cõi đã chia, Phong tục Bắc Nam cũng khác. Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần bao đời xây nền độc lập, Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương, Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau, Song hào kiệt đời nào cũng có. Vậy nên: Lưu Cung tham công nên thất bại, Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong, Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô, Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã. Việc xưa xem xét Chứng cớ còn ghi. Bố cục văn bản - Hai câu đầu: Nguyên lí nhân nghĩa - Tám câu tiếp: Chân lí về sự tồn tại độc lập có chủ quyền của dân tộc Đại Việt. - Sáu câu cuối: Sức mạnh của nhân nghĩa, sức mạnh của độc lập dân tộc. Phần 1 Từng nghe: Việc nhõn nghĩa cốt ở yờn dõn Quõn điếu phạt trước lo trừ bạo. Phần 2 Như nước Đại Việt ta từ trước, Vốn xưng nền văn hiến đó lõu, Nỳi sụng bờ cừi đó chia, Phong tục Bắc Nam cũng khỏc. Từ Triệu, Đinh, Lớ, Trần bao đời xõy nề độc lập, Cựng Hỏn, Đường, Tống, Nguyờn mỗi bờn xưng đế một phương, Tuy mạnh yếu khỏc nhau, Song hào kiệt đời nào cũng cú. Nguyeón Traừi coự theồ khaỳng ủũnh chaộc chaộn raống ẹaùi Vieọt laứ moọt quoỏc gia ủoọc laọp tửù chuỷ. Vỡ nửụực ẹaùi Vieọt coự: -Neàn vaờn hieỏn laõu ủụứi: Voỏn xửng neàn vaờn hieỏn ủaừ laõu. -Laừnh thoồ rieõng: Nuựi soõng bụứ coừi ủaừ chia. -Phong tuùc rieõng: Phong tuùc Baộc Nam cuừng khaực. Chuỷ quyeàn rieõng: Triệu, ẹinh, Lớ, Traàn bao ủụứi xaõy neàn ủoọc laọp, moói beõn xưng đếự moọt phửụng. Truyeàn thoỏng lũch sửỷ rieõng: haứo kieọt ủụứi naứo cuừng coự. Nhửừng ủieàu treõn ủaừ boọc loọ quan ủieồm, tử tửụỷng, tỡnh caỷm cuỷa taực giaỷ. Khaỳng ủũnh thaọt vửừng chaộc neàn ủoọc laọp tửù chuỷ cuỷa nửụực ta. ẹeà cao yự thửực daõn toọc; nieàm tửù haứo, kieõu haừnh voõ bieõn veà lũch sửỷ veỷ vang cuỷa ủaỏt nửụực. Phần 3 Vậy nờn: Lưu Cung tham cụng nờn thất bại, Triệu Tiết thớch lớn phải tiờu vong, Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đụ, Sụng Bạch Đằng giết tươi ễ Mó. Việc xưa xem xột Chứng cứ cũn ghi. Thảo luận nhúm 1. Đoạn trớch: Nửụực ẹaùi Vieọt Ta boài ủaộp cho em nhửừng tỡnh caỷm vaứ traựch nhieọm naứo ủoỏi vụựi truyeàn thoỏng lũch sửỷ vaứ queõ hửụng? 