Bài giảng Ngữ văn lớp 12: Đàn ghi ta của Lor- Ca ( Thanh Thảo)

NhiÖt liÖt chµo mõngC¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh tham dù tiÕt d¹y ng÷ v¨n 12 Đàn ghi ta của Lor-caThanh Thảo 1. Tác giả Nhận định nào sau đây không đúng về nhà thơ Thanh Thảo?Ông là ngòi bút thơ luôn khước từ cách biểu đạt dễ dãi, tìm kiếm những cách biểu đạt mới.Ông là ngòi bút thơ luôn nỗ lực cách tân thơ Việt, với xu hướng đào sâu vào cái tôi nội cảm.Ông là ngòi bút thơ góp phần làm mới thể lục bát bằng những tìm tòi theo hướng hiện đại, tạo nên nét độc đáo trong cấu trúc và hình ảnh.Ông là ngòi bút thơ giàu suy tư mãnh liệt, phóng túng trong cảm xúc, ít nhiều nhuốm màu sắc tượng trưng, siêu thực. F.G. Lor-caÝ nào nói đúng về cái chết của Lor-ca?Lor ca hi sinh anh dũng trong trận tấn công phe phát xít Phrăng-cô trên quê hương ôngB. Lor ca bị phe phát xít Phrăng-cô thủ tiêu trong thời gian đầu cuộc nội chiến ở quê hương ôngC. Lor ca hi sinh anh dũng trong Chiến tranh thế giới thứ hai trên chiến trường Pháp.D. Lor ca bị thương trong thời gian đầu cuộc nội chiến ở quê hương ông, ông mất không lâu sau đó.Lời nhắn nhủ “khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” không hàm ẩn nội dung nào sau đây?Tình yêu đắm say, thuỷ chung dành cho nghệ thuậtB. Mong muốn tách biệt hẳn với cuộc đời, không để lại dấu vết nàoC. Tình yêu với đất nước Tây Ban NhaD. Mong muốn mình không trở thành vật cản trên con đường cách tân nghệ thuậtLời đề từ những tiếng đàn bọt nướcTây-Ban-Nha áo choàng đỏ gắtli-la li-la li-lađi lang thang về miền đơn độcvới vầng trăng chếnh choángtrên yên ngựa mỏi mòn Tây-Ban-Nhahát nghêu ngaobỗng kinh hoàngáo choàng bê bết đỏLorca bị điệu về bãi bắnchàng đi như người mộng du tiếng ghi-ta nâubầu trời cô gái ấytiếng ghi-ta lá xanh biết mấytiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tantiếng ghi-ta ròng ròngmáu chảy không ai chôn cất tiếng đàntiếng đàn như cỏ mọc hoanggiọt nước mắt vầng trănglong lanh trong đáy giếngđường chỉ tay đã đứtdòng sông rộng vô cùngLorca bơi sang ngangtrên chiếc ghi-ta màu bạcchàng ném lá bùa cô gái di-gan vào xoáy nướcchàng ném trái tim mìnhvào lặng yên bất chợtli-la li-la li-laII- Tìm hiểu văn bản1- Bố cục: Phần 1 (6 dòng đầu): hình ảnh Lor-ca và thế giới lãng du, đơn độc của người nghệ sĩ Phần 2 (12 dòng tiếp): cái chết đầy bi phẫn của Lor-ca, khát vọng cách tân nghệ thuật đành dang dở. Phần 3 (13 dòng cuối): niềm tin mãnh liệt vào sự bất tử của Lor- ca.6 dòng đầu : - tiếng đàn bọt nước:+ ẩn dụ chuyển đổi cảm giác – tiếng đàn trong trẻo, quyến rũ nhưng mong manh+ hoán dụ: người nghệ sĩ Lor-ca Hình ảnh của Lor-ca: áo choàng đỏ gắtlang thang , miền đơn độcvầng trăng chếnh choángyên ngựa mỏi mòn + Người nghệ sĩ lãng du, tài hoa+ Mang những khát vọng mãnh liệt+ Cô đơn trên hành trình đi tới lý tưởngNgười nghệ sĩ Lor-ca: ®­îc giíi thiÖu b»ng nh÷ng hình ảnh thơ chÞu ¶nh h­ëng cña tr­êng ph¸i t­îng trưng2. Phân tích:Gợi lên những đấu trường bò tót truyền thống của Tây Ban NhaGợi hình dung về đấu trường xã hội Khát vọng dân