Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Bài: Luyện tập về dấu câu

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚPKiểm tra bài cũ:- Em hãy nêu tác dụng của dấu phẩy?Ngăn cách trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữNgăn cách các vế câu trong câu ghépNgăn cách các bộ phận cùng giữ chức vụ trong câu. Đặt một câu ghép có sử dụng dấu phẩy.Trong mỗi trường hợp dưới đây dấu hai chấm được dùng làm gì? Bài 1:a. Một chú công an vỗ vai em:- Cháu quả là chàng gác rừng dũng cảm! Nguyễn Thị Cẩm Châub.Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn : hôm nay tôi đi học. Thanh TịnhBÀI:LUYỆN TẬP VỀ DẤU CÂU- Báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời giải thích cho bộ phận đứng trước.- Dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật.Tác dụng của dấu hai chấm b) Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.Câu văna) Một chú công an vỗ vai em:- Cháu quả là chàng gác rừng dũng cảm!* Nội dung cần ghi nhớ: Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời nói của một nhân vật hoặc là lời giải thích cho bộ phận đứng trước. Khi báo hiệu a lời nói của nhân vật, dấu hai chấm được dùng phối hợp với dấu ngoặc kép hay dấu gạch đầu dòng. Dấu hai chấm dùng để làm gì? Dấu hiệu nào giúp ta nhận ra dấu hai chấm dùng để báo hiệu lời nói của nhân vật? 2.Có thể đặt dấu hai chấm vào chỗ nào trong các khổ thơ, các câu văn dưới đây ?a) Trận đánh đã bắt đầu Quân ta ào lên trước Một tên giặc ngã nhào Chết rồi, không dậy được.Chết là không nhúc nhíchSao nó cứ lồm cồm?Tính ăn gian chẳng thíchChơi thật thà vui hơn.Thằng giặc cuống cả chânNhăn nhó kêu rối rít- Đồng ý là tao chếtNhưng đây tổ kiến vàng! Định Hảib) Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi một nàng tiên áo xanh bay xuống từ trời và bao giờ cũng hy vọng khi tha thiết cầu xin “Bay đi, diều ơi! Bay đi!”c) Từ Đèo Ngang nhìn về hướng nam, ta bắt gặp một phong cảnh thiên nhiên kì vĩ phía tây là dãy Trường Sơn trùng điệp, phía đông là biển cả bao la, ở giữa là một vùng đồng bằng biếc xanh màu lục diệp. Theo Văn Nhĩ Theo Tạ Duy Anha) Trận đánh đã bắt đầu Quân ta ào lên trước Một tên giặc ngã nhào Chết rồi, không dậy được.Chết là không nhúc nhíchSao nó cứ lồm cồm?Tính ăn gian chẳng thíchChơi thật thà vui hơn.Thằng giặc cuống cả chânNhăn nhó kêu rối rít- Đồng ý là tao chếtNhưng đây tổ kiến vàng! Định Hải2. Có thể đặt dấu hai chấm vào chỗ nào trong các khổ thơ, các câu văn dưới đây ?:Dấu hai chấm dẫn lời nói trực tiếp của nhân vật b) Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi một nàng tiên áo xanh bay xuống từ trời và bao giờ cũng hy vọng khi tha thiết cầu xin “Bay đi, diều ơi! Bay đi!” Theo Tạ Duy Anh:Dấu hai chấm dẫn lời nói trực tiếp của nhân vậtc) Từ Đèo Ngang nhìn về hướng nam, ta bắt gặp một phong cảnh thiên nhiên kì vĩ phía tây là dãy Trường Sơn trùng điệp, phía đông là biển cả bao la, ở giữa là một vùng đồng bằng biếc xanh màu lục diệp. Theo Văn Nhĩ: Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời giải thích cho bộ phận đứng trước.3) Đọc mẩu chuyện vui dưới đây : Chỉ vì quên một dấu câu Có ông khách nọ đến cửa hàng đặt vòng hoa viếng bạn. Ông dặn người bán hàng ghi lên băng tang: “Kính viếng bác X.” Nhưng về đến nhà, nghĩ lại, thấy lời phúng còn đơn giản quá, ông bèn sai con chuyển cho người bán hàng một tin nhắn, lời lẽ như sau: “Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.” Lúc vòng hoa được đem tới đám tang, ông khách mới giật mình. Trên vòng hoa cài một dải băng đen với dòng chữ thật là nắn nót: “Kính viếng bác X. Nếu còn chỗ, linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng” a) Tin nhắn của ông khách b) Người bán hàng hiểu lầm ý của khách nên ghi trên dải băng tang Kính viếng bác X. Nếu còn chỗ, linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng.(hiểu là nếu còn chỗ trên thiên đàng)Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng. (hiểu là nếu còn chỗ viết trên băng tang) c) Để người bán hàng khỏi hiểu lầm, ông khách cần thêm dấu gì vào tin nhắn, dấu đó đặt sau chữ nào? Xin ông làm ơn ghi thêm nếu còn chỗ: linh hồn bác sẽ được lên thiên đàng. Tác dụng của dấu hai chấm để dẫn lời nói trực tiếp, dẫn lời giải thích cho điều đã nêu trước đó.Khi báo hiệu lời nói của nhân vật, dấu hai chấm được dùng phối hợp với dấu ngoặc kép hay dấu gạch đầu dòng. Nêu tác dụng của dấu hai chấm Dặn dò: Chuẩn bị bài: Mở rộng vốn từ: Trẻ emTIẾT HỌC KẾT THÚC