Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Tiết 86: Thêm trạng ngữ cho câu

DBACSai rồi !Ồ ! Tiếc quỏ.Bạn thử lần nữa xem !Chỳc mừng bạn !Cõu 1: Cõu đặc biệt là cõu chỉ cú vị ngữ.cấu tạo theo mụ hỡnh chủ ngữ - vị ngữ.chỉ cú chủ ngữkhụng cấu tạo theo mụ hỡnh chủ ngữ - vị ngữ.KIỂM TRA BÀI CŨHãy lựa chọn cõu trả lới đúng nhṍt.ADBCSai rồi !Ồ ! Tiếc quỏ.Bạn thử lần nữa xem !Chỳc mừng bạn !Cõu 2: Trong cỏc cõu sau, cõu nào là cõu đặc biệt?Trờn cao, bầu trời trong xanh khụng một gơn mõy.Hoa Sim!Mưa rất to.Lan là học sinh.KIỂM TRA BÀI CŨHãy lựa chọn cõu trả lới đúng nhṍt.Gọi đỏp.Làm cho thụng tin được ngắn gọn hơn.Bộc lộ cảm xỳc.ABCSai rồi !Ồ ! Tiếc quỏ.Chỳc mừng bạn !Cõu 2: Trong cỏc dũng sau đõy, dũng nào khụng núi lờn tỏc dụng của việc sử dụng cõu đặc biệt ?DSai rồi !Liệt kờ nhằm thụng bỏo sự tồn tại của sự vật hiện tượng.KIỂM TRA BÀI CŨHãy lựa chọn cõu trả lới đúng nhṍt.VÍ DỤCõu 1: Mựa xuõn! Cõy cối đõm chồi nẩy lộc.Cõu 2: Mựa xuõn, cõy cối đõm chồi nẩy lộc. Em cú nhận xột gỡ về cụm từ mựa xuõn trong hai vớ dụ trờn? //CNTNVNTiết 86:thêm trạng ngữ cho câu 1. Khảo sỏt vớ dụ a) Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời, người dân cày Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang. Tre ăn ở với người, đời đời, kiếp kiếp. [] Tre vẫn phải còn vất vả mãi với người. Cối xay tre nặng nề quay, từ nghìn đời nay, xay nắm thóc. (Thép Mới)b) Vì mải chơi, em quên chưa làm bài tập.c) Để xứng đáng là cháu ngoan Bác Hồ, chúng ta phải học tập và rèn luyện thật tốt. d) Với giọng nói dịu dàng, chị ấy mời chúng tôi vào nhà. e) Bằng chiếc xe đạp cũ, An vẫn đến trường đều đặn. I. ĐẶC ĐIỂM CỦA TRẠNG NGỮ Xỏc định trạng ngữ Trạng ngữ bổ sung nội dung gỡ?a) Dưới bóng tre xanhđã từ lâu đời đời đời, kiếp kiếptừ nghìn đời nay b) Vì mải chơic) Để xứng đáng là cháu ngoan bác Hồd) Với giọng nói dịu dànge) Bằng chiếc xe đạp cũBổ sung thông tin về nơi chốnBổ sung thông tin về thời gianBổ sung thông tin về mục đíchBổ sung thông tin về nguyên nhânBổ sung thông tin về cách thứcBổ sung thông tin về phương tiệnI. ĐẶC ĐIỂM CỦA TRẠNG NGỮTrạng ngữ bổ sung nội dungBài tập phụ: Trong hai cõu dưới đõy, cõu nào cú trạng ngữ, cõu nào khụng cú trạng ngữ? Vỡ sao? Cõu 1: Tụi đọc bỏo hụm nay.  Khụng cú trạng ngữ vỡ cụm từ “hụm nay” là phụ ngữ cho cụm động từ (bổ nghĩa cho động từ “đọc”). Cõu 2: Hụm nay, tụi đọc bỏo.  