Bài giảng Ngữ văn 6 tiết 76: Tìm hiểu chung về văn miêu tả

Ngữ văn 6. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả 1. Bài tập: 2. Nhận xét a. Tình huống Tình huống 1 Trên đường đi học, em gặp một người khách hỏi thăm đường về nhà em. Đang phải đến trường, làm thế nào để người khách nhận ra nhà em? - Em phải miêu tả đặc điểm nổi bật của ngôi nhà, để người khách ấy nhận ra nhà em, không bị nhầm lẫn với những nhà xung quanh. Em phải gọi tên món đồ chơi ấy, mô tả đặc điểm nổi bật về màu sắc, kiểu dáng… để phân biệt với những đồ chơi ở xung quanh. Tình huống 2 Em hãy lựa chọn cho mình một món đồ chơi bằng cách miêu tả để cô giáo có thể nhận ra món quà em thích nhé! Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 Ngữ văn. Tiết 76 Tình huống 3: Nếu có một học sinh lớp ba hỏi: Người lực sĩ là người như thế nào? Em phải làm gì để học sinh ấy hình dung ra được hình ảnh của người lực sĩ? Lực sĩ Lý Đức Lực sĩ Phạm Văn Mách Ngữ văn 6. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả 1. Bài tập: 2. Nhận xét a. Tình huống Khi nào cần miêu tả ? - Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu…về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. Ngữ văn 6. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả 1. Bài tập: 2. Nhận xét a. Tình huống Muốn người khác hình dung được đối tượng, ta phải làm gì? - Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu…về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. - Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . Ngữ văn 6. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả 1. Bài tập: 2. Nhận xét a. Tình huống Thế nào là văn miờu tả ? - Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu…về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. - Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . Văn miêu tả là loại văn nhằm giúp người đọc, người nghe hình dung những đặc điểm, tính chất nổi bật của một sự vật, sự việc, con người, phong cảnh,... làm cho những cái đó như hiện lên trước mắt người đọc, người nghe. Ngữ văn 6. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả 1. Bài tập: 2. Nhận xét a. Tình huống - Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu…về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. b. Đoạn văn: - Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . Dế Choắt Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. Đã thanh niên rồi mà cánh chỉ ngắn củn đến giữa lưng, hở cả mạng sườn, như người cởi trần mặc áo gi- lê. Đôi càng bè bè, nặng nề trông đến xấu. Râu ria gì mà cụt có một mẩu (…) mặt mũi thì lúc nào cũng ngẩn ngẩn ngơ ngơ… Xấu xí, yếu ớt To khỏe, mạnh mẽ Tìm những chi tiết làm nổi bật đặc điểm của nhân vật Dế Mèn và Dế Choắt? Dế Mèn …Đôi tôi mẫm bóng. Những cái vuốt (…) cứ cứng dần và nhọn hoắt (…), tôi co cẳng lên, đạp phanh phách… Đôi cánh tôi trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi(…) Đầu tôi to và nổi từng tảng(…) Hai cái răng đen nhánh, lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp (… ) Sợi râu tôi dài và uốn cong… càng mẫm bóng. vuốt cứng nhọn hoắt cánh dài kín Đầu to và nổi từng tảng răng đen nhánh đen nhánh ngoàm ngoạp râu dài và uốn cong người gầy gò và dài lêu nghêu cánh ngắn củn càng bè bè, nặng nề Râu ria cụt mặt mũi ngẩn ngẩn ngơ ngơ… Ngữ văn 6. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả 1. Bài tập: 2. Nhận xét a. Tình huống - Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu…về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. b. Đoạn văn: - Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . Muốn miêu tả đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng, ta phải làm gì? - Muốn miêu tả , ta phải biết quan sát, lựa chọn những chi tiết tiêu biểu Ngữ văn 6. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả 1. Bài tập: 2. Nhận xét a. Tình huống - Ta phải miêu tả khi cần tái hiện, giới thiệu…về một đối tượng nào đó mà người khác chưa hình dung được. b. Đoạn văn: - Khi miêu tả, ta phải chỉ ra đặc điểm, tính chất nổi bật của đối tượng . - Muốn miêu tả , ta phải biết quan sát, lựa chọn những chi tiết tiêu biểu 3. Ghi nhớ (Sgk T16) Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 Ngữ văn. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả 1. Bài tập: 2. Nhận xét 3. Ghi nhớ (Sgk T16) II. Luyện tập 1. Bài tập 1: Yêu cầu Mỗi đoạn miêu tả sau đây tái hiện lại điều gì? Chỉ ra đặc điểm nổi bật của sự vật, con người, quang cảnh được miêu tả trong hai đoạn văn, thơ trên? Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 Ngữ văn. Tiết 76 loắt choắt xinh xinh thoăn thoắt nghênh nghênh lệch huýt sáo vang Như con chim chích Nhảy trên đường vàng (Tố Hữu, Lượm) Đặc điểm nổi bật: nhanh nhẹn, vui vẻ, hồn nhiên Đối tượng miêu tả: hình ảnh chú bé liên lạc (Lượm) - Đoạn thơ sau đây tả về ai? - Chỉ ra đặc điểm nổi bật của người được tả? Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 Ngữ văn. Tiết 76 c. “Mấy hôm nọ trời mưa lớn, trên những hồ ao quanh bãi trước mặt, nước dâng trắng mênh mông. Nước đầy và nước mới thì cua cá cũng tấp nập xuôi ngược, thế là bao nhiêu cò, sếu, vạc, cốc, le, sâm cầm, vịt trời, bồ nông, mòng, két ở các bãi sông xơ xác tận đâu cũng bay cả về vùng nước mới để kiếm mồi. Suốt ngày họ cãi cọ om bốn góc đầm, có khi chỉ vì tranh một mồi tép, có những anh cò gầy vêu vao ngày ngày bì bõm lội bùn tím cả chân mà vẫn hếch mỏ, chẳng được miếng nào…” (Tô Hoài- Bài học đường đời đầu tiên) Đặc điểm nổi bật: một thế giới động vật sinh động, ồn ào, huyên náo. Đối tượng miêu tả: cảnh một vùng bãi ven ao, hồ ngập nước sau mưa. - Đoạn văn sau đây tả cảnh gì? - Chỉ ra đặc điểm nổi bật của cảnh được miêu tả? Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 Ngữ văn. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả II. Luyện tập: Bài tập 1: Xác định đối tượng miêu tả. Quan sát và tìm ra những đặc điểm nổi bật của đối tượng. Khi làm văn miêu tả, con cần chú ý điều gì? Thứ bảy ngày 11 thỏng 12 năm 2010 Ngữ văn. Tiết 76 I. Thế nào là văn miêu tả II. Luyện tập: Bài tập 1: Xác định đối tượng miêu tả. Quan sát và tìm ra những đặc điểm nổi bật của đối tượng. Bài tập 2: - Đoạn phim tái hiện lại cảnh gì? - Hãy chỉ ra những đặc điểm nổi bật của sự vật, con người, quang cảnh được tái hiện qua đoạn phim trên? Nhóm 4 học sinh.  Thời gian thảo luận : 3 phút  Nội dung thảo luận: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 - Đoạn phim tái hiện lại cảnh gì? Hãy chỉ ra những đặc điểm nổi bật của sự vật, con người, quang cảnh được tái hiện qua đoạn phim trên? Đáp án Đoạn phim tái hiện lại cảnh chuẩn bị đón Tết. Đặc điểm cơ bản của cảnh đó là không khí nhộn nhịp tưng bừng của con người, cảnh vật. -Chi tiết tiêu biểu:  Con người: + đủ mọi lứa tuổi, đông đúc, + nét mặt hớn hở, rạng rỡ + hoạt động: đi mua sắm, đi ngắm phố phường, chuẩn bị ban thờ gia tiên…  Cảnh vật: đường phố tấp nập, nhiều mặt hàng phục vụ Tết được bày bán: hoa đào, mai, lan, quất, gà, trầu cau…  Tiết trời: ấm áp, không khí nhộn nhịp… Củng cố- Thế nào là văn miêu tả?- Trong miêu tả, năng lực nào là cần thiết ? Dặn dò Cảnh chuẩn bị đón Tết: không khí nhộn nhịp tưng bừng của con người, cảnh vật. Con người: + đủ mọi lứa tuổi, đông đúc, + nét mặt hớn hở, rạng rỡ + hoạt động: đi mua sắm, đi ngắm phố phường, chuẩn bị ban thờ gia tiên…  Cảnh vật: đường phố tấp nập, nhiều mặt hàng phục vụ Tết được bày bán: hoa đào, mai, lan, quất, gà, trầu cau… Tiết trời: ấm áp, không khí nhộn nhịp… Dựa vào dàn ý trên, em hãy viết thành một đoạn văn miêu tả hoàn chỉnh. ` - Con hãy quan sát và tìm ra đặc điểm nổi bật của bức tranh? - Tìm những chi tiết để làm rõ đặc điểm nổi bật đó?