Bài giảng Ngữ văn lớp 10: Nhàn - Nguyễn Bỉnh Khiêm

NHÀNNGUYỄN BỈNH KHIÊMNguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585)- Hiệu là Bạch Vân cư sĩ.- Quê: Xã Lý Học – Vĩnh Bảo – ngoại thành Hải Phòng.- Đỗ trạng nguyên năm 1535.- Làm quan dưới Triều Mạc.- Tính tình thẳng thắn, cương trực.- Sự nghiệp văn chương+ Chữ Hán “Bạch Vân Am Thi Tập” (700 bài).+ Chữ Nôm “Bạch Vân Quốc Ngữ Thi” (170 bài).+ Nội dung: Đậm chất triết lý, giáo huấn, ngợi ca chí của kẽ sĩ, thú thanh nhàn, phê phán những điều xấu xa trong xã hội.ĐỌC HIỂUVĂN BẢNVẻ đẹp cuộc sống nhàn tảnVẻ đẹp nhân cách trí tuệ của tác giả“Ao cạn vớt bèo cấy muốngĐìa thanh phát cỏ ương sen”(Thuật Hứng – Nguyễn Trãi)Rủ nhau ra tắm hồ senNước trong bóng mát hương chen cạnh mìnhCớ chi vườn ngọc ao quỳnhThôn quê vẫn thú hữu tình xưa nay (ca dao)Vẻ đẹp cuộc sống nhàn tảnTâm thế ung dung, thanh thảnCuộc sống đạm bạc, thanh cao, hoà hợp thiên nhiên“Khôn mà hiểm độc là khôn dạiDại vốn hiền lành ấy dại khôn”(Thơ Nôm – Bài 94)Ba gian am quán, lòng hằng mếnĐòi chốn sơn hà, mặt đã quenThanh vắng thú quê giàu mấy nảDữ lành miệng thế mặc chê khenĐạo nọ nghĩa này trăm tiếng bướmNghe thôi thinh thỉnh lại đồng tiền.(Thơ Nôm Bài 5)“Trăng thanh gió mát là tương thứcNước biếc non xanh ấy cố tri.”“Hoa trúc tay tự giồngGậy, dép bén mùi hoaChén, cốc ánh sắc hồngRửa nghiên cá nuốt mựcPha trà, chim lánh khói” (Ngụ hứng ở quán trung tâm)Vẻ đẹp nhân cách trí tuệ của tác giảNhân cách cao cảTỉnh táo sáng suốt