Bài giảng Ngữ văn 11 tiết 86: Đây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mặc Tử

Nhiệt liệt chào mừng các thầy giáo, cô giáoVà các em học sinh tham dự hội giảng năm học : 2007 -2008 Kiểm tra bài cũCuộc đời : Thời gian sống ngắn ngủi “Sao chổi ’’Thơ văn : độc đáo “trước không có ai, sau không có ai ’’,giàu giá trị “ ánh sáng chói loà rực rỡ’’Câu 1: “Trước không có ai, sau không có ai, Hàn Mặc Tử như một ngôi sao chổi xoẹt qua bầu trời Việt Nam với cái đuôi chói loà rực rỡ.” (Chế Lan Viên). Nhận định này đã thâu tóm những đặc điểm nào trong cuộc đời và thơ văn của Hàn Mặc Tử?Câu 2: Tình yêu cuộc sống được thể hiện như thế nào trong khổ 1 của thơ? “Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền” (Đây thôn Vĩ Dạ) Say đắm trước thiên nhiên và con người xứ Huếđây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửTiết: 86I- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 1Gió theo lối gío mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?2. Khổ 2Mơ khách đường xa, khách đường xa áo em trắng quá nhìn không ra ở đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?3. Khổ 3đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửTiết: 86I- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 1a, Hai câu đầu:Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay2. Khổ 2- Ngệ thuật: + nhân hoá mây,gió, nước thành những linh hồn đau buồn, li biệt .+ đối lập gió- mây, gợi sự chia lìa của hai sự vật luôn gắn bó.+ tính từ “buồn thiu”+ động từ “lay” gợi một thiên nhiên bất động, rã rời.-Tâm trạng: buồn bã, u sầu- Thiên nhiên: hoang vắng, tan tác, chia lìa.đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửTiết: 86I- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 12. Khổ 2a, Hai câu đầu:Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp layb, Hai câu sau: “Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay?” -Thiên nhiên: không còn âm u, hiu quạnh mà lấp lánh ánh sáng của thuyền trăng , sông trăng.đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửTiết: 86I- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 12. Khổ 2a, Hai câu đầu:-Thơ Hàn Mặc Tử đâỳ trăng:“Không gian đắm đuối toàn trăng cả”“Mới lớn lên trăng đã hẹn hò”“Trăng nằm sóng soài trên cành liễuĐợi gió Đông về để lả lơi ”b, Hai câu sau:đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửTiết: 86I- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 12. Khổ 2a, Hai câu đầu:Trăng : biểu tượng của hạnh phúc,tình yêu a,Tâm trạng: + Khắc khoải chờ đợi tình yêu (câu hỏi ) + Phấp phỏng sợ tình yêu tuột khỏi tay mình . ( “ kịp”: khẩn trương, gấp gáp, đầy bất trắc). + Lo sợ cuộc đời mình ngắn ngủi “ tối nay”b, Hai câu sau:đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửTiết: 86II- Đọc hiểu văn bản 2. Khổ 21. Khổ 1a, Hai câu đầuI- Tiểu dẫn Thuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?Tiết: 86đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửI- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 12. Khổ 2a, Hai câu đầu:b, Hai câu sau:Gió theo lối gío , mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?- Thiên nhiên: từ ảm đạm (nước buồn,bắp lay) sang tươi sáng(thuyền trăng ,sông trăng).Từ tan tác(mây ,gió) sang sum vầy(thuyền đậu bến) .-Con người: u sầu, lạnh giá (buồn thiu,lay)sang khao khát thiết tha(kịp tối nay) Khát vọng tình yêu mãnh liệt làm đổi thay khung cảnh, lấn át cả giá băng trong đáy hồn thi nhân.b, Hai câu sau:đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửTiết: 86I- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 12. Khổ 2a, Hai câu đầu:Mơ khách đường xa, khách đường xa Aó em trắng quá nhìn không ra a.Hai câu đầu : - “Khách đường xa”: người con gái xứ Huế mà nhà thơ đơn phương thương nhớ.- Hình ảnh : trong trắng,tinh khiết (áo trắng) ; mịt mờ,xa xăm,hư ảo (đường xa,trắng quá). đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửI- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản3.Khổ 3Tiết: 861. Khổ 12. Khổ 2a.Hai câu đầu : a.Hai câu đầu Tiết: 86đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửI- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 12. Khổ 23. Khổ 3a.Hai câu đầu : Mơ khách đường xa, khách đường xa Aó em trắng quá nhìn không ra +thảng thốt, tiếc nuối, xót xa vì em chỉ là ảo ảnh ( “trắng quá”).