Bài giảng lớp 9 môn học Hình học - Tiết 33: Vị trí tương đối của hai đường tròn

HỘI GIẢNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TINKính chaøo quí thaày giaùo,coâ giaùoMoân :ToaùnLôùp: 9TRƯỜNG THCS HåNG QUANGNaêm hoïc :2008-2009KIỂM TRA BÀI CŨTrong bảng sau ( R là bán kính đường tròn, d là khoảng cách từ tâm đến đường thẳng). Hãy đánh dấu “X” vào ô trống thích hợp: Tr- hợpRdVị trí tương đốiĐúngSai15cm3cmCắt nhau....23cm5cmCắt nhau....36cm6cmTiếp xúc nhau....47cm5cmTiếp xúc nhau....54cm7cmKhông giao nhau....SĐSĐSĐSĐSĐXXXXXXXXXXXXXXXO’OOOO’O’OO’OO’OVÞ TRÝ T¦¥NG §èi cña hai ®­êng trßnO’Tieát 33- Hai đường tròn có hai điểm chung - Hai đường tròn có một điểm chung:- Hai đường tròn không có điểm chungOO’O’O- Hai đường tròn không có điểm chung- Hai đường tròn có một điểm chung:- Hai đường tròn có hai điểm chung VÞ TRÝ T¦¥NG §èi cña hai ®­êng trßnTieát 33O’OOO’OO’OO’OO’?1V× sao 2 ®­êng trßn ph©n biÖt kh«ng thÓ cã qu¸ 2 ®iÓm chung ?ABC’NÕu hai ®­êng trßn cã tõ 3 ®iÓm chung trë lªn th× chóng trïng nhau, v× qua 3 ®iÓm kh«ng th¼ng hµng chØ cã duy nhÊt 1 ®­êng trßn. VËy hai ®­êng trßn ph©n biÖt kh«ng thÓ cã qu¸ hai ®iÓm chung.OO’OO’- Hai đường tròn có hai điểm chung - Hai đường tròn có một điểm chung:- Hai đường tròn không có điểm chungVÞ TRÝ T¦¥NG §èi cña hai ®­êng trßnI. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßnTieát 331. Hai ®.trßn c¾t nhau:Lµ hai ®.trßn cã 2 ®iÓm chungABA; B lµ giao ®iÓmAB lµ d©y chung2. Hai ®.trßn tiÕp xóc nhau:MMM lµ tiÕp ®iÓmTiÕp xóc trongTiÕpxóc ngoµi3. Hai ®.trßn kh«ng giao nhau:Lµ hai ®.trßn kh«ng cã ®iÓm chung§ùng nhauNgoµi nhauLµ hai ®.trßn chỉ cã 1 ®iÓm chungOO’O’OOO’Bài tập trắc nghiệmVÞ TRÝ T¦¥NG §èi cña hai ®­êng trßnI Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßnTieát 331. Hai ®.trßn c¾t nhau:Lµ hai ®.trßn cã 2 ®iÓm chungABA; B lµ giao ®iÓmAB lµ d©y chung2. Hai ®.trßn tiÕp xóc nhau:MMM lµ tiÕp ®iÓmTiÕp xóc trongTiÕpxóc ngoµi3. Hai ®.trßn kh«ng giao nhau:Lµ hai ®.trßn kh«ng cã ®iÓm chung§ùng nhauNgoµi nhauQuan sát hình vẽ và chọn câu trả lời đúng nhấtO1O3O2O4OO’OO’OO’O’OOO’Lµ hai ®.trßn chỉ cã 1 ®iÓm chungD. Chỉ có câu A và B đúng.C. ( O4 ) cắt ( O3) và ( O2 ) VÞ TRÝ T¦¥NG §èi cña hai ®­êng trßnI. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßnTieát 331. Hai ®.trßn c¾t nhau:Lµ hai ®.trßn cã 2 ®iÓm chungABA; B lµ giao ®iÓmAB lµ d©y chung2. Hai ®.trßn tiÕp xóc nhau:MMM lµ tiÕp ®iÓmTiÕp xóc trongTiÕpxóc ngoµi3. Hai ®.trßn kh«ng giao nhau:Lµ hai ®.trßn kh«ng cã ®iÓm chung§ùng nhauNgoµi nhauQuan sát hình vẽ và chọn câu trả lời đúng nhấtO1O3O2B. ( O2 ) tiếp xúc ( O1 ) và ( O3 ) A. ( O3 ) tiếp xúc ( O4 ) và ( O2 ) O4OO’OO’OO’O’OOO’Lµ hai ®.trßn chỉ cã 1 ®iÓm chungOO’O’OOO’MVÞ TRÝ T¦¥NG §èi cña hai ®­êng trßnI. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßnII. TÝnh chÊt ®­êng nèi t©m- §o¹n th¼ng OO’ lµ ®o¹n nèi t©m- §­êng th¼ng OO’ lµ ®­êng nèi t©mHai ®­êng trßn (O) vµ (O’) cã t©m kh«ng trïng nhau1. Hai ®.trßn c¾t nhau:Lµ hai ®.trßn cã 2 ®iÓm chungAB2. Hai ®.trßn tiÕp xóc nhau:M lµ tiÕp ®iÓm3. Hai ®.trßn kh«ng giao nhau:Lµ hai ®.trßn kh«ng cã ®iÓm chung§ùng nhauNgoµi nhauTieát 33A; B lµ giao ®iÓmAB lµ d©y chungTiÕp xóc trongTiÕpxóc ngoµi1. Đường nối tâm là trục đối xứng của hình gồm cả hai đường tròn đó.OO’OO’Lµ hai ®.trßn chỉ cã 1 ®iÓm chungMOO’OO’AB?2a. Quan s¸t h×nh vÏ chøng minh r»ng OO’ lµ ®­êng trung trùc cña AB.Cã: OA = OB (cïng lµ b¸n kÝnh cña (O)) O’A = O’B (cïng lµ b¸n kÝnh cña (O’))  O vµ O’ thuéc ®­êng trung trùc cña ®o¹n th¼ng AB .  OO’ lµ ®­êng trung trùc cña ®o¹n th¼ng ABChøng minhOO’OO’OO’I. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn1. Hai ®.trßn c¾t nhau:2. Hai ®trßn tiÕp xóc nhau:3. Hai ®.trßn k0 giao nhau:Lµ hai ®.trßn cã 2 ®iÓm chungLµ hai ®.tr cã 1 ®iÓm chungII. TÝnh chÊt ®­êng nèi t©ma. NÕu hai ®­êng trßn c¾t nhau th× hai giao ®iÓm ®èi xøng víi nhau qua ®­êng nèi t©m, tøc lµ ®­êng nèi t©m lµ ®­êng trung trùc cña d©y chung.Lµ 2 ®.tr k0 cã ®iÓm chungA; B lµ giao ®iÓmAB lµ d©y chungM lµ tiÕp ®iÓmTiÕp xóc trongTiÕpxóc ngoµi§ùng nhauNgoµi nhauMMOO’ABVÞ TRÝ T¦¥NG §èi cña hai ®­êng trßnTieát 331. Đường nối tâm là trục đối xứng của hình gồm cả hai đường tròn đó.OO’OO’OO’OO’ABOO’OO’MM?2.a Quan s¸t h×nh vÏ chøng minh r»ng OO’ lµ ®­êng trung trùc cña AB.I. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn1. Hai ®.trßn c¾t nhau:2. Hai ®trßn tiÕp xóc nhau:3. Hai ®.trßn k0 giao nhau:Lµ hai ®.trßn cã 2 ®iÓm chungLµ hai ®.tr cã 1 ®iÓm chungII. TÝnh chÊt ®­êng nèi t©mLµ 2 ®.tr k0 cã ®iÓm chungA; B lµ giao ®iÓmAB lµ d©y chungM lµ tiÕp ®iÓmTiÕp xóc trongTiÕpxóc ngoµi§ùng nhauNgoµi nhauMMVÞ TRÝ T¦¥NG §èi cña hai ®­êng trßnTieát 331. Đường nối tâm là trục đối xứng của hình gồm cả hai đường tròn đó.?2.bQuan s¸t h×nh vÏ h·y dù ®o¸n vÒ vÞ trÝ cïa ®iÓm M ®èi víi ®­êng nèi t©m OO’. Minh họab. NÕu hai ®­êng trßn tiÕp xóc nhau th× tiÕp ®iÓm n»m trªn ®­êng nåi t©m.2. §Þnh lý:OO’OO’ABa. NÕu hai ®­êng trßn c¾t nhau th× hai giao ®iÓm ®èi xøng víi nhau qua ®­êng nèi t©m, tøc lµ ®­êng nèi t©m lµ ®­êng trung trùc cña d©y chung.OO’OO’OO’ABI. Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßna. Hai ®.trßn c¾t nhau:b. Hai ®trßn tiÕp xóc nhau:c. Hai ®.trßn k0 giao nhau:Lµ hai ®.trßn cã 2 ®iÓm chungLµ hai ®.tr cã 1 ®iÓm chungII. TÝnh chÊt ®­êng nèi t©ma. NÕu hai ®­êng trßn c¾t nhau th× hai giao ®iÓm ®èi xøng víi nhau qua ®­êng nèi t©m, tøc lµ ®­êng nèi t©m lµ ®­êng trung trùc cña d©y chung.Lµ 2 ®.tr k0 cã ®iÓm chungA; B lµ giao ®iÓmAB lµ d©y chungM lµ tiÕp ®iÓmTiÕp xóc trongTiÕpxóc ngoµi§ùng nhauNgoµi nhauMMVÞ TRÝ T¦¥NG §èi cña hai ®­êng trßnTieát 331. Đường nối tâm là trục đối xứng của hình gồm cả hai đường