chủKhát vọng cách tân nghệ thuậtNền chính trị độc tàiNền nghệ thuật già nuaHình ảnh của đất nước Tây Ban Nha: + áo choàng đỏ gắt+ li-la li-la li-la: Tiếng đàn ghi ta Tây Ban Nha Những bông hoa Li-la (Hoa Tử Đinh Hương) mọc trên khắp Tây Ban NhaHình ảnh Lor-Ca hiện lên trên phông nền văn hoá dân tộc mìnhThanh Thảo đã thành công khi lựa chọn được những hình ảnh thơ có sức biểu đạt lớnb. 12 dòng tiếp : cái chết bi thảm của Lor-caHình ảnh hoán dụ gợi ra cảnh Lor-ca bị hành hình đột ngột, bất ngờSố phận bi thảm của người nghệ sĩ mang khát vọng tự do trong thời đại bạo tànTây Ban Nhahát nghêu ngaobỗng kinh hoàngáo choàng bê bết đỏLorca bị điệu về bãi bắnchàng đi như người mộng dutiếng ghi-ta nâubầu trời cô gái ấytiếng ghi-ta lá xanh biết mấytiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tantiếng ghi-ta ròng ròngmáu chảy + Tiếng đàn - tiếng lòng của Lor-ca trong phút giây bi phẫn+ Âm thanh hữu hình hoá thành muôn màu sắc của tình yêu, của sự sống+ nỗi niềm vừa đau đớn vừa tha thiết với cuộc đờiNghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm giác của trường phái siêu thựcc. 13 câu cuối :- biện pháp so sánh : + mất mát, tổn thất - nghệ thuật thiếu vắng kẻ dẫn đường + sức sống mãnh liệt của nghệ thuật và những khát vọng của Lorca.Hình ảnh tượng trưng, cấu trúc gián cách -> ý nghĩa hàm súc nối giọt nước mắt - vầng trăng nối vũ trụ - giếng nước sâu -> buồn - đẹp - bất tử. không ai chôn cất tiếng đàntiếng đàn như cỏ mọc hoanggiọt nước mắt vầng trănglong lanh trong đáy giếng* Nhà thơ suy nghĩ về cái chết của Lorca:Nçi đau xãt tiếc thưong cho hµnh tr×nh c¸ch t©n nghÖ thuËt dang dë cña ng­êi nghÖ sÜNiÒm tin vµo sù bÊt tö cña nghÖ thuËt mµ Lor-ca s¸ng t¹o nªnChiếc ghi ta màu bạcMàu của sự trong sạch, tinh khiết, phản chiếu lung linh.Lấp lánh ánh sáng của tình yêu đối với người con gái, đối với nghệ thuật, với nhân dân, đất nước Tây Ban Nha.§­êng chØ tay ®· ®øtHữu hạnđường chỉ tay đã đứtTrên chiếc ghi-ta màu bạcDòng s«ng réng v« cïng> Sự siêu thoátLor-ca bơi sang ngangVới hình ảnh đầy chất mộng, chất thơ, tác giả tưởng tượng sự giã từ của Lor-ca : thanh thản, đậm chất nghệ sĩ .Câm lặng, tự nguyện chôn vùi, hi sinh vì nghệ thuật- lá bùa cô gái Digan: Số phận tình yêu- trái tim: mang khát vọng tự do và cách tân nghệ thuật- Lila ngân vang:+ Những đoá hoa lila tím ngát thầm tiễn biệt linh hồn LORCA - ném: hành động dứt khoát+Nốt nhạc xao xuyến mãi ngân vang tronglòng người tưởng nhớ đến người nghệ sĩTiếng đàn - Lor ca bọt nướcTiếng ghi ta nâu, xanh...bọt nước vỡ tanli-la li-la li-lasự sốngCái chếtsự bất tửTrữ tìnhTự sựV. TỔNG KẾT1.Nội dung: Vẻ đẹp nhân văn: - tâm hồn, nhân cách, số phận của Lor-ca - sự đồng cảm của Thanh Thảo2. Nghệ thuật: - Bài thơ có sự kết hợp hài hoà giữa hai yếu tố thơ và nhạc, cấu tứ tự sự và trữ tình. - Bài thơ đã toát lên vẻ đẹp thơ Thanh Thảo - hiện đại theo cách tượng trưng, siêu thực.III- Luyện tập Em thích đoạn thơ nào trong bài thơ “Đàn ghi ta của Lor-ca”? Hãy viết một đoạn văn nêu cảm nhận của em về đoạn thơ ấy.Xin chân thành cảm ơn