-Tâm trạng: + mong nhớ đến nhói buốt con tim qua thanh trắc sắc nhọn của hai từ “ khách ”. ( mặc cảm thân phận )Tiết: 86đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửI- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 12. Khổ 23. Khổ 3a, Hai câu đầu :-“ở đây”: + nơi ở của Hàn Mặc Tử + Vĩ Dạ .-Thiên nhiên u ám, mờ mịt đến nhạt nhoà cả dáng hình người (“sương khói mờ nhân ảnh.”)b, Hai câu cuối :ở đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?-Tâm trạng : khát khao nhức nhối: yêu và được sống trong một tình yêu mãnh liệt “tình có đậm đà”.đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc Tử3. Khổ 3a. Hai câu đầu :ở đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?2. Khổ 2Tiết: 86I- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 1b. Hai câu cuối :đây thôn vĩ dạ Hàn Mặc TửGió theo lối gío mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?2. Khổ 2Mơ khách đường xa, khách đường xa áo em trắng quá nhìn không ra ở đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?3. Khổ 3II- Đọc hiểu văn bản1. Khổ 1I- Tiểu dẫn 3.Khổ 3Tiết: 861. Khổ 12. Khổ 2I- Tiểu dẫn II- Đọc hiểu văn bảnđây thôn vĩ dạ Hàn Mặc Tử- Thiên nhiên ngày càng xa xăm mờ mịt- Tâm trạng ngày càng đau đớn ,khát khaoTiết: 86đây thôn vĩ dạ ( hàn mặc tử ) I- Tiểu dẫn II - Đọc hiểu văn bảnIII - Tổng kết :“Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền Gió theo lối gío mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xa Aó em trắng quá nhìn không ra Ơ đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?-Thời gian- Không gian-Tâm trạngTiết: 86I - Tiểu dẫn II - Đọc hiểu văn bản III - Tổng kết :“Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền Gió theo lối gío mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xa Aó em trắng quá nhìn không ra Ơ đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?Thời gian Khổ 1: bình minhKhổ 2: ngày,đêm. Khổ 3: không xác định (mơ - thực) đây thôn vĩ dạ ( hàn mặc tử ) Tiết: 86đây thôn vĩ dạ ( hàn mặc tử ) I- Tiểu dẫn II - Đọc hiểu văn bảnIII - Tổng kết :“Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền Gió theo lối gío mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xa Aó em trắng quá nhìn không ra Ơ đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?Không gian Khổ 1: ấm áp, tươi sáng. Khổ 2: u buồn, hoang vắng; huyền ảo, lung linhKhổ 3: xa xăm, mờ ảo.Tiết: 86I- Tiểu dẫn II - Đọc hiểu văn bảnIII - Tổng kết :“Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền Gió theo lối gío mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xa Aó em trắng quá nhìn không ra Ơ đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?Tâm trạngKhổ 1: say đắm thiên nhiên và con người Vĩ Dạ Khổ 2: u buồn ; khát khao .Khổ 3: nhớ mong ; đau đớn ; khao khát. đây thôn vĩ dạ ( hàn mặc tử ) I- Tiểu dẫn II - Đọc hiểu văn bảnIII -Tổng kết :Tiết: 86đây thôn vĩ dạ ( hàn mặc tử ) “Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền Gió theo lối gío mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xa Aó em trắng quá nhìn không ra Ơ đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?Không gian ,thời gian, tâm trạng : đứt gẫy, rời rạc, pha trộn giữa ngày và đêm, sáng và tối, thực và mơ, hi vọng và tuyệt vọng .Chủ đề : tình yêu cuộc sống thiết tha của một linh hồn đang chới với vì sắp phải lìa bỏ cuộc đời. “Đây thôn Vĩ Dạ là lời tỏ tình với cuộc đời của một tình yêu tuyệt vọng” (Chu Văn Sơn)Tiết: 86đây thôn vĩ dạ ( hàn mặc tử ) I- Tiểu dẫn II - Đọc hiểu văn bảnIII -Tổng kết :“Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền Gió theo lối gío mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp layThuyền ai đậu bến sông trăng đóCó chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xa Aó em trắng quá nhìn không ra Ơ đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà ?Nghệ thuật : độc đáo trong cách thể hiện (bề ngoài rời rạc ; bề sâu kết dính không thể tách rời ) .Tiết: 86đây thôn vĩ dạ ( hàn mặc tử ) I- Tiểu dẫn II - Đọc hiểu văn bảnIII -Tổng kết :IV-Củng cố :Câu 1:Em thích nhất hình ảnh nào ,câu thơ nào trong bài thơ ?Vì sao ?Câu 2: Vì sao bài thơ là lời tâm sự của một người mà có sức sống ngàn đời?Xin chân thành cảm ơncác thầy cô giáovà các em học sinh.