Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Tác giả Tố Hữu (Tiếp)

Kính chàoQuí Thầy cô và các em Học sinhdự giờ học Nguyễn Thị Bình- THPT Long Khánh –Đồng NaiTác gia Tố Hữu Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiTác gia Tố HữuNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiI .Vài nét về tiểu sử nhà thơ Tố Hữu1.Tên thật : Nguyễn Kim Thành . 2. Sinh 1920 . Mất 2002.3. Quê làng Phù Lai , xã Quảng Thọ, Huyện Quảng Điền , Thừa Thiên Huế . 4.Gia đình nhà nho nghèo , nhưng tâm hồn giàu văn chương. * Cha ham thơ , thích sưu tầm ca dao – tục ngữ. * Mẹ thuộc nhiều ca dao dân ca .Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiI .Vài nét về tiểu sử nhà thơ Tố Hữu1.Tên thật : Nguyễn Kim Thành . 2. Sinh 1920 . Mất 2002.3. Quê làng Phù Lai , xã Quảng Thọ, Huyện Quảng Điền , Thừa Thiên Huế . 4.Gia đình nhà nho nghèo , nhưng tâm hồn giàu văn chương. * Cha ham thơ , thích sưu tầm ca dao – tục ngữ. * Mẹ thuộc nhiều ca dao dân ca .5 .Học quốc học HuếNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai 6 . Cuộc đời Cách mạng . Lớn lên trong phong trào mặt trận dân chủ , sớm giác ngộ cách mạng .Hoạt động tích cực . . 1938 được kết nạp Đảng . . 1939 bị bắt vào tù . . 1942 vượt ngục . Làm bí thư tỉnh ủy ở Thanh Hoá .Trở về lãnh đạo phong trào thanh niên cách mạng ở Huế . . 1945 lãnh đạo tổng khởi nghĩa ở Thừa Thiên Huế . . Từ 1946 đến1986 giữ nhiều cương vị trong bộ máy của Đảng và Nhà nước .1996 được nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học Nghệ thuật .Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiII. Con đường thơ của Tố Hữu. Gắn liền và trưởng thành cùng sự nghiệp cách mạng. .Thể hiện sự vận động trong tư tưởng và nghệ thuật của nhà thơ. . Qua năm chặng đường . 1. Từ 1937 đến 1946 , tập “ Từ ấy” 2. Từ 1947 đến 1954 , tập “ Việt Bắc” 3. Từ 1955 đến 1961, tạâp “ gió lộng” 4. Từ 1962 đến 1977, hai tập : “ Ra trận” , “Máu và hoa” 5. Từ 1978 đến 2002 : “ Một tiếng đờn” , “ta với ta”Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai Chặng đường từ 1937 đến 1946. Tập thơ “ Từ Aáy”  Gồm ba phần : Máu lửa , Xiềng xích , giải phóng .  Nội dung : - Là tiếng reo của tâm hồn người thanh niên khao khát lẽ sống , bắt gặp lí tưởng Cách mạng. - Là tiếng hát kiên cường bất khuất của người chiến sĩ trẻ , quyết tâm phấn đấu , sẵn sàng hy sinh vì lí tưởng . Nghệ thuật. - Giọng điệu sôi nổi , chất lãng mạn bay bổng . - Cái tôi thơ mới Bài thơ tiêu biểu : Từ ấy , Tâm tư trong tù , Trăng trối .vv 1 . Từ 1937 đến 1946 : “ Từ ấy”Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai. Từ 1947 đến 1954Tập Thơ “ Việt Bắc” . Nội dung: Là bản hùng ca - Ca ngợi cuộc kháng chiến gian lao mà anh dũng , thắng lợi vẻ vang của nhân dân ta . - Ca ngợi những tình cảm cao đẹp trong kháng chiến . - Cổ vũ nhân dân đánh giặc. . Nghệ thuật : Đậm đà bản sắc dân tộc . . Bài thơ tiêu biểu : “ Phá đường” , “ Bầm ơi” , “ Việt Bắc”, “ Hoan hô chiến sĩ Điện Biên” 1 . Từ 1937 đến 1946 : “ Từ ấy” 2 . Từ 1947 đến 1954 : “ Việt Bắc”Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai . Từ 1955 đến 1961Tập thơ “Gió lộng”. Nội dung: -Ca ngợi cuộc sống mới xây dựng chủ nghĩa xã hội . - Nỗi đau đất nước bị chia cắt . -Tinh thần đấu tranh thống nhất nước nhà . .Nghệ thuật : Phới phới cảm hứng lãng mạn - Hình ảnh đẹp. - Giọng điệu bay bổng . .Bài thơ tiêu biểu : “ Ba mươi năm đời ta có Đảng” , “ Bài ca Xuân 61” 1 . Từ 1937 đến 1946 : “ Từ ấy” 2 . Từ 1947 đến 1954 : “ Việt Bắc” 3 . Từ 1955 đến 1961 : “gió lộng”Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiTừ 1962 đến 1977 Hai tập thơ “ Ra Trận” ( 1962 -1972) “ Máu và hoa” (1972-1977) .Nội dung: +Biểu dương Chủ nghĩa anh hùng Cách mạng Việt Nam trong chống Mỹ +Cổ vũ nhân dân đánh giặc +Niềm thương nhớ Bác . Nghệ thuật : Đậm tính chính luận , chất sử thi và âm hưởng anh hùng ca.. Bài thơ tiêu biểu “ Kính gửi cụ Nguyễn Du” , “ Việt Nam máu và hoa” 1 . Từ 1937 đến 1946 : “ Từ ấy” 2 . Từ 1947 đến 1954 : “ Việt Bắc” 3 . Từ 1955 đến 1961 : “gió lộng” 4 . Từ 1962 đến 1977 : “ Ra trận” , “Maú và Hoa”Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai Chặng đường từ 1977 đến 2002 Hai tập thơ “Một tiếng đờn” , “Ta với ta”. Nội dung : + Sự chiêm nghiệm về cuộc sống , lẽ đời +Hướng đến những qui luật phổ quát có giá trị bền vững . . Nghệ thuật : Giọng điệu trầm lắng , suy tư , giàu chất triết lí. 1 . Từ 1937 đến 1946 : “ Từ ấy” 2 . Từ 1947 đến 1954 : “ Việt Bắc” 3 . Từ 1955 đến 1961 : “gió lộng” 4 . Từ 1962 đến 1977 : “ Ra trận” , “Maú và Hoa” 5. Từ 1977 đế 2002 : “ Một tiếng đờn” “ Ta với ta"Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiIII.Phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu 1.Thơ Tố Hữu là thơ trữ tình – chính trị . + Cái tôi trong thơ Tố Hữu là cái tôi chiến sĩ + Cảm hứng thơ bắt nguồn từ đời sống chính trị. + Là lẽ sống lớn , tình cảm lớn của con người cách mạngNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai 2 .Thơ Tố Hữu thiên về khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn .Khuynh hướng sử thi +Thường đề cập đến những vấn đề lớn liên quan đến vận mệnh dân tộc +Ca ngợi người anh hùng thời đại. + Giọng điệu nhiều bài thơ , nhiều đoạn thơ hào hùng âm hưởng anh hùng ca + Có những hình ảnh kì vĩ vươn đến tính thần thoại . Cảm hứng lãng mạn + Cái tôi tràn đầy cảm xúc, luôn hướng tới lí tưởng , tới chân trời tươi sáng ngày mai + Hình ảnh đẹp , bay bổng. Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai3. Thơ Tố Hữu có giọng điệu tâm tình ngọt ngào tha thiết – giọng điệu của tình thương mến. + Nhiều vấn đề chính trị được nhà thơ thể hiện bằng tình cảm của muôn đời ( tình mẹ con , vợ chồng , đôi lứa ) + Trong thơ có nhiều từ ngữ hô gọi thân thương ( Bầm ơi , bạn đời ơi , Huế ơi )4. Thơ Tố Hữu đậm đà tính dân tộc + Nội dung : Hướng về đời sống , cảnh sắc dân tộc. + Nghệ thuật: Thể thơ dân tộc được sử dụng nhuần nhuyễn . Ngôn từ giản dị , gần với lời ăn tiếng nói của nhân dân , vần điệu phong phú, nhạc tính dồi dào .Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai“Hoan hô anh giải phóng quânKính chào anh con người đẹp nhất Lịch sử hôn anhChàng trai chân đấtSống hiên ngang bất khuất trên đờiNhư Thạch Sanh của thế kỉ Hai mươi..”