Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 109: Văn bản Đi bộ ngao du - Lê Thị Mỹ Thảnh

CHAØO MÖØNG QUYÙ THAÀY CO VAØ CAÙC EMÑEÁN VÔÙI TIEÁT HOÏC NGÖÕ VAÊNTRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ LÊ HỒNG PHONGGV: Lê Thị Mỹ ThảnhKIEÅM TRA BAØI CUÕEm haõy trình baøy ngheä thuaät ñaëc saéc vaø noäi dung cuûa vaên baûn “Thueá maùu” cuûa Nguyeãn AÙi Quoác? Baèng nhöõng tö lieäu phong phuù, xaùc thöïc, baèng ngoøi buùt traøo phuùng , saéc saûo, ñoaïn trính “Thueá maùu” coù nhieàu hình aûnh giaøu giaù trò bieåu caûm, coù gioïng ñieäu vöøa ñanh theùp, vöøa mæa mai, chua chaùt. Nguyeãn Aùi Quoác ñaõ vaïch traàn baûn chaát xaûo traù, taøn nhaãn cuûa chính quyeàn thöïc daân, ñeá quoác ñaõ bieán ngöôøi daân ngheøo khoå ôû caùc thuoäc ñòa thaønh vaät hi sinh ñeå phuïc vuï cho lôïi ích cuûa chuùng trong cuoäc chieán tranh taøn khoác.TRAÛ LÔØITiÕt 109: V¨n b¶n: §i bé ngao du (TrÝch “£-min hay VÒ gi¸o dôc”) – G.Ru-x«I. Ñoïc vaø tìm hieåu chung1. Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích: Höôùng daãn ñoïc vaên baûn: Gioïng roõ raøng, döùt khoaùt, tình caûm thaân maät, chuù yù nhaán gioïng ôû nhöõng töø “toâi”, “ta”, thay ñoåi gioïng ôû nhöõng caâu keå, caâu hoûi, caâu caûm thaùn. Đi d¹o ch¬i ®ã ®©yNg­êi ®iÒu khiÓn xe ngùa chạy từng trạm đường.Đi đến nơi nào đó để xem xét, mở mang hiểu biết.* Ngao du :* Phu tr¹m:* Tham quan:Haõy giaûi thích nghóa cuûa caùc töø: TiÕt 109: V¨n b¶n: §i bé ngao du (TrÝch “£-min hay VÒ gi¸o dôc”) – G.Ru-x« I. Ñoïc vaø tìm hieåu chung 2. Taùc giaû: - Ru-xoâ (1772-1778) laø nhaø vaên, nhaø trieát hoïc, nhaø hoaït ñoäng xaõ hoäi Phaùp.Jean-Jacques Rousseau ( 1712-1778)Trình baøy nhöõng neùt chính veà taùc giaû? 1. Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích: Gi¨ng Gi¾c Ru-x« (1712-1778) Ông mồ côi mẹ từ sớm, cha là thợ đồng hồ. Thời thơ ấu, ông chỉ được đi học 2 năm, từ năm 12 đến năm 14 tuổi, sau đó chuyển sang học nghề thợ chạm, bị chủ xưởng chửi mắng, đánh đập, nên bỏ đi tìm cuộc sống tự do, ông phải lang thang, phiêu bạt nhiều nơi, làm nhiều nghề. Nhờ thông minh, biết tự học và sáng tạo ông đã nổi tiếng với khoảng 10 tác phẩm kịch, tiểu thuyết, luận văn, triết học. Ru xô là người khao khát tự do ông đã từng lên án xã hội phong kiến Pháp thế kỉ XVIII làm cho con người nô lệ và khổ cực. Chính vì vậy ông bị truy nã khắp nơi. Quan điểm triết học của ông rất tiến bộ: Đề cao con người, đấu tranh cho nền dân chủ, tự do, lên án xã hội đương thời