Bài giảng lớp 10 môn Hình học - Bài 1: Đại cương về đường thẳng và mặt phẳng

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG20 - 11TRƯỜNG THPT NGÔ VĂN CẤN1HÌNH TRONG KHÔNG GIAN2HÌNH TRONG KHÔNG GIAN3HÌNH TRONG KHÔNG GIAN422Áp dụngNội dung I. Khái niệm mở đầuII. Các tính chất thừa nhận21Mặt phẳng22Điểm thuộc mặt phẳng23Hình biểu diễn§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNG21Tính chất5MAËT HOÀ NÖÔÙC YEÂN LAËNG6Mặt bànMặt bảng7Mặt bảng, mặt bàn, mặt nước hồ yên lặng cho ta hình ảnh một phần của mặt phẳng trong không gian. Kí hiệu: mp(P), mp() hoặc (P), ().§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGI. Khái niệm mở đầu1. Mặt phẳngPBiểu diễn mặt phẳng:82. Điểm thuộc mặt phẳng §1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGI. Khái niệm mở đầu1. Mặt phẳngBABAPĐiểm A thuộc mp (P) và kí hiệu A  (P).Điểm B không thuộc mp (P) và kí hiệu B  (P).dTa có A  (d), B  (d).9 Quan sát hình bên, các điểm nào thuộc (P) và các điểm nào không thuộc (P)? Các điểm A, B, C thuộc (P). Các điểm D, E, H, L không thuộc (P).PDCBAH......LE.?.110MỘT VÀI HÌNH BIỂU DIỄN CỦA HÌNH LẬP PHƯƠNG§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGI. Khái niệm mở đầu3. Hình biểu diễn của một hình không gian2. Điểm thuộc mặt phẳng 1. Mặt phẳng12311MỘT VÀI HÌNH BIỂU DIỄN CỦA HÌNH CHÓP TAM GIÁC2. Điểm thuộc mặt phẳng §1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGI. Khái niệm mở đầu1. Mặt phẳng3. Hình biểu diễn của một hình không gian12312CABS13** Quy tắc vẽ hình biểu diễn của một hình không gian: Hình biểu diễn của đường thẳng là đường thẳng, của đoạn thẳng là đoạn thẳng.- Hình biểu diễn của hai đường thẳng song song là hai đường thẳng song song, của hai đường thẳng cắt nhau là hai đường thẳng cắt nhau.- Hình biểu diễn phải giữ nguyên quan hệ thuộc giữa điểm và đường thẳng.- Dùng nét vẽ liền để biểu diễn cho đường nhìn thấy và nét đứt đoạn biểu diễn cho đường bị che khuất .14II. Các tính chất thừa nhận:BA§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGI. Khái niệm mở đầuTính chất 1Có một và chỉ một đường thẳng đi qua hai điểm phân biệt.d151617ABCMặt phẳng đi qua ba điểm không thẳng hàng A, B, C được kí hiệu là: mp(ABC) hay (ABC).§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận: Tính chất 2Có một và chỉ một mặt phẳng đi qua ba điểm không thẳng hàng.18Cho đường thẳng a đi qua hai điểm phân biệt A, B của (P).Tìm kết luận đúng?a. Mọi điểm của đường thẳng a đều nằm trong mp(P).b. Tồn tại điểm của đường thẳng a không nằm trong mp(P).ĐA B Pa§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận:19§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận: Tính chất 3 Nếu một đường thẳng có hai điểm phân biệt thuộc một mặt phẳng thì mọi điểm của đường thẳng đều thuộc mặt phẳng đó.Taïi sao ngöôøi thôï moäc kieåm tra ñoä phaúng maët baøn baèng caùch raø thöôùc thaúng treân maët baøn??.220§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận:Nếu mọi điểm của đường thẳng d đều thuộc mặt phẳng (α) thì ta nói đường thẳng d nằm trong (α) hay (α) chứa d. * Khi đó ta kí hiệu: d  (α) Tính chất 3 Nếu một đường thẳng có hai điểm phân biệt thuộc một mặt phẳng thì mọi điểm của đường thẳng đều thuộc mặt phẳng đó.21Cho tam giaùc ABC, M laø ñieåm thuoäc phaàn keùo daøi cuûa ñoaïn thaúng BC (hình veõ). Ñieåm M coù thuoäc mp(ABC) khoâng? Ñöôøng thaúng AM coù naèm trong mp(ABC)?a) Ta có: b) Ta có: GiảiAC BM?.3Chỉ có 1 phút 30 giây để vượt lên chính mình.22AC B, ta nói : A, B, C, D1 đồng phẳng., ta nói : A, B, C, D2 không đồng phẳng.