Bài giảng lớp 9 môn Toán học - Chương I: Căn bậc hai. Căn bậc ba (Tiếp theo)

Ch­¬ng I. c¨n bËc hai. c¨n bËc ba MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG. Nắm được định nghĩa, kí hiệu căn bậc hai số học và biết dùng kiến thức này để chứng minh mmột số tính chất của phếp khai phương. Biết được liên hệ của phép bình phương với phép khai phương. Biết dùng liên hệ này để tính toán một cách đơn giản và tìm một số nếu biết bình phương hoặc căn bậc hai của nó. Nắm được liên hệ giữa quan hệ thứ tự với phép khai phương và biết liên hệ này để so sánh các số. Nắm được các liên hệ giữa phép khai phương với phép nhân hoặc với phép chia và có kĩ năng dùng các liên hệ này để tính toán hay biến đổi đơn giản. Biết các xác định điều kiện có nghĩa của căn thức bậc hai và có kĩ năng thực hiện trong điều kiện không phức tạp. Có kĩ năng biến đổi biểu thức chứa căn thức bậc hai và sử dụng kĩ năng đó trong tính toán, rút gọn, so sánh số, giải toán về biểu thức chứa căn thức bậc hai. Biết sử dụng bảng (hoặc máy tính bỏ túi) để tìm căn thức bậc hai của một số. Có một số hiểu biết đơn giản về căn bậc ba. NS : NG: TiÕt theo PPCT: TiÕt 1 §1. c¨n bËc hai A. Môc tiªu. - Hs n¾m ®­îc ®Þnh nghÜa, kÝ hiÖu vÒ c¨n bËc hai sè häc cña sè kh«ng ©m. - BiÕt ®­îc liªn hÖ cña phÐp khai ph­¬ng víi quan hÖ thø tù vµ dïng liªn hÖ nµy ®Ó so s¸nh c¸c sè. - RÌn t­ duy vµ th¸i ®é häc tËp cho Hs. B. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng phô ghi c©u hái, bµi tËp. MTBT. -Hs : ¤n tËp kh¸i niÖm c¨n bËc hai, MTBT. C. Ph­¬ng ph¸p: Sö dông ph­¬ng ph¸p nªu vµ gi¶ quyÕt vÊn ®Ò, gîi më, gi¶ng gi¶i, hoạt động cá nhân, th¶o luËn, quy nạp. D. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp. II. KTBC. ? Nªu ®Þnh nghÜa c¨n bËc hai cña mét sè kh«ng ©m. ? T×m c¨n bËc hai cña 16 ; -4 ; 5. III. Bµi míi. Ho¹t ®éng 1: C¨n bËc hai sè häc Gi¸o viªn Häc sinh Ghi b¶ng ? Sè d­¬ng a cã mÊy c¨n bËc hai. Cho VD. ? Sè 0 cã mÊy c¨n bËc hai. ? T¹i sao sè ©m kh«ng cã c¨n bËc hai. - Yªu cÇu Hs lµm ?1 sau ®ã lªn b¶ng ghi kq’ - Gv: Giíi thiÖu ®Þnh nghÜa c¨n bËc hai sè häc cña sè a ( a 0 ). - §­a b¶ng phô ®Þnh nghÜa, chó ý c¸ch viÕt. - Yªu cÇu Hs lµm ?2. - Giíi thiÖu phÐp to¸n t×m c¨n bËc hai sè häc cña sè kh«ng ©m, gäi lµ phÐp khai ph­¬ng ? §Ó khai ph­¬ng mét sè ng­êi ta dïng dông cô g×. ? NÕu biÕt c¨n bËc hai sè häc cña mét sè kh«ng ©m ta cã thÓ suy ra ®­îc c¸c c¨n bËc hai cña nã kh«ng. - Yªu cÇu Hs lµm ?3. - §­a bµi tËp lªn b¶ng phô. Kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai. a, C¨n bËc hai cña 0,36 lµ 0,6 b, C¨n bËc hai cña 0,36 lµ 0,06 c, = 0,6 d, C¨n bËc hai cña 0,36 lµ 0,6 vµ -0,6 e, - T¹i chç tr¶ lêi: Sè a0 cã hai c¨n bËc hai lµ vµ VD: C¨n bËc hai cña 4 lµ vµ - Sè 0 cã mét c¨n bËc hai lµ 0 - V× mäi sè b×nh ph­¬ng ®Òu kh«ng ©m. - Lµm d­íi líp sau ®ã lªn b¶ng ®iÒn kq’ - Nghe vµ ghi l¹i c¸ch viÕt hai chiÒu vµo vë. - Xem gi¶i mÉu phÇn a vµ lªn b¶ng lµm phÇn b,c,d. - Cã thÓ dïng MTBT hoÆc b¶ng sè. - T¹i chç tr¶ lêi. - Lµm ?3 vµ tr¶ lêi miÖng. - Suy nghÜ tr¶ lêi , mét em lªn b¶ng ®iÒn kq’ a, S b, S c, § d, § e, S 1. C¨n bËc hai sè häc ?1 C¨n bËc hai cña 9 lµ 3 vµ -3 C¨n bËc hai cña 2 lµ vµ * §Þnh nghÜa: Sgk-4 + VD1: + Chó ý: x = ?2 b, v× 8 0 vµ 82 = 64 ?3 