Bài giảng môn Ngữ văn 10 - Đập đá ở Côn Lôn

KIỂM TRA BÀI CŨ1/Đọc thuộc lòng bài thơ “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” của Phan Bội Châu.2/Qua bài thơ, em cảm nhận được điều gì?2/Qua bài thơ, cảm nhận được phong thái ung dung đường hoàng, khí phách kiên cường, bất khuất của nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu và sức lôi cuốn mạnh mẽ của một giọng thơ hào hùng ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔNPhan Châu TrinhH×nh ¶nh C«n §¶o ngµy nay nh×n tõ xaCôn Đảo nay thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu§Ëp ®¸ ë c«n l«nĐiểm du lịch Côn Đảo hôm nayPhan Châu TrinhTiết 58ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔNPhan Châu TrinhI. Tìm hiểu chung:2.Tác phẩm: Ra đời năm 1908 khi Phan Châu Trinh bị bắt và bị đày ra Côn Đảo.1.Tác giả: Phan Châu Trinh(1872-1926) biệt hiệu Hi Mã, quê ở tỉnh Quảng Nam.Tham gia hoạt động cứu nước rất sôi nổi những năm đầu thế kỉ XX.Văn chương của ông thấm đẫm tinh thần yêu nước và dân chủ. §Ëp §¸ ë c«n l«n1. Tác giả:- Phan Châu Trinh (1872-1926) biệt hiệu Hi Mã quê ở tỉnh Quảng Nam.- Ông tham gia hoạt động cứu nước rất sôi nổi những năm đầu thế kỉ XX.- Thơ văn cuả ông thấm đẫm tinh thần yêu nước và dân chủ.Phan Châu Trinh và các chí sĩ yêu nướcTiết 58 :Phan Ch©u Trinh 2. Tác phẩm: Ra đời năm 1908 khi Phan Châu Trinh bị bắt và bị đày ra Côn ĐảoI.Tìm hiểu chung:§Ëp §¸ ë C«n L«nI.Tìm hiểu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm:II.Đọc- hiểu văn bản:Phan Châu TrinhLàm trai đứng giữa đất Côn Lôn,Lừng lẫy làm cho lở núi non.Xách búa đánh tan năm bảy đống,Ra tay đập bể mấy trăm hòn.Tháng ngày bao quản thân sành sỏi, Mưa nắng càng bền dạ sắt son.Những kẻ vá trời khi lở bước,Gian nan chi kể việc con con.Bài thơ được làm theo thể thơ gì?Bài thơ được làm theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật.Bố cục bài thơ thất ngôn bát cú Đường luật gồm bốn phần.ĐỀTHỰCLUẬNKẾT Chữ cuối câu 1,2,4,6,8 vần với nhau. Phép đối: câu 3 đối với câu 4, câu 5 đối với câu 6.Bố cục bài thơ thất ngôn bát cú Đường luật gồm mấy phần?Phép đối và cách hiệp vần trong bài thơ thất ngôn bát cú Đường luật như thế nào?§Ëp §¸ ë C«n L«nI.Tìm hiểu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm:II.Đọc- hiểu văn bản:Phan Châu TrinhLàm trai đứng giữa đất Côn Lôn,Lừng lẫy làm cho lở núi non.1.Hai câu đề: Giọng thơ khẩu khí mạnh mẽ, ngang tàng thể hiện khí phách hiên ngang, lẫm liệt, sừng sững giữa đất trời của người chí sĩ cách mạng.Em thử đọc một câu ca dao hoặc câu thơ nói về chí làm trai.Làm trai cho đáng nên trai,Xuống đông, đông tĩnh, lên đoài đoài tan. (Ca dao)Chí làm trai Nam, Bắc, Đông, Tây,Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể.(Chí anh hùng – Nguyễn Công Trứ )Làm trai trong cõi thế gian,Phò đời cứu nước, phơi gan anh hùng.(Lục Vân Tiên - Nguyễn Đình Chiểu)Em hãy nhận xét về giọng điệu của hai câu thơ này.Với giọng thơ khẩu khí mạnh mẽ, hai câu thơ thể hiện khí phách gì của người chí sĩ cách mạng?.