§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận:D1D223§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận: Tính chaát 4Toàn taïi boán ñieåm khoâng cuøng thuoäc moät maët phaúng.Neáu coù nhieàu ñieåm cuøng thuoäc moät maët phaúng thì ta noùi nhöõng ñieåm ñoù ñoàng phaúng, coøn neáu khoâng coù maët phaúng naøo chöùa caùc ñieåm ñoù thì ta noùi raèng chuùng khoâng ñoàng phaúng.ABCS24 Tính chaát 5 Neáu hai maët phaúng phaân bieät coù moät ñieåm chung thì chuùng coù moät ñieåm chung khaùc nöõa. Neáu hai maët phaúng phaân bieät coù moät ñieåm chung thì chuùng seõ coù moät ñöôøng thaúng chung ñi qua ñieåm chung aáy.§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận:25Maët nöôùc vaø thaønh ñaäp giao nhau theo moät ñöôøng thaúng. §1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận: Tính chaát 526Chuù yù: Ñöôøng thaúng chung d cuûa hai maët phaúng () vaø () ñöôïc goïi laø giao tuyeán cuûa hai maët phaúng () vaø ().Khi ñoù ta kí hieäu laø: d = ()()d§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận:27Chuù yù: Ñöôøng thaúng chung d cuûa hai maët phaúng () vaø () ñöôïc goïi laø giao tuyeán cuûa hai maët phaúng () vaø ().Phöông phaùp tìm giao tuyeán cuûa hai maët phaúng phaân bieät laø gì?§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận:Trả lời: Muốn tìm giao tuyến của hai mặt phẳng phân biệt ta phải tìm 2 điểm chung khác nhau của hai mặt phẳng đó.28Trong maët phaúng (P) cho hình bình haønh ABCD. Laáy ñieåm S naèm ngoaøi maët phaúng (P).a) S coù phaûi laø ñieåm chung cuûa hai maët phaúng (SAC) vaø (SBD) khoâng? b) Chæ ra theâm moät ñieåm chung cuûa hai maët phaúng (SAC) vaø (SBD) maø khaùc S.c) Tìm giao tuyeán cuûa hai maët phaúng (SAC) vaø (SBD).§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận:PSBADCI?.429GIẢIa)Ta có S(SAC) S(SBD)c) Từ kết quả trên, ta có: SI = (SAC)  (SBD)SBADCIb) Goïi I laø giao ñieåm cuûa hai ñöôøng cheùo AC vaø BD.Khi ñoù: I  AC AC  (SAC)Töông töï ta coù: I  BD  (SBD).  I  (SBD).Vaäy I cuõng laø moät ñieåm chung cuûa (SAC) vaø (SBD). Ñieåm I khaùc ñieåm S. I  (SAC). S là điểm chung của (SAC) và (SBD).30Hình biểu diễn này đúng hay sai?Trả lời: SAIVì: M,L,K là điểm chung của 2 mặt phẳng (ABC) và (P) nên chúngphải thẳng hàng.?.51. Mặt phẳng (ABC) và mặt phẳng (P) có những điểm chung nào?2. Có nhận xét gì về những điểm chung đó?Gợi ý:CKMLBAPKết luận: Muốn chứng minh 3 điểm thẳng hàng ta có thể chứng tỏ rằng chúng là những điểm chung của 2 mặt phẳng phân biệt.Hãy cho biết phương pháp chứng minh 3 điểm thẳng hàng.31 Tính chất 6 Trên mỗi mặt phẳng, các kết quả đã biết trong hình học phẳng đều đúng.§1. ĐẠI CƯƠNG VỀ ĐƯỜNG THẲNGII. Các tính chất thừa nhận:32 Tính chất 1: Có một và chỉ một đường thẳng đi qua hai điểm phân biệt. Tính chất 2: Có một và chỉ một mặt phẳng đi qua ba điểm không thẳng hàng. Tính chất 3: Nếu một đường thẳng có hai điểm phân biệt thuộc một mặt phẳng thì mọi điểm của đường thẳng đều thuộc mặt phẳng đó. Tính chất 4: Tồn tại bốn điểm không cùng thuộc một mặt phẳng. Tính chất 5: Nếu hai mặt phẳng phân biệt có một điểm chung thì chúng còn có một điểm chung khác nữa. Tính chất 6: Trên mỗi mặt phẳng, các kết quả đã biết trong hình học phẳng đều đúng.Các tính chất thừa nhận 331. Muốn tìm giao tuyến của hai mặt phẳng phân biệt ta phải tìm 2 điểm chung khác nhau của hai mặt phẳng đó.2. Muốn chứng minh các điểm thẳng hàng ta có thể chứng tỏ rằng chúng là những điểm chung của hai mặt phẳng phân biệt.GHI NHỚ34Câu 1: Cho tam giác ABC. Có thể xác định được bao nhiêu mặt phẳng chứa 3 đỉnh của tam giác?A. 4B. 3C. 2D. 1CỦNG CỐChæ coù 10 giaây ñeå traû lôøi caâu hoûi naøy.35E. SD  (SAD).ĐSĐĐSChỉ có 1 phút 30 giây để vượt lên chính mình.A. Boán ñieåm A, B, C, I ñoàng phaúng.B. Boán ñieåm A, B, C, S ñoàng phaúng.C. (SAB)  (SAD) = SA.D. SC = (SBC)  (SCD).Sai kí hiệuCâu 2: Các khẳng định sau đúng hay sai?SBADC I36Chúc quý thầy cô cùng các em học sinh sức khỏe, hạnh phúc và thành đạt!Trân trọng kính chào!37SAI ROÀI!TIEÁC QUAÙ!Chọn lại thôi!38ÑUÙNG ROÀI!CHUÙC MÖØNG EM39