Bài giảng lớp 9 môn Toán học - Tiết 20: Hàm số bậc nhất

TIẾT 20: HÀM SỐ BẬC NHẤTKIỂM TRA BÀI CŨCâu hỏi 1: Khi nào y được gọi là hàm số của x ( x là biến số )? Trả lời: y được gọi là hàm số của x khi: + Đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng x thay đổi. + Với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của y. Câu hỏi 2: Hàm số y = f(x) đồng biến, nghịch biến trên R khi nào? Trả lời: + Nếu giá trị của x tăng mà giá trị tương ứng của f(x) cũng tăng thì hàm số y = f(x) được gọi là đồng biến trên R.+ Nếu giá trị của x tăng mà giá trị tương ứng của f(x) lại giảm thì hàm số y = f(x) được gọi là nghịch biến trên R. Baøi toaùn: Moät xe oâ toâ chôû khaùch ñi töø beán xe phía nam Haø Noäi vaøo Hueá vôùi vaän toác trung bình 50 km/h. Hoûi sau t giôø xe oâ toâ ñoù caùch trung taâm Haø Noäi bao nhieâu ki loâ meùt? Bieát raèng beán xe phía nam caùch trung taâm Haø Noäi 8 km. TT Hà Nội Bến xe Huế8km?1 Haõy ñieàn vaøo choã troáng () cho ñuùng: Sau 1 giôø, oâ toâ ñi ñöôïc:  Sau t giôø, oâ toâ ñi ñöôïc:  Sau t giôø, oâ toâ caùch Haø Noäi laø: S = 50 (km)50.t (km)50.t + 8 (km)?2 Tính caùc giaù trò töông öùng cuûa s khi cho t laàn löôït laáy caùc giaù trò 1 giôø, 2 giôø, 3 giôø, 4 giôø, t (h)1 (h)2 (h)3 (h)4 (h) (h)s = 50.t + 8(km) 58 (km)108 (km)158 (km)208 (km) Giaûi thích taïi sao s laø haøm soá cuûa t?S lµ hµm sè cña t :1) s phô thuéc vµo t2) øng víi mçi gi¸ trÞ cña t chØ cã mét gi¸ trÞ t­¬ng øng cña sứcứcs = 50t + 8= 50 + 8y = x + xy abHµm sè bËc nhÊt ®­îc cho bëi c«ng thøc tæng qu¸t nµo?®Þnh nghÜa: Hµm sè bËc nhÊt lµ hµm sè ®­îc cho bëi c«ng thøc : y = ax + b . Trong ®ã a, b lµ c¸c sè cho tr­íc vµ a ≠ 0 Chó ý : Khi b = 0, hµm sè cã d¹ng y = ax ( ®· häc ë líp 7 )BÀI TẬP : Trong các hàm số sau hàm số nào là hàm số bậc nhất? . Hãy xác định các hệ số a, b của chúng.Hàm sốHàm số bậc nhấtHệ số aHệ số by =3x+2 y = 2x2 - 1y = 4 - 5xy = 0x + 4 y = 0,5xy = mx +3 (nếu m ≠ 0)  3 2 -5 4 0,5 0 m 3Giaûi Vôùi x1,x2 baát kì thuoäc R, sao cho x1 3x1 -5x1 > -5x2 -5x1 + 1> -5x2 +1 f(x1) > f(x2) Vaäy haøm soá y= f(x)= -5x +1 laø haøm soá nghòch bieán treân RVí duï 2: Cho haøm soá baäc nhaát y = f(x) = -5x +1.Chöùng minh raèng haøm soá nghòch bieán treân R.Haøm soá baäc nhaát y = 3x +1 ( a = 3, b =1) laø haøm soá ñoàng bieán treân R.Haøm soá baäc nhaát y = -5x +1 ( a = - 5, b =1) laø haøm soá nghòch bieán treân R.Haøm soá baäc nhaát y =ax + b xaùc ñònh vôùi moïi x thuoäc R vaø coù tính chaát sau:Ñoàng bieán treân R, khi Nghòch bieán treân R, khi a > 0a 0 Nghịch biến khi m0  m > 2c, Hàm số nghich biến khi m-2 < 0  m < 2Haøm soá baäc nhaátTính chaát Ñoàng bieánNghòch bieánK. nieäm haøm soáVaän duïngTìm ÑK ñeå haøm soá laø haøm baäc nhaátTìm ÑK ñeå haøm soá ñoàng bieánTìm ÑK ñeå haøm soá nghòch bieánHöôùng daãn veà nhaø: Baøi 10 SGK-48:Moät hình chöõ nhaät coù caùc kích thöôùc 20cm vaø 30cm. Ngöôøi ta bôùt moãi kích thöôùc cuûa hình ñoù ñi x (cm) ñöôïc moät hình chöõ nhaät môùi coù chu vi laø y (cm). Haõy laäp coâng thöùc tính y theo x.Gäi hình chöõ nhaät ban ®Çu lµ ABCD cã c¸c c¹nh AB = 30cm, BC = 20cmSau khi bít mçi c¹nh cña hình chöõ nhaät ®i x (cm), ta ®­îc hình chöõ nhaät míi lµ A’B’C’D cã c¸c c¹nh :A’B’ = B’C’ = 20 cm30 cmDCBA?VËy chu vi cña hình chöõ nhaät A’B’C’D b»ng bao nhiªu . VÒ nhµ c¸c em lµm tiÕp Daën doø veà nhaø:-Hoïc ñònh nghóa, tính chaát cuûa haøm soá baäc nhaát.- Xem laïi caùch bieåu dieãn toïa ñoä moät ñieåm treân maët phaúng toïa ñoä- BTVN 9,10,11 SGK-48- Tieát sau luyeän taäp.