Bài giảng Ngữ văn 12 tiết 39, 40: Đàn ghi ta của Lorca - Thanh Thảo

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH!Giáo viên: Nguyễn Thị Thu HoàiTrường THPT Kỹ thuật Lệ Thủy1KIỂM TRA BÀI CŨ: Đọc thuộc lòng bài thơ Sóng (Xuân Quỳnh) Qua hình tượng sóng, nhà thơ bày tỏ quan niệm của mình về tình yêu như thế nào?“Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta” PH.G. LOR-CAĐÀN GHI TA CỦA LORCAThanh ThảoTIẾT 39 -40* Cuộc đời: (SGK)* Sự nghiệp văn chương: - Thuộc thế hệ nhà thơ trẻ chống Mỹ, có nhiều nỗ lực đổi mới thơ Việt - Tác phẩm chính: Những người đi tới biển, Những ngọn sóng mặt trời, Khối vuông ru-bíchI. TÌM HIỂU CHUNGTác giả Thanh ThảoDựa vào phần Tiểu dẫn ở SGK, hãy khái quát những điểm chính về cuộc đời và sự nghiệp thơ ca của nhà thơ Thanh Thảo?* Cuộc đời: (SGK)* Sự nghiệp văn chương:-Phong cách thơ:+ đào sâu vào cái tôi nội cảm+ tìm kiếm cách thức biểu đạt mới+ đậm chất triết lí, suy tư+ thường hướng về vẻ đẹp tinh thần; có sự quan tâm đặc biệt đến những con người nghĩa khíI. TÌM HIỂU CHUNGTác giả Thanh ThảoNhận xét về đặc điểm phong cách thơ Thanh Thảo?2. Taùc phaåmHãy nêu xuất xứ của bài thơ? a. Xuất xứ: Rút từ tập thơ Khối vuông ru-bich (1985)Em hiểu gì về tên tập thơ?Cấu trúc ru-bichCấu trúc thơMô hình mở, phá bỏ khuôn mẫu, giải phóng cảm xúc và tưởng tượng“khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”b. Gaxia Lora (1898-1936)- Người chiến sĩ đã đấu tranh và hi sinh vì tự do, dân chủ của đất nước Tây Ban Nha- Nghệ sĩ tài năng : thơ ca, hội họa, âm nhạc, sân khấu với khát vọng cách tân nghệ thuật- Phong cách thơ: tượng trưng, siêu thựcb. Gar-xi-a Lor-ca (1898 – 1936) MỘT NGHỆ SĨ THIÊN TÀIMỘT NHÂN CÁCH CAO ĐẸPMỘT SỐ PHẬN OAN KHUẤTLorca- Bậc thầy của thi ca hiện đại thế giới.c. Thể tài:Tri âmNgưỡng mộ, kính phụcĐồng cảm trước những nỗi đau, bất hạnhII. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN1. Mạch cảm xúc: 6 dòng thơ đầu: Khái quát hình tượng Lorca, người nghệ sĩ – chiến sĩ- 12 dòng tiếp: Số phận và cái chết bi phẫn của Lorca 4 dòng tiếp: Niềm xót thương của Thanh Thảo đối với Lorca Còn lại: Suy tư về cuộc giải thoát và cách giã từ của Lorca* Nhan đề: - Đàn ghi-ta: + Laø moät nhaïc cuï truyeàn thoáng, laø nieàm töï haøo cuûa ñaát nöôùc Taây Ban Nha (coøn ñöôïc goïi laø Taây Ban caàm) + Là toàn bộ cuộc đời, con người, sự nghiệp nghệ thuật của Lorca => sự biểu hiện tâm hồn người nghệ sĩ Lorca- Lorca: Hình tượng trung tâm của toàn bài thơ2. Phân tícha. Nhan đề và lời đề từ:Nhan đề bài thơ gồm hai hình tượng: đàn ghi-ta và Lorca. Ý nghĩa của những hình tượng này?