Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Tiết 82: Văn học truyện kiều

Chào mừng các thầy cô giáo thăm lớp dự giờ* KiÓm tra bµi còChän ph­¬ng ¸n ®óngC©u 1: Côm tõ nghìn vàng trong “Nghìn vàng xin gửi đến non Yên” chØ cã thÓ hiÓu:Tiền vàngaTiền bạcbLòng thương nhớ,trân trọng quí như nghìn vàngcQuần áo rétdKiÓm tra bµi còC©u 2:Dòng nào khái quát chính xác nhất về tình cảnh _tâm trạng của người chinh phụ trong đoạn trích “Tình cảnh lẻ loi của người chinh phụ”? Tình cảnh- tâm trạng mòn mỏi mong chờaTình cảnh- tâm trạng xa cáchnhớ thương bTình cảnh- tâm trạng côi cút bithương, ai oán cTình cảnh- tâm trạng lẻ loi,buồn nhớkhát khao dKiÓm tra bµi còTruyện KiềuPhÇn I: T¸c gi¶ NguyÔn DuTiết 82: Văn họcI- Tiểu sử: 1. Thời đạiCâu hỏi thảo luận:Nhóm lớnN1-2:Cuộc đời của Nguyễn Du đã chịu những tác động nào của các biến cố lịch sử?N3-4:Tại sao nói Nguyễn Du có điều kiện được tiếp nhận truyền thống văn hoá của nhiều vùng quê khác nhau ?N5-6: Em hãy tóm lược những nét cơ bản về cuộc đời Nguyễn Du?Tác giả :Nguyễn DuI.TiÓu sö :Thêi ®¹i : Cuối thÕ kØ XVIII-nöa ®Çu thÕ kØ XIX, nhiÒu sù kiÖn träng ®¹i, biÕn cè dữ déi nhÊt trong vËn mÖnh ®Êt n­íc ®­¬ng thêi. Một phen thay đổi sơn hàMảnh thân chiếc lá biết là về đâu. 阮攸Phần một: Tác giả Nguyễn Du I.Tiểu sử:1.Thời đại:2.Quê hương, gia đình:*Quê hương:giàu truyền thống văn hoá, văn hiến- Quê cha: làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân,Tỉnh Hà Tĩnh.- Quê mẹ: Bắc Ninh- Quê vợ: Thái BìnhBản thân :Sinh ra và lớn lên tại Thăng Long( Hà Nội) trong một gia đình đại quí tộc và có truyền thống thơ văn→Những vùng quê giàu truyền thống văn hoá *Gia đình: *Gia đình: Đại quý tộc, có nhiều người làm quan dưới triều vua Lê,chúa Trịnh; có truyền thống khoa bảng, văn hoá,văn học . =>Tiếp nhận truyền thống văn hoá của gia đình và nhiều vùng quê. Đây là tiền đề thuận lợi cho sự tổng hợp nghệ thuật sau này Cái nôi nuôi dưỡng tài năng và tâm hồn thi ca Nguyễn Du Phần một: Tác giả Nguyễn Du I.Tiểu sử:3.Bản thân:3.1/ Tên:*Tên tự: Tố Như*Tên hiệu: Thanh Hiên* Tên gọi khác: Nguyễn Tiên Điền, Nguyễn Hầu, Nguyễn tiên sinh 3.2/ Tư chất :Con người hiếu học,có kiến thức sâu rộng,uyên thâm,sống thầm lặng,tính tình đôn hậu. Khu mộNguyễn Du (1765-1820)Tác giả :Nguyễn Du I.Tiểu sử: 3.3/ Cuộc đời:*Trước cuộc khởi nghĩa Tây Sơn:sống sung túc trong nhà anh trai Nguyễn Khản ở Thăng Long*Sau cuộc khởi nghĩa Tây Sơn:-Mười năm gió bụi ở quê vợ -Từng mưu đồ chống Tây Sơn thất bại; về sống ẩn dật tại quê nội *Từ năm 1802:làm quan bất đắc dĩ dưới triều Nguyễn Gia Long. -1813 từng đi sứ sang Trung QuốcVốn sống phong phú阮攸 Nhà lưu niệm Nguyễn DuPhần một: Tác giả Nguyễn Du I.Tiểu sửEm có nhận xét gì về cuộc đời Nguyễn Du? Tác giả Nguyễn Du I.Tiểu sử Tóm lại:*Một con người tài hoa,bất đắc chí;cuộc đời đầy thăng trầm, bi kịch.*Một trái tim nghệ sĩ bẩmsinh,thiên tài.