( Hoan hô anh giải phóng quân) “ Điện giật dùi đâm dao cắt , lửa nung Không giết nổi em người con gái anh hùngÔi trái tim em , trái tim vĩ đại Còn một giọt máu tươi còn đập mãi Không phải cho em cho lẽ phải trên đời Cho quê hương , cho Tổ quốc , loài người”( Người con gái Việt Nam)Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai III .Kết luậnThơ Tố Hữu là thành công xuất sắc của thơ ca Cách mạng.Đã kế thừa, phát huy tốt truyền thống thơ ca dân tộc, thể hiện rõ sức mạnh của lí tưởng, của sự kết hợp Cách Mạng và dân tộc . Góp phần nâng văn học Việt Nam lên tầm quốc tế.Thơ Tố Hữu là ngọn lửa hâm nóng nhiệt tình cách mạng cho thế hệ trẻ Việt nam trong suốt hơn nửa thế kỉ qua .Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiCủng cố dặn dò 1.Vẽ sơ đồ bài học chi tiết . Nắm vững các phần . Đọc các bài thơ tiêu biểu và học thuộc các câu , đoạn thơ quan trọng 2 . Soạn : “Việt Bắc”Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiTóm tắt bài họcI.Tiểu sửII .Sự nghiệp thơIII. Phong cách thơGiai đoạn 1937 - 1946Giai đoạn từ 1947 đến 1954Giai đoạn từ 1955 đến 1961Giai đoạn từ 1962 đến 1977Giai đoạn tư 1978 đến 2002Trữ tình – Chính TrịKhuynh hướng sử thi – Cảm hứng Lãng mạnGịong điệu tâm tình tha thiếtĐậm đà tính dân tộcNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiNguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ Mặt trời chân lí chói qua timHồn tôi là một vườn hoa lá Rất đậm hương và rộn tiếng chim”( Từ ấy ) “Đời cách mạng từ khi tôi đã hiểu Dấn thân vô là phải chịu tù đày Là gươm kề tận cổ súng kề tai Là thân sống chỉ coi còn một nửa”(Trăng trối )“ Tôi chưa chết nghĩa là chưa hết hận Nghĩa là chưa hết nhục của muôn đời Nghĩa là còn tranh đấu mãi không thôi”( Tâm tư trong tù)Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai “Ta với mình mình với taLòng ta sau trước mặn mà đinh ninhMình đi mình lại nhớ mìnhNguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu”( Việt Bắc )“Hoan hô chiến sĩ Điện Biên Chiến sĩ anh hùng Đầu nung lửa sắt Năm mươi sáu ngày đêm Khoét núi , ngủ hầm , mưa dầm , cơm vắt , Máu trộn bùn nonGan không núng , chí không mòn” ( Hoan hô chiến sĩ Điện Biên) Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai“Dân có ruộng dập dìu hợp tác Lúa mượt đồng ấm áp làng quê”( Ba mươi năm đời ta có Đảng)“ Yêu biết mấy những con người đi tớiHai cánh tay như hai cánh bay lênNgực dám đón những phong ba dữ dội Chân đạp bùn không sợ các loài sên”(Bài ca Xuân 61)“ Có thể nào yên Miền Nam ơi máu chảyTám năm rồi sáng dậy giữa bình minhTim lại đau nhức nhối nửa thân mình”(Có thể nào yên)Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiTạm biệtTạm biệt đời ta yêu quí nhất Còn mấy vần thơ. Một nắm tro Thơ gửi bạn đường . Tro bón đất Sống là cho. Chết cũng là cho .Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng Nai“Tiếng đàn xưa dứt ngang dây Hai trăm năm lại càng say lòng ngườiTrải bao gió dập sóng dồiTấm lòng thơ vẫn tình đời thiết tha Đau đớn thay phận đàn bàHỡi ôi thân ấy biết là mấy thân”( Kính gửi cụ Nguyễn Du )“Ta với mình mình với taLòng ta sau trước mặn mà đinh ninhMình đi mình lại nhớ mìnhNguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu”( Việt Bắc )Nguyễn Thị Bình – THPT Long Khánh – Đồng NaiTạm biệt các emHẹn gặp lại