a, = 8 => C¨n bËc hai cña 64 lµ 8 vµ -8 Ho¹t ®éng 2: So s¸nh c¸c c¨n bËc hai sè häc - Gv: Víi a,b 0 , nÕu a < b th× so víi nh­ thÕ nµo? - Ta cã thÓ chøng minh ®iÒu ng­îc l¹i. Víi a, b 0 ; => Giíi thiÖu ®Þnh lý. - Cho Hs ®äc VD2 trong Sgk - Yªu cÇu Hs lµm ?4. - Yªu cÇu Hs ®äc VD3, sau ®ã lµm ?5. - Víi a, b 0 nÕu a < b th× - Suy nghÜ c¸ch cm ®iÒu ng­îc l¹i. - §äc VD2 vµ phÇn gi¶i trong Sgk - Hai HS lªn b¶ng lµm, d­íi líp lµm vµo vë. - §äc Vd3 – Sgk sau ®ã lµm ?5. Hai Hs lªn b¶ng tr×nh bµy bµi lµm 2. So s¸nh c¸c c¨n bËc hai sè häc * §Þnh lý Víi a, b 0, ta cã : a < b + VD2: Sgk-5 ?4.So s¸nh a, 4 vµ V× 16 > 15 VËy 4 > b, vµ 3 V× 11 > 9 VËy > 3 + VD3: Sgk-5 ?5. T×m x kh«ng ©m a, VËy x > 1 b, (víi x 0) VËy IV. Cñng cè. ? Bµi häc h«m nay chóng ta ®· häc nh÷ng kiÕn thøc nµo. - Cho Hs lµm mét sè bµi tËp cñng cè. *BT1. C¸c sè sau sè nµo cã c¨n bËc hai: 3; 1,5 *Bµi 3: Sgk-6 (B¶ng phô) Gv: H­íng dÉn x2 = 2 => x lµ c¨n bËc hai cña 2 => hoÆc *Bµi 5: Sbt-4 So s¸nh a, 2 vµ c, vµ 10 - Tr¶ lêi miÖng - §äc ®Ò bµi, suy nghÜ tr¶ lêi. - Ba em lªn b¶ng lµm phÇn b,c,d - Ho¹t ®éng theo nhãm Nöa líp lµm phÇn a Nöa líp lµm phÇn c * Bµi 3. Sgk-6 a, x2 = 2 ; * Bµi 5. Sbt-4 a, Cã 1 < 2 c, 31 > 25 V. H­íng dÉn vÒ nhµ. - Häc thuéc ®Þnh lý, ®Þnh nghÜa. - BiÕt so s¸nh c¸c c¨n bËc hai sè häc. - BTVN: 1, 2, 4, 5 Sgk-6, 7 1, 4 Sbt-4 - ¤n ®Þnh lý Pytago vµ quy t¾c tÝnh gi¸ trÞ tuyÖt ®èi. - §äc tr­íc bµi míi. E. Rót kinh nghiÖm. ... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt theo PPCT: TiÕt 2 §2. c¨n thøc bËc hai vµ h»ng ®¼ng thøc A. Môc tiªu. - Häc sinh biÕt vµ cã kü n¨ng t×m ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh cña vµ cã kü n¨ng lµm viÖc ®ã khi A kh«ng phøc t¹p. - BiÕt c¸ch chøng minh ®Þnh lý vµ biÕt vËn dông h»ng ®¼ng thøc ®Ó rót gän biÓu thøc. - Gi¸o dôc ý thøc häc tËp cho häc sinh. B. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng phô ghi bµi tËp -Hs : ¤n ®Þnh lý Pytago, quy t¾c tÝnh gi¸ trÞ tuyÖt ®èi C. Ph­¬ng ph¸p: Sö dông ph­¬ng ph¸p nªu vµ gi¶ quyÕt vÊn ®Ò, gîi më, gi¶ng gi¶i, hoạt động cá nhân, th¶o luËn, quy nạp. D. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp. II. KTBC. Gi¸o viªn Häc sinh - KiÓm tra Hs 1 : ? Nªu ®Þnh nghÜa c¨n bËc hai sè häc cña a viÕt d­íi d¹ng kÝ hiÖu. ? C¸c kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai. a, C¨n bËc hai cña 64 lµ 8 vµ -8 b, c, = 3 d, - KiÓm tra Hs 2 : ? T×m sè x kh«ng ©m a, b, 2= 14 c, < d, < 4 - NhËn xÐt cho ®iÓm. - Më réng c¨n thøc bËc hai cña mét sè kh«ng - Hs 1 a, § b, S c, § d, S - Hs 2 a, x = 225 b, x = 49 c, d, C. Bµi míi. Ho¹t ®éng 1: C¨n thøc bËc hai Gi¸o viªn Häc sinh Ghi b¶ng - Yªu cÇu Hs ®äc vµ ttr¶ lêi ?1 V× sao AB = - Gv: Giíi thiÖu lµ c¨n thøc bËc hai cña 25 – x2 , cßn 25 – x2 lµ biÓu thøc lÊy c¨n hay biÓu thøc d­íi dÊu c¨n - Yªu cÇu Hs ®äc tæng qu¸t - Gv: NhÊn m¹nh chØ x¸c ®Þnh ®­îc nÕu a 0 x¸c ®Þnh khi A 0 - Cho Hs ®äc VD1 ? NÕu x = 0; x = 3; x= -1 th× lÊy gi¸ trÞ nµo - Cho Hs lµm ?2 - Cho Hs lµm bµi 6/ Sgk-10 - Trong tam gi¸c vu«ng ABC: AB2 + BC2 = AC2 AB2 + x2 = 52 => AB2 = 25 – x2 => AB = - §äc to ®Þnh lý kh«ng cã nghÜa - Mét Hs lªn b¶ng tr×nh bµy x¸c ®Þnh - Hai em lªn b¶ng tr×nh bµy 1. C¨n thøc bËc hai - C¨n thøc bËc hai cã d¹ng: (víi A lµ mét biÓu thøc ®¹i sè). x¸c ®Þnh VD1. x¸c ®Þnh ?2 *Bµi 6 /Sgk-10 a, cã nghÜa b, cã nghÜa Ho¹t ®éng 2: H»ng ®¼ng thøc - Cho Hs lµm ?3 (B¶ng phô) ? H·y nx quan hÖ gi÷a vµ a - Gv: Ta cã ®Þnh lý ta cã ? §Ó chøng minh ®Þnh lý ta cÇn cm nh÷ng ®iÒu kiÖn g× ? H·y cm tõng ®k - Gv: Gi¶i thÝch Vd3 - Cho Hs lµm bt7/Sgk-10 - Nªu chó ý Sgk-10 - Giíi thiÖu VD4 - H­íng dÉn Hs lµm phÇn b - Lªn b¶ng ®iÒn - D­íi líp nx +NÕu a<0 th× =-a +NÕu a0 th× =a - §Ó cm ta cÇn cm: - §äc Vd2, Vd3 vµ bµi gi¶i Sgk - Hai em lªn b¶ng lµm, mçi em lµm 2 phÇn - Ghi chó ý vµo vë - Nghe vµ ghi phÇn a - Lªn b¶ng lµm phÇn b 2. H»ng ®¼ng thøc ?3 * §Þnh lý. Víi mét sè a, ta cã Cm: Sgk-9 Vd2: Sgk-9 Vd3: Sgk-9 *Bµi 7. Sgk-10 TÝnh a, b, c, d, *Chó ý Vd4: Rót gän a, víi (v× ) b, víi a < 0 (v× a a3 < 0 ) IV. Cñng cè. ? cã nghÜa khi nµo. ? b»ng g×. - Cho Hs lµm mét sè bµi tËp cñng cè - Yªu cÇu Hs lµm bµi 8 (c,d) - Yªu cÇu Hs ho¹t ®éng nhãm bµi 9 Sgk Nöa líp lµm c©u a Nöa líp lµm c©u b - Hai em lªn b¶ng lµm - Ho¹t ®éng theo nhãm - §¹i diÖn hai nhãm tr×nh bµy bµi * Bµi 8/ Sgk-10. Rót gän c, d, ( víi a < 2) * Bµi 9/ Sgk-11 a, b, V. H­íng dÉn vÒ nhµ. - N¾m v÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó cã nghÜa, h»ng ®¼ng thøc - HiÓu c¸ch cm ®Þnh lý víi mäi a - BTVN 8(a,b), 10, 11, 12/ Sgk-10 E. Rót kinh nghiÖm. ... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt theo PPCT: TiÕt 3 luyÖn tËp A. Môc tiªu. - Hs ®­îc rÌn kü n¨ng t×m ®iÒu kiÖn cña x ®Ó c¨n thøc cã nghÜa, biÕt ¸p dông h»ng ®¼ng thøc ®Ó rót gän biÓu thøc. - Hs ®­îc luyÖn tËp vÒ phÐp khai ph­¬ng ®Ó tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc sè, ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tö, gi¶i ph­¬ng tr×nh. - RÌn ý thøc häc, c¸ch tr×nh bµy bµi cho häc sinh. B. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng phô ghi bµi tËp -Hs : Lµm bµi tËp C. Ph­¬ng ph¸p: Sö dông ph­¬ng ph¸p nªu vµ gi¶ quyÕt vÊn ®Ò, gîi më, gi¶ng gi¶i, hoạt động cá nhân, th¶o luËn, quy nạp. D. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp. II. KTBC. Gi¸o viªn Häc sinh - KiÓm tra Hs 1 : ? Nªu ®iÒu kiÖn ®Ó cã nghÜa. ? T×m x ®Ó c¨n thøc cã nghÜa a, b, - KiÓm tra Hs 2 : ? §iÒn vµo chç (...) sau ? Rót gän : a, b, - KiÓm tra Hs 3 : ? Chøng minh a, b, - NhËn xÐt, cho ®iÓm. - Hs 1 : - Hs 2 - Hs 3 III. Bµi míi. Ho¹t ®éng 1: TÝnh Gi¸o viªn Häc sinh Ghi b¶ng - Ghi ®Ò bµi phÇn a, b lªn b¶ng ? H·y nªu thø tù thùc hiÖn phÐp tÝnh ë c¸c biÓu thøc trªn. - Gäi hai Hs lªn b¶ng tr×nh bµy - Gäi tiÕp hai Hs lªn b¶ng tr×nh bµy phÇn c, d - Theo dâi ®Ò bµi - Nªu thø tù thùc hiÖn phÐp tÝnh - Lªn b¶ng lµm phÇn a, b. D­íi líp lµm vµo vë sau ®ã nhËn xÐt. 1. TÝnh * Bµi 11/ Sgk-11 a, = 4 . 5 + 14 : 7 = 20 + 2 = 22 b, = 36 : 18 – 13 = 2 – 13 = -11 c, d, Ho¹t ®éng 2: T×m ®iÒu kiÖn ®Ó c¨n thøc cã nghÜa - §­a ®Ò bµi lªn b¶ng ? cã nghÜa khi nµo. ? Tö lµ 1 > 0 vËy mÉu ph¶i thÕ nµo ? Cã nhËn xÐt g× vÒ biÓu thøc : 1 + x2 - Gv: Ghi ®Ò bµi - H­íng dÉn Hs: ? TÝch a.b > 0 khi nµo. ? VËy khi nµo - Gäi 2Hs lªn b¶ng gi¶i hai hÖ bpt trªn. - Theo dâi ®Ò bµi vµ t¹i chç tr¶ lêi theo gîi ý cña gv - Hai em lªn b¶ng lµm, d­íi líp lµm vµo vë - Suy nghÜ lµm bµi - Khi a vµ b cïng dÊu - Khi - Lªn b¶ng lµm bµi 2. T×m x ®Ó c¨n thøc cã nghÜa * Bµi 12/ Sgk-11 c, cã nghÜa V× 1 > 0 d, cã nghÜa víi mäi x V× (víi mäi x) * Bµi 16/ Sbt-5 a, cã nghÜa hoÆc +) +) VËy cã nghÜa khi hoÆc Ho¹t ®éng 3: Rót gän biÓu thøc - §­a ®Ò bµi lªn b¶ng. ? §Ó rót gän ta biÕn ®æi nh­ thÕ nµo - Gäi 2 Hs lªn b¶ng lµm bµi - Ta biÕn ®æi biÓu thøc trong c¨n sau ®ã rót gän - Lªn b¶ng tr×nh bµy 3. Rót gän biÓu thøc * Bµi 13/ sgk-11 a, víi a < 0 (v× a< 0) b, víi (v× ) Ho¹t ®éng 4: Ph©n tÝch thµnh nh©n tö ? Nh¾c l¹i c¸c c¸ch ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tö ? Víi c¸c biÓu thøc trªn cã thÓ ph©n tÝch b»ng c¸ch nµo --> gäi Hs lªn b¶ng - Cho Hs ho¹t ®éng nhãm lµm bµi 19a - Hai em lªn b¶ng lµm - Lµm bµi theo nhãm, sau 3’ c¸c nhãm nép b¶ng nhãm. 4. Ph©n tÝch thµnh nh©n tö * Bµi 14/Sgk-11 a, x2 – 3 = d, * Bµi 19/Sbt-6: Rót gän ph©n thøc víi Ho¹t ®éng 5: Gi¶i ph­¬ng tr×nh ? Nªu c¸ch gi¶i pt trªn ? ¸p dông kiÕn thøc nµo ? cßn c¸ch nµo kh¸c kh«ng - Gäi mét Hs lªn b¶ng lµm phÇn b - Thùc hiÖn chuyÓn vÕ - ¸p dông ®Þnh nghÜa c¨n bËc hai - T×m thªm c¸ch kh¸c - Lªn b¶ng lµm bµi 5. Gi¶i ph­¬ng tr×nh * Bµi 15/ Sgk-11 a, x2 – 5 = 0 C¸ch 1: C¸ch 2: hoÆc hoÆc b, IV. Cñng cè. ? Trong bµi häc h«m nay ta ®· gi¶i nh÷ng d¹ng to¸n nµo. ? Ta ®· sö dông nh÷ng kiÕn thøc nµo ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n trªn. V. H­íng dÉn vÒ nhµ. - ¤n l¹i kiÕn thøc ë bµi 1, bµi 2 - BTVN: 16/ Sgk-12 12, 14, 15, 17/ Sbt-5,6 E. Rót kinh nghiÖm. . Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt theo PPCT: TiÕt 4 §3. liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng A. Môc tiªu. - Hs n¾m ®­îc néi dung vµ c¸ch chøng minh ®Þnh lý vÒ liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng. - Cã kü n¨ng dïng c¸c quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch vµ nh©n c¸c c¨n bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi biÓu thøc. - RÌn kü n¨ng tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi c¨n th¾c bËc hai. B. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng phô -Hs : MTBT C. Ph­¬ng ph¸p: Sö dông ph­¬ng ph¸p nªu vµ gi¶ quyÕt vÊn ®Ò, gîi më, gi¶ng gi¶i, hoạt động cá nhân, th¶o luËn, quy nạp. D. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp. II. KTBC. Gi¸o viªn Häc sinh - KiÓm tra Hs 1 : ? Trong c¸c c©u sau, c©u nµo ®óng c©u nµo sai 1. x¸c ®Þnh khi 2. x¸c ®Þnh khi 3. 4. 5. - NhËn xÐt cho ®iÓm. 1.S 2.§ 3.§ 4.S 5.§ III. Bµi míi. Ho¹t ®éng 1: §Þnh lý Gi¸o viªn Häc sinh Ghi b¶ng - Cho Hs lµm ?1 TÝnh vµ so s¸nh: vµ - Gv: §©y chØ lµ mét tr­êng hîp cô thÓ, ®Ó tæng qu¸t ta ph¶i cm ®Þnh lý sau. ? H·y chøng minh ®Þnh lý - Gv: H­íng dÉn ? Cã nhËn xÐt g× vÒ vµ - T¹i chç tÝnh, sau ®ã tr¶ lêi - §äc ®Þnh lý/Sgk-12 - Suy nghÜ t×m c¸ch chøng minh 1. §Þnh lý ?1 * §Þnh lý: Víi a, b 0 ta cã Cm: Sgk-13 * Chó ý. Ho¹t ®éng 2: ¸p dông - Tõ ®Þnh lý trªn theo chiÒu tõ tr¸i sang ph¶i ta cã quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch ? H·y ph¸t biÓu quy t¾c - Cho Hs ®äc VD1 - Gäi 2 Hs lªn b¶ng lµm ?2 ? Qua ?2 em nµo cã nhËn xÐt g×. - Gv: Víi biÓu thøc mµ c¸c thõa sè d­íi dÊu c¨n ®Òu lµ b×nh ph­¬ng cña mét sè ta ¸p dông quy t¾c ngay. NÕu kh«ng ta biÕn ®æi thµnh tÝch c¸c thõa sè viÕt ®­îc d­íi d¹ng b×nh ph­¬ng cña mét sè. - Gv: TiÕp tóc giíi thiÖu quy t¾c nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai nh­ Sgk - H­íng dÉn Hs lµm Vd2 - Cho Hs lµm ?3 - Gv: Theo dâi h­íng dÉn Hs lµm bµi - Giíi thiÖu cho Hs chó ý: Víi A, B lµ c¸c biÓu thøc kh«ng ©m - Gv: Ph©n biÖt cho Hs vµ - Cho Hs ®äc Vd3 - Sau khi Hs nghiªn cøu xong Vd3, cho Hs lµm ?4 - Nghe vµ ph¸t biÓu theo ý hiÓu - §äc néi dung quy t¾c Sgk - Hs ®äc Vd1 vµ phÇn gi¶i trong Sgk - Lªn b¶ng lµm ?2 - §äc néi dung quy t¾c - Hai Hs lªn b¶ng lµm Vd2 - Hs lªn b¶ng tr×nh bµy ?3 - Hs ®äc Vd3 vµ phÇn gi¶i trong Sgk - Hai em lªn b¶ng lµm ?4 2. ¸p dông a, Quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch (Sgk-12) *Vd1/Sgk-13: TÝnh ?2 TÝnh a, = 0,4 . 0,8 . 15 = 4,8 b, = 5 . 6 . 10 = 300 b, Quy t¾c nh©n c¸c c¨n bËc hai (Sgk-13) *Vd2/ Sgk-13: TÝnh ?3 TÝnh a, b, = = 2 . 6 . 7 = 84 *Chó ý . Víi *Vd3/ Sgk-14 ?4 Rót gän biÓu thøc () a, b, =8ab (v× ) IV. Cñng cè. ? H·y nªu ®Þnh lý liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng ? H·y ph¸t biÓu quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch vµ quy t¾c nh©n c¸c c¨n bËc hai. - Cho Hs lµm mét sè bµi tËp cñng cè. - Yªu cÇu Hai Hs lªn b¶ng thùc hiÖn - §­a ®Ò bµi lªn b¶ng - H­íng dÉn Hs lµm bµi - NhËn xÐt, cho ®iÓm Hs - Hai em lªn b¶ng - Hs suy nghÜ.... - T¹i chç tr×nh bµy bµi * Bµi 17/ Sgk-14 b, c, * Bµi 19/ Sgk-15 b, víi (v× ) d, víi a > b V. H­íng dÉn vÒ nhµ. - Häc thuéc ®Þnh lý vµ quy t¾c, xem VD, bµi tËp ®· lµm - BTVN: 18, 19(a,c), 20, 21, 22/ Sgk-14,15 23, 24/ Sbt-6 E. Rót kinh nghiÖm. . Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt theo PPCT: TiÕt 5 luyÖn tËp A. Môc tiªu. - Cñng cè quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch vµ nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi biÓu thøc. - RÌn luyÖn t­ duy, tËp cho Hs c¸ch tÝnh nhÈm, tÝnh nhanh, vËn dông lµm c¸c bµi tËp chøng minh, rót gän, t×m x, so s¸nh biÓu thøc. B. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng phô ghi bµi tËp -Hs : MTBT C. Ph­¬ng ph¸p: Sö dông ph­¬ng ph¸p nªu vµ gi¶ quyÕt vÊn ®Ò, gîi më, gi¶ng gi¶i, hoạt động cá nhân, th¶o luËn, quy nạp. D. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp. II. KTBC. Gi¸o viªn Häc sinh - KiÓm tra Hs 1 : ? Ph¸t biÓu ®Þnh lý liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng ? Rót gän : a, víi a < 0 b, víi a > 1 - KiÓm tra Hs 2 : ? Ph¸t biÓu quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch vµ quy t¾c nh©n c¸c c¨n bËc hai ? Rót gän : víi - NhËn xÐt cho ®iÓm. - Ph¸t biÓu ®Þnh lý nh­ Sgk a, - 0,6a ( v× a < 0 ) b, 36 . ( a – 1 ) (v× a > 1) - Ph¸t biÓu hai quy t¾c nh­ Sgk Rót gän : III. Bµi míi. Ho¹t ®éng 1: TÝnh gi¸ trÞ c¨n thøc. Gi¸o viªn Häc sinh Ghi b¶ng - §­a ®Ò bµi lªn b¶ng a, b, ? Theo dâi ®Ò bµi c¸c em cã nhËn xÐt g× vÒ biÓu thøc d­íi dÊu c¨n ? H·y biÕn ®æi råi tÝnh - Gäi hai Hs lªn b¶ng lµm - KiÓm tra c¸c b­íc lµm cña Hs vµ cho ®iÓm - §­a ®Ò bµi lªn b¶ng ? H·y rót gän biÓu thøc ? TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc t¹i - Yªu cÇu Hs vÒ nhµ lµm phÇn b (t­¬ng tù phÇn a) - BiÓu thøc d­íi dÊu c¨n lµ h»ng ®¼ng thøc - Hai em lªn b¶ng lµm, d­íi líp lµm vµo vë sau ®ã nhËn xÐt. - Hs thùc hiÖn rót gän vµo vë, d­íi sù h­íng dÉn cña Gv - Mét Hs lªn b¶ng tÝnh 1. D¹ng 1: TÝnh gi¸ trÞ c¨n thøc. * Bµi 22/ Sgk-15 