Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Tiết 59: Đại cáo bình Ngô

MÁY BiẾN ÁPVĂNHỌCHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO TỚI DỰ GIỜ THĂM LỚP 10CCSinh năm 1380- mất năm 1442.Hiệu: Ức Trai.Quê gốc: Chí Linh- Hải Dương ->sau về Thường Tín Hà Tây.Xuất thân trong gia đình có truyền thống yêu nước, văn hóa văn học.I.CUỘC ĐỜI TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃI- Những sự kiện quan trọng trong cuộc đời: + Năm 1400, thi đỗ Thái học sinh và làm quan cho nhà Hồ.I.CUỘC ĐỜITIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIKh¾c s©u lêi cha dÆn+ N¨m 1407, cha bÞ b¾t sang Trung Quèc.“Con trôû veà laäp chí röûa nhuïc cho nöôùc, traû thuø cho cha nhö theá môùi laø ñaïi hieáu”. TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃII.CUỘC ĐỜI + Năm 1416, tìm vào Lam Sơn theo Lê Lợi khởi nghĩa.I.CUỘC ĐỜITIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃITrë thµnh qu©n s­ sè mét cña Lª Lîi.+ Đầu năm 1428, viết “Đại cáo bình Ngô”. Tổng kết toàn diện cuộc kháng chiến chống quân xâm lược, ngợi ca lòng yêu nước và tinh thần nhân nghĩa của nhân dân ta.I.CUỘC ĐỜITIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃI + Thời bình từ năm 1429-1439 Nguyễn Trãi và một số công thần bị vua nghi ngờ và bị bắt. Sau khi được tha, ông không được tin dùng nữa, chỉ được giao những chức “nhàn quan”.I.CUỘC ĐỜITIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃI + Năm 1439, ông cáo quan về ở ẩn tại Côn SơnKhu di tÝch C«n S¬n- n¬i NguyÔn Tr·i ë Èn.(Huyện Chí Linh – Tỉnh Hải Dương)+ 1442, xẩy ra oan án Lệ Chi Viên, Nguyễn Trãi bị tru di tam tộc.I.CUỘC ĐỜI TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃI + Là một bậc anh hùng toàn đức, toàn tài; là người con có hiếu; một bề tôi tận trung.+ Là người phải chịu những oan khiên thảm khốc. TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃII.CUỘC ĐỜI1. CAÙC TAÙC PHAÅM CHÍNH+VÒ qu©n sù vµ chÝnh trÞQu©n trung tõ mÖnh tËpTIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC. TËp v¨n chÝnh luËn hoµn chØnh nhÊt trong lÞch sö v¨n häc viÖt Nam. Gåm nh÷ng giÊy tê, th­ tõ giao thiÖp víi nhµ Minh vµ c¸c t­íng giÆc, thùc hiÖn chiÕn l­îc “t©m c«ng”.Thư dụ Vương ThôngÁng thiên cổ hùng văn của dân tộc Tæng kÕt cuéc khëi nghÜa Lam S¬n, thÓ hiÖn t­ t­ëng yªu n­íc vµ nh©n nghÜa s©u s¾c.TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC.1. CAÙC TAÙC PHAÅM CHÍNH+VÒ qu©n sù vµ chÝnh trÞNãi vÒ cuéc khëi nghÜa Lam S¬n+ VÒ lÞch söLam Sơn thực lụcTIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃI1. CAÙC TAÙC PHAÅM CHÍNH+ VÒ ®Þa LÝ Cuèn s¸ch ®Þa lÝ x­a nhÊt cña n­íc ta, nãi vÒ nói s«ng, s¶n vËt cña ®Êt n­íc.Dư điạ chíTIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃI1. CAÙC TAÙC PHAÅM CHÍNHTËp th¬ viÕt b»ng ch÷ H¸n. +Về văn họcỨc Trai thi tậpTIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃI1. CAÙC TAÙC PHAÅM CHÍNHQuốc âm thi tậpTập thơ Nôm đánh dấu sự hình thành của nền thơ ca tiếng Việt.2. NguyÔn Tr·i –nhà văn chính luận kiệt xuất.* Tư tưởng chủ đạo: nhân nghĩa, yêu nước, thương dân. + Quân trung từ mệnh tập: tập hợp thư từ gửi tướng giặc và giấy tờ giao thiệp với triều đình nhà Minh.