2. Qua đoạn trớch naứy em coự theõm nhửừng hieồu bieỏt gỡ vaứ hoùc taọp ủửụùc nhửừng gỡ ụỷ taực giaỷ Nguyeón Traừi? Đỏp ỏn: * Đoạn trớch “Nước Đại Việt ta” bồi đắp tỡnh cảm về lũng yờu nước, niềm tự hào dõn tộc, sẵn sàng đấu tranh để bảo vệ Tổ quốc. Chỳng ta cú trỏch nhiệm lưu giữ và phỏt huy truyền thống đấu tranh bất, kiờn cường giữ vững nền độc lập dõn tộc. * Học tập được ở Nguyễn Trói là người cú tư tưởng nhõn nghĩa tiến bộ, giàu tỡnh cảm, lũng yờu nước thương dõn và ý thức dõn tộc. Sụ ủoà khaựi quaựt trỡnh tửù laọp luaọn trong ủoaùn trớch NệễÙC ẹAẽI VIEÄT TA Daởn doứ: -Hoùc thuoọc loứng ủoaùn trớch Nửụực ẹaùi Vieọt ta vaứ noọi dung baứi hoùc. -Soaùn baứi: +ẹoùc vaứ traỷ lụứi caõu hoỷi tỡm hieồu vaờn baỷn Baứn luaọn veà pheựp hoùc. +Soaùn, taọp laứm caực baứi taọp veà Haứnh ủoọng noựi :sgk/70. 1)Traỷi qua 18 ủụứi vua Huứng Vửụng, quoỏc hieọu cuỷa nửụực ta laứ gỡ?  Vaờn Lang  2)Ngaứn naờm trang sửỷ coứn ghi, Meõ Linh, soõng Haựt chổ vỡ non soõng. Chũ em moọt daù moọt loứng, ẹuoồi quaõn Toõ ẹũnh khoỷi vuứng bieõn cửụng?  Hai Baứ Trửng  3)Khieõm, Ung, Lieõm Toỏng quaõn vụừ maọt, Phaự Chieõm thaứnh mụựi thaọt laứ gan, Tửụựng naứo taứi ủửực veùn toaứn, Baỷy mửụi taù theỏ, vua ban phuực thaàn?  Lyự Thửụứng Kieọt  4)Hai laàn ủaùi thaộng quaõn Nguyeõn, Laọp leõn coõng lụựn treõn soõng Baùch ẹaống?  Traàn Quoỏc Tuaỏn  5)Nam quan baựi bieọt cha giaứ, Trụỷ veà, nụù nửụực thuứ nhaứ lo toan. Lam Sụn goựp lửụừi gửụm vaứng, Bỡnh Ngoõ ủaùi caựo, giang sụn thu veà?  Nguyeón Traừi   Leõ Lai  6)Chớ Linh cửựu chuựa giaỷi vaõy Taỏm gửụng kim coồ xửa nay, ai ngửụứi? 7)Thanh lieõm voỏn saỹn tớnh trụứi, Tieàn muoõn baùc vaùn chaỳng dụứi loứng ngay Taứi ủoỏi ủaựp, thaọt laứ hay Traùng nguyeõn hai nửụực oõng naứy laứ ai?  Maùc ẹúnh Chi  8)Vỡ nhaứ vỡ nửụực giao tranh, Thanh gửụm, yeõn ngửùa, phaự thaứnh ủoỏc quaõn. Sa cụ naứo quaỷn taỏm thaõn, Maởc voi daứy xeựo cheỏt gaàn choàng con?  Buứi Thũ Xuaõn   Leõ Quyự ẹoõn  9)OÂng noồi tieỏng thoõng minh tửứ nhoỷ, ủửụùc meọnh danh laứ “thaàn ủoàng”. OÂng laứ nhaứ khoa hoùc, baực hoùc uyeõn baực veà moùi lúnh vửùc cuỷa xaừ hoọi Vieọt Nam thụứi phong kieỏn. 10)Moọt trong mửụứi vũ tửụựng taứi, ẹieọn Bieõn chieỏn thaộng raùng ngụứi naờm chaõu?  Voừ Nguyeõn Giaựp   Leõ Vaờn Taựm  11)Ai ủaừ tửù bieỏn mỡnh thaứnh ngoùn ủuoỏc soỏng ủoỏt saùch kho xaờng Thũ Ngheứ cuỷa giaởc Phaựp ? 12)Nụi naứo bieỏt maỏy tửù haứo, Teõn vaứng choựi loùi , thay vaứo teõn xửa?  Tp Hoà Chớ Minh 