* Lời đề từLời đề từ là một câu thơ nổi tiếng của Lorca. Theo em, câu thơ ấy có thể hiểu như thế nào?“khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” (F.G. Lorca)Bao giôø toâi cheáthaõy choân toâivới caây ñaøn ghitatrong caùtBao giôø toâi cheátGiöõa nhöõng caây camvaø caây baïc haø toát laønhBao giôø toâi cheátXin vui loøng choân toâiTrong ngoïn phong tieâu....16“Ghi nhớ” (F. G. LORCA)* Lời đề từ: “Di chúc sớm” của Lorca:Federico Garcia Lorcakhi tôi chết hãy chôn tôi với cây đànTình yêu say đắm, sự gắn bó của Lorca với nghệ thuật, với xứ sở Tây Ban cầmƯớc nguyện Lorca gửi lại cho người đương thời và hậu thế: vượt qua sự sáng tạo của Lorca, tiếp tục đưa nền nghệ thuật tiến lên trên con đường cách tântiếng đànbọt nướcâm thanhhình ảnhthính giác thị giácthủ pháp lạ hóa18Âm thanh tiếng đàn như có hình khối: tròn trịa nhưng cũng mỏng manh, dễ tan biến, phù du  gợi liên tưởng về cuộc đời ngắn ngủi, mong manh của người nghệ sĩ Lorcab, 6 dòng thơ đầu:Những hình ảnh nào trong đoạn thơ đầu gợi hình ảnh Lorca?* Tiếng đàn bọt nước:* Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt: Là hình ảnh tả thực  Gợi không gian văn hóa Tây Ban Nha đặc trưng: Đấu trường bò tót – cuộc chiến đấu giữa đấu sĩ – bò tót Là hình ảnh biểu trưng Gợi liên tưởng đến đấu trường chính trị, đấu trường nghệ thuật:+ Khát vọng tự do, dân chủ+ Khát vọng cách tân nghệ thuật+ Nền chính trị độc tài thân phát xít+ Nền nghệ thuật già nua ><*li-la li-la li-la Gợi hợp âm của tiếng đàn ghi ta: tạo nhạc tínhNghệ thuật láy âm 20- Tên một loài hoa ở Tây Ban Nha gợi buồn, chia li – hoa tử đinh hương* li-la li-la li-la Hợp âm của tiếng đàn ghi ta  tạo nhạc tính 21Tên một loài hoa ở Tây Ban Nha gợi buồn, chia li: hoa tử đinh hươngNghệ thuật láy âm *3 dòng thơ cuối khổ 1: Các từ láy: lang thang, đơn độc, chếnh choáng, mỏi mòn:- giàu giá trị biểu cảm đặt trong các kết hợp  tạo ra những hình ảnh vừa khái quát vừa cụ thể, chân thực Hình ảnh một nghệ sĩ du ca tự do, say mê theo đuổi khát vọng, mải miết trên hành trình sáng tạo, cách tân và tranh đấu nhưng cũng rất đơn độc trên hành trình cao đẹp ấy Trong 6 dòng thơ đầu, Thanh Thảo tái hiện chân dung một Lorca, người nghệ sĩ, chiến sĩ say mê với khát vọng cao đẹp nhưng cô độc trên cái nền không gian văn hóa Tây Ban Nha đậm đặcHS THẢO LUẬN THEO TỔ (5P)TỔ 1:“ HÁT NGHÊU NGAO:“ ÁO CHOÀNG BÊ BẾT ĐỎ”TỔ 2:“ TIẾNG GHI TA NÂU”“ TIẾNG GHI TA LÁ XANH’TỔ 3:“TIẾNG GHI TA TRÒN BỌT NƯỚC VỠ TAN”“ TIẾNG GHI TA RÒNG RÒNG MÁU CHẢY”b. Cái chết bi tráng của Lor –ca(12 câu giữa)