Cụm từ “hụm nay” là trạng ngữ được thờm vào để cụ thể hoỏ ý nghĩa về mặt thời gian cho cõu. I. ĐẶC ĐIỂM CỦA TRẠNG NGỮNhúm 2Nhúm 3Nhúm 4Nhúm 1Khảo sỏt vớ dụ (thảo luận nhúm) Mọi ngày bõy giờ tụi đó cày được ba sào ruộng rồi.(Ngụ Tất Tố) Nhờ cỏi thần thế ấy, hắn mới chửi rừ, thột mắng khắp cho oai.(Ngụ Tất Tố) Con gà tốt mó vỡ lụng, Răng đen vỡ thuốc, rượu nồng vỡ men. Nếu ăn núng thỡ mún này sẽ rất tuyệt. Để cú được căn nhà này, nú đó làm quần quật hàng mấy năm trời.Nhúm 1Mọi ngày bõy giờNhờ cỏi thần thế ấyvỡ lụngvỡ thuốcvỡ menNếu ăn núngĐể cú được căn nhà này Mấy năm ở Sài Gũn, y đó cố tạo cho y một cỏ tớnh khỏc hẳn cỏ tớnh của y. (Nam Cao) Sấp ngửa, chị chạy vào cổng, quẳng cả rổ, mẹt, mờ nún xuống sõn, rồi vội vàng, chị vào trong nhà. (Ngụ Tất Tố) Vỡ chuụm cho cỏ bộn đăng, Vỡ chàng thiếp phải đi trăng về mũ. (Ca dao) Hễ mưa thỡ chuyến đi sẽ bị hoón.Nhúm 2Mấy năm ở Sài GũnSấp ngửaVỡ chuụmVỡ chàngHễ mưaGiữa những đỏm mõy xỏm đục, vũm trời hiện ra như những khoảng vực xanh vũi vọi. (Lưu Quang Vũ)Với trớ thụng minhvà lũng say mờ tỡm tũi những điều mới lạ, nú đó chiếm giải nhất cuộc thi Sỏng tạo trẻ.ễng ấy đó phải về gấp, vỡ nú, mà khụng chờ anh được.Giỏ mà cú mưa thỡ cà phờ đõu cú bị mất trắng thế này.Để đạt thành tớch cao trong học tập, cỏc bạn ấy đó khụng ngừng phấn đấu và rốn luyện.Nhúm 3Giữa những đỏm mõy xỏm đụcễng ấy đó phải về gấpGiỏ mà cú mưaĐể đạt thành tớch cao trong học tậpVới trớ thụng minh Đỉnh đồi, một anh đứng giữa đường, tu bi đụng nước ừng ực (Nguyễn Đỡnh Thi)Nguyễn Du, bằng ngũi bỳt thiờn tài, đó dựng nờn một kiệt tỏc bất hủ: Đoạn trường tõn thanh.Chỳng tụi vẫn lờn đường theo kế hoạch đó định, mặc cho mưa bóo.Nhằm cú được việc làm, những thanh niờn ấy khụng quản ngại học hành.Vỡ mưa, nú khụng đến kịp.Nhúm 4Đỉnh đồibằng ngũi bỳt thiờn tàimặccho mưa bóoNhằm cú được việc làmVỡ mưaĐặc điểm của trạng ngữ:THẢO LUẬN NHểM Trong vũng 3 phỳt, cỏc nhúm tổ chức đặt cõu cú trạng ngữ và chỉ ra nội dung mà trạng ngữ biểu thị. Nhúm nào đặt được nhiều cõu nhất thỡ nhúm đú chiến thắng. Bài tập 1: SGK/39,40: - Cõu cú cụm từ mựa xuõn làm trạng ngữ là cõu b. - Trong cỏc cõu cũn lại, từ mựa xuõn đúng vai trũ: + Cõu a: làm chủ ngữ ( mựa xuõn 1,2,3), vị ngữ (mựa xuõn 4). + Cõu c: làm phụ ngữ trong cụm động từ. + Cõu d: cõu đặc biệt.Bốn cõu sau đều cú cụm từ mựa