+ Bình Ngô đại cáo: Sức mạnh của tư tưởng nhân nghĩa và tinh thần yêu nước hòa làm một:* Nghệ thuật mẫu mực: kết cấu chặt chẽ, lập luận sắc bén TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC. có tính chiến đấu cao, “có sức mạnh của 10 vạn quân”. Là bản tuyên ngôn về chủ quyền dân tộc.. Là bản cáo trạng tội ác kẻ thù. . Là bản hùng ca về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. “Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân Quân điếu phạt trước lo trừ bạo3- Nguyễn Trãi - nhà thơ trữ tình sâu sắc. a- Người anh hùng vĩ đại: -Lý tưởng của người anh hùng là sự hòa quyện giữa nhân nghĩa với yêu nước thương dân: “ Bui một tấc lòng ưu ái cũ Đêm ngày cuồn cuộn nước triều đông” “ Còn một tấc lòng âu việc nước Đêm đêm thức nhẫn nẻo sơ chung” TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC.- Phẩm chất, chí khí thanh cao cứng cỏi của người anh hùng được thể hiện qua những hình ảnh tượng trưng viết về cây trúc, cây mai, cây tùng: “ Thu đến cây nào chẳng lạ lùng Một mình lạt thuở ba đông” “Vườn quỳnh dầu chim kêu hót Cõi trần có trúc đứng ngăn”TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC.3- Nguyễn Trãi - nhà thơ trữ tình sâu sắc.a- Người anh hùng vĩ đại:3- Nguyễn Trãi - nhà thơ trữ tình sâu sắc.b- Con người trần thế. * Nguyễn Trãi đau đớn trước thói đời đen bạc, trước nghịch cảnh éo le của xã hội: “Ngoài chưng mọi chốn đều thông hết Bui một lòng người cực hiểm thay” “Danh xuông vạ mắc vòng oan uổng Dạ thẳng bao đời kẻ ghét ghen” Ông mơ ước một xã hội thái bình thịnh trị: “Dân Nghiêu Thuấn, vua Nghiêu Thuấn Dường ấy ta đà phỉ sở nguyền”TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC.* Tình yêu của Nguyễn Trãi dành cho thiên nhiên đất nước, cuộc sống, con người.Tình yêu thiên nhiên: + Trong thơ chữ Hán: là những bức tranh hoành tráng, những thắng cảnh hùng vĩ của non sông đất nước: “Kình ngạc băm vằm non mấy khúc Giáo gươm chìm gãy bãi bao tầng”TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC.3- Nguyễn Trãi - nhà thơ trữ tình sâu sắc.b- Con người trần thế. + Trong thơ chữ Nôm: “Nước biếc non xanh thuyền gối bãi Đêm thanh nguyệt bạc khách lên lầu”. Thiên nhiên là những cảnh vật gần gũi bình dị:.Thiên nhiên là những bức tranh lụa xinh xắn phảng phất phong vị thơ Đường:. Thiên nhiên tràn đầy sức sống:TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC.3- Nguyễn Trãi - nhà thơ trữ tình sâu sắc.b- Con người trần thế. “Ao cạn vớt bèo cấy muống Đìa thanh phát cỏ ương sen” “Cỏ xanh như khói bến xuân tươi Lại có mưa xuân nước vỗ trời”-Tình yêu cuộc sống, con người: + Đạo quân thần, nghĩa cha con. “Khỏi triều quan mới hay ơn chúa Sinh được con thì cảm đức cha”+Tình bằng hữu:+Tấm lòng với quê hương, bà con thân thuộc:TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC.3- Nguyễn Trãi - nhà thơ trữ tình sâu sắc.b- Con người trần thế. “Lòng bạn trăng vằng vặc cao”. “Một cày, một cuốc thú nhà quê Áng cúc lan chen vãi đậu kê” NguyÔn Tr·i lµ ng­êi anh hïng d©n téc, nhµ th¬, nhµ v¨n kiÖt xuÊt, lµ danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi. -VÒ néi dung: V¨n ch­¬ng «ng héi tô hai nguån c¶m høng lín lµ yªu n­íc vµ nh©n ®¹o. - VÒ nghÖ thuËt: §ãng gãp lín ë thÓ lo¹i vµ ng«n ng÷. ¤ng lµ nhµ v¨n chÝnh luËn kiÖt xuÊt vµ lµ nhµ th¬ khai s¸ng nÒn v¨n häc tiÕng ViÖt.III- TỔNG KẾT. TIẾT 59: ĐẠI CÁO BÌNH NGÔ- PHẦN I-TÁC GIẢ NGUYỄN TRÃIBài tập về nhàPhân tích vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua một số câu thơ mà em cảm nhận sâu sắc nhất.Bµi tËp cñng cèC©u 1: T¸c phÈm nµo cña NguyÔn Tr·i cã nh÷ng bµi v¨n chÝnh luËn ®­îc ®¸nh gi¸ lµ “cã søc m¹nh cña m­êi v¹n qu©n” (Phan Huy Chó)?A. B×nh Ng« ®¹i c¸oB. B¨ng Hå di sù lôcC. ChÝ Linh s¬n phóD. Qu©n trung tõ mÖnh tËpCảm ơn quý thầy cô đã đến dự giờ thăm lớp.