Bài giảng Ngữ văn khối 11 - Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật

PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬTI. NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬTII. PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬTII.PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT ; 1.Tính hình tượng :+ Ví dụ : Dưới trăng quyên đã gọi hèĐầu tường lửa lựu lập lòe đơm bông (Nguyễn Du)Ngôn ngữ có khả năng khơi gợi trí tưởng tượng của người đọc, làm sống dậy một cách cụ thể chân dung cảnh vật, con người.Hoa lựu nởThông báo sự việcGợi lên hình ảnh bông hoa lựuchớm nở, màu đỏ rực lung linh nhưngọn lửa đang được thắp lênBức tranh thiên nhiên mùa hè rựcrỡ sinh động+Cách tạo tính hình tượng :Sử dụng các biện pháp tu từ- Con Sông Đà tuôn dài như một áng tóc trữ tình .  (Nguyễn Tuân) Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn Mà em vẫn giữ tấm lòng son (Bánh trôi nước- Hồ Xuân Hương)II.PHONG CÁCH NGÔN NGỮ NGHỆ THUẬT ; 1.Tính hình tượng :+Tính hình tượng làm cho ngôn ngữ đa nghĩa, hàm súc.VD: Ai về thăm mẹ quê taChiều nay có đứa con xa nhớ thầmBầm ơi có rét không bầmHiu hiu gió núi lâm thâm mưa phùnBầm ra ruộng cấy bầm runChân lội dưới bùn tay cấy mạ non (Bầm ơi – Tố Hữu)2.Tính truyền cảmNgôn ngữ nghệ thuật có khả năng khơi gợi cảm xúc,tạo nên sự đồng cảm giữa người viết và người đọc. 3.Tính cá thể hóa :Thình lình đèn điện tắtPhòng buyn-đinh tối omVội bật tung cửa sổĐột ngột vầng trăng tròn.  Trăng cứ tròn vành vạnhKể chi người vô tìnhÁnh trăng im phăng phắcĐủ cho ta giật mình.Trăng như cái mâm conAi treo ông cao thếÔng nhìn đàn em béMuốn khoe có mặt tròn Nải chuối tiêu thơm mátÔng trăng nhìn thấy xôiLà ông nhoẻn miệng cườiÁng chừng ông thích lắmNgôn ngữ nghệ thuật thể hiện được nét riêng, cá tính sáng tạo của tác giả.Tính cá thể hóa được thể hiện ở nét riêng trong giọng điệu, cách diễn đạt,vẻ riêng trong lời nói của nhân vật trong tác phẩm C©u 1:Chøc n¨ng chÝnh cña ng«n ng÷ nghÖ thuËt lµ g×? A- Gi¶i trÝ vµ tuyªn truyÒn B- Th«ng tin vµ thÈm mÜ C- NhËn thøc vµ giao tiÕp D- Gi¸o dôc vµ tuyªn truyÒnLuyện tập BC©u 2:Khi nói: “Đây là giọng thơ Tố Hữu, kia giọng Chế Lan Viên, đây ngôn ngữ Nguyễn Tuân, còn kia văn Vũ Trọng Phụng”, người ta đã nhắc tới đặc trưng nào của ngôn ngữ nghệ thuật? A- TÝnh h×nh t­îng B- TÝnh truyÒn c¶m C- TÝnh c¸ thÓ ho¸ D- TÝnh ®a nghÜaCCâu 3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:“Nhật kí trong tù . một tấm lòng nhớ nước” (Hoài Thanh)Bộc lộThể hiệnThấm đượmCanh cánhDCâu 4: Phân tích đặc trưng ngôn ngữ nghệ thuật được thể hiện trongcâu sau:“Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tànVùi con đỏ xuống dưới hầm tai vạ” (Bình Ngô đại cáo- Nguyễn Trãi)- Tính hình tượng: Hai câu văn đã giúp ta hình dung rõ hành động diệt chủng khủng khiếp của kẻ thù , chúng tàn sát nhân dân một cách độc ác man rợ.Tính truyền cảm: - Xót xa cho người dân, căm thù phẫn nộ trước hành động tội ác Tính cá thể hóa: giọng điệu đanh thép của một áng văn chính luận hùng hồn Tìm những câu thơ, câu văn có sử dụng các biện pháp tu từ và phân tích giá trị của các biện pháp tu từ đó