đã chà đạp, nô dịch và làm tha hoá con người. Hơn 10 năm sau khi Ru-xô qua đời, ông được táng tại điện Păng-tê-ông, nơi dành cho những danh nhân vĩ đại nước Pháp. Những chi tiết trên cho em hiểu gì con người và cuộc đời của tác giả? Cuộc đời đầy cay đắng mà vinh quang. Con người tài năng, có tinh thần đấu tranh và lòng quyết tâm theo đuổi chí hướng.TiÕt 109: V¨n b¶n : §i bé ngao du (TrÝch “£-min hay VÒ gi¸o dôc”) - G.Ru-x«Ru-xoâ coù nhöõng saùng taùc noåi tieáng naøo?+ Nh÷ng m¬ méng cña ng­êi d¹o ch¬i c« ®éc (1772- 1778)+ LuËn v¨n khoa häc vµ nghÖ thuËt (1750).+ LuËn vÒ sù bÊt b×nh ®¼ng (1755)+ Giuy – li hay nµng Hª-l« i-d« míi (tiÓu thuyÕt 1761).+ £-min hay vÒ gi¸o dôc (tiÓu thuyÕt :1762)MOÄT SOÁ SAÙNG TAÙC CHÍNH ?TiÕt 109: V¨n b¶n §i bé ngao du (TrÝch “£-min hay VÒ gi¸o dôc”) - G.Ru-x«I/. Ñoïc vaø tìm hieåu chung 2. Taùc giaû: 3. Taùc phaåm:Vaên baûn naøy coù xuaát xöù nhö theá naøo?“Ñi boä ngao du” trích trong quyeån V taùc phaåm “EÂ-min hay Veà giaùo duïc”. - Xuaát xöù: 1. Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích: Nội dung: Đề cập đến việc giáo dục một em bé từ lúc nhỏ cho đến lúc trưởng thành, được nuôi dưỡng trong cuộc sống tự nhiên, trong môi trường dân chủ và tự do nên nhân cách, trí tuệ và thể lực ngày một phát triển tốt đẹp. Nhà văn tưởng tượng em bé đó có tên là Ê-min, và thầy giáo dạy Ê-min chính là tác giả. - “Đi bộ ngao du” trích từ quyển V khi Ê-min đã khôn lớn trưởng thành.Haõy neâu noäi dung chính cuûa taùc phaåm “EÂ-min hay veà giaùo duïc”? Tác phẩm chia làm 5 quyển tương ứng với 5 giai đoạn:- Giai ®o¹n 1: Tõ lóc em bé ra ®êi ®Õn 3 tuæi (nhiệm vụ là giáo dục làm sao cho cơ thể em bé được phát triển theo tự nhiên). - Giai ®o¹n 2: Tõ 4 tuæi ®Õn 12 tuæi( Nhiệm vụ giáo dục cho Ê-min một số nhận thức bước đầu).- Giai ®o¹n 3: Tõ 13 tuæi ®Õn 15 tuæi( Trang bị cho Ê-min một số kiến thức khoa học hữu ích từ thực tiễn và thiên nhiên).- Giai ®o¹n 4: Tõ 16 tuæi ®Õn 20 tuæi ( Êmin được giáo dục về đạo đức và tôn giáo)- Giai ®o¹n 5: Ê-min đã trưởng thành ( Êmin đi du lịch 2 năm để cho đạo đức và nghị lực được thử thách) Tác phẩm là đỉnh cao triết học của Ru-xô.Nghò luaän chứng minh3 đoạn - Phöông thöùc bieåu ñaït: - Boá cuïc:- Vaên baûn ñöôïc phaân chia boá cuïc nhö theá naøo vaø neâu luaän ñieåm cuûa töøng ñoaïn?- Vaên baûn vieát baèng phöông thöùc bieåu ñaït naøo?+ Bè côc:3 đoạn – 3 luËn ®iÓmĐoạn 1: (Tõ ®Çu -> “nghØ ng¬i”)§i bé ngao du ta hoàn toàn được tù do.