tròn đó.b. NÕu hai ®­êng trßn tiÕp xóc nhau th× tiÕp ®iÓm n»m trªn ®­êng nåi t©m.2. §Þnh lý:?3Cho h×nh vÏa. H·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn (O) vµ (O’).a. Hai ®­êng trßn c¾t nhau t¹i A vµ Bb. Chøng minh r»ng BC // OO’ vµ ba ®iÓm C, B, D th¼ng hµng.b. AB  OO’ = {I} ACB cã OA = OC (= R cña (O)) IA = IB (t/c ®­êng nèi t©m) OI lµ ®­êng trung b×nh cña  ACB OI // CB Hay CB // OO’ (1)T­¬ng tù xÐt  ABDTa cã BD // OO’ (2) Từ (1) và (2) suy ra C, B, D th¼ng hµng (Theo tiªn ®Ò ¬clit)Chøng minhO’OACDBIOO’OO’linkBài tậpCho hai đường tròn đồng tâm (O;11cm) và (O; 3cm). Đường tròn (M; R ) tiếp xúc với hai đường tròn (O; 11cm) và (O; 3cm) tại A và B.a) Chứng minh bốn điểm: O, A, M, B thẳng hàng.b) Tính R.OABMa. Ta có: (O; 3cm) tiếp xúc (M) tại B Nên O, B, M thẳng hàng. - (M) tiếp xúc (O; 11cm) tại A Nên O, M, A thẳng hàng. Vậy bốn điểm: O, A, M, B thẳng hàng.Giảib. Ta có : AB = OA – OB = 11 - 3= 8(cm) Suy ra R = AB : 2 = 8 : 2 = 4 (cm)c. Ta có : MO = OB + BM = 3 + 4 = 7(cm) Mà O cố định Suy ra M nằm trên đường tròn ( O; 7cm)c) Khi đường tròn (M; R) chuyển động thì tâm M duy chuyển trên đường nào?Baøi saép hoïc HÖÔÙNG DAÃN TÖÏ HOÏC-Nắm vững các khái niệm về “Vị trí tương đối của hai đường tròn” -Ôn lại các bài tập đã giải.2. Bài tập về nhà : 33, 34 sgk . Baøi vöøa hoïc Tiết 34 : Vị trí tương đối của hai đường tròn ( Tiếp theo). Tìm hiểu :Hệ thức liên hệ giữa khoảng cách hai tâm của hai đường tròn và hai bán kính của hai đường tròn.- Khái niệm về tiếp tuyến chung của hai đường tròn. Ng«i sao may m¾nLuật chơi12345Luật chơi Mỗi tổ được chọn một ngôi sao may mắn Có 5 ngôi sao, đằng sau mỗi ngôi sao là một câu hỏi tương ứng. Nếu trả lời đúng câu hỏi thì được 10 điểm , nếu trả lời sai không được điểm và tổ khác được quyền trả lời. Thời gian suy nghĩ là 15 giây. 2Nhanh lên các bạn ơi !Cố lêncố lên.. ..ê. ên!Thêi gian:10987654321HÕt giê1315141211Cho hai điểm A, B trên đường tròn (O;R) ( A, B không phải đường kính). Có bao nhiêu đường tròn đi qua A, B và có cùng bán kính R? A. 3 B. 2 C. 1 D. Vô số Chọn:C. 11Thêi gian:10987654321HÕt giê1514131211 D. 8cm Cho hai đường tròn (O) và (O,) có cùng bán kính R=5cm cắt nhau tại A và B. Biết AB = 6cm. Đoạn nối tâm OO, bằng:A. 5cm B. 6cm C. 7cm D. 8cmO’OAB4Thêi gian:10987654321HÕt giê1112131415A. 2 Số điểm chung nhiều nhất của hai đường tròn phân biệt là: A. 2 B. 3 C. 4 D. Vô số 3Thêi gian:10987654321HÕt giê1112131415C. d  10cm Nhanh lên các bạn ơi !Cố lêncố lên...ê. ên!Cho đường tròn (O; 10cm) và đường thẳng Δ có khoảng cách đến O là d. đường thẳng Δ có điểm chung với đường tròn (O) khi:d > 10cm B. d = 10cm C. d  10cm D. d  10cm5Thêi gian:10987654321HÕt giê1112131415C. 6 Nhanh lên các bạn ơi !Cố lêncố lên...ê. ên!Một tam giác và một đường tròn số điểm chung có thể có nhiều nhất là:3 B. 4 C. 5 D. 6O’