Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Thuốc - Lỗ Tấn (Tiếp theo)

lỗ tấnThuoci- tìm hiểu chung1- Tác giảLỗ Tấn (1881-1936) tên thật là Chu Chương Thọ, sau đổi thành Chu Thụ Nhân.Là nhà văn cách mạng Trung Quốc. Bóng dáng của ông bao trùm cả văn đàn Trung Quốc thế kỷ XX. nhà thơ Quách Mạt Nhược từng nói: “ trước Lỗ Tấn chưa hề có Lỗ Tấn; sau Lỗ Tấn có vô vàn Lỗ Tấn”Quê ông ở phủ Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang miền đông nam Trung Quốc.Bút danh Lỗ Tấn ghép từ họ mẹ ( Lỗ Thuỵ) và chữ Tấn hành nghĩa là đI nhanh lên.Năm 13 tuổi chứng kiến cảnh cha chết vì không có thuốc chữa bệnh ông ôm ấp nguyện vọng học nghề thuốc.đang học trường cao đẳng y khoa Tiên Đài thì ông đột ngột thay đổi chí hướng vì ông nhận ra rằng: chữa bệnh thể xac không quan trọng bằng chữa bệnh tinh thần, vì thế ông chuyển sang làm văn nghệ.Làm văn nghệ ông dùng ngòi bút của mình để phanh phui các căn bệnh tinh thần của Quốc dân và lưu ý mọi người tìm phương thuốc chạy chữa.Toàn bộ sáng tác của ông đều tập trung phê phán các căn bệnh tinh thần khiến cho Quốc dân mê muội tự thoả mãn “ ngủ say trong cái nhà hộp bằng sắt không có cửa sổ”. Chủ đề phán Quốc dân tính trong sáng tác của ông càng trở nên sâu sắc thấm thía vì nhà văn đã viết với thái độ tự phê phán nghiêm khắc.Em hãy cho biết hoàn cảnh ra đời của tác phẩm? Người Việt Nam đọc lỗ Tấn là ai? 2- Hoàn cảnh ra đời của tác phẩmTruyện ngắn Thuốc được Lỗ Tấn viết năm 1919, đúng lúc cuộc vận động ngũ tứ bùng nổ Khi viết truyện ngắn này Lỗ Tấn muốn nói về căn bệnh đớn hèn của người Trung Quốc, nhân dân chìm đắm trong mê muội lạc hậu mà những người cách mạng thì hoàn toàn xa lạ với nhân dân, nhà văn muốn cảnh báo: người Trung Quốc cần suy nghĩ thật nghiêm túc về một phương thuốc để cứu dân tộc.Người Việt Nam đầu tiên đọc Lỗ Tấn chính là Bác HồThảo luận: các em hãy cùng nhau tóm tắt nội dung truyện Thuốc 3- Tóm tắt nội dung: Vợ chồng Hoa Thuyên – chủ quán trà, có con trai bị ho lao (một trong những bệnh nan y thời đó). Nhờ người giúp, lão Hoa Thuyên tìm tới cai ngục bánh bao chấm máu của tử tù mang về cho con ăn, vì cho rằng như thế nó sẽ khỏi bệnh. Đúng lúc đứa con ăn bánh thì người khách xuất hiện ở quán trà, sau đó, một số người tiếp tục bàn tán về người tử tù vừa bị chém sáng nay. Thì ra, anh ta là Hạ Du – một nhà cách mạng kiên cường, nằm trong tù mà vẫn còn rủ lão đề lao “ làm giặc”. Nhưng chẳng ai hiểu gì về anh ta, nhiều người cho Hạ Du là điên. Năm sau, vào tiết thanh minh, mẹ Hạ Du và bà Hoa Thuyên đến bãI tha ma cùng viếng mộ con. Dĩ nhiên, ăn bánh bao chấm máu tử tù không chữa khỏi bệnh lao, người con Hoa Thuyên đã chết, mộ của nó rất gần mộ Hạ Du. Hai bà mẹ đau khổ bắt đầu có sự đồng cảm với nhau. Họ rất ngạc nhiên khi thấy trên mộ hạ Du có một vòng hoa “hoa trắng hoa hồng xen lẫn nhau, nằm khoanh trên nấm mộ khum khum”. Bà mẹ Hạ Du lẩm bẩm một mình : “Thế này là thế nào ?”.II-Đọc- hiểu tác phẩm 1- Bối cảnh nước Trung Quốc cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XXĐây là thời kỳ đất nước Trung Quốc bị nhiều thế lực Đế quốc xâu xé. Mặc dù vậy nhân dân vẫn an phận tự thoả mãn, nhẫn nhục chịu đựng. Thực chất đó là căn bệnh đớn hèn mê muội. Căn bệnh đó cần phải có thuốc chữa.Thảo luận nhóm: truyện Thuốc có bao nhiêu lớp nghĩa ? Là những lớp nghĩa nào? 2- Những lớp nghĩa cơ bản của truyện ThuốcLớp nghĩa thứ nhất: chuyện nhà lão Hoa Thuyên chữa bệnh lao cho con bằng bánh bao tẩm máu người.Lớp nghĩa thứ hai: Lỗ Tấn muốn đề cập tới một vấn đề xã hội sâu sắc: phải chữa căn bệnh u mê, dốt nát cho người dân Trung Quốc, không thể để họ cứ mãi tin vào những phương thuốc chữa bệnh ghê rợn