Bài giảng môn Ngữ văn 11: Đây thôn Vĩ Dạ - Hàn Mặc Tử (9)

Ngâm thơKÍNH CHÀO CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ HỌCÑAÂY THOÂN VÓ DAÏThô : HAØN MAËC TÖÛNgaâm thô: Yeán LinhSao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lênSao anh không về chơi thôn Vĩ?  Vườn ai mướt quá xanh như ngọcNhìn nắng hàng cau, nắng mới lênSao anh không về chơi thôn Vĩ? Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền.Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền.Gió theo lối gió, mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền.Gió theo lối gió, mây đường mâySao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền.Gió theo lối gió, mây đường mâyDòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Sao anh không về chõi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền.Gió theo lối gió, mây đường mâyThuyền ai đậu bến sông trăng đó Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Có chở trăng về kịp tối nay?Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền. Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xaSao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền. Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xaÁo em trắng quá nhìn không ra Sao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền. Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xaÁo em trắng quá nhìn không ra Ở đây sương khói mờ nhân ảnhAi biết tình ai có đậm đà. ĐÂY THÔN VĨ DẠSao anh không về chơi thôn Vĩ?Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lênVườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền.  Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay? Mơ khách đường xa, khách đường xa Áo em trắng quá nhìn không ra Ở đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà? HÀN MẶCTỬSao anh không về chơi thôn Vĩ? Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền. Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay?Mơ khách đường xa, khách đường xaÁo em trắng quá nhìn không ra Ở đây sương khói mờ nhân ảnhII. ĐỌC - HIỂU1. Về văn bản ngôn từ và thế giới hình tượng1. Về văn bản ngôn từ và thế giới hình tượngSao anh không về chơi thôn Vĩ?Nhìn nắng hàng cau, nắng mới lênVườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền.1. Về văn bản ngôn từ và thế giới hình tượngGió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay?Gió theo lối gió, mây đường mây Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay?1. Về văn bản ngôn từ và thế giới hình tượngMơ khách đường xa, khách đường xa Áo em trắng quá nhìn không ra Ở đây sương khói mờ nhân ảnh Ai biết tình ai có đậm đà?1. Về văn bản ngôn từ và thế giới hình tượngBài thơ có ba khổ, mỗi khổ là một phiến phong cảnh.Khổ 1: Cảnh vườn thôn Vĩ tươi sáng trong nắng maiCảnh sắc giản dị mà tinh khôi, đơn sơ mà thanh tú, nghiêng về cõi thựcKhổ 2: Cảnh sông nước đêm trăng huyền ảoNét thực, nét ảo chập chờn chuyển hoáKhổ 3: Hình bóng “khách đường xa” và chốn sương khói mông lungCảnh chìm trong mộng ảoBa khổ thơ là ba câu hỏi được đoạn hậu bằng dấu (?) thể hiện cảm xúc, tâm trạng của nhân vật trữ tình Khổ 1: Sao anh không về chơi thôn Vĩ? →Nỗi ước ao và niềm đắm say mãnh liệtKhổ 2: Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay?