Bài giảng Ngữ văn khối 12 - Tiết 38: Đọc văn: Sóng (tiếp)

Hoäi giaûng chaøo möøng ngaøy nhaø giaùo Vieät NamNgöôøi daïy: Haø Phöông LyLôùp: 12ANHIEÄT LIEÄT CHAØO MÖØNG QUYÙ THAÀY COÂ VEÀ DÖÏ THAO GIAÛNGNAÊM HOÏC 2012 - 2013Ngöôøi daïy: Haø Phöông LyTiết 38-Đọc văn: Sóng (tiếp) I. Tìm hiểu chungII. Đọc–hiểu chi tiết1. Sóng là đối tượng để cảm nhận tình yêu (Khổ 1-2)2. Sóng là đối tượng để suy tư về tình yêu. a/ Sóng là đối tượng để suy tư về cội nguồn của tình yêu. (Khổ 3-4) b/ Sóng là đối tượng để suy tư về nỗi nhớ trong tình yêu (Khổ 5) c/ Sóng là đối tượng để suy tư về sự thủy chung và khát vọng hạnh phúc trong tình yêu (Khổ 6-7)3. Khát vọng về một tình yêu vĩnh hằng (Khổ 8-9)III. Tổng kết(1942-1988)Xuân QuỳnhT.37T.38Tiết 38-Đọc văn: Sóng (tiếp) I. Tìm hiểu chungII. Đọc–hiểu chi tiết1. Sóng là đối tượng để cảm nhận tình yêu.2. Sóng là đối tượng để suy tư về tình yêua/ Sóng là đối tượng để suy tư về cội nguồn của tình yêu.b/ Sóng là đối tượng để suy tư về nỗi nhớ trong tình yêu (Khổ 5)Nỗi nhớ của sóng đượcmiêu tả như thế nào quakhổ 5?b) Sóng là đối tượng để suy tư về nỗi nhớ trong tình yêu.- Nỗi nhớ của sóng: + Bao trùm cả không gian: sóng dưới lòng sâu – sóng trên mặt nước. + Thao thức trong mọi thời gian: ngày đêm không ngủ được. Nghệ thuật nhân hóa kết hợp với phép đối, giọng thơ dào dạt, náo nứcdiễn tả nỗi nhớ da diết không thể nguôi cứ cuồn cuộn triền miên.Tác giả sử dụng những nghệ thuật nào để miêu tả nỗi nhớ của sóng? Hình ảnh sóng lặp lại ba lần như một điệp khúc của một bản tình ca. Đây là một ẩn dụ nghệ thuật về những đợt sóng lòng đang dâng trào trong tâm hồn người phụ nữ khi yêu.Tiết 38-Đọc văn: Sóng (tiếp) So với hình ảnh sóng, nỗi nhớ của nhân vật em được tác giả miêu tả như thế nào?I. Tìm hiểu chungII. Đọc–hiểu chi tiết1. Sóng là đối tượng để cảm nhận tình yêu.2. Sóng là đối tượng để suy tư về tình yêua/ Sóng là đối tượng để suy tư về cội nguồn của tình yêu.b/ Sóng là đối tượng để suy tư về nỗi nhớ trong tình yêu (Khổ 5)b) Sóng là đối tượng để suy tư về nỗi nhớ trong tình yêu. Sóng nhớ bờ mãnh liệt, còn em nhớ anh đắm say hơn bội phần: Lòng em nhớ đến anh – Cả trong mơ còn thức. + Nỗi nhớ xâm chiếm tâm hồn con người cả trong cõi vô thức, tiềm thức lẫn ý thức, cả khi tỉnh lẫn khi mơ. + Cách nói cường điệu nhưng hợp lí: nhằm tô đậm nỗi nhớ trong tình yêu  Nhân vật trữ tình của bài thơ vừa soi mình vào sóng, vừa tự tách ra em để bày tỏ tình yêu một cách chân thành, tha thiết và mãnh liệtTiết 38-Đọc văn: Sóng (tiếp)I. Tìm hiểu chungII. Đọc–hiểu chi tiết1. Sóng là đối tượng để cảm nhận tình yêu.2. Sóng là đối tượng để suy tư về tình yêua/ Sóng là đối tượng để suy tư về cội nguồn của tình yêu.b/ Sóng là đối tượng để suy tư về nỗi nhớ trong tình yêu (khổ 5)c/ Sóng là đối tượng để suy tư về sự thủy chung và khát vọng hạnh phúc trong tình yêu (khổ 6-7)c) Sóng là đối tượng để suy tư về sự thủy chung và khát vọng hạnh phúc trong tình yêu. Lòng chung thủy + Chọn cách nói ngược (dẫu xuôi – phương bắc; dẫu ngược – phương nam) để khẳng định: dù cuộc đời có nghịch lí, trái ngang đến mức nào thì em vẫn chỉ: Hướng về anh một phương. Lời thề thủy chung tuyệt đối trong tình yêu. + Các điệp ngữ: dẫu xuôi về, dẫu ngược về + điệp từ: phương + các từ: em cũng nghĩ, hướng về anh.  Khẳng định niềm tin đợi chờ trong tình yêu. “Dẫu xuôi về phương bắc – Dẫu ngược về phương nam”, cách nói đó có gì khác thường? Nhằm nhấn mạnh điều gì?Nghệ thuật nào được dùng để khẳng định lòng chung thủy của người phụ nữ trong tình yêuTiết 38-Đọc văn: Sóng (tiếp)I. Tìm hiểu chungII. Đọc–hiểu chi tiết1. Sóng là đối tượng để cảm nhận tình yêu.2. Sóng là đối tượng để suy tư về tình yêua/ Sóng là đối tượng để suy tư về cội nguồn của tình yêu.b/ Sóng là đối tượng để suy tư về nỗi nhớ trong tình yêu (khổ 5)c/ Sóng là đối tượng để suy tư về sự thủy chung và khát vọng hạnh phúc trong tình yêu (khổ 6-7)c) Sóng là đối tượng để suy tư về sự thủy chung và khát vọng hạnh phúc trong tình yêu. Bến bờ hạnh phúc + Mượn hình ảnh của sóng: Con nào chẳng tới bờ - dù muôn vời cách trở  Quy luật tất yếu. + Sóng khát khao tới bờ như em khao khát có anh. Sóng vượt qua mọi trở ngại để tới bờ như em bước qua mọi khó khăn, cách trở để cập bến hạnh phúc. Xuân Quỳnh thể hiện cái tôi của một con người luôn có niềm tin mãnh liệt vào tình yêu.Mượn hình ảnh sóng,tác giả đã miêu tả khát vọnghạnh phúc trong tình yêucủa người phụ nữ như thế nào?Tiết 38-Đọc văn: Sóng (tiếp)I. Tìm hiểu chungII. Đọc–hiểu chi tiết1. Sóng là đối tượng để cảm nhận tình yêu.2. Sóng là đối tượng để suy tư về tình yêu3. Khát vọng về một tình yêu vĩnh hằng (khổ 8-9) Khổ 8: những từ ngữ diển tả quan hệ đối lập + tuy(nhưng) + vẫn(nhưng) + cuộc đời – dài >< năm tháng – đi qua. Sự nhạy cảm, lo âu, phấp phỏng về sự hữu hạn của đời người và sự mong manh về hạnh phúc. Điều đó cho thấy ý thức về thời gian của tác giả thường đi liền với niềm lo âu và khát khao nắm lấy hạnh phúc trong hiện tại. Khổ 9: Dùng từ chỉ số lượng lớn: làm sao tan ra  trăm con sóng  ngàn năm còn vỗ. Thể hiện: + Khao khát được sẻ chia, hòa nhập vào cuộc đời. + Khát vọng được sống hết mình trong biển lớn tình yêu. Ước muốn hóa thân thành trăm con sóng nhỏ để vĩnh viễn hóa tình yêu của mình thành tình yêu muôn thưở.Khát vọng khôn cùng về tình yêu bất diệtTìm những từ ngữ diễn tả quan hệ đối lập để thấy được sự nhạy cảm của Xuân Quỳnhtrước sự trôi chảy của thời gian?Khát vọng một tình yêuvĩnh hằng được nhà thơmiêu tả qua những từ ngữ nào trong khổ 9? Ý nghĩa của những từ ngữ đó?* Tiểu kết Con sóng của Xuân Quỳnh thật giàu nữ tính ở chỗ: nó tìm đến với hạnh phúc không phải để hưởng thụ mà để dâng hiến. Đó chính là vẻ đẹp thánh thiện của người phụ nữ trong tình yêu. Hành trình của Sóng, của tâm hồnngười phụ nữ trong tình yêu có mộtsự vận động nhất quán: khởi đầu là sự từ bỏ cái chật chội, nhỏ hẹp để tìm đến một tình yêu bao la rộng lớn, cuối cùng là khát vọng được sống hết mình trong tình yêu.Tiết 38-Đọc văn: Sóng (tiếp)I. Tìm hiểu chungII. Đọc–hiểu chi tiếtIII. Tổng kết1/ Nội dung: Là một bài thơ hay, thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ trong tình yêu.2/ Nghệ thuật: - Kết cấu tương đồng, hòa hợp giữa sóng và em. - Nhịp điệu tự nhiên, linh hoạt. - Ngôn từ, hình ảnh trong sáng, giản dịEm cảm nhận đượcvẻ đẹp gì trong tâm hồncủa nhà thơ qua bài thơ Sóng?Nhận xét về nghệ thuật của bài thơ? (Kết cấu, nhịp điệu, ngôn từ, hình tượng)Củng cố - Ý kiến của em về nhận xét sau: Qua bài thơ Sóng, Xuân Quỳnh “đã thể hiện một tình yêu có tính chất truyền thống như tình yêu muôn đời nhưng vẫn mang tính chất hiện đại của tình yêu hôm nay?” * Gợi ý: Vẻ đẹp truyền thống: + Thể hiện nhiều cung bậc tình cảm, cảm xúc khác nhau và luôn tràn đầy những khao khát nhất là ở tuổi trẻ. + Tình yêu ấy đi liền với khát khao về mái ấm gia đình, sự gắn bó lâu bền và thủy chung.Tính chất hiện đại: + Sự chủ động, mạnh bạo, bày tỏ những khát khao yêu đương mãnh liệt và rung động rạo rực trong tình yêu của người phụ nữ. + Dứt khoát từ bỏ “những nơi chật hẹp”, những nơi “không hiểu nổi mình” để đến với cái “cao rộng, bao dung”, đến với một tâm hồn đồng điệu.2/5/20179Ngöôøi daïy: Haø Phöông Ly - Tröôøng THPT Hoàng Ñöùc – Ninh Giang – Haûi DöôngChuùc quyù thaày coâ söùc khoûe vaø thaønh ñaït. Chuùc caùc em chaêm ngoan, hoïc gioûi!