Đoạn 2: (TiÕp theo -> “tèt h¬n”)§i bé ngao du - më mang tri thøc.Đoạn 3: (PhÇn cßn l¹i)§i bé ngao du có lợi cho søc kháe vµ tinh thÇn. II/. TÌM HiỂU VĂN BẢN- Vaên baûn naøy nghò luaän veà vaán ñeà gì? 1. Caùc luận điểm chính:- Ñeå laøm saùng toû vấn đề ñoù, taùc giaû ñaõ ñöa ra nhöõng luaän ñieåm chính naøo?- Lôïi ích cuûa vieäc ngao du baèng caùch ñi boä.Đi bộ ngao du được trau dồi vốn tri thức.Đi bộ ngao du thì ta được hoàn toàn tự do.Đi bộ ngao du có lợi chosức khoẻ và tinh thần.Traät töï saép xeáp 3 luaän ñieåm chính nhö vaäy coù hôïp lyù khoâng? Vì sao? Em coù theå thay ñoåi traät töï caùc luaän ñieåm ñöôïc khoâng? Vì sao Ru-xoâ laïi choïn caùch saép xeáp luaän ñieåm nhö vaäy? (gôïi yù caên cöù vaøo cuoäc ñôøi Ru-xoâ, hoaøn caûnh xaõ hoäi maø oâng soáng ñeå lyù giaûi).THAÛO LUAÄN NHOÙM- Veà maët khaùch quan, 3 luaän ñieåm treân ñoàng ñaúng vôùi nhau, do ñoù coù theå thay ñoåi traät töï tröôùc sau cuûa chuùng.- Veà maët chuû quan, taùc giaû saép xeáp theo traät töï treân laø theo quan nieäm cuûa oâng: + Ru-xô luôn luôn khao khát tự do; suốt đời đấu tranh cho tự do. + Ru-xô rất khát khao kiến thức; cả đời ông phải nỗ lực học tập.Luận điểm 1§i bé ngao du ta hoàn toàn được tự do.Luận điểm 2§i bé ngao du - më mang tri thøc.Luận điểm 3§i bé ngao du có lợi cho søc kháe vµ tinh thÇn.Tính chất của hoạt độngMục đích của hoạt độngTác dụng của hoạt độngTrật tự sắp xếp 3 luận điểm a. Ñi boä ngao du - hoaøn toaøn ñöôïc töï do.Ta ưa đi lúc nào thì đi, ta thích dừng lúc nào thì dừng.- Ta muốn hoạt động nhiều, ít là tuỳ: -Ta quan sát, ta quay phải, ta sang trái, ta xem xét, ta dừng lại mọi khía cạnh - Tôi nhìn dòng sông, khu rừng, hang động, tham quan, mỏ đá, khoáng sản- Tôi thích, lưu lại; chán, tôi bỏ đi.- Tôi chẳng phụ thuộc ngựa, phu trạm và chỉ phụ thuộc vào bản thân tôi.- Tôi hưởng thụ tất cả sự tự do-Taùc giaû ñaõ duøng nhöõng luaän cöù (lyù leõ, daãn chöùng) naøo ñeå laøm saùng toû luaän ñieåm “Ñi boä ngao du ta hoaøn toaøn ñöôïc töï do”?Đọc lại đoạn 1 và nêu luận điểm?Nhận xét về cách xưng hô của tác giả trong đoạn văn?- Tác giả dùng hai đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất “ta” và “tôi”.Khi nào thì xưnglà ta, khi nàothì xưng là tôi? - Tác giả xưng “ta” khi trình bày lý luận chung. - Tác giả xưng “tôi” khi nói về những cảm nhận về cuộc sống từng trải của riêng ông.Việc tác giả thay đổi cách xưng hô linh hoạt như vậy nhằm mục đích gì?- Làm cho giọng văn thay đổi, lúc thì tranh biện, lúc thì tâm sự.- Nhờ sự xen kẽ giữa lý luận trừu tượng và những trải nghiệm của cá nhân tác giả nên bài văn nghị luận không khô khan mà rất sinh động.- Nhiều câu trần thuật để kể được nhiều điều thú vị của việc đi bộ ngao du.- Liệt kê, lặp cấu trúc cú pháp, nhiều động từ chỉ hoạt động của con người.Ngoài việc dùng nhiều kiểu câu trần thuật, thay đổi ngôi kể, trong đoạn văn tác giả còn sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì khác? Nêu dẫn chứng minh hoạ?Trong đoạn văn tác giả dùng những kiểu câu gì? Tác dụng?- Để nhấn mạnh lợi ích của việc đi bộ được tự do thưởng ngoạn tự nhiên rất phong phú, rất thoải mái và chủ động. Nghệ thuật liệt kê, lặp cấu trúc, nhiều động từ. -Lí lẽ , dẫn chứng hiển nhiên, phong phú, thuyết phục, lập luận chặt chẽ. -Ngôi kể linh hoạt. -Cách viết giản dị, dễ hiểu.Qua việc tìm hiểu trên em có nhận xét chung gì về nghệ thuật viết văn của Ru-xô Trong đoạn 1? Nghệ thuật liệt kê, lặp cấu trúc, ngôi kể linh hoạt, luận cứ phong phú, lập luận chặt chẽ, rõ ràng, thuyết phục.Nêu tác dụng của biện pháp nghệ thuật liệt kê và lặp cấu trúc cú pháp và sử dụng nhiều động từ? Tác giả dùng hệ thống lí lẽ và dẫn chứng như vậy nhằm mục đích gì? Để làm sáng tỏ luận điểm: Đi bộ ngao du rất thoải mái, chủ động và tự do.  Đi bộ ngao du rất thoải mái, chủ động và tự do.C©u hái :Em cã nhËn xÐt g× vÒ khung c¶nh thiªn nhiªnVµ con ng­êi ®­îc thÓ hiÖn qua bøc tranh?Em cã nhËn xÐt g× vÒ khung c¶nh thiªn nhiªnvµ con ng­êi ®­îc thÓ hiÖn qua bøc tranh?Bức tranh phù hợp với đoạn nào của văn bản?1. Luận điểm chính của đoạn văn đầu tiên trong văn bản: “Đi bộ ngao du” là gì ? Đi bộ ngao du mở mang và trau dồi kiến thức.AĐi bộ ngao du rất thoải mái, chủ động và tự do.BCDĐi bộ ngao du có lợi cho sức khoẻ và tinh thần.Đi bộ ngao du giúp con người bớt căng thẳng.CỦNG CỐ 2. Để làm sáng rõ luận điểm “Đi bộ ngao du ta được tự do” tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì? Nghệ thuật liệt kê, lặp cấu trúc.ANghệ thuật phóng đại. BCDLuận cứ phong phú, lập luận chặt chẽ, rõ ràng.Nghệ thuật liệt kê, lặp cấu trúc, luận cứ phong phú, lập luận chặt chẽ, rõ ràng.HƯỚNG DẪN BÀI TẬP HỌC Ở NHÀ- Đọc lại toàn bộ văn bản.- Học tập cách viết văn nghị luận chứng minh của Ru-xô.- Nắm vững 3 luận điểm chính.- Tìm hiểu thêm về cuộc đời của Ru-xô.DẶN DÒ HỌC SINH CHUẨN BỊ CHO TiẾT HỌC TiẾP THEO Đọc và tìm hiểu 2 luận điểm tiếp theo.- Tìm hiểu con người và tư tưởng, tình cảm của Ru-xô qua bài văn.Taïm Bieät Quyù thaày coâ vaø caùc em !