Bài giảng môn Địa lý 8 Bài 33. Đặc điểm sông ngòi Việt Nam

Bài 33 : ĐẶC ĐIỂM SÔNG NGÒI VIỆT NAM 1.Đặc điểm chung :  a/ Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước:  - Có 2360 con sông , trong đó 93% sông nhỏ, ngắn và dốc. b / Sông ngòi nước ta chảy theo 2 hướng chính TB – ĐN và vòng cung : LƯỢC ĐỒ CÁC HỆ THỐNG SÔNG LỚN Ở ViỆT NAM 1.Đặc điểm chung;  a/ Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước :  b/ Sông ngòi nước ta chảy theo 2 hướng chính TB – ĐN và vòng cung :  -TB – ĐN: S. Đà, S.Hồng, S. Mã - Vòng cung: S. Lô, S. Gâm, S. Cầu ..  - Có 2360 con sông , trong đó 93% sông nhỏ, ngắn và dốc. Sông Đà Sông Gâm Sông Hồng Sông Cửu Long 1.Đặc điểm chung :  a/ Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước:  b/ Sông ngòi nước ta chảy theo 2 hướng chính TB – ĐN và vòng cung:  -TB – ĐN: S. Đà, S.Hồng, S. Mã - Vòng cung: S. Lô, S. Gâm, S. Cầu ..  - Có 2360 con sông , trong đó 93% sông nhỏ, ngắn và dốc. c/ Sông ngòi nước ta có 2 mùa: mùa lũ và mùa c khác nhau rõ rệt. 1.Đặc điểm chung : a/ Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước: b/ Sông ngòi nước ta chảy theo 2 hướng chính là TB – ĐN và vòng cung: c/ Sông ngòi nước ta có 2 mùa nước : Mùa lũ và mùa cạn  - Mùa lũ chiếm tới 70-80% lượng nước cả năm nên dễ gây ra lũ lụt - Có 2360 con sông , trong đó 93% sông nhỏ, ngắn và dốc. TB – ĐN: S. Đà, S.Hồng, S. Mã - Vòng cung: S. Lô, S. Gâm, S. Cầu .. Mùa cạn Mùa lũ Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Các sông ở Bắc Bộ + + ++ + + Các sông ở Trung Bộ + + ++ + Các sông ở Nam Bộ + + + ++ + Bảng 33.1. Mùa lũ trên các lưu vực sông Ghi chú : Tháng lũ: +; tháng lũ cao nhất : ++ Dùa vµo b¶ng sè liÖu tr ên em hãy cho biÕt mïa lò trªn c¸c l­u vùc s«ng cã trïng nhau kh«ng vµ gi¶i thÝch v ì sao cã sù kh¸c biÖt Êy? Mùa lũ không trùng nhau vì chế độ mưa ở mỗi khu vực là khác nhau, mưa có xu hướng chậm dần từ Bắc vào Nam. - Lũ ở miền trung là chậm nhất. Quan sát các bức ảnh sau cho biết nhân nhân ta đã tiến hành những biện pháp nào để khai thác các nguồn lợi và hạn chế tác hại của lũ lụt ? 1.Đặc điểm chung : c/ Sông ngòi nước ta có 2 mùa nước : Mùa lũ và mùa cạn a/ Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước: b/ Sông ngòi nước ta chảy theo 2 hướng chính là TB – ĐN và vòng cung: Nhà nổi Khai thác thủy sản Nhà nổi Thủy điện Đắp đê Ả nh h­ëng cña mïa lò tíi s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña nh©n d©n TÝch cùc - Båi ®¾p phï sa, më réng diÖn tÝch ®ång b»ng. - Mang l¹i l­îng thuû s¶n lín. - Thau chua röa mÆn , vÖ sinh ®ång ruéng. - Ph¸t triÓn giao th«ng vµ du lÞch... Tiªu cùc - Ph¸ ho¹i nhµ cöa, tµi s¶n, mïa mµng, g©y thiÖt h¹i vÒ ng­êi. - Ph¸ ho¹i c¸c c«ng tr×nh giao th«ng, v¨n ho¸, lµm ®×nh trÖ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña nh©n d©n. 1.Đặc điểm chung : a/ Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước: b/ Sông ngòi nước ta chảy theo 2 hướng chính là TB – ĐN và vòng cung: c/ Sông ngòi nước ta có 2 mùa nước : Mùa lũ và mùa cạn d/ Sông ngòi nước ta có lượng phù sa lớn: - Tổng lượng phù sa vận chuyển 200 triệu tấn/ năm.  - Có 223gam chất bùn và chất hòa tan khác / m3 nước. 1.Đặc điểm chung : d. Sông ngòi nước ta có tổng lượng phù sa lớn: - Có 223 gam cát bùn và các chất hòa tan khác / m3 năm - Tổng lượng phù sa vận chuyển khoảng 200 triệu tấn/ năm. Phù sa S. Hồng Phù sa S. Cửu Long Cho biết hàm lượng phù sa lớn như vậy có những tác động như thế nào đến thiên nhiên và đời sống cư dân của đồng bằng châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long ? Đất đai màu mỡ Tạo nên phong tục tập quán trong nông nghiệp . 