Bài giảng Lịch sử Lớp 7 - Chủ đề: Quân đội thời Trần - Tiết 1: Những đặc điểm nổi bật quân đội nhà Trần - Trần Hồng Hạnh

CHỦ ĐỀ: QUÂN ĐỘI THỜI TRẦNTIẾT 1: NHỮNG ĐẶC ĐIỂM NỔI BẬT QUÂN ĐỘI NHÀ TRẦNMÔN LỊCH SỬ- LỚP 7TRƯỜNG THCS SÀI ĐỒNGNGƯỜI THỰC HIỆN: TRẦN HỒNG HẠNHQuân đội nhà Trần*Các hạng chính:Chuyên nghiệp Bán chuyên nghiệp Không chuyên nghiệp* Phân loại:+ Chuyên nghiệp: cấm quân+ Bán chuyên và không chuyên: quân các lộ, quân của các quý tộc* Chế độ luyện tập:+ Cả đức và tài+ Hình thức: ban chiếu, hịch,..+ Luyện tập binh pháp, võ nghệ thường xuyên* Chủ trương: " Quân lính cốt tinh nhuệ , không cốt đông “Xây dựng tinh thần đoàn kết trong quân đội.Trang phục binh sĩ thời Trần2. Quân của các quý tộc- Khi có lệnh của vua, các vương hầu được phép chiêu mộ quân riêng. - Phân loại:+ Sương quân: là quân của các đại gia tộc hay các quan quyền thế nhưng không thuộc họ vua+ Vương hầu quân: do các quý tộc thuộc hoàng gia chiêu mộ, tự tổ chức huấn luyện và trang bị.3. Chính sách “ngụ binh ư nông”Nội dung: binh lính vừa chiến đấu vừa tham gia cày cấy sản xuất cùng nhân dânTác dụng:+ Lực lượng này tự túc được về lương thực+ Bớt gánh nặng về lương thực nuôi quân cho triều đình+ Phát triển nông nghiệp4. Cách thức tuyển binh: + Lập sổ hộ tịch, tiến hành kiểm kê dân đinh + Con trai từ 18 tuổi trở lên sẽ nhập ngũ+ Cứ 5 người 1 ngũ, 10 người 1 đô. Khi có việc mới gọi những người này, nếu không thì cho họ ở nhà làm ruộng.5. Vũ khí chủ yếuGiáo + KhiênGậyLaoNỏ thuốc độcCung tênKhiênSócKích- Câu liêmĐao kiếmKỵ binhTượng binhMáy bắn đáHỏa súngPhủNỏ nướcMáy bán nỏBinh sĩ đang luyện tập giáo- khiên được in trên thạpSứ giả Nguyên là Trần Phu trong cuốn An Nam Tức Sự của mình miêu tả về dân binh đời Trần như sau:“ Mỗi châu huyện có quan gọi là “tướng tưu”, coi việc tuần tra, kiêm lĩnh quân sĩ. Có biến động thì lệnh bọn tráng đinh đi đến, các đồ khí giới đều tự trang bị, không có cung tên, chỉ cầm phiêu thương, nỏ thuốc độc, cũng có người cầm cây gỗ trắng”Lao thời Trần – Nguyên Sử xác nhận tướng Nguyên là Lý Hằng đã bị tên độc bắn chết khi tham chiến ở ta trong cuộc xâm lăng lần thứ 2. Nhưng sách không thể xác nhận được mũi tên đó được bắn bằng cung hay nỏ.–  Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, năm 1305 viết rằng:“ Bấy giờ có viên độc bạ là Trần Cụ tính khoan hậu, cẩn thận, thật thà, giỏi ngề đánh cá,bắn nỏ và chơi cầu. Vua sai dạy thái tử các nghề ấy.Người đời bắn nỏ, chân đứng cũng như bắn cung, tức là kiểu chữ “đinh” không thành, chữ “bát” không ngay. Cụ thì đứng ngay ngắn mà bắn và bảo mọi người:”Phàm bắn cung thì tay trái giơ ra phía trước nắm lấy thân cung, tay phải kéo dây cung về phía sau, mình đã  nghiêng thì chân cũng phải lệch, còn bắn nỏ thì đưa cân bằng ra phía trước, cho nên khi cầm nỏ mà bắn, thân mình ngay ngắn, thì cớ gì chân lại phải đứng lệch?”.”KíchMáy bắn đáPhủTượng binh thời Trần