Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Nỗi thương mình - Trích truyện kiều – Nguyễn Du

NỖI THƯƠNG MÌNHTrích Truyện Kiều – Nguyễn Du 2. Nỗi lòng của Kiều Lời kể, ngôi kể có sự chuyển đổi tự nhiên, từ khách quan sang chủ quan Chính Kiều đang tỏ lòng mình -” Khi tỉnh rượu, lúc tàn canh” : Kiều sống thực với mình, đối diện với mình -” Giat mình mình lại thương mình xót xa”+ xót thương cho thân phận mình + ý thức về nhân cách, phẩm giá và quyền sốngHình ảnh tương quan đối lập  Quá khứKhi sao Phong gấm rủ là  Êm đềm, hạnh phúc, trong trắngHiện tại Giờ sao Tan tác như hoa giữa đườngMặt sao :Dày gió, dạn sươngThân sao : Bướm chán ong chường Bị chà đạp, vùi dập phũ phàng cặp tiểu đối, đối xứng - Dày gió/ dạn sương - Bướm chán / ong chườngTô đậm cuộc sống đầy tủi nhục, ê chề, tâm trạng chán chường, mệt mỏi Từ để hỏi : khi sao, giờ sao, mặt sao, thân saoGiọng điệu chất vấn : Kiều tự giày vò mìnhChất vấn, oán trách số phận  Nỗi cô đơn cùng cực, đau đớn, tủi nhục của Kiều  Ý thức về nhân phẩm, nhân cách con người 3. Bi kịch tâm trạng của Kiều - Cuộc sống sinh hoạt ở lầu xanh Bề ngoài Gió tựa, hoa kề, tuyết ngậm, trăng thâu, nét vẽ, câu thơ  Tao nhã, phong lưuThực chất Tủi nhục, nhơ nhớp- “Người buồn”, “vui gượng”“ai tri ân, mặn mà với ai”Cô đơn, không người sẻ chia Ý thức về nhân phẩmCảnh nào cảnh chẳng đeo sầuNgười buồn cảnh có vui đâu bao giờMối quan hệ giữa ngoại cảnh và tâm cảnh Quy luật tâm lí của con người: nhìn thiên nhiên qua lăng kính tâm trạng  Bút pháp tả cảnh ngụ tìnhTổng kết Nghệ thuật :Đối xứng, tiểu đối, tách từ ẩn dụ, ước lệChuyển đổi giọng kể, ngôi kể 2. Nội dung :Ý thức cao về phẩm giá, nhân cách của Kiều Tấm lòng nhân đạo cao cả của Nguyễn Du