Bài giảng môn Toán học lớp 7 - Tiết 6: Luỹ thừa của một số hữu tỷ (tiếp)

Ngày soạn Ngày giảng Lớp 7 Tiết 6 :Luỹ thừa của một số hữu tỷ 1.Mục tiờu. a.Về kiến thức. - Hiểu khái niệm luỹ thừa của một số tự nhiên, của một số hữu tỉ, biết cách tính tính và thương của hai luỹ thừa cùng cơ số, luỹ thưà của luỹ thừa b.Về kĩ năng. - Có kĩ năng vận dụng các quy tắc nêu trên vào tính toán. c.Về thỏi độ. - Liên hệ được kiến thức luỹ thừa ở lớp 6 vào bài học 2.Chuẩn bị của GV & HS. a.Chuẩn bị của GV. Giỏo án + Tài liệu tham khảo + Đồ dùng dạy học b.Chuẩn bị của HS. Đọc trước bài mới + ôn tập các kiến thức liên quan. 3.Tiến trỡnh bài dạy. a.Kiểm tra bài cũ(5’ ) * Cõu hỏi: Định nghiã luỹ thừa của một số tự nhiên Phát biểu quy tắc nhân, chia hai luỹ thừa cùng cơ số? * Đỏp ỏn: Luỹ thừa bậc n của a là tích của n thừa số bằng nhau, mỗi thừa số bằng a. (5đ) Nhân hai luỹ thừa cùng cơ số: am. an =a m+n Chia hai luỹ thừa cùng cơ số: am: an =a m-n (5đ) * Đặt Vấn đề(1’ ) ở lớp 6 chúng ta đã được học về luỹ thừa với số mũ tự nhiên. Vậy luỹ thừa của một số hữu tỉ được định nghĩa như thế nào, các phép tính có tương tự như ở lớp 6 hay không. Ta vào bài học hôm nay b.Bài mới. Hoạt động của thày trũ Học sinh ghi Hoạt động 1: Luỹ thừa với số mũ tự nhiên ( 12') 1. Luỹ thừa với số mũ tự nhiên K? Tương tự như đối với số tự nhiên. Em hãy nêu định nghĩa luỹ thừa bậc n (với n là một số tự nhiên lớn hơn 1) của số hữu tỉ x. Hs Luỹ thừa bậc n của số hữu tỉ x là tích của n thừa số x. Gv Ký hiệu xn, đọc định nghĩa trong Sgk/17 * Định nghĩa: (Sgk/17) ? xn = ? Hs Gv Giới thiệu cách đọc: xn đọc là x mũ n hoặc x luỹ thừa n hoặc luỹ thừa bậc n của x. x: gọi là cơ số n: gọi là số mũ. Gv Giới thiệu quy ước: * Quy ước: xn = x x0 = 1 (x 1) K? Nếu viết SHT x dưới dạng thì có thể tính như thế nào? Hs Tb? Qua đó cho biết Gv Cho học sinh làm ? 1 (Sgk/17) ? 1 (Sgk/17): Tính ? áp dụng công thức ta viết ntn? Hãy tính kết quả. ? Tương tự như vậy hãy tính: Hs 2 em lên bảng làm - Cả lớp làm vào vở Gv Chốt lại phần 1: Vậy luỹ thừa bậc n của 1 số hữu tỉ là tích của n thừa số x và thì Luỹ thừa bậc chẵn của 1 số âm là 1 số dương Luỹ thừa bậc lẻ của 1 số âm là 1 số âm Hoạt động 2: Tích và thương hai luỹ thừa cùng cơ số (8') 2. Tích và thương hai luỹ thừa cùng cơ số Gv Cho a N; m, n N ; m n thì Tb? am. an = ? am: an = ? Hs am. an = am + n am: an = am - n K? Từ công thức đó hãy phát biểu thành lời? Hs - Khi