Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Tây tiến - Quang Dũng (Tiếp theo)

(Quang Dòng)TÂY TIẾNSông mã xa rồi tây tiến ơi !Sông Mã gầm lên khúc độc hànhSông Mã gầm lên khúc độc hànhAi lên Tây Tiến mùa xuân ấy Nçi nhí T©y TiÕnH×nh ¶nh thiªn nhiªn T©y B¾cH×nh ¶nh ng­êi lÝnh T©y TiÕnTÂY TIẾN(Quang Dòng)* nhí chơi vơiCâu cảm điệp từ từ láy Hiệp vần “ơi”  nỗi nhớ lửng lơ , đầy ắp , không định hình , định lượng, bao trùm cả không gian ,thời gian .Ám ảnh tâm trí khôn nguôi, da diết đến thăm thẳm nhớ thương.* Tây Tiến ơi ! 1. Hình ảnh thiên nhiên Tây Bắca. Nhớ núi rừng Tây BắcII – Đọc - hiểu văn bản : tiếng gọi thân thương nỗi nhớ tha thiết nhấn mạnh nỗi nhớ : Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơisông Mã xa rồi Tây Tiến ơi ! NÐt l·ng m¹n cña hån th¬ Quang Dòng* Kỷ niệm về một đêm hành quân đầy mệt mỏi ” sương lấp ”, thời tiết khắc nghiệt của miền Tây .Hình ảnh giàu chất hiện thựcgîi cho ta liªn t­ëng tíi h×nh ¶nh ®oµn qu©n T©y tiÕn ®i trong líp s­¬ng khãi lung linh huyÒn ¶o , nh­ thùc nh­ méng cña rõng nói. * Những miền đất lạ gợi sự xa xôi ,hẻo lánh ,hoang dã , nơi đoàn quân Tây Tiến đã đi qua .gắn với những kỷ niệm cụ thể.* Hình ảnh : đoàn quân mỏi hoa về trong đêm hơi . . Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi Mường Lát hoa về trong đêm hơi.+ Điệp từ dèc+ Tõ l¸y t­îng h×nh+ Sóng ngöi trêi Sö dông 5 thanh tr¾cTróc tr¾c, gËp ghÒnh, khã ®iĐộ cao của núi hãm hØnh, tinh nghÞch, hån nhiªn cña ng­êi lÝnh T©y TiÕn Dèc lªn khóc khuûu dèc th¨m th¼mHeo hót cån m©y sóng ngöi trêisự hiểm trở , trùng điệp , cao vút của núi đồi miền Tây .+ Heo hút cồn mây cực tả độ cao - Những từ ngữ giàu giá trị tạo hình: “khúc khuỷu”, “thăm thẳm”,“cồn mây”,“súng ngửi trời”  diễn tả thật đắc cảnh núi cao,dốc sâu, vực thẳm.* Địa thế hiểm trở :Thậm xưng - Những nếp nhà thấp thoáng mờ nhòa khuất chìm xa xa ẩn hiện trong màn mưa- ĐèiNhµ ai Pha Lu«ng m­a xa kh¬i+ Mét lo¹t thanh b»ng- 4 câu “ dốc lên khúc khuỷu. . . . . . . . . . . . - Nhịp ngắt bẻ đôiNgàn thước lên cao , ngàn thước xuống.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .mưa xa khơi ” Bức tranh thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ ,dữ dội ,thử thách lòng quả cảm của người lính Tây Tiến . Tuy vậy họ vẫn hồn nhiên yêu đời .vách nói vót lªn ®æ xuèng th¼ng ®øngLên cao chót vót Xuống sâu thăm hẳmNguy hiểm tột cùngTạo cảm giác nhẹ nhàng,diễn tả tâm trạng người lính bình thản trước gian laoChiÒu chiÒu oai linh th¸c gÇm thÐt§ªm ®ªm M­êng HÞch cäp trªu ng­êi* Thiên nhiên hoang dã :+ Thác gầm thét + Cọp trêu người Nhân hóa+ Chiều chiều + Đêm đêmThường xuyên đối mặt với nguy hiểm ,dữ dội ,bí ẩn, hoang vu cña chèn rõng thiªng n­íc ®éc Đường hành quân gian khổHoang sơ , man dại ,đầy bí mậtNhí «i T©y TiÕn c¬m lªn khãiMai Ch©u mïa em th¬m nÕp x«i* Thiên nhiên Tây bắc mang hương vị cuộc sống + Cơm lên khói + Thơm nếp xôiTả thực Bửa cơm nóng Hương thơm nếp mớimïa em th¬m nÕp x«i Diễn đạt tài hoa mïa emMùa lúa chín Mùa nếp thơm Mùa của tình quân dân+ “ Đoàn quân mỏi”.+ “Anh bạn quên đời”+ Kh«ng b­íc n÷a, bá quªn đêib. Nhớ về người lính Tây Tiến : + “Heo hút cồn mây súng ngửi trời” Dù vất vả nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp lãng mạn hào hoa .- Phải trải qua nhiều gian khổ, vất vả :- Người lính hồn nhiên, tinh nghịch trước gian khổ :Do hành quân trong đêmKhÈu khÝ l·ng m¹n, nãi hi sinh, mÊt m¸t nhÑ nhâm, kiªu b¹c, Lµm gi¶m bít ®au th­¬ng, bi luþTiểu kết:Qua ngòi bút vừa hiện thực, vừa lãng mạn của Quang Dũng , Cảnh núi rừng Tây Bắc hiện lên rất sinh động với núi cao, vực sâu, dốc thẳm, mưa rừng, sương mù, thác gầm, cọp thét Và đó cũng là những kỉ niệm đáng tự hào của người lính Tây Tiến . Trong đoạn thơ sau tác giả dùng yếu tố nghệ thuật gì để tả cảnh?Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳmHeo hút cồn mây súng ngửi trờiNgàn thước lên cao, ngàn thước xuốngNhà ai Pha Luông mưa xa khơiA. Thanh điệuB. Ngắt nhịpC. Từ láy tượng h×nhD. Tương phảnE. Thậm xưngF. Phối hợp tất cả những yếu tố nghệ thuật trênCâu hỏi củng cố : Thiên nhiên vùng rừng núi Tây Bắc trong đoạn thơ trên có đặc điểm gì?A. Dữ dộiB. Hùng vĩ, hiểm trở, hoang vu, bí hiểmC. Xa xôi, cách trởD. Hiền hòa