*Một danh nhân Văn hoá thế giới*Một nhà thơ nhân đạo xuất sắc của văn học trung đại Việt Nam. NguyÔn Du(1765-1820)II.Sự nghiệp văn học: 1.Các sáng tác chính:Câu hỏi: Kể tên những sáng tác chính của Nguyễn Du ?Tác giả Nguyễn DuII.Sự nghiệp văn học:1.Các sáng tác chính: a- Sáng tác bằng chữ Hán : Gồm 3 tập thơ lớn - Thanh Hiên thi tập ( 78 bài) - Nam Trung tạp ngâm( 40 bài )Bắc hành tạp lục( 131 bài )→ Thơ chữ Hán của Nguyễn Du chủ yếu là những vần thơ tâm tình, khắc hoạ hình tượng chủ thể trữ tình của Nguyễn Du - một con người nhiều tâm sự trước mọi biến cố của cuộc đờiTác giả Nguyễn DuII.Sự nghiệp văn học:1.Các sáng tác chính: b- Sáng tác bằng chữ Nôm:-“Đoạn trường tân thanh”( “Truyện Kiều”) dựa theo “Kim Vân Kiều truyện” của Thanh Tâm Tài Nhân.- Văn chiêu hồn ( Văn tế thập loại chúng sinh).→Là những sáng tác thể hiện đậm nét tính hiện thực và chủ nghĩa nhân đạo sâu sắc trong thơ văn Nguyễn Du.Những bản dịch Truyện Kiều2.Một vài đặc điểm về nội dung và nghệ thuật:2.1 Về nội dung: Câu hỏi:Nội dung nổi bật trong các sáng tác của Nguyễn Du?Tác giả Nguyễn DuII.Sự nghiệp văn học:1.Các sáng tác chính:2.Một vài đặc điểm về nội dung và nghệ thuật: a- Về nội dung: Thể hiện:+Tình cảm chân thành cảm thông sâu sắc đối với đời sống và con người, đặc biệt là những con người nhỏ bé,bất hạnh,người phụ nữ:(Thái Bình mại ca giả,Sở kiến hành,Long Thành cầm giả ca, độc Tiểu Thanh kí,Truyện Kiều,Văn chiêu hồn....)+Khái quát bản chất tàn bạo của xã hội phong kiến:Phản chiêu hồn...+Người đầu tiên khởi xướng về thân phận những người phụ nữ hồng nhan đa truân,tài sắc bạc mệnh+Đề cao quyền sống,khát vọng tự do, đặc biệt là hạnh phúc con người tự nhiên,trần thế (Mối tình Kim-Kiều, Từ Hải...) Tác giả Nguyễn DuII.Sự nghiệp văn học:1.Các sáng tác chính:2.Một vài đặc điểm về nội dung và nghệ thuật: a- Về nội dung: b- Nghệ thuậtQua các đoạn trích (tác phẩm) đã học, em hãy cho biết một số đặc điểm về nghệ thuật thơ ca của thi hào Nguyễn Du?II.Sự nghiệp văn học:1.Các sáng tác chính:2.Một vài đặc điểm về nội dung và nghệ thuật:a - Về nội dung: b - Về nghệ thuật:+ Sáng tác của Nguyễn Du đa dạng về thể loại - Về văn học chữ Hán: sử dụng linh hoạt,thành công các thể thơ ca Trung Quốc ( Đường luật, ca, hành). - Về văn học chữ Nôm:sự thăng hoa của thể thơ truyền thống Tinh hoa ngôn ngữ bình dân và bác học đã hội tụ nơi thiên tài Nguyễn Du- Nhà phân tích tâm lí bậc nhất,bậc đại thành của thơ truyền thống. - Có biệt tài Việt hoá nhiều yếu tố ngôn ngữ ngoại nhập Phần một: Tác giả Nguyễn Du 阮攸III- Kết luận:Qua những thành tựu về nội dung và nghệ thuật em có nhận xét gì về vai trò và vị trí của Nguyễn Du đối với nền văn học nước nhà?Phần một: Tác giả Nguyễn Du 阮攸III. Kết luận:(Ghi nhớ SGK Tr96) *Một nhà nho tài tử đa cùng *Một trái tim nghệ sĩ bẩm sinh, thiên tài. *Một danh nhân Văn hoá thế giới *Một nhà thơ nhân đạo, hiện thực xuất sắc của văn học trung đại Việt Nam. Phần một: Tác giả Nguyễn Du* Luyện tập : Chọn phương án đúng:1.Tên chữ của Nguyễn Du là: a - Thanh Hiên c - Bạch Vân b - Tố Như d - Nguyễn Du2. Tác phẩm viết bằng chữ Nôm của Nguyễn Du là: a - Bắc hành tạp lục b – Thanh Hiên thi tập c – Văn chiêu hồn d – Nam Trung tạp ngâmPhần một: Tác giả Nguyễn DuI.Cuộc đờiII.Sự nghiệp văn học:III.Kết luận* Luyện tập :Bài tập về nhà: 1- Viết đoạn văn thuyết minh về những thành tựu văn học của Nguyễn Du. 2- Soạn bài: Trao duyên( trích “Truyện Kiều” của Nguyễn Du)Xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh !Phần một : Tác giả Nguyễn Du