Bài giảng môn Toán học lớp 7 - Bài 5: Hàm số

Bài 5. Hàm sốBÀI GIẢNG TOÁN HỌC 7 – HỌC KÌ ITUẦN 14 – TIẾT 29Trường THCS Ban Mai – Quận Hà ĐôngThành phố Hà NộiTháng 7 năm 2012Giáo viên: Lê Thị Thuỳ DươngKiểm tra bài cũCâu 1. Cho đại lượng m tỉ lệ thuận với đại lượng V theo hệ số 7,8. Hãy viết công thức biểu diễn m theo V?A) B) C) D) Câu 2. Cho đại lượng t tỉ lệ nghịch với đại lượng v theo hệ số tỉ lệ là 50. Hãy viết công thức biểu diễn t theo v?A) B) C) D) Tiết 29. Bài 5HÀM SỐGiáo viên: Lê Thị Thuỳ DươngMục tiêu bài họcKiến thứcKĩ năngBiết cách cho hàm số bằng bảng và công thức.Biết khái niệm hàm sốNhận biết được đại lượng này có phải là hàm số của đại lượng kia, thông qua các ví dụ cụ thểTìm được giá trị tương ứng của hàm số khi biết giá trị của biến số.HÀM SỐKhái niệm hàm sốVí dụ về hàm số1/ Một số ví dụ về hàm sốVí dụ 1: Nhiệt độ T(0C) tại các thời điểm t(giờ) trong cùng một ngày được cho trong bảng sau:t (giờ) 0 4 8 12 16 20T (0C) 20 18 22 26 24 21 Tiết 29 §5. HÀM SỐCâu 1. Quan sát bảng nhiệt độ T (0C) tại các thời điểm t (giờ). Đại lượng nhiệt độ T phụ thuộc vào sự thay đổi của đại lượng nào?Đại lượng nhiệt độ T phụ thuộc vào t (giờ) 0 4 8 12 16 20T (0C) 20 18 22 26 24 21 đại lượng thời gian tCâu 2. Với mỗi giá trị của t, ta xác định được mấy giá trị của đại lượng T tương ứng?Các giá trị của t20 • 0• Các giá trị của T• 20• 18• 244 • 8• 16• • 26 • 22 12 • • 21A) 1B) 0C) 2D) 31/ Một số ví dụ về hàm sốVí dụ 1: Nhiệt độ T(0C) tại các thời điểm t(giờ) trong cùng một ngày được cho trong bảng sau:t (giờ) 0 4 8 12 16 20T (0C) 20 18 22 26 24 24 Nhận xét: a/ Đại lượng T phụ thuộc vào sự thay đổi của đại lượng t. b/ Với mỗi giá trị của t ta xác định được chỉ một giá trị tương ứng của T .Khi hai đại lượng T và t liên quan nhau như trên ta nói T là hàm số của tTiết 29 §5. HÀM SỐ1/ Một số ví dụ về hàm sốVí dụ 1: (SGK)Tiết 29 §5. HÀM SỐVí dụ 2: (SGK)Ví dụ 3: (SGK)Khối lượng m (g) của một thanh kim loại đồng chất có khối lượng riêng là 7,8/cm3 tỉ lệ thuận với thể tích V (cm3) theo công thức: m = 7,8VThời gian t(h) của một vật chuyển động đều trên quãng đường 50km tỉ lệ nghịch với vận tốc v (km/h) của nó theo công thức: Câu 1. Tính các giá trị tương ứng của m khi V = 1, 2, 3, 4V (cm3)1234m (g)m = 7,8.V7,815,623,431,2Câu 2. Tính các giá trị tương ứng của t khi v= 5,10,25,50v (km/h)5102550t (h)10521Câu 3. Điền từ hoặc cụm từ vào chỗ trống để được nhận xét đúng.v (km/h) 5102550t (h)10521m (g)1234V(cm3)7,815,623,431,2Đại lượng m phụ thuộc vào sự thay đổi của ..... .phụ thuộc vào sự thay đổi của đại lượng v. Với mỗi giá trị của V... giá trị của m. Với mỗi giá trị của , xác định được chỉ một giá trị của t đại lượng VĐại lượng txác định được chỉ một giá trị tương