a, b, * Bµi 24/ Sgk-15 a, t¹i (v× ) Thay vµo biÓu thøc ta ®­îc: b, Ho¹t ®éng 2: Chøng minh - Nªu ®Ò bµi sè 23b Chøng minh vµ lµ hai sè nghÞch ®¶o cña nhau ? ThÕ nµo lµ hai sè nghÞch ®¶o cña nhau ? VËy ta ph¶i chøng minh ®iÒu g× - §­a ®Ò bµi lªn b¶ng ? §Ó chøng minh ®¼ng thøc trªn em lµm nh­ thÕ nµo ? Cô thÓ bµi nµy ta biÕn ®æi vÕ nµo - Gäi Hs lªn b¶ng lµm - NhËn xÐt bµi lµm vµ kÕt luËn - Nªu ®Ò bµi 26 a, So s¸nh vµ b, ? Ta chøng minh biÓu thøc trªn nh­ thÕ nµo - Gv: h­íng dÉn Hs - Hs theo dâi ®Ò bµi - TÝch cña chóng b»ng 1 - Cm: - BiÕn ®æi vÕ phøc t¹p b»ng vÕ ®¬n gi¶n - BiÕn ®æi vÕ tr¸i b»ng vÕ ph¶i - Hs lªn b¶ng tr×nh bµy - Hs tù lµm - Suy nghÜ cm 2. D¹ng 2: Chøng minh * Bµi 23/ Sgk-15 XÐt tÝch VËy hai sè ®· cho lµ hai sè nghÞch ®¶o cña nhau * Bµi 26a/ Sbt-7 Cm: VËy ®¼ng thøc ®óng * Bµi 26/ Sgk-16 a, b, Cm: Víi a > 0, b > 0 ta cã Ho¹t ®éng 3: T×m x ? H·y vËn dông ®Þnh nghÜa vÒ c¨n bËc hai ®Ó t×m x ? Cßn c¸ch lµm nµo kh¸c kh«ng ? Cã thÓ vËn dông quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch ®Ó lµm kh«ng - Gv: Cho Hs ho¹t ®éng theo nhãm gi¶i c©u b (trong 4’) - Bæ sung c©u g, gäi Hs cho kq’ - T¹i chç tr×nh bµy lêi gi¶i - VËn dông quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch lµm - Ho¹t ®éng theo nhãm - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i - Hs lµm vµ cho biÕt kq’ 3. D¹ng 3: T×m x * Bµi 25/ Sgk-16 a, d, g, v« nghiÖm IV. Cñng cè. ? Ta ®· gi¶i nh÷ng d¹ng to¸n nµo. ? VËn dông nh÷ng kh¸i niÖm nµo ®Ó gi¶i c¸c d¹ng to¸n trªn. V. H­íng dÉn vÒ nhµ. - Xem l¹i c¸c d¹ng bµi ®· ch÷a. - BTVN: 22(c,d), 24b, 25(b,c), 27 /Sgk-15,16 - Xem tr­íc bµi 4. E. Rót kinh nghiÖm. . Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt theo PPCT: TiÕt 6 §4. liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng A. Môc tiªu. 1.1. VÒ kiÕn thøc: Hs n¾m ®­îc néi dung vµ c¸ch chøng minh ®Þnh lý vÒ liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng. 1.2. VÒ kÜ n¨ng: Cã kü n¨ng dïng c¸c quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng vµ chia c¸c c¨n bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi biÓu thøc. 1.3. VÒ th¸i ®é: RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c cho häc sinh. B. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng phô ghi ®Þnh lý vµ quy t¾c -Hs : §äc tr­íc bµi C. Ph­¬ng ph¸p: Sö dông ph­¬ng ph¸p nªu vµ gi¶ quyÕt vÊn ®Ò, gîi më, gi¶ng gi¶i, hoạt động cá nhân, th¶o luËn, quy nạp. D. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp. II. KTBC. Gi¸o viªn Häc sinh - KiÓm tra Hs 1 : ? T×m x, biÕt : a, b, - KiÓm tra Hs 2 : ? So s¸nh : a, 4 vµ b, vµ -2 - NhËn xÐt cho ®iÓm. a, b, x = 50 a, b, III. Bµi míi. Ho¹t ®éng 1: §Þnh lý Gi¸o viªn Häc sinh Ghi b¶ng - Cho hs lµm ?1 - §©y chØ lµ mét tr­êng hîp cô thÓ, ®Ó tæng qu¸t ta cm ®Þnh lý sau => §­a néi dung ®Þnh lý ? ë tiÕt tr­íc ta ®· cm ®Þnh lý khai ph­¬ng mét tÝch trªn c¬ së nµo - Còng trªn c¬ së ®ã h·y cm ®Þnh lý trªn ? H·y so s¸nh ®iÒu kiÖn cña a, b trong hai ®Þnh lý vµ gi¶i thÝch. - Lµm ?1 vµo vë, cho biÕt kq’ - §äc ®Þnh lý - Dùa trªn ®Þnh nghÜa c¨n bËc hai sè häc cña sè kh«ng ©m - Hs nªu cm cã: lµCBHSHcña 1. §Þnh lý ?1 * §Þnh lý Víi ta cã Cm/ Sgk-16 Ho¹t ®éng 2: ¸p dông - Gv: Tõ ®Þnh lý trªn theo chiÒu tõ tr¸i qua ph¶i ta cã quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng. ? H·y nªu quy t¾c - Cho Hs ®äc quy t¾c Sgk - H­íng dÉn Hs lµm Vd1 - Cho Hs ho¹t ®éng nhãm lµm ?2 - Gv: Theo dâi, h­íng dÉn c¸c em lµm bµi, sau 3’ cö ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy - Cho Hs ph¸t biÓu l¹i quy t¾c - Gv: ¸p dông ®Þnh lÝ trªn theo chiÒu ng­îc l¹i ta cã quy t¾c chia hai c¨n bËc hai. ? H·y ph¸t biÓu quy t¾c - Cho Hs ph¸t biÓu l¹i chÝnh x¸c theo Sgk - Yªu cÇu Hs tù ®äc Vd2 vµ bµi gi¶i trong Sgk - Yªu cÇu hai em lªn b¶ng lµm ?3 - Gv: Giíi thiÖu chó ý Sgk-18 - Khi ¸p dông hai quy t¾c trªn cÇn chó ý ®iÒu kiÖn cña sè chia vµ sè bÞ chia - §­a Vd3 lªn b¶ng phô ®Ó cho Hs quan s¸t ? h·y vËn dông ®Ó lµm ?4 - Gäi hai Hs ®ång thêi lªn b¶ng tr×nh bµy - Dùa vµo ®Þnh lý nªu quy t¾c - §äc quy t¾c Sgk - Lµm Vd1 vµo vë - H­íng dÉn Hs ho¹t ®éng theo nhãm lµm ?2. - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy bµi - Hs ph¸t biÓu l¹i quy t¾c - Nªu quy t¾c - §äc quy t¾c - Tù ®äc Vd2 trong 2’ - Hai em lªn b¶ng tr×nh bµy - Hs theo dâi Vd3 vµ vËn dông lµm ?4 - Hai em lªn b¶ng lµm bµi 2. ¸p dông a, Quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng (Sgk-17) * Vd1: TÝnh a, b, ?2 TÝnh a, b, b, Quy t¾c chia hai c¨n bËc hai (Sgk-17) * Vd2: TÝnh ?3 TÝnh a, b, * Chó ý: víi * Vd3/ Sgk-18 ?4 Rót gän a, b, víi IV. Cñng cè. ? Ph¸t biÓu ®Þnh lý liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng - Cho Hs lµm bµi vËn dông - §­a ®Ò bµi lªn b¶ng ? Ta lµm bµi tËp nµy nh­ thÕ nµo - Yªu cÇu hai em lªn b¶ng lµm bµi ? NhËn xÐt bµi b¹n - Gv: Cho ®iÓm (nÕu ®óng) - §­a ®Ò bµi lªn b¶ng ? §Ò bµi yªu cÇu chóng ta lµm g× ? ¸p dông kiÕn thøc nµo ®Ó lµm - NhËn xÐt, cho ®iÓm - §äc ®Ò bµi - Hai em lªn b¶ng tr×nh bµy - Nghiªn cøu ®Ò bµi - T¹i chç tr×nh bµy bµi * Bµi 28/ Sgk-16 b, d, * Bµi 30a/ Sgk-19: Rót gän biÓu thøc víi V. H­íng dÉn vÒ nhµ. - Häc thuéc ®Þnh lý, quy t¾c, n¾m v÷ng c¸ch chøng minh. - BTVN: 28(a,c), 29, 30(b,c,d), 31 / Sgk-18,19 36, 37 / Sbt E. Rót kinh nghiÖm. . Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt theo PPCT: TiÕt 7 luyÖn tËp A. Môc tiªu. 1.1. VÒ kiÕn thøc: Cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ khai ph­¬ng mét th­¬ng vµ chia hai c¨n bËc hai. 1.2. VÒ kÜ n¨ng: Cã kü n¨ng thµnh th¹o vËn dông hai quy t¾c vµo c¸c bµi tËp tÝnh to¸n, rót gän biÓu thøc vµ gi¶i ph­¬ng tr×nh. 1.3. VÒ th¸i ®é: RÌn c¸ch tr×nh bµy, gi¸o dôc ý thøc häc cho häc sinh. B. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng phô ghi bµi tËp -Hs : Lµm bµi tËp, «n c¸c kiÕn thøc cã liªn quan. C. Ph­¬ng ph¸p: Sö dông ph­¬ng ph¸p nªu vµ gi¶ quyÕt vÊn ®Ò, gîi më, gi¶ng gi¶i, hoạt động cá nhân, th¶o luËn, quy nạp. D. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp. II. KTBC. Gi¸o viªn Häc sinh - KiÓm tra Hs 1 : ? TÝnh a, b, c, - KiÓm tra Hs 2 : ? Rót gän : a, víi x 0 b, víi - NhËn xÐt cho ®iÓm. - Hs1 : a, . =  ; b, = 5 ; c, = 2 - Hs2 : a, = - b, = III. Bµi míi. Ho¹t ®éng 1: TÝnh vµ so s¸nh Gi¸o viªn Häc sinh Ghi b¶ng ? H·y nªu c¸ch lµm ? Cã nhËn xÐt g× vÒ tö vµ mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n ? H·y vËn dông h»ng ®¼ng thøc ®ã ®Ó tÝnh - Gv: §­a ®Ò bµi ( b¶ng phô ) ? Mçi kh¼ng ®Þnh sau ®óng hay sai ? V× sao. a, b, c, vµ d, - Mét em nªu c¸ch lµm. - Mét em lªn b¶ng tr×nh bµy d­íi líp lµm vµo vë sau ®ã nhËn xÐt. - Tö vµ mÉu lµ h»ng ®¼ng thøc. - Lªn b¶ng tr×nh bµy - Hs ®øng t¹i chç tr¶ lêi miÖng 1. D¹ng 1. TÝnh vµ so s¸nh * Bµi 32/ Sgk-19 a, d, * Bµi 36/ Sgk-20 a, §óng b, Sai, v× kh«ng cã nghÜa c, §óng d, §óng, v× cïng chia c¶ hai vÕ cho sè d­¬ng vµ bÊt ®¼ng thøc kh«ng ®æi chiÒu. Ho¹t ®éng 2: Gi¶i ph­¬ng tr×nh - Gv: §­a ®Ò bµi lªn b¶ng - Gîi ý: 12 = 4.3 27 = 3.9 ? H·y ¸p dông quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch ®Ó gi¶i ph­¬ng tr×nh ? Víi ph­¬ng tr×nh nµy ta gi¶i nh­ thÕ nµo ? H·y gi¶i ph­¬ng tr×nh trªn ? Nªu c¸ch gi¶i - Gv: ¸p dông h»ng ®¼ng thøc ®Ó biÕn ®æi ph­¬ng tr×nh - §äc ®Ò, mét Hs lªn b¶ng gi¶i bµi - D­íi líp lµm vµo vë - ChuyÓn h¹ng tö tù do ®Ó t×m x - Mét em lªn b¶ng tr×nh bµy bµi - Hs lµm bµi - Mét em lªn b¶ng lµm 2. D¹ng 2. Gi¶i ph­¬ng tr×nh * Bµi 33(b,c)/ Sgk-19 b, c, * Bµi 35a/ Sgk-20: T×m x, biÕt hoÆc hoÆc Ho¹t ®éng 3: Rót gän biÓu thøc - Gv: Tæ chøc cho Hs ho¹t ®éng nhãm Nöa líp lµm c©u a Nöa líp lµm c©u b - NhËn xÐt bµi lµm c¸c nhãm vµ kh¼ng ®Þnh l¹i c¸c quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng vµ h»ng ®¼ng thøc - Ho¹t ®éng nhãm - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy bµi 3. D¹ng 3. Rót gän biÓu thøc * Bµi 34/ Sgk-19 a, víi a < 0 ; (v× a < 0 ) c, víi (v× ) IV. Cñng cè. ? Nªu c¸c d¹ng to¸n ®· lµm ? Nh¾c l¹i c¸c kiÕn thøc ®· ¸p dông ®Ó gi¶i c¸c d¹ng to¸n trªn. V. H­íng dÉn vÒ nhµ. - Xem l¹i c¸c d¹ng bµi ®· lµm. - BTVN: 32(b,c), 33(a,d), 34(b,d), 35b, 37/ Sgk-19,20 - §äc tr­íc bµi 5. - TiÕt häc sau mang MTBT vµ b¶ng sè. E. Rót kinh nghiÖm. . Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: TiÕt theo PPCT: TiÕt 8 §5. RÌn luyÖn kü n¨ng sö dông m¸y tÝnh bá tói A. Môc tiªu. 1.1. VÒ kiÕn thøc: Hs hiÓu ®­îc cÊu t¹o cña c¨n bËc hai. 1.2. VÒ kÜ n¨ng: Cã kü n¨ng tra b¶ng ®Ó t×m c¨n bËc hai cña mét sè kh«ng ©m. 1.3. VÒ th¸i ®é: Gi¸o dôc ý thøc häc bµi, c¸ch tr×nh bµy bµi cho häc sinh. B. ChuÈn bÞ. -Gv : B¶ng sè, ªke, b¶ng phô ghi bµi tËp -Hs : B¶ng sè, ªke, MTBT C. Ph­¬ng ph¸p: Sö dông ph­¬ng ph¸p nªu vµ gi¶ quyÕt vÊn ®Ò, gîi më, gi¶ng gi¶i, hoạt động cá nhân, th¶o luËn, quy nạp. D. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: I. æn ®Þnh líp. II. KTBC. Gi¸o viªn Häc sinh - KiÓm tra Hs 1 : ? T×m x, biÕt - KiÓm tra Hs 2 : ? T×m x tho¶ m·n : - NhËn xÐt cho ®iÓm. - Hs1 : - Hs2 : §K : Kh«ng cã gi¸ trÞ x tho¶ m·n. III. Bµi míi. Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu b¶ng Gi¸o viªn Häc sinh Ghi b¶ng - §Ó t×m c¨n bËc hai cña mét sè d­¬ng ng­êi ta cã thÓ dïng b¶ng tÝnh s½n - Gv: Giíi thiÖu b¶ng sè cña Bra-®i-x¬. B¶ng c¨n bËc hai lµ b¶ng IV. - Yªu cÇu Hs më b¶ng IV ? H·y nªu cÊu t¹o cña b¶ng - Gv: NhÊn m¹nh + Gäi tªn c¸c hµng (cét) theo sè ®­îc ghi ë ®Çu hµng (cét) + Cét hiÖu chÝnh ®­îc dïng ®Ó hiÖu chÝnh ch÷ sè cuèi cña c¨n bËc hai cña c¸c sè tõ 1,000 ®Õn 99,99. - Nghe Gv giíi thiÖu - Më b¶ng IV ®Ó xem cÊu t¹o cña b¶ng - B¶ng c¨n bËc hai ®­îc chia thµnh c¸c hµng vµ c¸c cét, ngoµi ra cßn 9 cét hiÖu chÝnh 1. Giíi thiÖu b¶ng (Sgk-20) Ho¹t ®éng 2: C¸ch dïng b¶ng - Gv: h­íng dÉn Hs lµm ®­îc Vd1. §­a mÉu 1 lªn b¶ng phô råi dïng ªke ®Ó t×m giao cña hµng 1,6 vµ cét