Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 10 - Giới thiệu tác giả Nam Cao

Trường THPT Dân LậpNGÔI SAO11A4NAM CAOTác gia: BÀI THUYẾT TRÌNHNAM CAO (1915-1951)I. Vài nét về cuộc đời - con người 1. Cuộc đời 2. Con ngườiII. Quan điểm nghệ thuật 1. Tác phẩm văn chương 2. Nhà văn 3. Nghề vănIII. Sự nghiệp văn học 1. Trước Cách mạng tháng 8 2. Sau Cách mạng tháng 8 3. Đặc điểm phong cách nghệ thuậtIV. Kết luậnNAM CAO (1915-1951)NAM CAO(1915 - 1951)Em hãy nêu những nét chính về cuộc đời của Nam Cao.I.VÀI NÉT VỀ CUỘC ĐỜI – CON NGƯỜI 1. CUỘC ĐỜI?I. Vài nét về cuộc đời và con người1. Cuộc đờiTên thật: Trần Hữu Tri (1915 – 1951) Quê hương : làng Đại Hoàng, tổng Cao Đà, huyện Nam Sang, phủ Lí Nhân, tỉnh Hà Nam.Bút danh: Nam Cao Gia đình : Xuất thân trong gia đình trung nông nghèo, đông con . Bản thân là một tri thức nghèo, luôn túng thiếu.NAM CAO (1915-1951)I. Vài nét về cuộc đời và con người1. Cuộc đời Con đường đời * Trước Cách mạng tháng 8 : Học hết bậc thành chung , Nam Cao bắt đầu đi làm ở nhiều nơi: Sài Gòn, Hà Nội. Cuối cùng lại thấtnghiệp, sống chật vật bằng nghề viết văn và làm sư. 1943: tham gia Hội Văn hoá cứu quốc. NAM CAO (1915-1951)Phim tư liệu: Hồ Chủ tịch đọc Tuyên ngôn độc lập (2/9/1945)I. Vài nét về cuộc đời và con người1. Cuộc đờiNAM CAO(1915 - 1951) Con đường đời* Sau Cách mạng tháng 8 :Vừa viết văn, vứa tích cực tham gia cách mạng1946: tham gia đoàn quân Nam tiến.1950: tham gia chiến dịch Biên Giới.1951: hi sinh trên đường đi công tác. NAM CAO (1915-1951)Những đặc điểm nào về con người Nam Cao đã ảnh hưởng đến các sáng tác của ông ??I.VÀI NÉT VỀ CUỘC ĐỜI – CON NGƯỜI 2. CON NGƯỜINAM CAO (1915-1951)Tâm trạng bất hoà sâu sắc với xã hội đương thới (trước CMT8) .Yêu thương, gắn bó ân tình sâu nặng với những người nghèo khổ ở quê hương .Nghiêm khắc tự đấu tranh để vượt mình, khắc phục tâm lí, lối sống tiểu tư sản.Cuộc đời và nhân cách của nhà văn – chiến sĩ Nam Cao đã trở thành tấm gương đẹp đẽ trong giới văn nghệ sĩ cách mạng.2. Con ngườiNAM CAO (1915-1951)NAM CAO(1915 - 1951)Đọc phần II trang198 – 199 SGKII. QUAN ĐIỂM NGHỆ THUẬT Dựa vào sách giáo khoa, em hãy nêu những câu văn thể hiện quan điểm nghệ thuật của Nam Cao trong các tác phẩm “Trăng sáng” và “Đời thừa”?b.Nam Cao quan niệm như thế nào về : + Tác phẩm văn chương? + Nhà văn ? + Nghề văn ??1. Quan điểm về tác phẩm văn chương Văn học phải phản ánh chân thưc cuộc sống: “Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối, không nên là áng trăng lừa dối, nghệ thuật chỉ có thể là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm than.” (Trăng sáng) văn chương chân chính phải có nội dung nhân đạo sâu sắc, “phải chứa đựng một cái gì lớn lao, mạnh mẽ, vừa đau đớn, lại vừa phấn khởi. Nó ca tụng tình thương, tình bác ái, sự công bình. Nó làm cho người gần người hơn.” (Đời thừa) NAM CAO (1915-1951)II. QUAN ĐIỂM NGHỆ THUẬT Quan điểm nghệ thuật hiện thực “vị nhân sinh” Nhà văn chân chính trước hết là con người chân chính, tức là phải có tình thương, có nhân cách. Người cầm bút phải có lương tâm, trách nhiệm, không được cẩu thả: “Sự cẩu thả trong bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương rồi nhưng sự cẩu thả trong văn chương thì thật là đê tiện” (Đời thừa). Sau Cách mạng tháng 8, Nam Cao say mê, tận tuỵ phục vụ kháng chiến, dứt khoát đặc lợi ích cách mạng, lợi ích dân tôc lên trên hết. II. Quan điểm nghệ thuật2. Quan điểm về nhà vănNAM CAO (1915-1951)Đặc cuộc sống lên trên văn chương: “sống đã rồi hãy viết”. 