ứngv1/ Một số ví dụ về hàm sốTiết 29 §5. HÀM SỐĐại lượng T phụ thuộc vào sự thay đổi của đại lượng tVới mỗi giá trị của t ta xác định được chỉ một giá trị tương ứng của T T là hàm số của tĐại lượng m phụ thuộc vào sự thay đổi của đại lượng VVới mỗi giá trị của V ta xác định được chỉ một giá trị tương ứng của m m là hàm số của VĐại lượng t phụ thuộc vào sự thay đổi của đại lượng vVới mỗi giá trị của v ta xác định được chỉ một giá trị tương ứng của t t là hàm số của vCâu 4. Đại lượng y được gọi là hàm số của đại lượng thay đổi x khi nào?A) đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng xB) với mỗi giá trị của x xác định được duy nhất một giá trị của yC) với mỗi giá trị của x xác định được nhiều giá trị của yD) đại lượng y không phụ thuộc vào đại lượng xE) đại lượng x, y nhận giá trị sốF) đại lượng x, y có thể nhận giá trị bất kì1/ Một số ví dụ về hàm số2/ Khái niệm hàm số Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của y thì y được gọi là hàm số của x và x gọi là biến số.Tiết 29 §5. HÀM SỐChú ýHàm có thể cho bằng bảng hoặc bằng công thứcVí dụ 4: y có phải là hàm số của x không? Nếu các giá trị tương ứng của hai đại lượng được cho trong bảng sau:x-2-101y-10-505x-2-11-2y-15-7,57,515x-2-112y41141x1234y-1-30xThứ 2Thứ 3Thứ 4Thứ 5y234523456x1234y7777Thảo luận nhóm 3 phútx-2-101y-10-505x-2-11-2y-15-7,57,515x-2-112y41141x1234y-1-30xThứ 2Thứ 3Thứ 4Thứ 5y234523456x1234y7777hàm hằngĐĐĐSSSKhi x thay đổi mà y luôn nhận một giá trị thì y được gọi là hàm hằngChú ýHàm có thể cho bằng bảng hoặc bằng công thứcKhi y là hàm số của x ta có thể viết y=f(x), y=g(x), y = h(x), Ví dụ y=f(x)=2x+3; y = g(x) = 7,8x; Trong kí hiệu y = f(x) thì x được gọi là biến số của y; và với x = a thì giá trị tương ứng y = f(a) , nghĩa là thay giá trị của x = a vào công thức để tìm ra giá trị của yVD: y = f(x) = 2x + 3Với x = 1 thì y = f(1) = 2.1 + 3 = 5 Bài 25 (sgk/trang 64): Cho hàm số y = f(x) = 3x2+1. Tính , , , ?Cột 1Cột 21.2.43.284.105.3A =B =C =B =Cho hàm số y = f(x) = 3x2 + 1. Tính: , f(1), f(-1), f(3)Giải:Bài 25 (Tr64 sgk )Hướng dẫn về nhà:1/ Học thuộc khái niệm hàm số, nắm chắc các chú ý, điều kiện để có một hàm số, các cách cho hàm số.2/ Làm các bài tập 24, 26 - 31 trang 64 SGK và các bài trong SBT.Các giá trị của x0 • -2• Các giá trị của y• -5• -10-1 • • 0 1 • • 1x-2-101y-10-505x-2-11-2y-15-7,57,515Các giá trị của x-2• Các giá trị của y• -7,5• -15-1 • • 7,5 1 • • 15x-2-112y4114Các giá trị của x-2• Các giá trị của y• 1-1 • • 4 1 • 2 .Các giá trị của x1• Các giá trị của y• -3• -12 • • 0 3 • 4 .x1234y-1-30xThứ 2Thứ 3Thứ 4Thứ 5y2345Các giá trị của x1• Các giá trị của y2• • 7 3 • 4 . x1234y7777Khi x thay đổi, y luôn nhận một giá trị không đổi thì y được gọi là hàm hằng