Bài giảng Ngữ văn khối 11 - Tiểu phẩm

TIỂU PHẨMNhóm thực hiện: tổ 4Lớp: 11A2Giáo viên môn Ngữ văn: Ngô Diễm Hồng I- Khái niệm tiểu phẩm: -Theo từ điển tiếng Việt, “tiểu phẩm” có nghĩa là: + Bài báo ngắn về vấn đề thời sự có tính chất châm biếm. + Màn kịch ngắn mang tính chất hài hước, châm biếm hoặc đả kích . - Theo quan niệm của Bùi Đình Khôi: “Tiểu phẩm là một thể loại báo chí ngắn gọn, mang tính văn học, được diễn đạt bằng một ngôn ngữ châm biếm hoặc hài hước về một sự việc có thực, cụ thể hoặc khái quát, mà thông qua đó tác giả biểu hiện quan điểm của mình trước những sự việc hoặc hiện tượng đó”.ĐẶC TRƯNG, ĐẶC ĐIỂM CỦA TIỂU PHẨM II- Đặc trưng, đặc điểm của tiểu phẩm:Tính trào phúngTính châm biếmTính đả kích Là một phương pháp nghệ thuật khám phá điều sai lệch, vô lí ở nội dung bằng hình tượng đáng cười, đáng phê phán.- Đả kích cái xấu tồn tại trong xã hội.dùng lời lẽ thâm thuý, vạch trần bản chất của đối tượng, hiện tượng tiêu cực trong xã hội. Châm biếm gắn liền với lẽ phải thể hiện sự phê phán và ý nghĩa sâu sắc của hình tượng nghệ thuật.Đả kích, phê phán và lên án gay gắt những hành vi xấu xa, bỉ ổi. Đánh gục đối phương về mặt tinh thần . III- Đặc điểm kết cấu của tiểu phẩm: 1, Nội dung:NỘI DUNGNgắn gọnSức thuyết phục Khoảng 300-1500 từ.Ngắn gọn, xúc tích => ấn tượng.- Dài => tản mạn, lạc đề. Chủ đề, tư tưởng tiểu phẩm. Ngôn ngữ.Dẫn dắt vấn đề.- Tính lôgic 2, Kết cấu hình thức: gồm 3 phầnVÀO ĐỀKẾT LUẬNDIỄN GIẢIGợi mở vấn đềKhái quát vấn đề đang bànTạo tình huống và giải đáp tình huốngDẫn vào nội dung chính vấn đềGợi sự tò mò của người đọcĐưa ra lời bình 3, Ngôn ngữ: - Là ngôn ngữ của tư duy chính luận với những lập luận sắc sảo, là tiếng cười trí tuệ mỉa mai. - Là ngôn ngữ bình dân đời thường, vận dụng trong kho tàng tục ngữ, ca dao của văn học dân gian - Lớp từ dân gian, các điển tích điển cố được áp dụng nhiều. => Tạo lối diễn đạt linh động, giàu hình ảnh. 4, Các biện pháp gây cười: - Gây cười bằng kết thúc bất ngờ. - Gây cười bằng những chi tiết sinh động, hài hước. 5, Phương pháp thể hiện:VĂN XUÔI(chiếm phần lớn)VĂN VẦN(các bài thơ trào phúng)Một câu chuyện hoàn chỉnhCác câu thoạiTin có lời bìnhThơ lục bátThơ song thất lục bátThơ thất ngôn tứ tuyệt Gần gũi=>Dễ đọc Dễ nhớ IV- Nghệ thuật viết tiểu phẩm: 1, Chọn đề tài, chủ đề: ĐỀ TÀI - CHỦ ĐỀ RộngĐa dạngPhải mang tínhthời sự, theosát thời cuộcPhản ánh trêntinh thần xâydựng nhữngmặt trái của xã hộiTệ nạnxã hộiCác loạitội phạmĐời sốngchính trị 2, Thủ thuật viết tiểu phẩm:Ẩn dụNhân hóaCường điệuGài bẫyVí von,so sánhTHỦ THUẬT MỤC LỤC: I- Khái niệm tiểu phẩm II- Đặc trưng, đặc điểm của tiểu phẩm 1, Tính trào phúng 2, Tính châm biếm 3, Tính đả kích III- Đặc điểm kết cấu của tiểu phẩm 1, Nội dung 2, Kết cấu hình thức 3, Ngôn ngữ 4, Các biện pháp gây cười 5, Phương pháp thực hiện IV- Nghệ thuật viết tiểu phẩm 1, Chọn đề tài, chủ đề 2, Thủ thuật