Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 10 - Tiết 17, 18: Ramma buộc tội

RAMA BUỘC TỘITrích “Ramayana” – Sử thi Ấn ĐộRAMA BUỘC TỘI I. Tiểu dẫn : _ Ramayana và Mahabharata là 2 Sử thi Ấn Độ nổi tiếng. _ Ramayana hình thành vào khoảng TK III TCN và hoàn thiện nhờ đạo sĩ Vanmiki, bao gồm 24.000 câu thơ đôi nói về kì tích của hoàng tử Rama. _ Đoạn trích thuộc khúc ca thứ 6 chương 79. Phần tiểu dẫn nêu nội dung gì ?Hãy tóm tắt ST Ramayana ?RAMA BUỘC TỘI II. Đọc – hiểu văn bản:Đoạn trích chia làm mấy phần ? Nội dung mỗi phần ?Chia 2 phần : + P1: từ đầu . “đâu chịu được lâu” ( Cơn giận dữ và diễn biến tâm trạng Rama ) + P2: phần còn lại ( tự khẳng địng mình và diễn biến tâm trạng của Xita )Ảnh bìa sử thi Ramayanaảnh bìa cuốn RamayanaRama Xita Lakmana HanumanRama và XitavanmikiRAMA BUỘC TỘI II. Đọc – hiểu văn bản : 1. Diễn biến tâm trạng Rama : _ Những lời tuyên bố của Rama thể hiện rõ mục đích chiến thắng kẻ thù không phải vì Xita mà vì danh dự, phẩm chất danh giá của dòng dõi vương tộc. Tự đề cao sức mạnh chiến đấu, người anh hùng Rama còn bộc lộ thái độ, tâm trạng gì ?Rama khẳng định chiến thắng và tài năng của mình, nhờ sự giúp đỡ của những người bạn hảo hán như Hanuman, Viphisana ( em quỉ vương Rắcsaxa, từng khuyên anh trả Xita cho Rama ). Rama đã bộc lộ rõ lí tưởng chiến đấu, sức mạnh của cộng đồng. Rama nói với tất cả mọi người. Đó là anh, em, bạn hữu với quân đội loài khỉ Vanara, dân chúng, quan, quân loài quỉ Rắcsaxa.Sau khi chiến thắng quỉ vương cứu được Xita, Rama đã nói gì với những ai ?Giải quyết xong xung đột lớn có tính cộng đồng. Rama tự giải quyết xung đột cá nhân, cơn ghen tuông, mối nghi ngờ đức hạnh của Xita nổi lên trong lòng Rama : “ thấy người đẹp với gương mặt bông senđau như dao cắt” . Đau vì ý thức cá nhân trỗi dậy, tính ích kỉ bộc lộ dần.Lời lẽ của Rama đối với Xita có phải là lời thân thiết giữa vợ chồng không ?Không phải là lời lẽ thân thiết giữa vợ chồng mà là lời lẽ trịnh trọng, oai nghiêm của một bậc quân vương “ Ta”, “ phu nhân cao quí”Những lời tuyên bố của Rama thể hiện rõ mục đích chàng cứu Xita vì lẽ gì ?Không phải vì Xita mà vì danh dự, phẩm chất danh giá của dòng dõi vương tộc.RAMA BUỘC TỘI II. Đọc – hiểu văn bản : 1. Diễn biến tâm trạng Rama : _ Những lời tuyên bố của Rama thể hiện rõ mục đích chiến thắng kẻ thù không phải vì Xita mà vì danh dự, phẩm chất danh giá của dòng dõi vương tộc. _ Giọng điệu Rama ẩn giấu một nỗi đau xót ghen tức trong lòng.Chàng ruồng bỏ Xita vì lí do gì ?Vì danh dự không cho phép người anh hùng chấp nhận một người vợ đã chung chạ với kẻ khác và cả sự ghen tuông của người chồng không chấp nhận vợ mình đã chung chạ với kẻ khác.RAMA BUỘC TỘI II. Đọc – hiểu văn bản : 1. Diễn biến tâm trạng Rama : _ Thái độ bất bình thường của Rama chứng tỏ lòng ghen tuông bị dồn nén đến cực độ, làm cho bậc minh quân như Rama thiếu bình tĩnh và sáng suốt. _ Khi Xita bước lên giàn lửa, Rama không nói một lời, tỏ thái độ dám hi sinh tình yêu để bảo vệ danh dự.Phân tích những từ ngữ lặp đi lặp lại nhiều trong lời nói của Rama cho thấy ý chí và tâm trạng của chàng ?Rama đay đi nghiến lại 3 lần về việc Xita ở trong vòng tay quỉ vương. 