Bài giảng môn Ngữ văn khối 11 - Bài ca Phong cảnh Hương Sơn (Hương Sơn phong cảnh ca)

(Hương Sơn phong cảnh ca)Chu Mạnh TrinhBài ca phong cảnh Hương SơnGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN I. Tìm hiểu chung1. Tác giả:SGKBài ca phong cảnh Hương SơnGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN 2. Hoàn cảnh ra đời: Bài thơ ra đời vào dịp ông đứng trông coi trùng tu, tôn tạo quần thể danh thắng Hương Sơn.GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN 3. Thể loại: Bài thơ được viết theo thể hát nói. 4. Bố cục:+4 câu đầu: Giới thiệu khái quát về Hương Sơn.+10 câu tiếp: Miêu tả vẻ đẹp của Hương Sơn.+5 câu còn lại: Cảm xúc của tác giả.GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNBài ca phong cảnh Hương SơnGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN II. Hướng dẫn đọc thêm 1. Giới thiệu về Hương Sơn:GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNBầu trời cảnh bụt,-Cảnh thần tiên , trùng điệp , hùng vĩ Cảnh mang vẻ đẹp thần tiên và ngấm vị thiền.GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNThú Hương Sơn ao ước bấy lâu nayKìa non non, nước nước, mây mây“Đệ nhất động”, hỏi rằng đây có phải?- Lịng người : ao ước , khao khát  vừa đến đã háo hức , ngất ngây . - Câu hỏi tu từ, thán từ “kìa”, cùng giọng thơ náo nức-> vừa là lời ngợi ca vẻ đẹp thiên nhiên, vừa thể hiện niềm ao ước, khao khát, vui sướng của nhà thơ khi đến Hương Sơn. -Điệp từ “ non non , nước nước , mây mây”  nhịp thơ nhanh , vui GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN 2. Miêu tả Hương Sơn: a. Không khí thần tiên,thoát tục: Thoảng bên tai một tiếng chày kình, Khách tang hải giật mình trong giấc mộng.Thỏ thẻ rừng mai chim cúng tráiLững lờ khe Yến cá nghe kinhGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN Cảnh như rủ sạch bụi trần; chim, cá như trở thành tín đồ của Phật giáo từ bao đời. Con người như cởi bỏ phiền luỵ, đang hoà nhập vào không khí linh thiêng.-Cảnh cĩ suối , chùa , am , động .- Chim cúng trái , cá nghe kinh ( nhân hĩa)-Âm điệu trầm lắng : “ thoảng chày kìnhgiật mình” mở ra mênh mang : trong giấc mộng GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN Cảnh và người đang hoà làm một . Hương Sơn làm tất cả trở nên thanh khiết và thánh thiện.GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNCHÙA GIẢI OAN ĐỘNG TUYẾT QUYNHĐỀN CỬA VÕNG Này suối Giải Oan, này chùa Cửa Võng Này am Phật Tích, này động Tuyết Quynh.b. Vẻ đẹp của đường nét , màu sắc . Nhác trông lên ai khéo hoạ hình, Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt,Thăm thẳm một hang lồng bóng nguyệtGập ghềnh mấy lối uốn thang mâyGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNTrơng lên : nhũ đá phản chiếu ánh sáng lung linh  so sánh như “gấm dệt”Nhìn xuống : bĩng trăng soi vào đáy hang sâu  huyền ảo- Bước đi : đường khúc khuỷu , gập ghềnh GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN- Nghệ thuật: +Những hình ảnh liệt kê :“suối Giải Oan”, “chùa Cửa Võng”, “am Phật Tích”, “động Tuyết Quynh”+ Điệp từ “này” Vừa lột tả thế trập trùng, cao thấp nhiều tầng của quần thể Hương Sơn, vừa bộc lộ cái thú tận hưởng đắm say của người viết.GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN3. Xúc cảm của tác giả:Chừng giang sơn còn đợi ai đây,Hay tạo hoá khéo ra tay xếp đặt?Lần tràng hạt, niệm “Nam vô Phật...”,Cửa từ bi công đức xiết là bao.Càng trông phong cảnh càng yêu...-Từ cảnh non nước nghĩ về giang sơn gấm vĩc+ Chờ bàn tay người tơn tạo + Chờ chủ nhân GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN- Tình yêu nước sâu kín ẩn sau nỗi niềm Phật tử + Lần tràng hạt .+ Nghĩ về “cơng đức” , “từ bi” Tình yêu thiên nhiên gắn liền với niềm tôn kính đạo Phật.GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNBài thơ thể hiện những cảm nhận tinh tế về thiên nhiên , từ đĩ thể hiện những suy tư kín đáo về giang sơn gấm vĩc . III. Chủ đề:GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN 1. Nghệ thuật : lời thơ nhỏ nhẹ, nhịp thơ khoan thai, hình ảnh thơ tinh tế giàu chất hoạ 2. Tác giả đã phát hiện và truyền tả được vẻ đẹp độc đáo, thanh cao thoát tục của Hương Sơn. Qua đó , nhà thơ kín đáo bộc lộ tình yêu quê hương đất nước.IV. TỔNG KẾT:GVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNBuổi học kết thúc xin chân thành cảm ơn quí Thầy cơGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNTOÀN CẢNH CHÙA TIÊN SƠNGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN AM PHẬT TÍCHGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN ĐƯỜNG VÀO ĐỘNG HƯƠNG TÍCHGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNNAM THIÊN ĐỆ NHẤT ĐỘNGGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN MÙA HOA MƠGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNToàn cảnh chùa Thiên TrùNam Thiên Môn chùa Thiên TrùGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊNTam bảo chùa Thiên TrùGác chuông chùa Thiên TrùGVTH: TƯỞNG THỊ THUYÊN