Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 90: Nhân hóa

Baøi daïyNhiÖt liÖt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh!Ngöõ vaên 6 → Thà rằng ăn bát cơm rau Còn hơn cá thịt nói nhau nặng lời. (Ca dao) Tiếng suối trong như tiếng hát xa. (Hồ Chí Minh) Chỉ ra phép so sánh trong các câu sau và cho biết nó thuộc kiểu so sánh nào? Bác giun đào đất suốt ngàyHôm qua chết dưới bóng cây sau nhà ( Trần Đăng Khoa)TiÕt 91:Nh©n ho¸ Ví dụ 1: trêiRa trËn.Mu«n ngh×n c©y mÝaMóa g­¬m.KiÕnHµnh qu©n§Çy ®­êng. ¤ng MÆc ¸o gi¸p ®en Trêi«ng mÆc ¸o gi¸p ®en, ra trËn C©y mÝa móa g­¬m KiÕn hµnh qu©n Sù vËtb»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn ®­îc dïng ®Ó gäi hoÆc t¶ con ng­êi.gäit¶Đây là phép nhân hóaTiết 91:NHÂN HÓAI. Nhân hóa là gì?1. Khái niệm nhân hóa:Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật ... bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người.Ví dụ: Ngọn mùng tơi Nhảy múa (Trần Đăng Khoa)Bài tập nhanh:Chỉ ra phép nhân hóa trong các câu sau: Yêu biết mấy những con đường ca hát Giữa đôi bờ dào dạt lúa ngô non. (Tố Hữu) Núi cao bởi có đất bồi Núi chê đất thấp, núi ngồi ở đâu? (Ca dao)Tiết 91:NHÂN HÓASo s¸nh hai c¸ch diÔn ®¹t sau:-BÇu trêi ®Çy m©y ®en.-Mu«n ngh×n c©y mÝa ng¶ nghiªng, l¸ bay phÊp phíi.-KiÕn bß ®Çy ®­êng.¤ng trêiMÆc ¸o gi¸p ®enRa trËnMu«n ngh×n c©y mÝaMóa g­¬mKiÕnHµnh qu©n§Çy ®­êng. (TrÇn §¨ng Khoa)-BÇu trêi ®Çy m©y ®en.-Mu«n ngh×n c©y mÝa ng¶ nghiªng, l¸ bay phÊp phíi.-KiÕn bß ®Çy ®­êng.¤ng trêiMÆc ¸o gi¸p ®enRa trËnMu«n ngh×n c©y mÝaMóa g­¬mKiÕnHµnh qu©n§Çy ®­êng. (TrÇn §¨ng Khoa) Miêu tả bầu trời trước cơn mưa làm tăng tính biểu cảm, quang cảnh trước cơn mưa sống động hơn. Miêu tả cảnh vật một cách khách quan.Tiết 91:NHÂN HÓA2. Tác dụng của nhân hóa: Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật... trở nên gần gũi với con người, biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người. Ví dụ: Núi cao chi lắm núi ơi Núi che mặt trời chẳng thấy người thương! (Ca dao) Giãi bày tâm trạng mong thấy người thương của người nói.Tiết 91:NHÂN HÓA Ví dụ 1: trêiRa trËn.Mu«n ngh×n c©y mÝaMóa g­¬m.KiÕnHµnh qu©n§Çy ®­êng. ¤ng MÆc ¸o gi¸p ®en1234 Chän tranh vµ ®Æt mét c©u cã phÐp nh©n ho¸.Ví dụ 2: Trong c¸c c©u d­íi ®©y, nh÷ng sù vËt nµo ®· ®­îc nh©n ho¸? a)Tõ ®ã, l·o MiÖng, b¸c Tai, c« M¾t, cËu Ch©n, cËu Tay l¹i th©n mËt sèng víi nhau, mçi ng­êi mét viÖc, kh«ng ai tÞ ai c¶. (Ch©n, Tay, Tai, M¾t, MiÖng) b) GËy tre, ch«ng tre chèng l¹i s¾t thÐp cña qu©n thï. Tre xung phong vµo xe t¨ng, ®¹i b¸c. Tre gi÷ lµng, gi÷ n­íc, gi÷ m¸i nhµ tranh, gi÷ ®ång lóa chÝn. ( ThÐp Míi) c) Tr©u ¬i ta b¶o tr©u nµy Tr©u ra ngoµi ruéng, tr©u cµy víi ta. ( Ca dao) Sù vËtTõ ng÷a.MiÖng, tai, m¾t, ch©n, tayL·o, b¸c, c«, cËub.TreChèng l¹i, xung phong, gi÷c.Tr©u¥iVèn dïng ®Ó gäi ng­êi Vèn dïng ®Ó chØ hµnh ®éng cña ng­êi Vèn dïng ®Ó x­ng h« víi ng­êiII. Các kiểu nhân hóa: 1. Từ ngữ vốn gọi người để gọi vật. 2. Những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật. 3. Trò chuyện, xưng hô với vật như với người. Tiết 91:NHÂN HÓA BÕn c¶ng lóc nµo còng ®«ng vui. Tµu mÑ, tµu con ®Ëu ®Çy mÆt n­íc. Xe em, xe anh tÝu tÝt nhËn hµng vÒ vµ chë hµng ra. TÊt c¶ ®Òu bËn rén.III. Luyện tập:Bài 1:Hãy chỉ ra và nêu tác dụng của phép nhân hóa?Tiết 91:NHÂN HÓATác dụng: Làm cho quan cảnh bến cảng được miêu tả sống động, người đọc hình dung được cảnh nhộn nhịp, bận rộn của các phương tiện có trên cảng.Bài tập 2: So sánh hai cách diễn đạt sau:Đoạn 1Đoạn 2Đông vuiRất nhiều tàu xeTàu mẹ, tàu conTàu lớn, tàu béXe anh, xe emXe to, xe nhỏTíu tít nhận hàng về và chở hàng điNhận hàng về và chở hàng đi Bận rộnHoạt động liên tụcTiết 91:NHÂN HÓASử dụng phép nhân hóa nên quang cảnh bến cảng miêu tả sống động hơn.Tường thuật một cách khách quan.TRÒ CHƠI : LẬT TRANHT×m tõ t­îng thanh trong c¸c tõ sau:M¶nh mai, th¸nh thãt, máng manh.X¸c ®Þnh chñ ng÷ cña c©u sau:D­íi bãng tre cña ngµn x­a thÊp tho¸ng m¸i chïa cæ kÝnh.Tõ nµo sau ®©y kh«ng ph¶i lµ tõ l¸y:Rùc rì, mªnh m«ng, xanh ng¾tThÕ lµ mïa xu©n mong ­íc ®· ®Õn.ChØ râ phã tõ trong c©u v¨n trªn?L¸ trong v­ên vÉy chµo ng­êi b¹n nhá.X¸c ®Þnh phÐp tu tõ cã trong c©u v¨n trªn?Da b¹n Êy mÞn nh­ nhungC©u v¨n cã sö dông phÐp tu tõ nµo?th¸nh thãtm¸i chïa cæ kÝnhxanh ng¾tPhã tõ : ®·Nh©n ho¸So s¸nhQuan sát bức tranh, em hãy viết ba đến năm câu có sử dụng phép nhân hóa.DẶN DÒ- Học bài và làm bài tập còn lại .- Soạn bài : Phương pháp tả người.