Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 12 - Đọc văn: Số phận con người - M. sô lô khốp (Tiết 2)

So phan con nguoiSo Lo KhopSo phan con nguoiSo phan con nguoiSo Lo KhopNguyen thi Hang Nga- Hoai Duc BTrong những bức ảnh chân dung sau bức ảnh nào là nhà văn SôlôkhôpKiểm tra bài cũ:CBDAồ!sai rồiồ!Sai rồiồ! sai rồiđúng rồi!cảm ơnI- Tác giảSô Lô Khốp (1905- 1984) sinh ở tỉnh Rô xtôp trên sông ĐôngÔng gắn bó sâu nặng với vùng đất này trong những bước chuyển mình của lịch sửSô Lô Khốp không được học hành hệ thống.ông phảI tự học mà đi lên.Là người trực tiếp tham gia nội chiến và cuộc chiến tranh vệ quốcSô Lô Khốp thấu hiểu nội chiến và số phận của những con người Xô viết trong và sau chiến tranhSô Lô Khốp là nhà văn lỗi lạc được tặng giảI Nôbel về văn học với bộ tiểu thuyết “ Sông Đông êm đềm” vào năm 1965Em hãy kể tên những tác phẩm tiêu biểu của Sôlôkhôp ?Tác phẩm: Sông Đông êm đềm ( 1940) Tác phẩm: Đất vỡ hoang (Tác phẩm: Số phận con người( 1957)II- Truyện ngắn: Số phận con người: 1/ Hoàn cảnh ra đời: ra đời vào năm 1957 2/ Giá trị của tác phẩm:Tác phẩm là cột mốc quan trọng mở ra chân trời mới cho văn học Nga.Dung lượng tư tưởng lớn của truyện khiến có người liệt nó vào loại tiểu anh hùng caTác phẩm thể hiện cách nhìn cuộc sống và chiến tranh một cách toàn diện, chân thực.Sự đổi mới cách miêu tả nhân vật, khám phá tính cách Nga, khí phách anh hùng và nhân hậu của người lính xô viếtSự thật táo bạo được bao trùm toàn bộ tác phẩm của Sô Lô Khốp. Sự thật đó được tôn trọng trong từng câu văn, từng chi tiết, từng hình ảnh. ông dám nói lên sự thật dù đôI khi khắc nghiệt cay đắng.ông coi sứ mạng cao cả nhất của nghệ thuật là: ca ngợi nhân dân- người lao động, nhân dân- người xây dựng, nhân dân anh hùng của mình 3/ Phân tích Nhân vật Xôcôlôp a- Trong chiến đấu chống kẻ thù: Xôcôlôp là một chiến sĩ Hồng quân có khí phách anh hùng, làm cho kẻ thù phải nể sợ. Qua lời nói của tên chỉ huy Đức khi anh bị bắt làm tù binh “mày là một thằng lính Nga chân chính. Tao cũng là lính và tao trọng những địch thủ có khí tiết. Tao sẽ không bắn mày nữa”. Tính cách: Kiên cường b- Hoàn cảnh và tâm trạng của Xôcôlôp sau khi chiến tranh kết thúc:Trước khi gặp bé Vania, Xôcôlôp đã phải trải qua những tấm thảm kịch như thế nào?+ Trước khi gặp bé Vania: Xôcôlôp trải qua những tấm thảm kịch rất đau lòng: - Vợ và hai con gái chết vì bom của bọn phát xít Đức. Đứa con trai cũng hy sinh đúng vào ngày chiến thắng (9/5/1945). - Xôcôlôp đã bị thương bị bắt làm tù binh.- Vania là đưá trẻ mồ côi lang thang, bố mẹ em đều chết trong chiến tranh. * Hình thức của Vania “ Nét mặt nhem nhuốc, quần áo rách bươm, đầu tóc rối bù nhưng cặp mắt thì như những ngôi sao sáng ngời sau trận mưa đêm”.Tấm lòng nhân hậu của Xôcôlôp được thể hiện trực tiếp trong hoàn cảnh nào?Vania là đứa trẻ được giới thiệu như thế nào?