Bài giảng Ngữ văn lớp 11: Câu cá mùa thu - Nguyễn Khuyến

Caõu caự muứa thuTrường THPT phạm hồng thái Ngữ văn - Lớp 11 Giáo Viên : Cao thị Thuý HoàNguyeón KhuyeỏnXem đoạn phim tư liệuVề Nguyễn KhuyếnCaõu caự muứa thuNguyeón KhuyeỏnLác đác rừng phong hạt móc sa Ngàn non hiu hắt, khí thu loà (Cảm xúc mùa thu - Đỗ Phủ )Thơ thu cổ điển Rừng phong thu đã nhuộm màu quan san Sân ngô cành biếc đã chen lá vàng.(Truyện Kiều – Nguyễn Du )I- Tìm hiểu chung: Nguyễn khuyếnII- Đọc - hiểu bài thơ :1- Đọc: Trầm lắng, nhẹ sâu2- Tìm hiểu: nhiều cáchTheo bố cục: đề, thực, luận, kếtTheo đề tài: mùa thu, câu cáTheo chủ đề: Cảnh thu, tình thuTheo chủ đề: Cảnh thu, tình thu a/ Bức tranh thiên nhiên mùa thu*Ao thu: lạnh lẽo, trong veo*Thuyền câu: một chiếc, bé tẻo teo*Sóng biếc: hơi gợn tí Lá vàng: khẽ đưa vèo*Trời thu: xanh ngắt Ngõ trúc: quanh co*Tiếng cá: động chân bèo ->Hình ảnh dân dã, thân thuộc.->Đường nét nhỏ bé, gợi cảm.->Màu sắc: thanh nhã, hài hoà.->Chuyển động: nhẹ nhàng, khẽ khàng.->Âm thanh: mơ hồ, sâu lắng.Tiểu kết: + Vẻ đẹp bức tranh thu điển hình cho nông thôn đồng bằng Bắc Bộ: thanh tĩnh, hài hoà, gần gũi.+ Nghệ thuật tả cảnh: vừa cổ điển, vừa chân thực. b/ Nỗi niềm tâm sự thi nhân:*Tâm sự gửi gắm gián tiếp qua bức tranh mùa thu:- Cảnh thu đẹp, bình dị, gần gũi.- Cảnh thu buồn, hắt hiu, quạnh vắng.*Nỗi niềm bộc lộ trực tiếp qua dáng ngồi câu cá:Tư thế người ngồi câu: “Tựa gối buông cần”Âm thanh cá đớp động: “Cá đâu đớp động” -> Tình yêu thiên nhiên, tình cảm gắn bó với làng quê.-> Tâm hồn thanh cao, khát vọng sống trong sạch.-> Nỗi u hoài man mác, sâu lắng.-> Tâm trạng cô đơn.-> Nỗi suy tư thời thế.Tiểu kết: + Vẻ đẹp tâm hồn của một nhà thơ yêu nước . +Bút pháp tả cảnh ngụ tình.Tổng kếtNguyễn Khuyến Bài thơ Nội dung : Nguyễn Khuyến Tình yêu thiên nhiên , gắn bó với quê hương.Tâm hồn thanh cao, khát vọng sống trong sạch.Tâm trạng u hoài, nỗi đau thời thế. Bài thơBức tranh mùa thu vùng đồng bằng Bắc bộ đẹp, thanh tĩnh, sâu lắng III Tổng kết:Đáp án nào sau đây đúng nhất khi nhận xét về nghệ thuật bài thơ “Thu điếu ” của Nguyễn Khuyến?a. Hoàn toàn mang màu sắc cổ điển.b. Hoàn toàn cách tân hiện đại.c. Vừa mang màu sắc cổ điển, vừa có sự cách tân đổi mới theo hướng dân tộc hoá.Bài thơ mang đậm màu sắc cổ điển: đề tài, thể thơ, bút pháp tả cảnh ngụ tình, lấy động tả tĩnh... Nhưng tác phẩm có sự cách tân đổi mới theo hướng dân tộc hoá : miêu tả chân thực, hình ảnh gần gũi với làng quê , ngôn ngữ thuần Nôm, từ láy gợi cảm, gieo vần “eo” tài tình . Nghệ thuật:Bài 1 : Bài thơ “Thu điếu” cho thấy phong cách thơ Nguyễn Khuyến như thế nào ?a. Dữ dội, sắc nhọn, chua cay. c. Giản dị mà tinh tế, tự nhiên mà sâu lắng, xứng đáng là nhà thơ của quê hương làng cảnh Việt Nam.b. Trào lộng, nhẹ nhàng hóm hỉnh mà thâm thuý ý nhị.IV. Luyện tập:Xin mời các em đến với trò chơiĐoán ô chữ văn học!TRUCTHANGCUOCVABUIQUESONKHUETHUVINH1234567Ngâm thơ Nguyễn KhuyếnXin trân trọng