3. Quan điểm về nghề văn Là một hình thái lao đông tinh thần cao quý, có trách nhiệm cao đối với xã hội. Đòi hỏi sự tìm tòi, sáng tạo cái mới: “Văn chương chỉ dung nạp được những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi, và sáng tạo những cái gì chưa có ” (Đời thừa)NAM CAO (1915-1951)II. Quan điểm nghệ thuậtQuan điểm về tác phẩm văn chươngQuan điểm về nhà văn3. Quan điểm về nghề văn NAM CAO (1915-1951)II. Quan điểm nghệ thuậtQuan điểm nghệ thuật tiến bộ, sâu sắc .Em hãy cho biết trước Cách mạng tháng 8, Nam Cao sáng tác về những đề tài nào ??III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8NAM CAO (1915-1951)NAM CAO(1915 - 1951)Trong mảng đề tài về người trí thức nghèo, Nam Cao có những tác phẩm tiêu biểu nào? ở mảng này Nam Cao phản ánh những nội dung gì ?III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8a. Đề tài người trí thức nghèo?Đọc phần III trang 199 – 200 SGK.III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8Đề tài người trí thức nghèoNAM CAO (1915-1951)III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8Đời thừa (1943)Trăng sáng (1943)Sống mòn (1944)Đề tài người trí thức nghèoNAM CAO (1915-1951)Các tác phẩm tiêu biểu III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8Miêu tả chân thực tình cảnh nghèo khổ, dở sống dở chết của người trí thức tiểu tư sản.Đề tài người trí thức nghèo NAM CAO (1915-1951)Nội dung tư tưởngPhim truyện Việt Nam: Làng Vũ Đại ngày ấy III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8Miêu tả chân thực tình cảnh nghèo khổ, dở sống dở chết của người trí thức tiểu tư sản.Đặc biệt đi sâu vào những tấn bi kịch tinh thần của họ.Đề tài người trí thức nghèoNAM CAO (1915-1951)Nội dung tư tưởngPhim truyện Việt Nam: Làng Vũ Đại ngày ấy III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8Miêu tả chân thực tình cảnh nghèo khổ, dở sống dở chết của người trí thức tiểu tư sản.Đặc biệt đi sâu vào những tấn bi kịch tinh thần của họ.Phê phán, lên án xã hội ngột ngạt, phi nhân đạo bóp nghẹt sự sống, huỷ hoại nhân cách con người.Thể hiện sự đấu tranh nội tâm của người trí thức tiểu tư sản trung thực, nỗ lực vươn lên cuộc sống tốt đẹp, có ý nghĩa..Đề tài người trí thức nghèo NAM CAO (1915-1951)Nội dung tư tưởngIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8Đề tài người trí thức nghèoĐề tài người nông dân nghèo NAM CAO (1915-1951)?Trong mảng đề tài về người nông dân nghèo, Nam Cao có những tác phẩm tiêu biểu nào? ở mảng này Nam Cao phản ánh những nội dung gì?III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8Đề tài người trí thức nghèoĐề tài người nông dân nghèo NAM CAO (1915-1951)Các tác phẩm tiêu biểu Chí Phèo (1941)Lão Hạc (1943)Một bữa no (1943)Phim truyện Việt Nam : Làng Vũ Đại ngày ấy III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8Đề tài người trí thức nghèoĐề tài người nông dân nghèo NAM CAO (1915-1951)Các tác phẩm tiêu biểuNội dung tư tưởng Thấu hiểu số phận cực khổ triền miên, bần cùng, tăm tối của người nông dân trong xã hội đương thời.