Bài giảng môn Toán lớp 7 - Tiết 23: Đại lượng tỉ lệ thuận (Tiết 15)

Bài Kiểm TraTrường CĐSP Bình PhướcLớp K13 ToánNgười soạn: Đặng Công ThựcChương 2: HÀM SỐ VÀ ĐỒ THỊTiết 23: ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN - Thế nào là 2 đại lượng tỉ lệ thuận ở tiểu học? Cho ví dụ?Trả lời: Hai đại lượng tỉ lệ thuận là 2 đại lượng liên hệ với nhau sao cho khi đại lượng này tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng tăng hoặc giảm bấy nhiêu lần.Ví dụ: May 3 bộ quần áo hết 15m vải, vậy nếu may 9 bộ quần áo như thế sẽ hết tổng cộng là 45m vải. I) Định Nghĩa:yxk(k là hằng số khác 0)=Các công thức có dạng như trên thì gọi là y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.Tiết 23: Đại Lương Tỉ Lệ Thuận? Các công thức trên có điểm gì giống nhau?Nhận Xét: Đại lượng này bằng đại lượng kia nhân với một hằng số khác 0 Định Nghĩa:?1. Hãy viết công thức tính của: a) Quảng dường đi được s (km) theo thời gian t (h) của một vật chuyển động đều với vận tốc là 15 km/h.b) Khối lượng riêng m (kg) theo thể tích V ( )của một thanh kim loại đồng chất có khối lượng riêng D ( ) với D là một hằng số khác 0.Đáp án: S = 15.t m = D.V? 2. Cho biết y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k = . Hỏi x tỉ lệ thuận với y theo tỉ số nào? GIẢI: y tỉ lệ thuân với x theo hệ số tỉ lệ Vậy x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là Chú ý: khi đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x thì x cũng tỉ lệ thuận với y và ta nói hai đại lượng này tỉ lệ thuận với nhau. Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k (khác 0) thì x sẽ tỉ lệ thuận với y theo tỉ lệ .Bài tập 1: khoanh tròn vào chữ cái đứng trước cho biết y và x là 2 đại lượng tỉ lệ thuận?3. Hình vẽ bên là một biểu đồ hình cột biểu diễn khối lượng của 4 con khủng long. Mổi con khủng long ở các cột a, b, c, d nặng bao nhiêu tấn nếu biết rằng con khủng long ở cột a nặng 10 tấn và chiều cao các cột được đo trong bảng 1.1abcdCétabcdChiÒuCaoh (mm)1085030K.l­îngm (tÊn)10Giải: Gọi m (tấn) là khối lượng của con khủng long và h (mm) là chiều cao tương ứng của cột.Vì m và h là hai đại lượng tỉ lệ thuận nên ta có: m = k.h với k(tấn/mm).Với h = 10 và m = 10 nên: 10 = k.10 => k = 10 : 10 = 1. Ta có kết quả như sau:Các em hãy tính khối lượng (tấn) rồi điền vào chổ trống còn lại.Bảng 1.1850301.?4.Cho biết hai đại lượng y và x tỉ lệ thuận với nhau:xx1 =3x2=4x3=5x4=6yy1 = 6y2= ?y3 = ?y4 = ?a) Hãy xác định hệ số tỉ lệ của y thay đổi với x? b) Thay mỗi dấu “?” trong bảng trên bằng một số thích hợp?c) Có nhận xét gì về tỉ số giữa hai giá trị tương ứng?Đó chính là hệ số tỉ lệVì y và x là 2 đại lượng tỉ lệ thuận => hay 6 = k.3 => k = 2. Vậy hệ số tỉ lệ là 2. Ta có: = 2.4 = 8 Tương tự, II) Tính Chất.2)TÝnh chÊt- Tû sè hai gi¸ trÞ bÊt kú cña ®¹i l­îng nµy b»ng tû sè hai gi¸ trÞ t­¬ng øng cña ®¹i l­îng kia.Giả sử y và x tỉ lệ thuận với nhau : y = kx. Khi đó, với mỗi giá trị khác 0 của x ta có một giá trị tương ứng : của y, và do đó:Có: hoán vị hai trung tỉ của tỉ lệ thức => hay Tương tự: Nếu hai đai lượng tỉ lệ thuận với nhau thì:- Tỷ số hai giá trị bất kỳ của đại lượng này bằng tỷ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.- Tỷ số giữa hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi.II) Tính Chất.Nªu tÝnh chÊt cña hai ®¹i l­îng tØ lÖ thuËn?Kiến Thức Cần Nhớ 1) y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k y=kx (với k là hằng số khác 0). 2) Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì: - Tỷ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi. - Tỷ số hai giá trị bất kỳ của đại lượng này bằng tỷ số hai giá trj tương ứng của đại lượng kia.V12345m7,815,623,431,239b) Hai đại lượng m và V có tỉ lệ thuận với nhau không? Vì 7,87,87,87,87,8b) Hai đại lượng m và V có tỉ lệ thuận với nhau vì: m = 7,8Va) Điền số thích hợp vào ô trống ở bảng bên.Bài tập 2: (BT3-SGK) Các giá trị tương ứng của V và m được cho trong bảng sau:2Trß ch¬i: Ch÷ sè may m¾n4135Phần thưởng của bạn là một tràn pháo tay của cả lớpPHẦN THƯỞNG !§óng Khi x tỉ lệ thuận với y theo Hệ số tỉ lệ m (m ≠ 0) ta có x = my. Đúng hay sai ? Sai Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ Thì x tỉ lệ với y theo hệ số tỉ lệĐúng hay Sai? SaiCho y tỉ lệ thuận với x, nếu x tăng hay giảm bao nhiêu lần thì y cũng tăng hay giảm bấy nhiêu lầnĐúng hay Sai?SaiNếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là m(m khác 0) x1 , x2 là 2 giá trị khác 0 của x.y1 , y2 là 2 giá trị tương ứng của y thì : Đúng hay sai ?1Có rất nhiều những ứng dụng thực tế với đại lượng tỉ lệ thuận.Rất đơn giản như hàng ngày chúng ta nấu nướng thì số lương thực sẽ tỉ lệ thuận với số người tham gia bữa ăn.Trong xât dựng công trình thì số vật liệu cần thiết tỉ lệ thuận với diện tích công trình.Còn rất nhiều ứng dụng thực tế nữa chúng ta sẽ học ở bài sau. 5ng­êi =>1kg g¹o10ng­êi => 2kg g¹oHướng Dẫn Về Nhà- Thuộc Định nghĩa, tính chất của 2 đại lượng tỉ lệ thuận- Làm bài tập 2, 3, 4 SGK trang 53, 54- Xem trước bài: “ Một Số Bài Toán Về Đại Lượng Tỉ Lệ Thuận”TIẾT HỌC KẾT THÚCKÍNH CHÚC THẦY SỨC KHỎE