Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Vợ nhặt - Kim Lân (Tiết 3)

chào mừng thày cô và các emvợ nhặt Tác giả Kim LânNgười soạn : Đặng Ngân – GV THPT Bắc Đông QuanThảm cảnh nạn đói năm 1945 ảnh :Võ An Ninh+ Xóm ngụ cư người chết đói như ngả rạ , người sống xanh xám vật vờ như những bóng ma , không khí vẩn lên mùi gây của xác người + Người đàn bà vô danh bị cái đói làm biến đổi cả hình hài tính cách và nhân cách , trốn chạy cái chết mà chấp nhận kiếp vợ nhặt vợ theo,về nhà chồng trong âu lo phấp phỏng khi hạnh phúc trong đói khát cũng quá đỗi chông chênh+ Gia đình bà cụ Tứ vói bữa cơm đón nàng dâu mới chỉ có cháo loãng và cháo cám Hiện thực bi thảm : Cả xã hội Việt Nam bao phủ bầu không khí u ám, thê lương của đói khát và chết chóc. Trước sức mạnh khủng khiếp của cái đói : Sự sống mong manh , hạnh phúc chông chênh , giá trị con người trở nên rẻ rúng đến thảm hại vợnhặtI/ Bức tranh hiện thực xã hội Việt Nam trong nạn đói 19451 / Nhân vật người đàn bà vô danh * Bước chân sầm sập Khuôn mặt sưng sỉa Mắng Tràng : Điêu *Cắm đầu ăn một chập bốn bát bánh đúc liền chẳng chuyện trò gì *Chấp nhận kiếp vợ nhặt vợ theo rẻ rúng Cố ý tỏ ra giận dữ để buộc Tràng phải cho ăn Ăn trong niềm hi vọng sống Để được sống giữa cuộc đời Khát vọng sống cháy bỏng thiết tha ,ý thức không cam chịu khuất phục số phận I/ Bức tranh hiện thực:II/ Tâm hồn người lao động :vợnhặtKề bên cái chết vẫn hướng về sự sống Miêu tả lại hình ảnh người đàn bà khi gặp lại anh Tràng? II/ Tâm hồn người lao động :2/ / Nhân vật anh Tràng :I/ Bức tranh hiện thực:Vì : Nhìn thấy nỗi khốn khổ lộ rõ trong hình hài người đàn bà . Tình thương và lòng thông cảm đã khiến anh trở thành một chàng trai hào hiệp + Toét miệng cười +Vui vẻ đồng ý cho ăn + Khoe “Rich bố cu” +Để chị ăn liền bốn bát + Chấp nhận để chị theo vềTrái tim nhân hậu , tình yêu thương đùm bọcTrước sự cố ý tỏ ra giận dữ của người đàn bà thái độ anh Tràng như thế nào ?* Thái độ anh Tràng trước người đàn bà khốn khổ :vợnhặt=>Cho rất vui vẻ , chân tình =>Sẻ chia sự sống Thái độ liều lĩnh bất chấp tất cả , đánh đổi sự sống để có niềm hạnh phúc hằng khao khát Khát vọng hạnh phúc mãnh liệt vượt lên trên cái chết Tìm những chi tiết miêu tả tâm trạng anh Tràng khi đi bên người vợ mới ?+Mặt phớn phở khác thường +Mắt sáng lên lấp lánh +Miệng tủm tỉm cười nụ +Quên cả đói khát đang đe doạ + Đầu chúi về đằng trước với những lo lắng chật vật +Mắt gà gà đắm vào bóng chiều +Miệng lảm nhảm than thở Hạnh phúc đã đem lai nguồn sinh lực sống mới tràn trề Hạnh phúc xua tan tất cả những u ám ảm đạm của đói khát , khơi dậy sức mạnh tinh thần để anh chống chọi vượt lên cái chết=> Nghệ thuật diễn tả tâm trang nhân vật tinh tế và sinh động * Thái độ anh Tràng khi quyết định “nhặt ”vợ:*Tâm trang anh Tràng khi đi bên người vợ mới ::vợnhặt+ Chợn > ánh nhìn thương cảm+Suy nghĩ : “Người ta có gặp bước khó khăn đói khổ này , người ta mới lấy đến con mình . Mà con mình mới có vợ được.”=>Cảm thông – Trân trọng – Biết ơn + Lời nói : Thôi thì các con đã phải duyên phải kiếp với nhau u cũng mừng lòng “Chúng mày lấy nhau lúc này u thương quá”Hãy nhận xét về trái tim của bà mẹ nghèo ?Một trái tim nhân hậu , vị tha đầy đức hi sinh trong tình thương yêu cưu mang đùm bọc người cùng cảnh ngộ và tình yêu con đến quên mình * Thái độ , tình cảm của bà cụ Tứ đối với nàng dâu :=> Mừng thật lòng và xót xa thương vợnhặtNghệ thuật diễn tả nội tâm nhân vật tinh tế , sâu sắc , sinh động *Tâm trạng bà cụ Tứ sáng hôm sau:+ Khuôn mặt bủng beo , u ám rạng rỡ hẳn lên =>Niềm vui trước hạnh phúc của dâu con làm bà cụ Tứ thay đổi như có phép màuBữa cơm ngày đói thảm hai :Lùm rau chuối thái rối ăn với muối Niêu cháo lõng bõng Miếng cháo cám “đắng chát nghẹn bứ”Bà cụ Tứ : - Nói toàn chuyện vui , toàn chuyện sung sướng về sau- Đon đả vui vẻ - Dự tính chuyện nuôi gà - Cháo cám thành chè khoán Trái tim nhân hậu giàu tình yêu thương con và ý thức cưu mang những người cùng cảnh ngộ . Sức mạnh vươn lên trên cái chết trong niềm tin hướng về sự sống và khát vọng hướng tới tương lai Trân trọng ngợi ca và cảm phục vợnhặtCủng cố –Luyện tập 1/ Nêu giá trị nội dung tư tưởng truyện ngắn “Vợ nhặt ”?2/Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm ?1 / Giá trị nội dung :*ý nghĩa hiện thực : Phản ánh tình cảnh bi thảm của người lao động Việt Nam trong một thời kì đau thương tột cùng của dân tộc dưới ách thống trị của thực dân , phát xít .*ý nghĩa nhân đạo :+Cảm thương trước nỗi khổ của con người trong đói khát và chết chóc .+ Tố cáo sự câu kết của thực dân Pháp và phát xít Nhật gây ra thảm cảnh cho dân tộc Việt nam + Trân trọng ,cảm phục những tấm lòng nhân hậu sẵn sàng sẻ chia đùm bọc cưu mang người cùng cảnh ngộ +Tin tưởng vào sức sống mãnh liệt vươn lên trên bi thảm và sự đổi đời của ngừơi lao động dưới ánh sáng Cách mạngvợnhặt2 /Đặc sắc nghệ thuật:Nghệ thuật nào không có trong “vợ nhặt ”?A/ Xây dưng tình huống truyện độc đáo ,hấp dẫn B/ Nghệ thuật dựng cảnh , dựng đối thoại chân thực , sinh độngC/ Xây dựng những tình tiết li kì , những xung đột quyết liệt D/ Xây dựng nhân vật chân thực , tự nhiên , sống động E/ Miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế , sâu sắc G/ Ngôn ngữ mộc mạc , giản di , gần với khẩu ngữ vợnhặtĐáp án đúng : CChõn thành cảm ơn