1.Đặc điểm chung : 2. Khai thác kinh tế và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông: a. Giá trị của sông ngòi: a/ Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc, phân bố rộng khắp trên cả nước. b/ Sông ngòi nước ta chảy theo 2 hướng chính là TB – ĐN và vòng cung. c / Sông ngòi nước ta có 2 mùa nước : Mùa lũ và mùa cạn d/ Sông ngòi có lượng phù sa lớn. TRÒ CHƠI ĐUỔI HÌNH BẮT CHỮ 1. Giá trị của sông ngòi Thủy lợi, cung cấp nước sinh hoạt Thủy điện Nuôi trồng đánh bắt thủy sản Giao thông Du lịch Khai thác vật liệu xây dựng 1.Đặc điểm chung : 2. Khai thác kinh tế và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông: a. Giá trị của sông ngòi:  -Thuỷ điện, thuỷ lợi, bồi đắp phù sa, thuỷ sản, du lịch, giao thông Du lịch trên sông Đập thủy điện Đưa nước vào ruộng Vận chuyển hàng Họp chợ trên sông §¸nh c¸ Khai thác thủy sản X¸c ®Þnh trªn H 33.1 c¸c hå n­íc Hoµ Bình , TrÞ An, Y-a-ly, Th¸c Bµ , DÇu TiÕng vµ cho biÕt các hồ trên nằm trªn những dßng s«ng nµo? Thác Bà Hòa Bình Y a Ly Trị An Dầu Tiếng (S. Chảy) (S.Đà) (S.XêXan) ( S.Đồng Nai) (S.Sài Gòn) 1.Đặc điểm chung : 2. Khai thác kinh tế và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông: a. Giá trị của sông ngòi:  -Thuỷ điện, thuỷ lợi, bồi đắp phù sa, thuỷ sản, du lịch, giao thông b/ Sông ngòi nước ta đang bị ô nhiễm: Phù sa sông Hồng  Tận dụng phù sa bám ruộng , mở rộng đồng bằng 1.Đặc điểm chung : 2. Khai thác kinh tế và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông: b/ Sông ngòi nước ta đang bị ô nhiễm: a. Giá trị của sông ngòi: Biểu hiện của sông ngòi ô nhiễm Quan sát các bức ảnh trên cho biết những nguyên nhân làm ô nhiễm dòng sông ? 1.Đặc điểm chung : 2. Khai thác kinh tế và bảo vệ sự trong sạch của các dòng sông: a. Giá trị của sông ngòi: b/ Sông ngòi nước ta đang bị ô nhiễm:  - Do chặt phá rừng đầu nguồn, chất thải công nghiệp và chất thải sinh hoạt, đánh bắt cá bằng thuốc nổ Con rạch trắng nước thải độc hại xả ra từ lò mỳ Sầm Nhị (xã Hoà Hiệp, huyện Tân Biên). Để sông ngòi không bị ô nhiễm chúng ta cần phải làm gì? Các em là học sinh cần phải làm gì để bảo vệ môi trường? Tuyên truyền cho mọi người về ý thức bảo vệ môi trường Củng cố  1. Điền từ thích hợp vào chỗ trống: * Đặc điểm sông ngòi nước ta: - Mạng lưới sông ngòi: - Hướng chảy chủ yếu: - Thuỷ chế: Phù sa : Lớn Dày đặc, phân bố rộng khắp TB-ĐN và vòng cung Hai mùa: Mùa cạn và mùa lũ TRÒ CHƠI LẮP GHÉP Hãy gắn cột A với cột B để thấy rõ mối quan hệ giữa sông ngòi với địa hình, khí hậu. A. Khí hậu, địa hình A - B B. Đặc điểm sông ngòi 1/ Khí hậu mưa nhiều. 2/ Mưa theo mùa. 3/ Địa hình nước ta chủ yếu là đồi núi, hướng Tây Bắc – Đông Nam và vòng cung. a/ Mạng lưới sông ngòi dày đặc. b/ Hướng Tây Bắc – Đông Nam và vòng cung. c/ Chế độ nước chia làm 2 mùa : Mùa lũ và mùa cạn. d/ Hàm lượng phù sa lớn. 1 - a,d 2 - c 3- a,b d Sông ngòi mang lại những giá trị gì? _ Thuỷ sản ; thuỷ điện; thuỷ lợi ;giao thông vận tải ;bồi đắp nên những đồng bằng phù sa màu mỡ.. Nêu những nguyên nhân làm cho sông ngòi bị ô nhiễm và biện pháp phòng tránh? - Do mất rừng , lũ lụt, thả rác thảy, nước thảy chưa qua xử lí - Biện pháp: nâng cao ý thức của con người