§Ëp §¸ ë C«n L«nI.Tìm hiểu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm:II.Đọc- hiểu văn bản:Phan Châu TrinhLàm trai đứng giữa đất Côn Lôn,Lừng lẫy làm cho lở núi non.Xách búa đánh tan năm bảy đống,Ra tay đập bể mấy trăm hòn.1.Hai câu đề:2.Hai câu thực: Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng thể hiện khí phách hiên ngang, lẫm liệt, sừng sững giữa đất trời Khắc họa nổi bật tầm vóc khổng lồ của người anh hùng với những hành động phi thường. Nghệ thuật nào được tác giả sử dụng trong hai câu thơ này?Phép đối, lối nói khoa trương Phép đối, lối nói khoa trương Xách búa > < dạ sắt sonPhép đốiNghệ thuật nào được tác giả sử dụng trong hai câu thơ này?Hai câu luận thể hiện điều gì?§Ëp §¸ ë C«n L«nI.Tìm hiểu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm:II.Đọc- hiểu văn bản:Phan Châu TrinhLàm trai đứng giữa đất Côn Lôn,Lừng lẫy làm cho lở núi non.Xách búa đánh tan năm bảy đống,Ra tay đập bể mấy trăm hòn.Tháng ngày bao quản thân sành sỏi, Mưa nắng càng bền dạ sắt son.Những kẻ vá trời khi lở bước,Gian nan chi kể việc con con.1.Hai câu đề:2.Hai câu thực:3.Hai câu luận:4.Hai câu kết: Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng thể hiện khí phách hiên ngang, lẫm liệt, sừng sững giữa đất trời Khắc họa nổi bật tầm vóc khổng lồ của người anh hùng với những hành động phi thường. Niềm tin vào lí tưởng và ý chí chiến đấu sắt son. Sự đối lập giữa chí lớn, giữa những con người dám mưu đồ sự nghiệp cứu nước với những thử thách phải chịu đựng Kẻ vá trời ở đây chỉ ai? Việc con con là việc như thế nào? Hai câu thơ nói lên điều gì?§Ëp §¸ ë C«n L«nI.Tìm hiểu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm:II.Đọc- hiểu văn bản:Phan Châu Trinh5.Ý nghĩa văn bản: Nhà tù đế quốc thực dân không thể khuất phục ý chí, nghị lực và niềm tin lí tưởng của người chí sĩ cách mạng.1.Hai câu đề:2.Hai câu thực:3.Hai câu luận:4.Hai câu kết: Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng thể hiện khí phách hiên ngang, lẫm liệt, sừng sững giữa đất trời Khắc họa nổi bật tầm vóc khổng lồ của người anh hùng với những hành động phi thường. Niềm tin vào lí tưởng và ý chí chiến đấu sắt son. Sự đối lập giữa chí lớn, giữa những con người dám mưu đồ sự nghiệp cứu nước với những thử thách phải chịu đựngIII.Tổng kết:1. Nghệ thuật: - Thơ thất ngôn bát cú Đường luật. ngôn ngữ hàm súc, độc đáo. - Kết hợp tả thực với tượng trưng, sử dụng phép ẩn dụ, khoa trương.* Ghi nhớ (sgk/150) 2. Nội dung: - Bài thơ thể hiện một hình tượng đẹp lẫm liệt , ngang tàng của người anh hùng cứu nước dù gặp gian nguy vẫn không sờn lòng đổi chí.Tiết 58ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔNPhan Châu TrinhGhi nhớBằng bút pháp lãng mạn và giọng điệu hào hùng, bài thơ Đập đá ở Côn Lôn giúp ta cảm nhận một hình tượng đẹp lẫm liệt, ngang tàng của người anh hùng cứu nước dù gặp bước nguy nan nhưng vẫn không sờn lòng đổi chí.HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ- Học thuộc lòng diễn cảm bài thơ Sưu tầm một số tranh ảnh và thơ văn về Côn Đảo hoặc nhà tù thực dân. Ôn lại đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật.- Chuẩn bị bài: Ôn tập về các dấu câu.Tiết 58 :§Ëp ®¸ ë c«n l«n( Phan Ch©u Trinh )I. Tìm hiểu chung:1. Tác giả:Điểm du lịch Côn Đảo hôm nayTiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nHai câu đề: Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng , sẵn sàng chấp nhận thử thách , sống hiên ngangHai câu thực: Quyết tâm sắt đá , chí khí hào hùng không lùi bước trước mọi gian khổ hy sinh. Hai câu luận: Khí phách, ý chí quyết tâm, sức mạnh phi thường của người chiến sĩ cách mạng. Hai câu kết: Dũng khí hiên ngang và lòng tự tin, lạc quan của nhà chiến sĩ.IV. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Thơ thất ngôn bát cú Đường luật. Ngôn ngữ hàm súc, độc đáo. - Kết hợp tả thực với tượng trưng, sử dụng phép ẩn dụ khoa trương. 2. Nội dung: - Bài thơ thể hiện một hình tượng đẹp lẫm liệt , ngang tàng của người anh hùng cứu nước dù gặp gian nguy vẫn không sờn lòng đổi chí.IV. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Thơ thất ngôn bát cú Đường luật. Ngôn ngữ hàm súc, độc đáo. - Kết hợp tả thực với tượng trưng, sử dụng phép ẩn dụ khoa trương. 2. Nội dung: - Bài thơ thể hiện một hình tượng đẹp lẫm liệt , ngang tàng của người anh hùng cứu nước dù gặp gian nguy vẫn không sờn lòng đổi chí.§Ëp §¸ ë c«n l«nI.Tìm hiểu chung:1. Tác giả: Hiệu là Tây Hồ ,biệt hiệu Hi Mã, huyện Hà Đông, tỉnh Quảng Nam .- Ông là người giỏi biện luận và có tài văn chương. - Thơ văn ông thấm đẫm tinh thần yêu nước và dân tộc.Phan Châu Trinh (1872-1926)Phan Châu Trinh và các chí sĩ yêu nướcTiết 58 :( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«nNhững tác phẩm chính:( Phan Ch©u Trinh )TuyÓn TËpBót tÝch cña Phan Ch©u TrinhI.Tìm hiểu chung:1. Tác giả:§Ëp §¸ ë C«n L«n( Phan Ch©u Trinh ) Lµm trai ®øng gi÷a ®Êt C«n L«n,Lõng lÉy lµm cho lë nói non.X¸ch bóa ®¸nh tan n¨m b¶y ®èng,Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn.Th¸ng ngµy bao qu¶n th©n sµnh sái,M­a n¾ng cµng bÒn d¹ s¾t son.Nh÷ng kÎ v¸ trêi khi lì b­íc,Gian nan chi kÓ viÖc con con ! (Phan Ch©u Trinh)I.Tìm hiểu chung:1. Tác giả:2. Hoàn cảnh sáng tác:II. Đọc – hiểu văn bản:Tiết 58:I.Vài nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác bài thơ: 1. Tác giả: 2. Hoàn cảnh sáng tác: II. Đọc, tìm hiểu chung: III. Phân tích văn bản:( Phan Ch©u Trinh )§Ëp §¸ ë C«n L«n Lµm trai ®øng gi÷a ®Êt C«n L«n,Lõng lÉy lµm cho lë nói non.Hai câu đề: Đứng giữa đất Côn Lôn Lừng lẫy lở núi non Khẩu khí mạnh mẽ ngang tàng , sống hiên ngang, sẵn sàng chấp nhận thử thách .Phãng ®¹i – khoa tr­¬ngLµm trai cho ®¸ng nªn trai Xu«ng ®«ng ®«ng tÜnh lªn §oµi ®oµi tan (Ca dao) ChÝ lµm trai Nam, B¾c, §«ng , T©y Cho phØ søc vÉy vïng trong bèn bÓ. (ChÝ anh hïng - Ng. C«ng Trø) Lµm trai trong câi thÕ gian Phß ®êi cøu n­íc ph¬i gan anh hïng. (Lôc V©n Tiªn - Ng .§×nh ChiÓu)