Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Tiết 22: Việt Bắc (Trích) - Tố Hữu

I.Tiểu sử-Nguyễn Kim Thành,1910-2002-quê : làng Phù Lai,Quảng Điền,Thừa Thiên Huế. -Thời thơ ấu: sinh ra trong gia đình nho học, cha mẹ truyền cho tình yêu tha thiết với văn học dân gian, mảnh đất Huế thơ mộng giàu bản sắc văn hoá, mất mẹ năm 12 tuổi.-Thời thanh niên: sớm giác ngộ cách mạng và hăng say hoạt động, kiên cường đấu tranh trong các nhà tù thực dân.- Ông đảm nhiệm các chức vụ quan trong trong văn hóa văn nghệ của Đảng, Nhà nước. Tiết 22: Việt Bắc (Trích)-TỐ H ỮU-Phần một: Tác giảTiết 22: Việt Bắc (Trích)-TỐ H ỮU-Tiết 22: Việt Bắc (Trích)-TỐ H ỮU-Tiết 22: Việt Bắc (Trích)II.Đường cách mạng,đường thơCác nhóm dựa vào SGK để nêu nội dung và thời gian của từng tập thơ? Mỗi tập thơ nêu một vài bài thơ ví dụ?( Thời gian 4 phút)Nhóm 1: tập “Từ ấy”Nhĩm 2: tập “Việt Bắc”Nhóm 3: tập “Gió lộng”Nhóm 4: tập “Ra trận”, “Máu và hoa”Thảo luận nhóm Từ ấy1937-1946Việt Bắc1946-1954Gió lộng 1955-1961Ra trận 1962-1971Máu và hoa1972-1977- Máu lửa- Xiềng xích-Giải phóngTiếng ca hùng tráng,thiết tha về cuộc kháng chiến chống Pháp và những con người kháng chiến,tình quân dân,tình cảm nhân dân với lãnh tụCa ngợi công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, bày tỏ tình cảm tha thiết với miền Nam ruột thịt.Bản anh hùng ca về miền Nam trong lửa đạn sáng ngời. “Máu và hoa”:Ghi lại chặng đường gian khổ,biểu hiện niềm tự hào và niềm vui chiến thắng. Phản ánh từng chặng đường phát triển của cách mạng Việt nam, không có phút giây nào gián đoạn.“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ Mặt trời chân lí chói qua timHồn tôi là một vườn hoa lá Rất đậm hương và rộn tiếng chim”( Từ ấy ) “Đời cách mạng từ khi tôi đã hiểu Dấn thân vô là phải chịu tù đày Là gươm kề tận cổ súng kề tai Là thân sống chỉ coi còn một nửa”(Trăng trối )“ Tôi chưa chết nghĩa là chưa hết hận Nghĩa là chưa hết nhục của muôn đời Nghĩa là còn tranh đấu mãi không thôi”( Tâm tư trong tù)“Hoan hô anh giải phóng quânKính chào anh con người đẹp nhất Lịch sử hôn anhChàng trai chân đấtSống hiên ngang bất khuất trên đờiNhư Thạch Sanh của thế kỉ Hai mươi..”( Hoan hô anh giải phóng quân) “ Điện giật dùi đâm dao cắt , lửa nung Không giết nổi em người con gái anh hùngÔi trái tim em , trái tim vĩ đại Còn một giọt máu tươi còn đập mãi Không phải cho em cho lẽ phải trên đời Cho quê hương , cho Tổ quốc , loài người”( Người con gái Việt Nam)“Dân có ruộng dập dìu hợp tác Lúa mượt đồng ấm áp làng quê”( Ba mươi năm đời ta có Đảng)“ Yêu biết mấy những con người đi tớiHai cánh tay như hai cánh bay lênNgực dám đón những phong ba dữ dội Chân đạp bùn không sợ các loài sên”(Bài ca Xuân 61)“ Có thể nào yên Miền Nam ơi máu chảyTám năm rồi sáng dậy giữa bình minhTim lại đau nhức nhối nửa thân mình”(Có thể nào yên)1986-2002 Công cuộc đổi mới:-Tập thơ “Một tiếng đờn”(1992) “Ta với Ta”(1999) Nội dung: Thể hiện dòng chảy của đời thường,những chiêm nghiệm về cuộc đời và con người.Khái quát: chặng đường th ơ gắn liền với chặng đường đời và những chặng đường cách mạng.7 tập thơ của Tố Hữu được coi là những cuốn biên niên sử bằng thơ ghi lại đời sống dân tộc, tâm hồn dân tộc trong tiến trình lịch sử.III.Phong cách thơ Tố HữuThơ Tố Hữu mang tính chất trữ tình chính trị sâu sắc Về nội dung+Hướng tới cái ta chung với lẽ sống lớn,tình cảm lớn ,niềm vui lớn của con người cách mạng, của cả dân tộc. Mang đậm tính sử thi : coi những sự kiện chính trị lớn của đất nước là đối tượng thể hiện chủ yếu, đề cập đến vấn đề lịch sử có tính tòan dân.-Cảm hứng chủ đạo là cảm hứng lịch sử-dân tộc, không phải cảm hứng thế sự-đời tư, là vấn đề vận mệnh cộng đồng không phải số phận cá nhân.III.Phong cách thơ Tố HữuThơ Tố Hữu mang tính dân tộc rất đậm đàVề nghệ thuật-Vận dụng sáng tạo thể thơ dân tộc:thơ lục bát, thơ thất ngôn:VD: Khi con tu hú; Việt Bắc;Bầm ơi-Sử dụng từ ngữ và cách noí quen thuộc của dân tộc. VD: Cách xưng hô : mình, ta-Phát huy cao độ tính nhạc phong phú của tiếng Việt như sử dụng từ láy, thanh điệu. “Ta với mình mình với taLòng ta sau trước mặn mà đinh ninhMình đi mình lại nhớ mìnhNguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu”( Việt Bắc )“Hoan hô chiến sĩ Điện Biên Chiến sĩ anh hùng Đầu nung lửa sắt Năm mươi sáu ngày đêm Khoét núi , ngủ hầm , mưa dầm , cơm vắt , Máu trộn bùn nonGan không núng , chí không mòn” ( Hoan hô chiến sĩ Điện Biên) IV. Kết luận - Thơ Tố Hữu là thành công xuất sắc của thơ ca Cách mạng.- Đã kế thừa, phát huy tốt truyền thống thơ ca dân tộc, thể hiện rõ sức mạnh của lí tưởng, của sự kết hợp Cách Mạng và dân tộc . Góp phần nâng văn học Việt Nam lên tầm quốc tế.- Thơ Tố Hữu là ngọn lửa hâm nóng nhiệt tình cách mạng cho thế hệ trẻ Việt nam trong suốt hơn nửa thế kỉ qua .* Ghi nhớ (SGK)Tóm tắt bài họcI.Tiểu sửII .Sự nghiệp thơIII. Phong cách thơGiai đoạn 1937 - 1946Giai đoạn từ 1947 đến 1954Giai đoạn từ 1955 đến 1961Giai đoạn từ 1962 đến 1977Giai đoạn tư 1978 đến 2002Trữ tình – Chính trịĐậm đà tính dân tộcChóc c¸c thÇy c« gi¸o cïng c¸c em häc sinh m¹nh kháe ,h¹nh phóc vµ thµnh ®¹t !