+ Khi gặp bé Vania: Những chi tiết cụ thể nêu bật hoàn cảnh đáng thương đồng thời cũng thấy được nét đáng yêu của bé Vania. * Suy nghĩ của Xôcôlôp: “Không thể để cho mình với nó chìm nghỉm riêng rẽ được. Mình sẽ nhận nó làm con”.Khi biết rõ hoàn cảnh của bé Vania, Xôcôlôp đã có những suy nghĩ gì?Suy nghĩ hết sức cảm động, nhân ái. “Bế chú bé” ,“ tắm gội” , “cho ăn”, “may quần áo” ,“chăm sóc giấc ngủ”.Xôcôlôp đã trả lời câu hỏi của bé Vania như thế nào?Cử chỉ, việc làm của Xôcôlôp với bé Vania như thể nào? Một câu nói đầy tình thương yêu, sự che chở và trách nhiệm.Tính cách của Xôcôlôp: Nhân hậu* Ngoài ra, Xôcôlôp luôn luôn tìm cách trả lời những câu hỏi của con. - Xôcôlôp đã trả lời “là bố của con”Tận tình, chu đáo.* Cử chỉ, việc làm của Xôcôlôp với bé Vania : Qua những suy nghĩ, những việc làm của Xôcôlôp đối với bé Vania ta thấy được những nét tính cách nổi bật gì của anh? Tâm lý trẻ thơ, nâng niu những tình cảm thiêng liêng của đứa bé. Anh luôn luôn bị ám ảnh bởi những hình ảnh của quá khứ, giấc ngủ chập chờn, mơ thây cảnh vợ con và “thức dậy nước mắt đẫm gối”Trong cuộc sống đời thường Xôcôlôp luôn luôn gặp phải những trở ngại nào?* Xôcôlôp đã vượt lên cuộc sống đời thường. Diễn biến tâm trạng luôn luôn dằn vặt đau khổ mà ban ngày anh phải cố quên đi.* Sự rủi ro đến với bố con anh : một lần lái xe, xe trượt chạm phải chân con bò của một bác nông dân, anh bị thu giữ bằng lái xe. Bằng nghị lực anh đã vượt lên và hai bố con đã đến nơi ở mới tiếp tục sống với nghề thợ mộc. Qua đó cho ta thấy nét đẹp nào nữa trong phẩm chất, tính cách của Xôcôlôp? Nghị lực Thảo luậnViệc Xôcôlôp quyết định nhận Vania làm con là tình cảm nảy sinh một cách bột phát, tự nhiên.Đối với Xôcôlôp, Vania là niềm vui sưởi ấm trái tim giá lạnh của anh. Tuy nhiên trái tim ấy vẫn không trở lại được như xưa. Những đau thương mất mát của anh không gì bù đắp nổi và thời gian cũng không xoa dịu được vết thương lòng. Những đau thương mất mát của con người trong và sau chiến tranh1-Em hãy cho biết Xôcôlôp quyết định nhận Vania làm con là kết quả của sự tính toán hay tình cảm nảy sinh một cách bột phát, tự nhiên?2- Việc Xôcôlôp tìm được đứa con nuôi có làm nguôi nỗi buồn ở anh không? - Tác phẩm là một tiểu anh hùng ca, ca ngợi phẩm chất cao đẹp của người lính Xô viết: dũng cảm, nghị lực và nhân hậu và tác phẩm còn dặt ra vấn đề hãy quan tâm hơn nữa đến số phận con người.- Trong hoàn cảnh khốc liệt, biết nương tựa vào nhau để vươn lên hy vọng vào cuộc sống chính là phẩm chất tuyệt vời của con người chân chínhIII- ý nghĩa tác phẩm: