Bài giảng môn Ngữ văn lớp 11 - Tiết 51: Tác giả Nam Cao

Chào mừng quý thầy cô đến dự tiết học lớp 11A9 hôm nay!14TuÇnNGƯỜI THỰC HIỆN: ĐINH THỊ ÁNH ĐÀO TỔ: NGỮ VĂN ?KIỂM TRA BÀI CŨ:Tác giả NAM CAO1917 - 1951Tiết: 51I. Vài nét về tiểu sử và con người1. Tiểu sửNhững đặc điểm nào về quê hương, gia đình, cuộc đời ảnh hưởng đến sự nghiệp văn chương của Nam Cao??(1917 – 1951)2. Con ngườiI. Vài nét về tiểu sử và con ngườiDựa vào SGK,hãy cho biết những đặc điểm cơ bản về con người nhà văn Nam Cao?2. Con ngườiNhà văn – Liệt sĩ Nam Cao(1917 – 1951)- Bề ngoài lạnh lùng, ít nói nhưng đời sống nội tâm phong phú, luôn sôi sục.- Luôn nghiêm khắc đấu tranh với chính mình để thoát khỏi lối sống tầm thường nhỏ nhen.- Tấm lòng đôn hậu, chứa chan yêu thương.Nam Cao là tấm gương cao đẹp của một nhà văn chân chính.Năm 1996, Nam Cao được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.Vợ của nhà văn Nam CaoNhà văn Nam CaoTem thư hình nhà văn Nam CaoPhần mộ nhà văn Nam CaoNhà tưởng niệm nhà văn Nam CaoMỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ NHÀ VĂN VÀ GIA ĐÌNH NAM CAOII. Sự nghiệp văn học: II. Sự nghiệp văn học1. Quan điểm nghệ thuậtNhững tác phẩm nào thể hiện quan điểm nghệ thuật của Nam Cao??1. Quan điểm nghệ thuậtCho biết ý nghĩa của những hình ảnh ẩn dụ trong câu văn sau, từ đó rút ra quan niệm của Nam Cao về chức năng của văn học nghệ thuật:“Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối, không nên là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm than " (Giăng sáng).?1. Quan điểm nghệ thuậtTrong “Đời thừa”, qua lời của nhân vật Hộ, tác giả phát biểu: “Một tác phẩm thật giá trị nó phải chứa đựng được một cái gì lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn, lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng lòng thương, tình bác ái, sự công bình Nó làm cho người gần người hơn“. Theo em Nam Cao quan niệm như thế nào là “một tác phẩm hay”, “một tác phẩm thật giá trị”??1. Quan điểm nghệ thuật"Sự cẩu thả trong bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương rồi. Nhưng sự cẩu thả trong văn chương thì thật là đê tiện. (...). Văn chương không cần đến những người thợ khéo tay, làm theo một vài kiểu mẫu đưa cho. Văn chương chỉ dung nạp được những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những cái gì chưa có" (Đời thừa).Quan điểm của Nam Cao về nghề văn, nhà văn??2. Các đề tài chínhSáng tác của Nam Cao được chia làm mấy giai đoạn? Đề tài chínhNgười trí thức nghèoNgười nông dân nghèoTác phẩmNhân vậtNội dung, giá trị Trước Cách mạng tháng Tám năm 1945Đề tài chínhNgười trí thức nghèoNgười nông dân nghèoTác phẩmGiăng sáng, Đời thừa, Sống mòn, Nhân vật“giáo khổ trường tư”, nhà văn nghèo, viên chức nhỏ...Nội dung, giá trị- Miêu tả sâu sắc tấn bi kịch tinh thần của người trí thức.- Phê phán xã hội ngột ngạt, phi nhân đạo, bóp nghẹt sự sống, tàn phá tâm hồn con người; thể hiện niềm khao khát lẽ sống lớnĐề tài chínhNgười trí thức nghèoNgười nông dân nghèoTác phẩmGiăng sáng, Đời thừa, Sống mòn, Chí Phèo, Lão Hạc, Lang Rận, Một bữa no, Tư cách mõ, Trẻ con không được ăn thịt chóNhân vật“giáo khổ trường tư”, nhà văn nghèo, viên chức nhỏ...Chí Phèo, Lão Hạc, Bà cái Tí, thằng mõ,Nội dung, giá trị - Miêu tả sâu sắc tấn bi kịch tinh thần của người trí thức.- Phê phán xã hội ngột ngạt, phi nhân đạo, bóp nghẹt sự sống, tàn phá tâm hồn con người; thể hiện niềm khao khát lẽ sống lớnPhản ánh tình cảnh và số phận người nông dân nghèo bị bần cùng hóa, tha hóaKết án xã hội tàn bạo, hủy hoại nhân hình, nhân tính con người; phát hiện và khẳng định nhân phẩm, bản chất lương thiện của người nông dân Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945Đôi mắt (1948)Nhật ký ở rừng (1948)Đặt ra vấn đề “đôi mắt” -- quan điểm, lập trường cho văn nghệ sĩ- Có biệt tài diễn tả, phân tích tâm lí nhân vật.- Thường viết về cái nhỏ nhặt thường ngày nhưng lại đặt ra vấn đề có ý nghĩa xã hội sâu sắc.- Thường sử dụng kết cấu tâm lí, độc thoại nội tâm - Giọng văn riêng: tỉnh táo, sắc lạnh mà nặng trĩu suy tư,buồn thương chua chát mà đằm thắm yêu thương3. Phong cách nghệ thuậtIII. Kết luận: SGK – Ghi nhớNam Cao là nhà văn hiện thực lớn, một nhà nhân đạo chủ nghĩa lớnNam Cao có nhiều đóng góp quan trọng với việc hoàn thiện truyện ngắn, tiểu thuyết Việt Nam nửa đầu thế kỷ XXCủng cố, dặn dò Nắm những đặc điểm chính về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của Nam Cao Tìm đọc và tóm tắt một số tác phẩm của nhà văn Nam Cao Đọc, soạn bài “Phong cách ngôn ngữ báo chí” (tiếp theo)1) Quan điểm nghệ thuật:- “Chao ôi! Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối, không nên là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm than . . ." (Giăng sáng).- Nghệ thuật phải gắn bó với đời sống, nói lên nỗi thống khổ, cùng quẫn của nhân dân . Trả lờiQua câu trích trên trong tác phẩm Giăng sáng của tác giả, em hiểu quan điểm nghệ thuật của ông như thế nào?1) Quan điểm nghệ thuật:- Tác phẩm có giá trị là tác phẩm thấm nhuần tư tưởng nhân đạo.Trả lờiMột tác phẩm phải chứa đựng nội dung gì?- “Một tác phẩm thật giá trị . . . nó phải chứa đựng được một cái gì lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn, lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng lòng thương, tình bác ái, sự công bình . . . Nó làm cho người gần người hơn" (Đời thừa).1) Quan điểm nghệ thuật:Nam Cao đòi hỏi rất cao sự sáng tạo trong nghề viết văn.Trả lờiNam Cao đòi hỏi gì về nghề viết văn?- "Sự cẩu thả trong bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương rồi. Nhưng sự cẩu thả trong văn chương thì thật là đê tiện. (...). Văn chương không cần đến những người thợ khéo tay, làm theo một vài kiểu mẫu đưa cho. Văn chương chỉ dung nạp được những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo những cái gì chưa có" (Đời thừa).