nhân 2 luỹ thừa cùng cơ số ta giữ nguyên cơ số và cộng 2 số mũ. - Khi chia 2 luỹ thừa cùng cơ số khác 0 ta giữ nguyên cơ số và lấy số mũ của luỹ thừa bị chia trừ đi số mũ của luỹ thừa chia. Gv Tương tự như vậy ta có tích thương hai luỹ thừa cùng cơ số ? Có x Q, m và n N thì xm.xn được tính như thế nào? x Q, m, n N xm.xn = xm + n ? Muốn nhân 2 luỹ thừa cùng cơ số ta làm ntn? Hs Muốn nhân 2 luỹ thừa cùng cơ số ta giữ nguyên cơ số và cộng 2 số mũ. ? Tương tự với x Q, m và n N thì xm : xn được tính như thế nào? xm : xn = xm - n (x, m n) ? Để phép chia trên thực hiện được cần điều kiện cho x và m, n như thế nào? K? Muốn chia 2 hai luỹ thừa cùng cơ số khác 0 ta làm như thế nào? Hs Muốn chia 2 luỹ thừa cùng cơ số khác 0 ta giữ nguyên cơ số và lấy số mũ của luỹ thừa bị chia trừ đi số mũ của luỹ thừa chia. Hs Đọc công thức và cách làm trong Sgk/18 Gv Cho h/s làm ?2 tính ? 2 (Sgk/18): Tính Hs Hai em lên bảng làm a, (-3)2. (-3)3 = (-3)5 + 3 = (-3)5 b, (- 0,25)5 : (- 0,25)3 = (- 0,25)5 - 3 = (- 0,25)2 Hoạt động 3: Luỹ thừa của luỹ thừa (10') 3. Luỹ thừa của luỹ thừa. Gv Yêu cầu h/s làm ?3 Tính và so sánh ? 3 (Sgk/18): Tính và so sánh Hs G? Hs Gv Hai em lên bảng - Cả lớp làm vào vở Nhìn vào kết luận cho biết ta đã làm ntn để tính được 26 và ? Ta đã giữ nguyên cơ số và nhân 2 số mũ với nhau. Đây chính là cách tính luỹ thừa của luỹ thừa. a, (22)3 và 26 Có: (22)3 = 22.22.22 = 26 Vậy (22)3 = 26 b, và Có: Vậy = Tb? Qua Vd cho biết (xm)n = ? (x Q, m, nN) * Công thức: (xm)n = xm.n ? Từ CT đó hãy phát biểu thành lời. Hs Khi tính luỹ thừa của 1 luỹ thừa ta giữ nguyên cơ số và nhân 2 số mũ. Gv Cho h/s làm ? 4 trên bảng phụ Điền số thích hợp vào ô vuông. ? 4 (Sgk/18) Hs Lên bảng điền ? Giải thích tại sao? Hs a, Tìm được lấy 2 số mũ nhân với nhau b, lấy số mũ ở tích chia cho số mũ của (0,1) là 4 c.Luyện tập - Củng cố (8’) ? Nhắc lại định nghĩa luỹ thừa bậc n của số hữu tỉ x. ? Quy tắc nhân, chia hai luỹ thừa cùng cơ số. ? Nêu quy tắc tính luỹ thừa của 1 luỹ thừa? Hs Đọc nội dung bài 31 Bài 31 (Sgk/19) ? Viết (0,25)8 và (0,125)4 dưới dạng luỹ thừa của cơ số 5 bằng cách cho h/s hoạt động nhóm. Có (0,25)8 = [(0,5)2]8 = (0,5)16 (0,125)4 = [(0,5)3] = (0,5)12 d.Hướng dẫn HS học bài và làm bài (1') - Học thuộc định nghĩa luỹ thừa bậc n của số hữu tỉ x và các quy tắc. - Bài tập số 29; 30; 32; 33 (Sgk/19) và 39; 40; 42; 43 (SBT/9) - Đọc mục: Có thể em chưa biết (Sgk/20)