Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 128: Ôn tập Tập làm văn

Tieát 128: OÂN TAÄP: TAÄP LAØM VAÊNI.VAÊN BIEÅU CAÛM: Ngoân ngöõ bieåu caûm ñoøi hoûi phaûi söû duïng bieän phaùp tu töø nhö theá naøo? Cho ví duï? Ngoân ngöõ trong vaên bieåu caûm thöôøng söû duïng caùc bieän phaùp tu töø nhö so saùnh, aån duï, nhaân hoùa, ñieäp ngöõ. ? So saùnh veõ ra saéc ñeïp rieâng coâ gaùi ngoaïi thaønh, vöøa nhaán vaøo choã ñoäc ñaùo, sang troïng, coå truyeàn.  Ví duï: “Caùi ñoøn gaùnh hai ñaàu cong vuùt leân nhö chieác thuyeàn roàng”5/. Ngoân ngöõ trong vaên bieåu caûm: Ñieäp töø, ñieäp ngöõ, ñieäp caâu.  Ví duï: “Saøi Goøn cöù treû hoaøi nhö moät caây tô ñöông ñoä noõn naø. . . ” Ví duï: “Ai baûo ñöôïc non ñöøng thöông nöôùc, böôùm ñöøng thöông hoa, traêng ñöøng thöông gioù ; ai caám ñöôïc trai thöông gaùi, ai caám ñöôïc meï yeâu con ; ai caám ñöôïc coâ gaùi coøn son nhôù choàng . . . ” Ñieàn noäi dung thích hôïp vaøo oâ troáng?Noäi dung vaên bieåu caûm. Muïc ñích bieåu caûmPhöông tieän bieåu caûmBaøy toû thaùi ñoä tình caûm söï ñaùnh giaù cuûa con ngöôøi vôùi thieân nhieân vaø cuoäc soáng. Caùc yeáu toá hình thaønh ñeå theå hieän caûm xuùc ñoù laø töï söï vaø mieâu taû. Ñeå gôûi gaám tö töôûng tình caûm hoaëc bieåu ñaït baèng caùch thoå loä tröïc tieáp noãi nieàm caûm xuùc trong loøng. Ñoàng caûm vôùi suy nghó ñaùnh giaù thoâng qua vieäc mieâu taû ñoái töôïng. Bieåu caûm tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp. Ngoân ngöõ söû duïng ngoâi thöù nhaát “Toâi”, “Em” Lôøi than, lôøi nhaén, lôøi hoâ. Duøng bieän phaùp tu töø so saùnh, aån duï, nhaân hoùa, ñieäp ngöõ. Tieát 128: OÂN TAÄP: TAÄP LAØM VAÊNI.VAÊN BIEÅU CAÛM:Ñieàn vaøo oâ troáng nhöõng thoâng tin caàn thieát.?Môû baøi Thaân baøi Keát baøi Giôùi thieäu ñoái töôïng caàn mieâu taû ñöôïc duøng laøm phöông tieän bieåu caûm. Ñaëc ñieåm, phaåm chaát cuûa ñoái töôïng ñöôïc mieâu taû bieåu caûm. Thoâng tin ñaèng sau söï mieâu taû: Suy nghó => tình caûm => ñaùnh giaù => bieåu caûm. Vai troø cuûa ñoái töôïng mieâu taû trong vieäc hình thaønh caûm xuùc. Tieát 128: OÂN TAÄP: TAÄP LAØM VAÊNI.VAÊN BIEÅU CAÛM:Bài tập: Đọc 2 đoạn văn dưới đây, cho biết đoạn nào là đoạn biểu cảm về tác phẩm thơ. Căn cứ vào những đặc điểm nào mà em có thể nhận biết?Đoạn 1: Còn câu thơ thứ hai thì ánh trăng lại chiếu xuống khắp nơi, lồng vào những cây cổ thụ để rồi lại tạo nên hàng nghìn bông hoa được thêu dệt bởi cái bóng của cây cổ thụ. Tuy câu thơ chỉ có hai màu sáng và tối, đen và trắng, nhưng không vì thế mà làm giảm đi cái vẻ đẹp quấn quýt của ánh trăng và mọi vật phía dưới. Đoạn 2: Cảnh rừng Việt Bắc âm u vắng lặng nay qua lời thơ của Bác đã trở nên có hồn, có vẻ. Câu thơ tâm đắc của em là câu thứ hai: " Trăng lồng cổ thụ, bóng lồng hoa''. Cả cánh rừng Việt Bắc như in bóng vào nhau, câu thơ làm em suy nghĩ: Liệu đó có phải là một khung cảnh thần tiên? Bóng lá, bóng hoa được ánh trăng sáng bạc rọi xuống đẹp mê hồn! Ước gì em cũng được ngắm trăng lúc đó với Bác!Ngữ Văn: Tiết: 128: ÔN TẬP TẬP LÀM VĂNTieát 128: OÂN TAÄP: TAÄP LAØM VAÊN (tt) II. VĂN NGHỊ LUẬN.