→Tâm trạng mong ngóng lo âu Khổ 3: Ai biết tình ai có đậm đà? →Tâm trạng mơ tưởng, hoài nghi1. Về văn bản ngôn từ và thế giới hình tượngII. ĐỌC HIỂU1. Về văn bản ngôn từ và thế giới hình tượng2. Về nội dung ý nghĩa của bài thơ2. Về nội dung ý nghĩa của bài thơCảnh ở khổ thơ 1: Cảnh thựcGiản dị mà tinh khôi, đơn sơ mà thanh tú→Cảnh đẹp, tươi vui tràn trề nhựa sốngCảnh ở khổ thơ 2: Thực ảo chuyển hoáNỗi buồn ập đến, mặc cảm chia lìaCảnh ở khổ thơ 3: Cảnh trong mộngChốn sương khói mông lung vô định VỀ CẢNH→ Cảnh liên kết với nhau không tuân theo tính liên tục của thời gian và tính duy nhất của không gian. (đầu Ngô mình Sở_biểu hiện của lối thơ điên)2. Về nội dung ý nghĩa của bài thơ Được mô tả từ của trầm tích của lớp biểu tượng, khổ 1 là nỗi nhớ, khổ 2,3 là nỗi niềm Cảnh “ngoài kia”() được nhìn từ “trong này” VỀ CẢNHTâm trạng thể hiện trực tiếp qua các câu hỏiKhổ 1: “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” Câu hỏi mang nhiều sắc thái →Sự phân thân và những sắc thái đan xen phức tạp trong cùng một cảm hứng cho thấy nỗi ước ao trở về thôn Vĩ vừa mãnh liệt, vừa uẩn khúc, không dễ bày tỏ 2. Về nội dung ý nghĩa của bài thơKhổ 2: Thuyền ai đậu bến sông trăng đó Có chở trăng về kịp tối nay? Ngữ điệu trong các từ “thuyền aiđó”, “có chởkịp” toát lên niềm hi vọng khắc khoải, phấp phỏng trong tâm trạng thi nhân. Khổ 1: “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?”Tâm trạng thể hiện trực tiếp qua các câu hỏi2. Về nội dung ý nghĩa của bài thơKhổ 3: Ai biết tình ai có đậm đà?Là lời ướm hỏi mạng đậm chất hoài nghi→Tâm trạng nhất quán trong cùng dòng tâm tư. Đó là dòng chảy đầy đứt nối của một niềm THIẾT THA GẮN BÓ VỚI ĐỜI, THIẾT THA SỐNG ĐẾN KHẮC KHOẢI.2. Về nội dung ý nghĩa của bài thơ Khổ 1: “Sao anh không về chơi thôn Vĩ?” Khổ 2: Thuyền ai đậu bến sông trăng đó  Có chở trăng về kịp tối nay? Tâm trạng thể hiện trực tiếp qua các câu hỏiBố cục có vẻ đầu Ngô mình Sở nhưng liền mạch liền khối () chiều hướng diễn biến tâm trạng thi sĩ qua ba khổ thơ là AO ƯỚC ĐẮM SAY→ HOÀI VỌNG PHẤP PHỎNG→MƠ TƯỞNG HOÀI NGHI. Càng về sau càng có vẻ âm u, sầu muộn.Tất cả đều chỉ là những cung bậc khác nhau của một mối u hoài. Mối u hoài tích cực của một tâm hồn trong trẻo, lành mạnh.2. Về nội dung ý nghĩa của bài thơTâm trạng thể hiện trực tiếp qua các câu hỏiTổng kếtBài thơ là lời tỏ tình yêu đời, lòng ham sống mãnh liệt mà đầy uẩn khúc, thể hiện qua niềm thiết tha đến khắc khoải đối với cảnh vật và con ngườiBài thơ có tầm vóc kiệt tác, thể hiện sâu sắc hồn thơ HÀN MẶC TỬ. Đây là bài thơ trong trẻo, có những biểu hiện ( nhưng chưa phải là đại diện) cho lối thơ “điên” ở điệu cảm xúc, ở hình tượng chủ thể, ở kênh hình ảnh đặc thù, ở mạch liên kết và lớp ngôn từ nổi bậtNét độc đáo của bài thơĐầu Ngô mình Sở ở hình thức bên ngoàiNguyên phiến nguyên điệu ở cảm xúc bên trongVì thế cách khắc hoạ các hình ảnh rất độc đáo, ngôn ngữ thơ cực tả mà luôn trong sáng, súc tích.Bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của HÀN MẶC TỬ đã được các nhạc sĩ phổ nhạc thành bài hát cùng tên. Xin mời các thầy cô giáo và các bạn cùng nghe qua phần trình bày của người con gái xứ Huế- Ca sĩ Bảo Yến