2 lần tuyên bố không cần đến nàng, muốn xua đuổi nàng đi, thậm chí hạ những lời khuyên quá tầm thường, thiếu suy nghĩ chín chắn, khuyên Xita muốn lấy ai thì lấy, coi rẻ phẩm hạnh, khinh bỉ tư cách người phụ nữ của Xita.Không nói một lời, chàng tỏ thái độ kiên quyết, dám hi sinh tình yêu để bảo vệ danh dự. Nỗi đau trong lòng chàng lại càng ray rứt lắng đọng, khiến cho Rama ngồi lặng câm “ mắt dán xuống đất” “ nom chàng khủng kiếp như thần chết vậy”Thái độ của Rama khi Xita bước lên giàn lửa ra sao ?RAMA BUỘC TỘI II. Đọc – hiểu văn bản : 1. Diễn biến tâm trạng Rama : Động cơ và thái độ của Rama đúng hay sai ? Có phải Rama khinh thường Xita thật không ?Động cơ và thái độ của Rama không sai song thấu lí mà không đạt tình, coi trọng lí tưởng danh dự mà coi nhẹ tình cảm. Chúng ta cần sự hài hoà giữa danh dự bổn phận và tình cảm riêng trong lòng Rama. Thực lòng Rama không coi thường Xita nhưng vì trước đông đủ mọi người chàng không muốn gánh chịu những tai tiếng, chàng nổi cơn tức giận, tính chất cộng đồng trong ST là ở chỗ đó.Đoạn trích đẩy nhân vật Rama vào tình huống đòi hỏi có sự chọn lựa quyết liệt. Danh dự hay tình yêu? Tuy cách chọn lựa ấy chưa thật hoàn hảo, thấu lí mà chưa đạt tình nhưng bộc lộ phẩm chất cao quí của người anh hùng, của một đức vua mẫu mực.Em có cảm nhận sâu sắc gì về nhân vật Rama ?RAMA BUỘC TỘI II. Đọc – hiểu văn bản : 2. Diễn biến tâm trạng Xita : Trước lời lẽ buộc tội của Rama, Xita thể hiện thái độ và tạm trạng như thế nào ? ( chú ý nét mặt, lời lẽ, hành vi )Khiêm nhường đứng trước Rama, bộc lộ niềm vui và hạnh phúc của nàng sau khi được Rama cứu. Sự tức giận và lời le,õ thái độ của Rama khiến Xita thấy ngạc nhiên đến sững sờ “ Giannaki mở tròn đôi mắt đẫm lệ” và “đau đớn đến nghẹt thở như một dây leo bị vòi voi quật nát” trước mọi người nàng muốn chôn vùi cả hình hài thân xác của mình. Mỗi lời nói của Rama như một mũi tên xuyên vào trái tim nàng “nước mắt nàng đổ ra như suối, nghẹn ngào, nức nở”Xita nói với Rama bằng sự thanh minh và khẳng định tấm lòng thủy chung của mình.Xita nói những gì ?Em có nhận xét gì về lời lẽ của Xita lúc ấy ?RAMA BUỘC TỘI II. Đọc – hiểu văn bản : 2. Diễn biến tâm trạng Xita : Ngạc nhiênMừng rỡ Tin yêuThất vọngBối rốiĐiềm tĩnhĐau khổTuyệt vọngXita không phải là người phụ nữ tầm thường, dũng cảm dùng cái chết để chứng minh sự trong trắng.Trong hoàn cảnh lúc này, Xita đã chọn cách giải quyết như thế nào ? Nàng nói với Lácmana chuẩn bị cho mình một giàn thiêu, ta cần biết, thần lửa Anhi rất quan trọng trong đời sống văn hóa của người Ấn Độ, thần làm chứng cho sự thủy chung suốt đời, thần có mặt khắp nơi, biết tất cả những hành động xấu tốt con người đã làm. Nghi lễ thử lửa là sự kiểm chứng phẩm hạnh. Vì thế Xita chỉ còn cách bước lên giàn lửa để thể hiện lòng chung thủy của mình.RAMA BUỘC TỘI II. Đọc – hiểu văn bản : 3. Nghệ thuật : Nét đặc sắc về nghệ thuật của sử thi Ramayana là miêu tả tâm lí nhân vật. Nhận xét về nghệ thuật được sử dụng trong ST Ramayana ?Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc. Tính cách của Rama : trọng danh dự, hi sinh cả tình yêu. Xita : chứng minh, khẳng định tấm lòng thủy chung nên đã hi sinh cả tình yêu. Cả hai đều hi sinh tình yêu để bảo vệ danh dự và nhân phẩm. Tác phẩm Ramayana mang đậm tính giáo huấn, tính xung đột gay gắt về đạo lí, tính đa dạng về hệ thống nhân vật.