* Các văn bản nghị luận đã học:Tục ngữ.2. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta.3. Sự giàu đẹp của tiếng Việt.4. Đức tính giản dị của Bác Hồ.5. Ý nghĩa văn chương.Ngữ Văn: Tiết: 128: ÔN TẬP TẬP LÀM VĂNTieát 128: OÂN TAÄP: TAÄP LAØM VAÊN (tt) II. VĂN NGHỊ LUẬN.* Những yếu tố cơ bản của bài văn nghị luận:- Luận điểm.(Là vấn đề xuyên suốt văn bản. Là linh hồn của bài văn nghị luận, có tác dụng thống nhất các đoạn văn trong văn bản thành một khối).- Dẫn chứng. - Lý lẽ.- Lập luận.Tình huống nhận biết: Hãy cho biết những câu sau đâu là luận điểm và giải thích vì sao?a. Nhân dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.b. Đẹp thay tổ quốc Việt Nam.c. Chủ nghĩa anh hùng trong chiến đấu và sản xuất.d. Tiếng cười là vũ khí của kẻ mạnh.Câu b: Là câu cảm thán.Câu c: Chỉ là một cụm danh từ.+ Lưu ý: Luận điểm thường có hình thức câu trần thuật với từ "là'', hoặc "có''.Nêu một vấn đề, nó tương ứng với một luận đề mà chưa phải là luận điểm.Nhiệm vụ của văn giải thích và văn chứng minh.Văn giải thíchVăn chứng minh Vấn đề chưa rõ. Lí lẽ chủ yếu.- Làm rõ bản chất vấn đề là như thế nào? Vấn đề đã rõ. Dẫn chứng chủ yếu.- Chứng tỏ sự đúng đắn của vấn đề như thế nào?Bài tập vận dụng: Xác định thể loại 2 đoạn văn sau:Đoạn 1: “Có công mài sắt có ngày nên kim''. Câu tục ngữ đã nêu lên một chân lí lớn bằng những hình ảnh đầy sức thuyết phục. Công việc này tưởng như khó khăn không thể làm nổi, thế mà vẫn có những người không quản gian nan, kiên trì hết ngày này qua năm khác cố sức làm cho kì được ova họ đã thắng. Ví như anh Nguyễn Ngọc Kí bị liệt cả hai tay, nhưng mong muốn đến trường vẫn thôi thúc anh. Thế là anh tập viết bằng chân. Những nét chữ đầu tiên thật không ra hình thù gì, nhưng anh không chịu nản lòng và bây giờ anh trở thành một Nhà giáo ưu tú. Anh còn là một cây bút viết những tác phẩm được lứa tuổi học trò yêu thích. Đoạn 2: Câu tục ngữ "Có công mài sắt có ngày nên kim'' có ý nhĩa thật sâu xa. Sắt là một thứ kim loại rất cứng, nhưng mài mãi cũng trở thành cây kim nhỏ. Câu tục ngữ dùng cách nói quá chính là để khẳng định sức mạnh to lớn của sự kiên trì. Suy rộng ra, đó là một lời khuyên: Có quyết tâm cao, có sự kiên trì nhẫn nại lâu dài thì mới đạt được kết quả lớn. Sự kiên trì thường được biểu hiện khi làm một việc khó, gặp thất bại cũng không nản lòng, lại làm lại. Làm đi, làm lại mãi, thì mỗi ngày sẽ nhích gần đến kết quả một chút. Rồi đến một ngày kia, ta sẽ thu được kết quả.Cuûng coá :- Theá naøo laø vaên bieåu caûm? - Caùc yeáu toá töï söï vaø mieâu taû trong vaên bieåu caûm.- Caùc bieän phaùp tu töø trong vaên bieåu caûm: So saùnh, nhaân hoùa, ñieäp ngöõ, aån duï. . . Höôùng daãn veà nhaø:- Ghi laïi caùc vaên baûn nghò luaän ñaõ hoïc. Nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn trong vaên nghò luaän: + Luaän ñieåm laø gì? + Luaän cöù laø gì? + Luaän chöùng laø gì?- Vieát moät ñoaïn vaên bieåu caûm veà ngöôøi thaân.