Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 12: Nghĩa của từ - Trường THCS Thị trấn Phong Thổ

Kiểm tra miệng: 1. Phân biệt từ thuần Việt và từ mượn ? Cho một số ví dụ về từ mượn gốc Ấn Âu và gốc Hán Việt ? 2. Bài tập trắc nghiệm : Câu 1 : Từ nào sau đây là từ mượn ? a/ vợ chồng c/ khôi ngô b/ chăm chỉ d/ cánh đồng Câu 2 : Bộ phận từ mượn quan trọng nhất trong Tiếng Việt có nguồn gốc từ đâu ? a/ tiếng Anh c/ tiếng Hán b/ tiếng Pháp d/ tiếng Nga Tiết: 12 Tiếng việt: NGHĨA CỦA TỪ I . NGHĨA CỦA TỪ LÀ GÌ ? tập quán : thói quen của một cộng đồng (địa phương, dân tộc ) được hình thành từ lâu trong đời sống, được mọi người làm theo. lẫm liệt : hùng dũng, oai nghiêm . nao núng : lung lay, không vững lòng tin ở mình nữa NGHĨA CỦA TỪ Đọc một số chú thích dưới đây: Tiết :12 → Mỗi chú thích gồm 2 bộ phận → Bộ phận thứ hai nêu lên nghĩa của từ HÌNH THỨC NỘI DUNG I . NGHĨA CỦA TỪ LÀ GÌ ? tập quán : thói quen của một cộng đồng (địa phương, dân tộc ) được hình thành từ lâu trong đời sống, được mọi người làm theo. lẫm liệt : hùng dũng, oai nghiêm . nao núng : lung lay, không vững lòng tin ở mình nữa NGHĨA CỦA TỪ Đọc một số chú thích dưới đây: → Mỗi chú thích gồm 2 bộ phận → Bộ phận thứ hai nêu lên nghĩa của từ → Nghĩa của từ ứng với phần thứ 2 (nội dung) trong mô hình. I . NGHĨA CỦA TỪ LÀ GÌ ? NGHĨA CỦA TỪ * Ghi nhớ 1: sgk/35 II . CÁCH GIẢI THÍCH NGHĨA CỦA TỪ 1-VD: a. TËp qu¸n: Thãi quen cña mét céng ®ång ®­îc h×nh thµnh l©u ®êi trong cuéc sèng, ®­îc mäi ng­êi lµm theo b. LÉm liÖt : hïng dòng, oai nghiªm c. Nao nóng: lung lay, kh«ng v÷ng lßng tin ë m×nh . → Gi¶i thÝch b»ng tr×nh bµy kh¸i niÖm → Gi¶i thÝch b»ng dïng tõ ®ång nghÜa → Gi¶i thÝch b»ng dïng tõ tr¸i nghÜa I . NGHĨA CỦA TỪ LÀ GÌ ? NGHĨA CỦA TỪ * Ghi nhớ1 : sgk/35 II . CÁCH GIẢI THÍCH NGHĨA CỦA TỪ * Ghi nhớ 2: sgk/35 Bài tập nhanh: ? Cho biết nghĩa của các từ sau được giải thích bằng cách nào? Cây: một loại thực vật có rễ,thân,lá,cành. Xe đạp: chỉ một loại phương tiện đi lại. Bâng khuâng: chỉ trạng thái tình cảm không rõ rệt của con người. → Trình bày khái niệm mà từ biểu thị 2.Hãy điền các từ học hỏi,học tập, học hành, học lõm vào chỗ trống trong những câu dưới đây sao cho phù hợp: - :học và luyện tập để có hiểu biết,có kĩ năng. - .. :nghe hoặc thấy người ta làm rồi làm theo, chứ không được ai trực tiếp dạy bảo. - :tìm tòi ,hỏi han để học tập. - : học văn hóa ở thầy ,có chương trình,có hướng dẫn Học tập Học lỏm Học hỏi Học hành 3. Quan sát các hình ảnh sau: Giải nghĩa các từ : Tủ, giường, ghế bằng cách nêu đặc điểm về hình dáng, chất liệu, công dụng. 4. Giải thích các từ sau theo những cách đã biết: → Hèn nhát : thiếu can đảm (đến mức đáng khinh) → Rung rinh : chuyển động qua lại,nhẹ nhàng ,liên tiếp.). → Giếng: hố đào thẳng đứng ,sâu vào lòng đất để lấy nước. Bµi tËp 5   : Gi¶i nghÜa tõ mÊ t ; - Theo nghÜa ®en : MÊt  : tr¸i nghÜa víi cßn. Nh©n vËt Nô ®· gi¶i thÝch côm tõ kh«ng mÊt lµ biÕt nã ë ®©u  §iÒu thó vÞ lµ c¸ch gi¶i thÝch nµy ®· ®­îc c« chiªu hån nhiªn chÊp nhËn. Nh­ vËy, mÊt cã nghÜa lµ kh«ng mÊt nghÜa lµ vÉn cßn. KÕt luËn : - So víi c¸ch gi¶i nghÜa ë b­íc 1 lµ sai - So víi c¸ch gi¶i nghÜa ë trong v¨n c¶nh, trong truyÖn th× ®óng vµ rÊt th«ng minh + Học thuộc ghi nhớ sgk. + Hoàn thành bài tập 3 sgk. + Tìm thêm một số chú thích trong bài Sơn Tinh Thủy Tinh và cho biết các từ được chú thích giải nghĩa theo cách nào? + Tập đặt câu với các từ được giải nghĩa. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP * ĐỐI VỚI BÀI HỌC Ở TIẾT HỌC NÀY: + Chuẩn bị bài : Từ nhiều nghĩa và hiện tượng nhiều nghĩa của từ , +trả lời các câu hỏi ở trước phần luyện tập. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP * ĐỐI VỚI BÀI HỌC Ở TIẾT HỌC TIẾP THEO: soạn bài Bài học kết thúc Chóc c¸c em –Ngoan –Häc Giái