Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 10 - Truyện cười: Nhưng nó phải bằng hai mày - tam đại con gà

Giáo viên : Võ Thị MườiKIỂM TRA BÀI CŨ 1. Phân tích mâu thuẫn giữa Tấm với mẹ con Cám. Xung đột ấy được giải quyết như thế nào?Đáp án :Mâu thuẫn :dì ghẻ – con chồng  mâu thuẫn và xung đột trong gia đình phụ quyền thời cổ.Phản ánh sự xung đột giữa cái thiện ( Tấm) và cái ác ( mẹ con Cám) qua các tình tiết : chiếc yếm đỏ, cá bống, thử giày, cái chết của Tấm, chim vàng anh, xoan đào, khung cửi, quả thị.Mâu thuẫn  người bị áp bức với kẻ áp bức. Hướng giải quyết : “Ở hiền gặp lành, ác giả ác báo”2. Truyện Tấm Cám phản ánh ước mơ gì của nhân dân ? Yếu tố kì ảo đóng vai trò như thế nào ?Đáp án :Truyện phản ánh ước mơ của nhân dân về một xã hội công bằng, dân chủ trong đó người lương thiện, tốt bụng, tài năng sẽ được hưởng hạnh phúc xứng đáng với phẩm chất tốt đẹp của họ : - Tấm : trở lại làm người, trẻ trung xinh đẹp hơn - Cám : bị trừng trị đích đángVai trò của các yếu tố kì ảo : - Luôn đứng về cái thiện, ủng hộ cái thiện (không quyết định hạnh phúc của Tấm, chỉ là yếu tố kì ảo). - Thể hiện thái độ của nhân dân chống lại cái ác. - Giúp cho trí tưởng tượng bay xa NHƯNG NÓ PHẢI BẰNG HAI MÀY TAM ĐẠI CON GÀTRUYỆN CƯỜII. Tiểu dẫn1. Phân loại truyện cười : có 2 loại- Truyện khôi hài : nhằm giải trí, giáo dục.- Truyện trào phúng : nhằm phê phán quan lại, những kẻ có thói hư tật xấu2. Truyện cười : Tam đại con gà + Nhưng nó phải bằng hai mày thuộc loại truyện trào phúng, phê phán thầy đồ dốt và quan lại tham nhũng.1. Mâu thuẫn tiềm tàng : - Lí trưởng : > < giấu dốt三天字3. Ý nghĩa phê phán của truyện- Phê phán thói giấu dốt và sự thảm hại của dốt nát.- Khuyên răn mọi người chớ nên giấu dốt, mạnh dạn học hỏi.- Phê phán thực chất chữ nghĩa, nhân cách của các thầy đồ trong XHPK suy tàn. Cái dốt không che đậy được, càng giấu càng lộ ra, càng làm trò cười cho thiên hạ. Nghệ thuật gây cười củacủa truyện được khai thác từ mâu thuẫn trái tự nhiên này * * * * * III. Luyện tập  * Đặc trưng truyện cườia. Điều kiện để có tiếng cười : - Điều kiện khách quan- Điều kiện chủ quanb. Nghệ thuật :- Ngắn gọn- Kết cấu chặt chẽ- Ít nhân vật- Ngôn ngữ giản dị, sắc bénc. Ý nghĩa :- Mua vui- Phê phánCỦNG CỐTruyện “ Tam đại con gà” là truyện cười thuộc loại nào : a. Trào phúng b. Khôi hài c. Tiếu lâm d. Câu a, b đều đúngCác thủ pháp gây cười đáng chú ý trong truyện “Nhưng nó phải bằng hai mày” là gì? a. Cử chỉ gây cười b. Hành động gây cười c. Chơi chữ để gây cười d. Cả a, b, c đều đúng3. Hiểu như thế nào cho đúng về nghĩa của từ “phải” trong truyện cười “Nhưng nó phải bằng hai mày”: a. Chỉ lẽ phải b. Chỉ cái đúng c. Chỉ điều bắt buộc, nhất thiết cần phải có d. Cả a, b, c đều đúng4. Cho các từ truyện khôi hài, truyện trào phúng, hãy điền vào chỗ thích hợp : có ý nghĩa giải trí, giáo dục. được sáng tác với mục đích phê phán.Truyện khôi hàiTruyện trào phúngDẶN DÒHọc bài kĩ lưỡng Soạn câu hỏi bài CA DAO THAN THÂN, YÊU THƯƠNG TÌNH NGHĨA (SGK). - Tìm 10 bài ca dao mở đầu bằng “Thân em như ”. - Những biện pháp nghệ thuật thường dùng trong ca dao ?!