xuõn. Hóy cho biết trong cõu nào cụm từ mựa xuõn là trạng ngữ? Trong những cõu cũn lại, cụm từ mựa xuõn đúng vai trũ gỡ? a. Mựa xuõn cựa tụi- mựa xuõn Bắc Việt, mựa xuõn của Hà Nội - là mựa xuõn cú mưa riờu riờu, giú lành lạnh, cú tiếng nhạn kờu trong đờm xanh.b. Mựa xuõn, cõy gạo gọi đến bao nhiờu là chim rớu rớt.c. Tự nhiờn như thế ai cũng chuộng mựa xuõn. d. Mựa xuõn! Mỗi khi hoạ mi tung ra những tiếng hút vang lừng, mọi vật như cú sự đổi thay kỡ diệu. II. LUYỆN TẬPBài tập 2, 3: SGK/40. Cỏc trạng ngữ: a.- như bỏo trước mựa về của một thức quà thanh nhó và tinh khiết. - khi đi qua những cỏnh đồng xanh,mà hạt thúc nếp đầu tiờn làm trĩu thõnlỳa cũn tươi, - Trong cỏi vỏ xanh kia, - Dưới ỏnh nắng,  Trạng ngữ chỉ thời gian Trạng ngữ chỉ nơi chốn Trạng ngữ chỉ nơi chốn Trạng ngữ chỉ nơi chốnb.- với khả năng thớch ứng vớihoàn cảnh lịch sử như chỳng ta vừa núi trờn đõy, Trạng ngữ chỉ cỏch thứcHoạt động nhúmThời gian: 3 phỳt Tỡm trạng ngữ cú trong đoạn trớch dưới đõy, phõn loại cỏc trạng ngữ đú.Cơn giú mựa hạ lướt qua vựng sen trờn hồ, nhuần thấm cỏi hương thơm của lỏ, như bỏo trước mựa về của một thức quà thanh nhó và tinh khiết. Cỏc bạn cú ngửi thấy, khi đi qua những cỏnh đồng xanh, mà hạt thúc nếp đầu tiờn làm trĩu thõn lỳa cũn tươi, ngửi thấy mựi thơm mỏt của bụng lỳa non khụng? Trong cỏi vỏ xanh kia, cú một giọt sữa trắng thơm, phảng phất hương vị ngàn hoa. Dưới ỏnh nắng, giọt sữa dần dần đụng lại, bụng lỳa ngày càng cong xuống, nặng vỡ cỏi chất quý trong sạch của trời. ( Thạch Lam)b. Chỳng ta cú thể khẳng định rằng: cấu tạo của tiếng Việt, với khả năng thớch ứng với hoàn cảnh lịch sử như chỳng ta vừa núi trờn đõy, là một chứng cớ khỏ rừ về sức sống của nú. ( Đặng Thai Mai)Bài tập 3b: SGK/40. (Trũ chơi “Ai nhanh hơn”).Kể thờm những loại trạng ngữ khỏc mà em biết. Cho vớ dụ minh hoạ.- Ngày mai,tụi đi Hà Nội.-> Trạng ngữ chỉ thời gian.- Trờn đường,xe cộ tấp nập qua lại.-> Trạng ngữ chỉ nơi chốn.- Vỡ dầm mưa,nờn em đó bị ốm.-> Trạng ngữ chỉ nguyờn nhõn.- Để đạt danh hiệu học sinh giỏi,em phải cố gắng rất nhiều.-> Trạng ngữ chỉ mục đớch.- Bằng xe đạp,nú đến trường mỗi ngày.-> Trạng ngữ chỉ phương tiện.- Một vài lần,tụi đề nghị nú đọc to từ này.-> Trạng ngữ chỉ cỏch thức.- Như một con thiờu thõn,nú suốt ngày lao vào chơi game.-> Trạng ngữ chỉ sự so sỏnh.Chào cỏc em, chỳc cỏc em học tốt!