và lạc hậu như thế. Lớp nghĩa thứ ba: Với tư cách của một nhà cách mạng Lỗ Tấn muốn khẳng định để cứu Trung Quốc phải có phương thuốc chữa căn bệnh u mê của quần chúng và bệnh xa rời quần chúng của những người cách mạng như Hạ DuEm hãy phân tích hình ảnh nhân vật Hạ Du? 3- Nhân vật Hạ DuHạ Du chỉ được tác giả mô tả qua những nhân vật khác, tuy vậy vẫn hiện lên rất rõ nét.Theo lời bác cả Khang thì Hạ Du là con bà Tứ.Hạ Du bị chính chu ruot của mình là cụ Ba tố cáo để lĩnh thưởng -> sự u mê của quần chúng đem cả những người dám đấu tranh cho hạnh phúc của chính họ thậm chí là người ruột thịt ra đấu tố.Hạ Du là người sớm giác ngộ cách mạng, dũng cảm hiên ngang, dám tuyên truyền cách mạng ngay cả trong nhà ngục( rủ lão Nghĩa mắt cá chép đi làm giặc).Bị lão Nghĩa mắt cá chép đánh mà Hạ Du vẫn lẩm bẩm “ đáng thương thật” vì nhận thấy sự mê muội của quần chúng.Hạ Du bị xử chém – nhiều người dân tranh nhau lấy máu của Hạ Du làm thuốc chữa bệnh-> sự xa rời quần chúng của người cách mạng khiến quần chúng không thể hiểu họ coi họ như giặc, như kẻ điên thậm chí còn khinh ghét và uống máu của họ.Theo em nguyên mẫu của nhân vật Hạ Du là ai và ý nghĩa của vòng hoa trên mộ Hạ Du?Nguyên mẫu của nhân vật Hạ Du là nhà nữ cách mạng Thu Cúc trong cuộc cách mạng tu san Tân Hợi.Hình ảnh vòng hoa trên mộ của Hạ Du chính là sự khâm phục của một số ít những người Trung Quốc sáng suốt cảm phục tinh thần dũng cảm của anh. Vòng hoa trên mộ Hạ Du cho ta thấy những người cách mạng như Hạ Du không thể chết điều đó cho ta một hy vọng ở tương lai sẽ có người tiếp bước anhTheo em hình ảnh con đường mòn chia cắt hai bên nghĩa địa một bên là nghĩa địa người chết chém, một bên là nghĩa địa của những người chết vì bệnh có ý nghĩa gì?Hình ảnh con đương mòn chia cắt hai phần của nghĩa địa có ý nghĩa: + Phong tục hay nói cách khác là thói quen của người Trung Quốc nó cứ tồn tại cùng với thời gian và rất khó thay đổi- > phải có phương thuốc thay đổi những thói quen đã ăn sâu vào nếp nghĩ ấy của quần chúng + Sự cách biệt và xa rời quần chúng của người cách mạng-> muốn cứu nước trung Quốc cần phải xoá đi con đường mòn ấy. Như vậy Lỗ Tấn vừa thể hiện sự cảm phục và đồng tình với những người cách mạng vừa kín đáo phê bình sự xa rời quần chúng của họ.Hãy nhận xét về thời gian, không gian nghệ thuật của chuyện?Không gian nghệ thuật là quán nước cũ kĩ nhà lão Hoa thuyên-> tù hãm , ẩm mốc, bế tắc.Thời gian nghệ thuật có sự tiến triển: từ mùa thu trảm quyết đến mùa xuân thanh minh trong sáng thể hiện mạch tư duy lạc quan của tác giả về tương lai của đất nước Trung Quốc-> động lực để tìm ra phương thuốc hữu ích cho Quốc dânHãy chỉ ra đặc điểm của văn phong Lỗ Tấn qua truyện ngắn ThuốcTrong truyện ngắn Thuốc từ cách đặt tên tác phẩm cho đến cách dẫn truyện đều toát lên đặc điểm văn phong của Lỗ Tấn: dung dị, trầm lắng nhưng rất sâu xa . Đúng là một phích nước : ngoài lạnh, trong nóngIII- Kết luậnNội dung: Thuốc đề cập tới một vấn đề có ý nghĩa rất trọng đại của nước Trung Quốc cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX đó là vấn đề: phương thuốc chữa bệnh cho Quốc dân và sự xa rời quần chúng của những người cách mạng.Nghệ thuật: Cô đọng và súc tích Thuốc là một truyện ngắn mang kích thước của một truyện dàiIV- Luyện tập- củng cố Hãy cho biết ý nghĩa nhan đề của truyện ngắn Thuốc?A- phương thuốc chữa bệnh lao bằng bánh bao tẩm máu ngườiB- phương thuốc chữa căn bệnh u mê của Quốc dânC-phương thuốc chữa căn bệnh xa rời quần chúng của những người cách mạngD- cả A, B, C Trong những tác phẩm sau tác phẩm nào không phải của Lỗ Tấn?A- Gào thétB- Bàng hoàngC- Chuyện cũ viết theo lối mớiD- Vùng mỏ