Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 126: Mây và sóng - Tago

HÂN HOAN CHÀO ĐÓN QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH. KIỂM TRA BÀI CŨ Học thuộc đoạn 1 bài thơ “Nói với con” . Phân tích đoạn thơ đó . Tiết 126 Mây và Sóng Tagor Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : 1. Tác giả - tác phẩm : Trình bày những hiểu biết của em về tác giả , t ác phẩm . Ta-go là nhà thơ gặp nhiều m ất mát trong cuộc sống gia đình. Từ 1902→1907 ông mất năm người thân: Vợ (1902), con gái thứ hai (1904), cha và anh (1905), con trai đầu (1907). Đó là nguyên nhân khiến cho tình cảm gia đình là một trong những đề tài quan trọng trong thơ Ta-go. Thành phố Can - cút - ta ( Ấn Độ). Bài thơ viết bằng tiếng Ben gan  Mother, the folk who live up in the clouds call out to me- "We play from the time we wake till the day ends. We play with the golden dawn, we play with the silver moon." I ask, "But how am I to get up to you ?" They answer, "Come to the edge of the earth, lift up yourhands to the sky, and you will be taken up into the clouds." "My mother is waiting for me at home, "I say, "How can I leaveher and come?" Then they smile and float away. But I know a nicer game than that, mother. I shall be the cloud and you the moon. I shall cover you with both my hands, and our house-top willbe the blue sky. The folk who live in the waves call out to me- "We sing from morning till night; on and on we travel and knownot where we pass." I ask, "But how am I to join you?" They tell me, "Come to the edge of the shore and stand withyour eyes tight shut, and you will be carried out upon the waves." I say, "My mother always wants me at home in the everything-how can I leave her and go?" They smile, dance and pass by. But I know a better game than that. I will be the waves and you will be a strange shore. I shall roll on and on and on, and break upon your lap withlaughter. And no one in the world will know where we both are. Clouds and Waves Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : 1. Tác giả - tác phẩm : - Xem SGK/ 88 2. Đọc : - Giọng thiết tha , trìu mến. MÑ ¬i, trªn m©y cã ng­êi gäi con : Bän tí ch¬i tõ khi thøc dËy cho ® Õn lóc chiÒu tµ. Bän tí ch¬i víi b×nh minh vµng , bän tí ch¬i víi vÇng tr¨ng b¹c .  Con hái : Nh­ng lµm thÕ nµo m×nh lªn ® ã ®­ îc ?  Hä ®¸p : H·y ® Õn n¬i tËn cïng tr¸i ® Êt , ®­a tay lªn trêi , cËu sÏ ®­ îc nhÊc bæng lªn tËn tÇng m©y.  MÑ m×nh ® ang ® îi ë nh µ ”- con b¶o – “ Lµm sao cã thÓ rêi mÑ mµ ® Õn ®­ îc ?.  ThÕ lµ hä mØm c­êi bay ®i. Nh­ng con biÕt cã trß ch¬i thó vÞ h¬n , mÑ ¹. Con lµ m©y vµ mÑ sÏ lµ tr¨ng . Hai bµn tay con «m lÊy mÑ , vµ m¸i nh µ ta lµ bÇu trêi xanh th¼m. Trong sãng cã ng­êi gäi con : Bän tí ca h¸t tõ s¸ng sím cho ® Õn hoµng h«n . Bän tí ngao du n¬i nµy n¬i nä mµ kh«ng biÕt tõng ® Õn n¬i nao.  Con hái : “ Nh­ng lµm thÕ nµo m×nh ra ngoµi ® ã ®­ îc ?.  Hä nãi : “ H·y ® Õn r×a biÓn c¶, nh¾m nghiÒn m¾t l¹i, cËu sÏ ®­ îc lµn sãng n©ng ®i.  Con b¶o : “ Buæi chiÒu mÑ lu«n muèn m×nh ë nh µ, lµm sao cã thÓ rêi mÑ mµ ®i ®­ îc ?.  ThÕ lµ hä mØm c­êi , nh¶y móa l­ít qua . Nh­ng con biÕt trß ch¬i kh¸c hay h¬n . Con lµ sãng vµ mÑ sÏ lµ bÕn bê k× l¹, Con l¨n , l¨n , l¨n m·i råi sÏ c­êi vang vì tan vµo lßng mÑ . Vµ kh«ng ai trªn thÕ gian nµy biÕt mÑ con ta ë chèn nµo . M©y vµ sãng (Ra-bin-® ra-nat Ta-go) ( NguyÔn Kh¾c Phi dÞch ) Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : 1. Tác giả - tác phẩm : - Xem SGK/ 88 2. Đọc : - Giọng thiết tha, trìu mến. 3. Bố cục : Bài thơ có cấu trúc như thế nào về bố cục? - Cuộc trò chuyện của em bé với mây và mẹ - Cuộc trò chuyện của em bé với sóng và mẹ Nhận xét về những biểu hiện giống và khác nhau trong cấu tạo lời thơ của 2 phần văn bản? Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : 1. Tác giả - tác phẩm : 2. Đọc : 3. Bố cục : - Giống: + Lời mời mây – sóng + Lời từ chối của em bé và lí do từ chối + Trò chơi sáng tạo của em bé - Khác: Về không gian + 1 đối tượng trên cao (mây) + 1 đối tượng ở dưới, rộng, bao la (sóng) ý 2 phÇn kh«ng hÒ trïng lÆp. Sù hÊp dÉn cña m©y kh¸c víi sù hÊp dÉn cña sãng. H×nh ¶nh mÑ, tÊm lßng mÑ chØ xuÊt hiÖn mét c¸ch gi¸n tiÕp qua lêi con, song ë phÇn 2 râ nÐt, da diÕt h¬n Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : 1. Tác giả - tác phẩm : 2. Đọc : 3. Bố cục : - Giống: + Lời mời mây – sóng + Lời từ chối của em bé và lí do từ chối + Trò chơi sáng tạo của em bé - Khác: Về không gian + 1 đối tượng trên cao (mây) + 1 đối tượng ở dưới, rộng, bao la (sóng) Cấu tạo này có tác dụng gì trong việc tạo lập văn bản và đối với người đọc? Tạo sự cân đối cho văn bản, sự mới lạ cho hình thức lời thơ tạo sự dễ thuộc, dễ nhớ, dễ hiểu đối với trẻ em Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN : 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : Mây và sóng đã nói với em bé điều gì? Lời mời của họ có gì hấp dẫn? Trò chơi vui vẻ, ca hát từ sáng→chiều, có bầu trời cao rộng, có trăng bạc làm bạn Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : Đó là lời mời gọi của thế giới diệu kì. 2. Thái độ của em bé : Trước những lời mời gọi đầy hấp dẫn của mây và sóng, em bé đã tỏ thái độ như thế nào? Lúc đầu, em bé cũng rất thích đi chơi với mây và sóng nên em đã hỏi : “Nhưng làm đó được” , nhưng sau đó em đã từ chối lời mời gọi ấy để ở nhà với mẹ. Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : Đó là lời mời gọi của thế giới diệu kì. 2. Thái độ của em bé : Qua sự lựa chọn đó, ta thấy em bé là người như thế nào? Em yêu mây, sóng nhưng em yêu mẹ nhiều hơn  Em là đứa con ngoan, hiếu thảo, yêu mẹ nên em đã từ chối dứt khoát lời mời gọi của mây và sóng. Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : Đó là lời mời gọi của thế giới diệu kì. 2. Thái độ của em bé : Lúc đầu em bé cũng rất thích đi chơi với mây và sóng. Nhưng sau đó em đã từ chối lời mời gọi đầy hấp dẫn của mây và sóng để ở nhà với mẹ. Điều đó chứng tỏ em là đứa con ngoan, hiếu thảo và thương mẹ. Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : 2. Thái độ của em bé : 3. Ý nghĩa trò chơi của em bé: Ở nhà với mẹ, em bé đã tưởng tượng ra trò chơi như thế nào? - Con là mây và mẹ sẽ là trăng. Hai tay xanh thẳm. - Con là sóng và mẹ là bến bờ kì lạ. Con lăn lòng mẹ. Con là mây và mẹ sẽ là trăng. Hai bàn tay con ôm lấy mẹ , và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm. Con lµ sãng vµ mÑ sÏ lµ bÕn bê k× l¹, Con l¨n, l¨n, l¨n m·i råi sÏ c­êi vang vì tan vµo lßng mÑ. Vµ kh«ng ai trªn thÕ gian nµy biÕt mÑ con ta ë chèn nµo . Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : 2. Thái độ của em bé : 3. Trò chơi của em bé: Vì sao em tưởng tượng ra trò chơi như thế? Em yêu mẹ nhưng cũng rất yêu mây, yêu sóng. Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : 2. Thái độ của em bé : 3. Trò chơi của em bé: So sánh những cuộc vui chơi của những người trên mây, trong sóng của thế giới tự nhiên và những trò chơi do em bé tạo ra. Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : 2. Thái độ của em bé : 3. Trò chơi của em bé: Mây, sóng: Chỉ có thiên nhiên đẹp, hấp dẫn. Trò chơi của em bé thú vị, hấp dẫn hơn. Ngoài mây, sóng, em còn có mẹ là trăng và bến bờ kì lạ. Còn có mái nhà là bầu trời xanh thẳm để cho em ôm ấp, sống trong tình yêu thương bao la, vô bờ bến của mẹ. Sự giống và khác nhau giữa cuộc chơi đó nói lên điều gì? Tình mẫu tử thiêng liêng, bền chặt. Mẹ là niềm vui lớn nhất của con Con l¨n, l¨n, l¨n m·i råi sÏ c­êi vang vì tan vµo lßng mÑ. Vµ kh«ng ai trªn thÕ gian nµy biÕt mÑ con ta ë chèn nµo. “Mẹ con ta” ở khắp mọi nơi , không ai có thể tách rời , phân biệt và chia cách được “mẹ con ta” cũng có nghĩa là tình mẫu tử ở khắp nơi , thiêng liêng, bất diệt. Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : 2. Thái độ của em bé : 3. Trò chơi của em bé: - Bằng trí tưởng tượng phong phú, hình ảnh thiên nhiên sinh động, hấp dẫn, em bé đã nghĩ ra trò chơi kì diệu với mẹ. Trò chơi ấy không chỉ có thiên nhiên, vũ trụ mà còn có cả tình mẹ bao la - Tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt có ở mọi nơi trên thế giới. Nhà thơ hóa thân vào em bé, nói hộ em bé tình cảm của mình về mẹ. Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : 2. Thái độ của em bé : 3. Trò chơi của em bé: Chỉ ra những thành công về mặt nghệ thuật của bài thơ trong việc xây dựng hình ảnh thiên nhiên. Hình ảnh mây, trăng, sóng, bờ biển, bầu trời vốn là những hình ảnh thiên nhiên thơ mộng. Những hình ảnh đó trong bài do em bé tưởng tượng ra nên lại càng lung linh, huyền ảo. Lung linh, kì ảo song vẫn rất sinh động và chân thực. Tiết 126 Thứ 3 ngày 9 tháng 3 năm 1010 MÂY VÀ SÓNG ( T . Ta – go ) I. TÌM HIỂU CHUNG : II. TÌM HIỂU VĂN BẢN: 1. Lời mời gọi của những người ở trên mây và sóng : 2. Thái độ của em bé : 3. Trò chơi của em bé: 4. Ghi nhớ : - Học SGK/ 89. III. LUYỆN TẬP : Khoanh trßn vµo ch ÷ c¸i ® Çu c©u tr ¶ lêi ® óng . 1.Néi dung chÝnh cña bµi th ¬ M©y vµ Sãng ? a.Miªu t¶ nh÷ng trß ch¬i cña trÎ th ¬. b.ThÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a thiªn nhiªn víi t©m hån trÎ th ¬. c.Ca ngîi h×nh ¶ nh ng­êi mÑ vµ tÊm lßng bao la cña mÑ . d.Ca ngîi t×nh mÉu tö thiªng liªng , bÊt diÖt . 2.Bµi th ¬ ®­ îc thÓ hiÖn b»ng h×nh thøc ng«n ng ÷ nµo ? a.§èi tho¹i b.§éc tho¹i c.§éc tho¹i néi t©m d.§èi tho¹i lång trong ® éc tho¹i 3.H×nh ¶ nh m©y vµ sãng mang hµm ý g×? a.VÎ ® Ñp cña thiªn nhiªn b.ThÕ giíi h­ ¶o. c.Nh÷ng thó vui dÔ lung l¹c lßng ng­êi . Gi¶i « ch ÷ 1 A Y T 2 3 4 5 6 7 8 9 C©u 1 : Nh µ th ¬ Y Ph­¬ng lµ ng­êi d©n téc nµo ? C©u 2: Trong bµi “ Nãi víi con” t¸c gi ¶ ®· gäi ng­êi cïng qu ª h­¬ng , ng­êi cïng d©n téc lµ. I § ¤ ¥ ¦ G N N G M I N H I ¤ N C G U ¤ N C©u3 . Trong bµi th ¬: “ Nãi víi con ” ng­êi cha gi¸o dôc con t×nh c¶m nµo ? H T G N A S U C©u 4 : Bµi th ¬ .. diÔn t¶ sù chuyÓn biÕn nhÑ nhµng tõ cuèi h¹ sang ® Çu thu . M U A X U ¢ N N H O N H O C©u 5 : ..lµ tiÕng lßng tha thiÕt ® èi víi qu ª h­¬ng ® Êt n­íc vµ nguyÖn ­ íc ch©n thµnh cña nh µ th ¬ tr­íc lóc tõ gi · cuéc ® êi . C©u 6 : Nªu ® iÓm gièng nhau gi÷a bµi “ Khóc h¸t ru l­ng mÑ ” –NK§ víi bµi “ Con cß ” – ChÕ Lan Viªn . ¢ M H N I T U T ¦ C©u 7 : “ Häc vÊn kh«ng chØ lµ chuyÖn ® äc s¸ch , nh­ng ® äc s¸ch vÉn lµ mét con ®­ êng quan träng cña häc vÊn ” lµ c©u nãi cña ai ? U H C Q U A N G T I £ M C©u 8 : NÐt næi bËt nhÊt trong t©m hån « ng Hai trong truyÖn ng¾n “ Lµng ” cña Kim L©n ? T I N H Y £ U L A N G ¦ H A V I N H S ¦ ¥ C C©u 9 : Tªn khai sinh cña nh µ th ¬ Y Ph­¬ng ? HƯỚNG DẪN TỰ HỌC 1. Bài vừa học : - Học thuộc bài thơ, ghi nhớ. 2. Bài sắp học : ÔN TẬP THƠ - Lập bảng thống kê các tác phẩm thơ Việt Nam hiện đại đã học. - Trả lời câu hỏi 2, 3, 4, 5, 6 SGK/ 89, 90