Đặc biệt quan tâm đến hai loại người :Bị ức hiếp bất công, có số phận hẩm hiu.Bị hắt hủi, chà đạp nhân phẩm. Đứng vững trên lập trường nhân đạo, dân chủ để: NAM CAO (1915-1951)Lên án xã hộI tàn bạo đã chà đạp lên nhân phẩm con người .Bênh vực quyền sống và nhân phẩm của những con người bất hạnh .Phát hiện và khẳng định bản chất tốt đẹp của người nông dân lương thiện.Nội dung tư tưởngPhim truyện Việt Nam: Làng Vũ ĐạI ngày ấy?Em có nhận xét gì về tư tưởng chung trong hai mảng đề tài của Nam Cao trước Cách mạng tháng 8?III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁNH MẠNG THÁNG 8a. Đề tài người trí thức nghèob. Đề tài người nông dân nghèoNAM CAO (1915-1951)III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  1. TRƯỚC CÁCH MẠNG THÁNG 8Đề tài người trí thức nghèoĐề tài người nông dân nghèo NAM CAO (1915-1951)NỗI băn khoăn, đau đớn của nhà văn trước tình trạng con người bị xói mòn về nhân phẩm, huỷ diệt về nhân tính do cuộc sống đói nghèo.Phim truyện Việt Nam: Làng Vũ Đại ngày ấy NAM CAO(1915 - 1951)Em hãy nêu một số tác phẩm tiêu biểu của Nam Cao sau Cách mạng tháng 8 ? Sau Cách mạng, Nam Cao tập trung phản ánh những vấn đề gì ? III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌC  2. SAU CÁCH MẠNG THÁNG 8?III. SỰ NGHIỆP VĂN HỌCb. Tác phẩm tiêu biểuĐôi mắt (1948)Nhật ký ở rừng (1948)Chuyện biên giới (1950) 2. SAU CÁCH MẠNG THÁNG 8NAM CAO (1915-1951)Viết về con người và cuộc sống kháng chiến chống Pháp của dân tộc.a. Đề tàiIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌCa. Đề tài Xác định chỗ đứng, vai trò của giới văn nghệ sĩ trong kháng chiến. Phát hiện và ca ngợi bản chất Cách mạng của quần chúng nhân dân - lực lượng chính của cuộc kháng chiến. 2. SAU CÁCH MẠNG THÁNG 8b. Tác phẩm tiêu biểuNAM CAO (1915-1951)c. Nội dung tư tưởngIII. SỰ NGHIỆP VĂN HỌCNiềm tin đối với cuộc kháng chiến và lực lượng kháng chiến. 2. SAU CÁCH MẠNG THÁNG 8NAM CAO (1915-1951)c. Nội dung tư tưởnga. Đề tài b. Tác phẩm tiêu biểu Em hãy nêu một số đặc điểm về nghệ thuật viết truyện của Nam Cao? ?3. Đặc điểm phong cách nghệ thuậtNAM CAO (1915-1951)3. Đặc điểm phong cách nghệ thuậtCách miêu tả vừa chân thực, vừa có tầm khái quát cao, vừa đậm màu sắc triết lí sâu xa, vừa trữ tình.Xây dựng được nhiều nhân vật điển hình, có tài miêu tả, phân tích tâm lí nhân vật với những đoạn đối thoại và độc thoại nội tâm chân thật, sinh động. Ngôn ngữ sống động, uyển chuyển, tinh tế, gần gũi với lời ăn tiếng nói hằng ngày.Kết cấu linh hoạt, chặt chẽ, lôi cuốn.Lời kể biến hoá, linh hoạt. Giọng văn có vẻ lạnh lùng, khách quan nhưng ẩn sâu là những đằm thắm yêu thuơng.NAM CAO (1915-1951)Qua những gì đã tìm hiểu ở trên, em có thể nêu khái quát về tác gia Nam Cao ??IV. KẾT LUẬNNAM CAO (1915-1951)Nam Cao là đại diện xuất sắc của trào lưu văn học hiện thực phê phán (1930 – 1945 ) và là một trong những nhà văn tiêu biểu, mở đầu cho văn học Cách mạng Việt Nam.Thành công của nhà văn chính là kết quả của sự kết hợp giữa tài năng và tấm lòng.Các sáng tác của Nam Cao với quan điểm nghệ thuật tự giác, sâu sắc, tiến bộ và phong cách đặc sắc đã góp phần quan trọng vào sự hoàn thiện ngôn ngữ truyện ngắn và việc cách tân nền văn xuôi Việt Nam theo hướng hiện đại hoá.IV. KẾT LUẬNNAM CAO (1915-1951)**CÂU HỎI CỦNG CỐ 1. Em hãy nêu những đặc điểm đáng chú ý về con người Nam Cao ? 2. Em hãy cho biết Nam Cao quan niệm như thế nào về nghề văn ? Nhà văn? Tác phẩm văn chương? 3. Trước Cách mạng tháng 8 Nam Cao tập trung sáng tác những vấn đề nào? Nam Cao thể hiện tư tưởng gì ở mỗi đề tài? 4. Đặc điểm phong cách nghệ thuật của Nam Cao. NAM CAO (1915-1951)(1915 – 1951)NAM CAONhững nhân vật, nhữngcuộc đời và nẻo đường đi tìm nhân cách. (Vũ Dương Quỹ)TAÙC GIA